Ocuphela mwaha

Ocuphela sampuwa

MWAHA 3

Mwaathanle Asinthamwene Yaawo Anamusivela Muluku

Mwaathanle Asinthamwene Yaawo Anamusivela Muluku

“Oneeca ni achu a miruku, owo tho tamiruku.”—MASIPOSIPO 13:20.

1-3. (1) Tiheeni nnahuseryaahu mu liivuru a Masiposipo 13:20? (2) Ntakhara heeni nnaphwanela waathanla asinthamwene ahu mwamiruku?

MONTOKO omoona mwaana mukhalelo onaaweheiye asitiithi awe? Naamwi ahipacenrye oloca, owo onnawerya woona ni wiiwa soothene asitiithi awe aneeraaya. Vaavaa onannuweiye, owo onnapacerya waatakiherya. Moolikana tho achu atokweene ananwerya opacerya wuupuwela moolikana ni achu yaawo anakhalaayano mu elukuluku yincipale.

2 Masu anaphwanyeya mu Masiposipo 13:20, ani: “Oneeca ni achu a miruku, owo tho tamiruku.” Masu awi “oneeca ni,” anavolowela omaliha elukuluku yincipale ni muchu. Ela henataphulela okumana mu elukuluku vakhaani. Mulipa ootholathola mmoha a Piipiliya ooloca wi weeca ni muchu onavolowela omusivela muchu owo ni opaka onthamwene ni yoowo. Hiyaano ninnavoloweliwa vancipale ni achu yaawo nnakhalaahuno vamoha mu elukuluku yincipale, xaxaxa wakhala wi noopaka onthamwene ni yaawo.

3 Asinthamwene ahu ananwerya onivolowela mwaphaama naari moonanara. Masiposipo 13:20 onnatitelela ariki: “Nto nthamwene a alolo, yoonanara ennamphacuwela.” Mu elocelo ya Ehepiri, masu yaala awi “nthamwene a,” ananwerya tho otaphulela ‘waataana’ ni muchu, ela tiwi, opaka onthamwene ni yoowo. (Masiposipo 22:24; Amuthoriha 14:20) Asinthamwene anamusivela Muluku, anahaala onceenyerya otitelela okhala oororomeleya wa yoowo. Wi nsuwele mukhalelo wa waathanla asinthamwene ahu mwa miruku, hankooni naasuwele achu a mukhalelo taani Yehova onaathanleiye wi ekhale asinthamwene awe.

TAANI ARI ASINTHAMWENE A MULUKU?

4. Ntakhara heeni ekari etokweene okhala nthamwene a Muluku? Ntakhara heeni Yehova aamwiichana Aparahamu “nthamwene kaataannaakano”?

4 Yehova, yoowo ori Mutokweene a Elapo yoothene, onnanivaha ekari wi nikhale asinthamwene awe. Ela ekari etokweene. Nyenya Yehova onnaathanla asinthamwene awe mwa miruku. Owo onaathanla yaale anamusivela ni omuroromela. Muupuwele vooloca sa Aparahamu. Owo aaniiwelela soothene Muluku achuneiye. Mu ilukuluku soothene, owo aahooniherya wi aari oororomeleya ni awiiwelela. Ophiyerya aaheemererya omvaha mwanawe Isaki ntoko mukucho. Aparahamu aakhalano nroromelo wi “Muluku onnawerya oviiha mookhwani.” (Ahebri 11:17-19; Maphatxuwelo 22:1, 2, 9-13) Aparahamu aari oororomeleya ni awiiwelela, mwawiihiiha Yehova aamwiichana “nthamwene kaataannaakano.”—Isaiya 41:8; Tiyako 2:21-23.

5. Yehova onawoona hai asinthamwene awe?

5 Yehova onnawoona asinthamwene awe okhala ookhweleyaxa. Asinthamwene awe anniilipixerya okhala oororomeleya wa yoowo opwaha echu ekina. (Mwaalakhanye 2 Samuwele 22:26.) Awo toororomeleya nave annamwiiwelela nthowa nawi annamusivela. Piipiliya onaloca wi Apwiya Muluku “aniiwananano awookololowa murima,” ela ti wi, yaale anamwiiwelela yoowo. (Masiposipo 3:32) Yehova onnaawopa asinthamwene awe wi ekhale aleco avameekhaaya “mpa” mwawe. Owo onnaawopa wi emurumeeleke ni ovekela wa yoowo elukuluku eri yoothene.—Salumu 15:1-5.

