Ocuphela mwaha

Ocuphela sampuwa

MWAHA 111

Arummwa Annaveka Eneneeryo

Arummwa Annaveka Eneneeryo

MATEU 24:3-51 MARKO 13:3-37 LUKA 21:7-38

  • ARUMMWA AXEXE ANNAVEKA ENENEERYO

  • WAAKHWANELA MU NSANA NOOPACERYA NI WAAKHWANELA WA MUHOOLO

  • NNAPHWANELA OTITELELA WIIWEHERERYA

Ela elukuluku yoothana ya nihiku nanawiili, nave 11 a Nisani ohanle vakhaani omala. Mahiku a muteko wa Yesu elapo yavathi annamala. Owo aanahusiha mu empa ya Muluku othana, nave ohiyu aanakookela wiiwo aahayeiyewo okhwipi wa muceche. Achu ancipale yaatepa okhalano nchuno, ophiyerya wi “yànapehererya mpa mwa Muluku wi emwiwe yowo.” (Luka 21:37, 38) Nyenya mahiku awo aavira, vano Yesu ori o mwaako Asitona ni arummwa axexe: Petro, Antreya, Yakopo ni Yohani.

Awo annaya oloca ni Yesu meekhaayavo. Yesu onammaliharu oloherya wi hinaavo nluku nnahaala ohala vasulu va nluku mu empa ya Muluku, nave eyo ennaweeriha okhala awuukhuwa. Nyenya tahi yeeyoru enawuukhula. Elukuluku ekina, Yesu aahaavaha miruku ariki: “Khalani òwehererya, wona wi muhisuwelaka, Mwana a mutxhu t’onereiye aphiye.” (Luka 12:40) Owotho aahaaleela vooloca sa “nihiku Mwana a mutxhu onakhweleiye orwa.” (Luka 17:30) Mpwanne masu a Yesu aniiwanana ni yeele olonceiye mu empa ya Muluku? Arummwa murima woowiipa nave annamukoha: “Onlèle: etxhu yeyo enaya wereya lini? Nave t’evi eneneryo ya orwa wà, ni yomaliha elapo?”—Mateu 24:3.

Akhweya anuupuwela vooloca sa okumuliwa wa empa ya Muluku yeeyo anoonaaya vaavaa aryaayavo. Opwaha yeeyo, awo annakoha vooloca sa orwa wa Mwaana a muchu. Akhweya anuupuwela niphwanaphwaniho na Yesu vooloca sa ‘mulopwana mmoha òsuwanyeya àtximunle, ayaka worakamawo, wi avahiwe omwene ni akòke.’ (Luka 19:11, 12) Navetho yaanikoha vooloca sa ichu saahaala weereya seiho sahaala okhala eneneeryo “yomaliha elapo.”

Mu naakhulo nawe, Yesu onnavahererya eneneeryo enahaala othoonyerya makuchuwelo a mukhalelo wa Ayuta, ophitaanyerya okumuliwa wa empa ya Muluku. Nyenya owo onnavaha sooleeliherya ikina. Eneneeryo eyo enahaala waakhaviherya Akristu omwaahiyu wi esuwele waakhanle wi anakhala mu elukuluku ya ‘orwa wawe’ ni waakhanle wi makuchuwelo eelapo yoothene ya vathi ahaacamela.

Vaavaa iyaakha inaviraaya, arummwa annoona waakhwanela wa sooloherya sa Yesu. Mweeparipari, ichu sincipale owo aalohenryeiye saapacenrye waakhwanela nlelo eri akumi. Mwawiihiiha, ivinrevo iyaakha 37, mu 70 E.K., Akristu yaawo yaari awiwehererya hiyaatutuxiwe ni makuchuwelo a mukhalelo wa Ayuta ni empa ya Muluku. Nyenya tahi wi soothene Yesu aalohenryeiye saaheereya variyari va elukuluku yeeyo ophiyerya 70 E.K. Vano tiheeni yaahaala okhala yawooniherya ekina ya orwa wawe mu owerya wa Omwene? Yesu onnavaha naakhulo wa arummwa awe.