6. Nni nooniherye hai wi ninnamusivela Yesu?

6 Yesu aaloca: “Yoowo onakikhwela, akaamuchariha masu aka, Atiithi aka anammukhwela.” (Yohani 14:23) Wi nikhale asinthamwene a Yehova, nnaphwanela tho omusivela Yesu ni weera yeeyo onihusinheiye wi neereke. Ntoko yootakiherya, hiyaano ninniiwelela nlamulo na Yesu na olaleerya michaka yaphaama ni waapaka ohuserya. (Mateu 28:19, 20; Yohani 14:15, 21) Woona wi ninnamusivela Yesu, ‘ninnachariha ephiro awe’ vakhivirukhiviru. (1 Pedro 2:21) Yehova onnatepa ohakalala aanoonaka niilipixeryaka omutakiherya Mwanawe mu soothene nnalocaahu ni nneeraahu.

7. Ntakhara heeni nnaphwanelaahu owaasya asinthamwene yaawo ari asinthamwene a Yehova?

7 Asinthamwene a Yehova toororomeleya, tawiiwelela, nave annamusivela Mwanawe. Apwanne hiyaano ninnaathanla asinthamwene oolikana ni a Yehova? Wakhala wi asinthamwene anyu annamutakiherya Yesu nave annaweiwa waahusiha akina vooloca sa Omwene wa Muluku, awo anahaala wookhaviheryaani okhala muchu aphaama ni otitelela okhala oororomeleya wa Yehova.

MUHUSERYE MOORWEELA WA ONTHAMWENE ONALOCIWA MPIIPILIYANI

8. Tiheeni yoosivenleni variyari va onthamwene wa Ruti ni Nowemi?

8 Mpiipiliyani, ninnawerya waalakhanya saweereya vooloca sa onthamwene, ntoko onthamwene variyari va Ruti ni apwiya-mwaana awe Nowemi. Athiyana ala yaari a ilapo ni sookhovelela soohiyanahiyana, nave Nowemi aari awunnuwelavo ompwaha Ruti. Nyenya oopiili ala yaapaka onthamwene waphaama nthowa nawi yaanamusivela Yehova. Vaavaa Nowemi achuneiye othaama elapo yo Mowape wi akookele o Isarayeli, “Ruute ahaaphara awaakeelela.” Owo aaloca ni Nowemi ariki: “Nloko nanyu, nloko naka; Muluku anyu, Muluku aka.” (Ruthi 1:14, 16) Ruti aari eepewe ni Nowemi. Vaavaa awo yaaphin’yaaya o Isarayeli, Ruti aanalapa mwakuru wi amukhaviherye nthamwene awe. Nowemi aanamusivela Ruti vancipale nave aanamvaha miruku saphaama. Ruti aanawiriyana miruku sawe, nave ntoko yookhumelela, oopiili awo yaahaakhela mareeliho mancipale.—Ruthi 3:6.

9. Tiheeni enootikhinihaani variyari va onthamwene wa Tavite ni Yonata?

9 Yootakiherya ekina ya onthamwene waphaama ti Tavite ni Yonata yaawo oopiili yaari oororomeleya wa Yehova. Akhweya Yonata aarino iyaakha 30 ompwaha Tavite nave taahaala okhala mwene oocharela o Isarayeli. (1 Samuwele 17:33; 31:2; 2 Samuwele 5:4) Naamwi hiiha, vaavaa aasuwenleiye wi Yehova omuthanlile Tavite wi akhale mwene, owo haamukhalenle ehace naari nrima. Ohiya yeeyo, Yonata aaheera echu yoothene aaweryeiye wi amukhaviherye Tavite. Ntoko yootakiherya, vaavaa Tavite aareiye va yawoopiha, Yonata “amulipiha mwa Muluku.” Ophiyerya ohela ekumi awe va yawoopiha wi amukhaviherye Tavite. (1 Samuwele 23:16, 17) Tavite tho aari nthamwene oororomeleya. Owo aaroromeliha waakhapelela ahima a Yonata, nave owo aahaakhwaniherya naamwi Yonata aakhwile.—1 Samuwele 18:1; 20:15-17, 30-34; 2 Samuwele 9:1-7.