Yesu onnaloca wi yaahaala okhalavo “ekhotxo ni olotxiwa wa ekhotxo” nave “nloko nnamurosa nloko nikina, nave omwene onamurosa omwene.” (Mateu 24:6, 7) Owo aaloca tho wi “elapo enarwa etxikinyeya, nave mapuro makina anarwa ekhalamo etala ni ipahu.” (Luka 21:11) Yesu onnaalopola arummwa awe ariki: “Anamurwa ewikarani, yomanani.” (Luka 21:12) Yaahaala okhalavo ahusiha awootha yaawo yaahaala waahuweliha ancipale. Ichu soohiyana ni malamulo saahaala waaceereryeya, nave osivela wa ancipale waahaala oriirya. Ohiya yeeyoru, owo aaloca wi “mutxhaka ola wa omwene onamulaleyiwa mwelaponi yothene wi ovahe onamona maloko othene. Vanonto t’oneraya orwe okutxhula w’elapo.”—Mateu 24:14.

Naamwi sooloherya ikina saakhwanenle mu elukuluku ya onyaanyiwa naari ahaakumve onyaanyiwa Yerusalemu ni Aroma, mpwanne Yesu onnuupuwela waakhwanela otokweene omwaahiyu? Munnawerya woona wi waakhwanela weeparipari wa yooloherya ya Yesu onnaakhwanela mmahiku ahu yaala?

Echu Yesu onaaceereryeiye va eneneeryo ya orwa wawe ti wooneya wa “epahu yotolosa.” (Mateu 24:15) Mu 66 E.K., epahu ela yootoloxa enaweemelela ‘anakhotxo’ o Roma, vamoha ni iruku saya soophwaniherya. Aroma annamurukurerya Yerusalemu nave annakaca makupa makina a ixiri, wi ikhale soorekeseya. (Luka 21:20) Mmukhalelo yoola “epahu yotolosa” enneemela vachu yaahiphwanelaaya weemelavo, vaavaa Ayuta anoonaayavo okhala “vanipuroni nawela.”

Yesu onnatitelela oloherya ariki: “Enamukhalavo ekoi etokotoko, ehintonko okhala ovinya nihiku nopatxerya elapo ophiyerya olelo, nari mano herwatho ekhala.” Mu 70 E.K., Aroma yaamunyaanya Yerusalemu. Onyaanyiwa iwo wa ‘muchetche wawéla’ wa Ayuta ophitaanyerya empa ya Muluku, yohooniherya okhala ekoi etokotoko, nthowa nawi macikhwi macikhweene a achu yaahiiphiwa. (Mateu 4:5, Nlakano Nahihano; 24:21) Eyo yoohooxa etokweene opwaha soothene sintonko waatoloxa achu ni epooma ya o Yuteya. Ekoi ela, ennamaaliha malapelo oothene a Ayuta yaaryaayano ovinyerya khalai. Mwawiihiiha, waakhwanela ori woothene wa omwaahiyu wa sooloherya ni masu, moohikhwa minikwa onahaala okhala wawoopihaxa.

NNI NIKHALENO HAI NROROMELO ELUKULUKU YA MAHIKU AALOHERYIWE NI YESU?

Ovaanela wa Yesu vamoha ni arummwa awe vooloca sa orwa wawe mu owerya wa Omwene ni makuchuwelo a mukhalelo ola wa ichu onnatitelela. Vano owo onnaalopola wi ehaachare “arummwa ni alipa a miririmu òwoka.” Owo onnaloca wi anahaala wiilipixerya “wi yaweryà, ewotothe òthanliwatho ti Muluku.” (Mateu 24:24) Nyenya oothanliwa awo, hiyoototheya naari ohuwelihiwa. Orwa wa Akristu awootha onahaala okhala wawooneya ni miitho. Nyenya, ophiya wa Kristu onahaala okhala woohooneya.