10. Tiheeni nnahuseryaahu vooloca sa onthamwene orweela wa yaweereya ya anaamiravo araru a Ehepiri?

10 Anaamiravo araru a Ehepiri yiichaniwa Satraki, Mesaki, ni Apeteneko yaari asinthamwene yaawo yaakerihiwe ocai wa asitiithi aya. Naamwi yaari ocai, awo yaanakhaviheryana mukina ni mukhwaawe otitelela okhala oororomeleya wa Yehova. Ohoolo waya, yinnunwaaya, nroromelo naya naaheehiwa vaavaa Mwene Napukotonosori aarummeiye wi ekokhorele eruku yoopakiwa ni ewooro. Satraki, Mesaki ni Apeteneko yaakhooca okokhorela nave yaamuleela Mwene eriki: “Hiyo hanrwa nimulapa muluku anyu naari okokhorela eruku mweemenshaanyu.” Variyari va yaweeha, anaamiravo ala araru yaatitelela okhala oororomeleya wa Muluku aya.—Daniyeli 1:1-17; 3:12, 16-28.

11. Nnasuwela hai wi Paulo ni Timoteo yaari asinthamwene aphaama?

11 Vaavaa murummwa Paulo aamphwannyeiye mmiravo Timoteo, aahoona wi owo aanamusivela Yehova nave aniilipixerya wi akhaviherye muloko. Mwawiihiiha, Paulo aamusyakiha Timoteo wi aakhaviherye anna ni arokora mmapuro mancipale oohiyanahiyana. (Saweriwa T’arummwa 16:1-8; 17:10-14) Timoteo aatepa olapa mwakuru ophiyerya Paulo aloca: “Nyuwo moosuwela wi Timootiyu oheeriwa awaakhwana ntakhara oolapa ni miyo muteko wa michaka yaphaama, ntoko mwaana ni atiithinya.” Paulo aasuwela wi Timoteo ahaala waakhapelela phaama anna ni arokora. Vaavaa yaalapaaya moowetha vamoha wi emurumeele Yehova, Paulo ni Timoteo yaakhala asinthamwene aphaama.—Filipi 2:20-22; 1 Korinto 4:17.

NNI NAATHANLE HAI ASINTHAMWENE APHAAMA?

12, 13. (1) Ntakhara heeni nnaphwanela waathanla mwa miruku asinthamwene ahu naamwi ori mpuwa mwa muloko? (1) Ntakhara heeni murummwa Paulo aavaha yoolopola mu 1 Korinto 15:33?

12 Mmulokoni, nnanwerya ohuserya orweela wa annihu ni arokora ni okhaviheryana mukina ni mukhwaawe wi ntitelele okhala oororomeleya. (Mwaalakhanye Aroma 1:11, 12.) Nave naamwi ori mmulokoni, nnaphwanela waathanla phaama yaale anahaala okhala asinthamwene ahu a vamurimani. Nookhalano anna ni arokora oohiyanahiyana anarweela mu ilapo ni sookhovelela soohiyanahiyana. Akina asyaani mmarehereryo, nave akina apacenrye omurumeela Yehova khalai. Ennaviravo elukuluku wi onthamwene wa muchu ni Yehova wunnuwe, hiiha ntoko eneereyaaya ni sawiima wi ipacerye wiichwa. Mwawiihiiha, nnaphwanela opixa murima ni osivelana mukina ni mukhwaawe ni waathanla asinthamwene mwa miruku.—Aroma 14:1; 15:1; Ahebri 5:12–6:3.

13 Vakina vaya, makacamiho annakhumelela mmulokoni, mwawiihiiha onahaala okhala woochuneya okhalano ekaasoope. Ntoko yootakiherya, akhweya munna naari murokora onneera ichu seiho Piipiliya onaloceiye wi ti soonanara. Naari waakaaha weiwo waahaala onanariha muloko woothene. Hannaphwanela ohaleeliheya, naamwi mu nsana noopacerya, vakina vaya yaanakhumelela makacamiho mmulokoni. Vanthowa na yeeyo, murummwa Paulo aahaalopola Akristu ariki: “Muhihuwelihiwe tho: ‘onthamwene woonanara onnapahula meecelo aphaama.’” (1 Korinto 15:12, 33) Paulo tho aamulopola Timoteo wi akhaleno ekaasoope vooloca sa mukhalelo wa waathanla asinthamwene. Hiyaano tho nnaphwanela weera emohamoha olelo.—Mwaalakhanye 2 Timóteo 2:20-22.

14. Mukhalelo nnaathanlaahu asinthamwene onavolowela hai onthamwene ahu ni Yehova?

14 Nnaphwanela okhapelela onthamwene ahu ni Yehova. Eyo echu yoochuneyaxa yeeyo nryaahuno. Mwawiihiiha, nnaphwanela osepa opaka onthamwene ni muchu ori oothene onahaala oceecheiha nroromelo nahu ni onanariha onthamwene ahu ni Yehova. Ntoko yootakiherya, nakuxa nchoce nipwiniha mu nthikila hinnaweherya wi nnahaala onuula maahi aphaama. Moolikana tho, tahi wooweryeya okhalano asinthamwene aneera ichu soonanara, nave okhala wookhweya wa hiyaano weera ichu saphaama. Nnaphwanela waathanla asinthamwene ahu mwa miruku.—1 Korinto 5:6; 2 Tesalónika 3:6, 7, 14.

Nyuwaano munanwerya waapaka asinthamwene yaawo anamusivela Yehova

15. Muni mwaapake hai asinthamwene aphaama mmulokoni?

15 Mmulokoni, munanwerya waaphwanya achu yaawo anamusivela mweeparipari Yehova. Yaawo ananwerya okhala asinthamwene anyu avamurimani. (Salumu 133:1) Muhiwaasyeke pahiru asinthamwene a iyaakha sanyu naari arino sookhovelela imohamoha ni sawinyu. Muupuwele wi Yonata aari awunnuwelavo ompwaha Tavite, nave Ruti aari namwali ompwaha Nowemi. Nnaphwanela ochara miruku sa Mpiipiliya inii: “Mutaphule murima anyu.” (2 Korinto 6:13; mwaalakhanye 1 Pedro 2:17.) Wakhala wi munnamusivela Yehova, ancipale anahaala ochuna okhala asinthamwene anyu.

TIHEENI NNAPHWANELAAHU WEERA YAKHUMELELA MAKACAMIHO?

16, 17. Wakhala wi ookhala oniphunce mmulokoni, tiheeni nihinaphwanelaahu weera?

16 Mu emusi eri yoothene, onnakhalavo ohiyana vooloca sa mukhalelo wa wuupuwela, moonelo, naari mukhalelo wa weerano ichu. Ela tho enneereya mmulokoni. Ohiyana iwo onneeriha wi ekumi enakhala yoohakalaliha, nave nnanwerya ohuserya sincipale ni akina. Nyenya ikwaha ikina, ohiyana wuuwu onnatannya makacamiho ophiyerya oweeriha anna ni arokora ahu okhala oonyeenyeya. Vakina vaya, nnanwerya onyeenyeya naari ophoreya mmuupuweloni. (Masiposipo 12:18) Apwanne nnaphwanela weemererya wi makacamiho yaala enivololihe naari okhuma mmulokoni?

17 Hooye. Naamwi muchu aniphunce mmukhalelo wammoori, hannaphwanela okhuma mmulokoni. Nthowa nawi oniphunce tahi Yehova. Owo onnanivaha ekumi ni ichu soothene ikina. Owo onnaphwanelela osivela ni ororomeleya wahu. (Wupulula 4:11) Muloko yamahala yoorweela wa Yehova yeeyo enanikhaviherya otitelela olipiha nroromelo nahu. (Ahebri 13:17) Hiyaano hannaphwanela okhooca yamahala yeela pahiru nthowa nawi ookhala oniphunce.—Mwaalakhanye Salumu 119:165.

18. (1) Tiheeni enahaala onikhaviherya okhala a waataana ni annihu? (2) Ntakhara heeni nnaphwanelaahu waakhurumuwela akina?

18 Hiyaano ninnaasivela anna ni arokora ahu nave nnachuna okhalaka awiiwanana ni yaawo. Yehova hanaweherya wi muchu syakala akhale oophaameya, naari hiyaano tho hannaphwanela oweherya yeeyo. (Masiposipo 17:9; 1 Pedro 4:8) Oothene hiyo ninnahesa, nyenya osivela onahaala onikhaviherya otitelela ‘okhurumuwelana.’ (Kolosi 3:13) Osivela onahaala onikhaviherya ohaacererya mwaha mukhaani wi okhale mwaha mutokweene. Eparipari wi, wakhala wi muchu ooniphuca, akhweya onamukhala woovila ocuwala. Ti wookhweya onyeenyeya naari okuha mathowa ni muchu yoowo. Nyenya eyo pahiru eni enaakhe ohakalala ni oneeriha okhala oothanana. Nyenya moohiyana, wakhala wi ninnamukhurumuwela yoole onichekenle, nnahaala okhalano murecele wa mmuupuweloni, wiiwanana mmulokoni, nave echu yoochuneyaxa, onthamwene waphaama ni Yehova.—Mateu 6:14, 15; Luka 17:3, 4; Aroma 14:19.

WAKHALA WI MUCHU OHIIKARIWA MMULOKONI

19. Echu taani eni emalihe waataana wahu ni muchu mmulokoni?

19 Mu echoko yoosivela, muchu ti muchu onnapaka makupa awe wi aahakalalihe akina. Nyenya mwaanyiherye wi muchu mmoha oomwaryeya. Muchu ti muchu va echoko onneererya omukhaviherya wiiliwiili, nave yene onnakhooca nikhaviheryo. Akhweya onnalakelela ovinyavo vaate, naari oohoolela a veechokoni onnalakelela omwiikara vaate. Emohamoha tho enneereya mmulokoni. Akhweya muchu owo olakelenle othanla weera ichu sihinamusivela Yehova nave sinariipiha muloko. Muchu owo ookhooca nikhaviheryo nave ohooniherya mu saweera wi hanachuna opaka makupa a muloko. Akhweya owo onnathanla ohiya muloko mukhateiye, naari akhweya wiikariwa mmulokoni. Wakhala wi ela yoheereya, Piipiliya onnaloca mookwakwaleya wi ‘nihipwesheheryaneno’ ni muchu yoowo. (Mwaalakhanye 1 Korinto 5:11-13; 2 Yohani 9-11) Ela enamukhala yoovila wakhala wi aari nthamwene naari muhima ahu. Nave mmikhalelo ntoko seiha, ororomeleya wahu wa Yehova onaphwanela okhala vahoolo opwaha ororomeleya wa muchu pure.—Moone Yooleeliherya 8.

20, 21. (1) Ti mwawiihai marehereryo a wiikariwa mmulokoni aryaaya yawooniherya ya nsivelo? (2) Ntakhara heeni eryaaya yoochuneya waathanla mwa miruku asinthamwene ahu?

20 Marehereryo a wiikariwa mmulokoni yamahala ya osivela wa Yehova. Eyo enneeriha wi muloko otitelele okhala waweela, nave ohivoloweliwaka ni yaale ahiniiwelela malamulo a Yehova. (1 Korinto 5:7; Ahebri 12:15, 16) Eyo ennanikhaviherya wooniherya osivela wa nsina naweela na Yehova, malamulo awe ni omusivela mwaneene Yehova. (1 Pedro 1:15, 16) Marehereryo a wiikariwa mmulokoni yawooniherya ya nsivelo wa ole iikariwe mmulokoni. Yoolaka yeela akhweya enahaala omukhaviherya woona wi yeeyo opankeiye ti yoonanara ni enahaala omweeriha otoroka. Ancipale yaawo yiikariwe mmulokoni voocharela ekookela wa Yehova yaatepa waakheliwa phaama.—Ahebri 12:11.

21 Mmikhalelo soothene, asinthamwene ahu annanivolowela. Mwawiihiiha ti yoochuneya waathanla mwa miruku asinthamwene ahu. Wakhala wi ninnaasivela yaawo Yehova onaasiveleiye, nnahaala okhalaka ni achu yaawo anahaala onikhaviherya otitelela okhala oororomeleya wa yoowo okhala wookhala.