Alocaka sa ekoi etokotoko yeeyo yaahaala okhumelela omakuchuwelo wa mukhalelo ola woonanara wa ichu, Yesu onnaloca: “Nsuwa nnarwa nripa, mweri horwa warya, itheneri inammora wirimu, ni ikuru sa wirimu inamutxikinyeya.” (Mateu 24:29) Arummwa hanasuwela phaameene mukhalelo masu awo ootutuxa aniiwaaya, eneeraaya yaakhwanele, nyenya annasuwela wi enahaala okhala echu yawoopiha.

Saweereya iha sawoopiha sini saavolowele hai achu? Yesu onnaakhula: “Atxhu anamukhwa wova, vowehererya sotakhala inaya ophatxuwa mwilaponi, ntakhara ikuru sa wirimu inamutxikinyeya.” (Luka 21:26) Yaweereya ela Yesu onaloceiye, enahaala okhala elukuluku yoothananihaxa mu saweererya sa achu.

Moohakalala, Yesu onnaaleela arummwa awe wi “Mwana a mutxhu arwaka mmekuni ni owerya wawe ni ovuwa otokotoko” tahi wi oothene anahaala okhala oothanana. (Mateu 24:30) Owo aaloca wi Muluku onahaala okhaviherya “wa nthowa na òthanliwa.” (Mateu 24:22) Mano, tiheeni arummwa yaala oororomeleya anaphwanelaaya weera emanle wiiwa michaka iha soonanara Yesu onaloceiye? Yesu onnaalipiha oomuchara awe: “Sapatxerya wereya itxhu seiha, mwitxhuwe ni nvinyihe muru, ntakhara wopoliwa wanyu ori vakhiviru.”—Luka 21:28.

Vano, arummwa a Yesu yaawo yaahaala okhalaka variyari va elukuluku yeeyo aalohenryeiye, yaahaala osuwela hai wi makuchuwelo ari vakhiviru? Yesu onnavaha niphwanaphwaniho vooloca sa mwiri wa mukuukhu ariki: “Mirai saya sarwela mithoma ni makukhu ephuweIa, musuwele wi eyita yophiya. Vamohamohatho nyuwo mona itxhu sothene iha musuwele wi Kristu ori vakhiviru, va milako. Epariparyene miyo kinnolèlani wi nloko nla hinnavira, sothene iha ihiphatxun’we.”—Mateu 24:32-34.

Mmukhalelo yoola, vaavaa arummwa yeeraaya epacerye woona ineneeryo iha saakhwanelaka, yaahaala osuwela wi makuchuwelo ari vakhiviru. Voocharela, Yesu onnaalopola Akristu yaawo yaahaala okhalaka variyari va elukuluku yeeyo, ariki:

“Nyenya sa nihiku nla ni elukuluku aya hanasuwela mutchu mukina, nari angelo a Wirimu, nari Mwana, nyenya Atithi mekhaya. Nave ntoko mahiku a Nowa, wawihihá onarwa-okhala ophiya wawe wa Mwana a mutchu. Vawi ntoko m’mahiku yale, ehiphiyale mahi, atchu yámólya ni owurya, yámthela ni otheliwa, ophiyerya nihiku nenlo Nowa ávolowiliye m’mwacheyani’mmo, nave yawo heyásuwenle etchu, ophiyerya mahi yárúlaya, etolosha yawo othene, wawihihá onarwa-okhala ophiya wawe wa Mwana a mutchu.” (Mateu 24:36-39, NN). Yaweereya Yesu onaphariheleiye wi alikanyihe—maahi mancipale mmahiku a Nowa—yaari yaweereya ya elapo yoothene.

Arummwa yaawo ari ni Yesu va mwaako wa Asitona, moohikhwa minikwa annasuwela ochuneya waya otitelela okhala awiwehererya. Yesu aahi: “Mwikosopeke wi mirima sanyu ihilimeliwe ni sotxapaheya, ohapaliwa, ni oteteiwa wa ekumi, wi nihiku nenlo nihotutuseni, ntakhara nni nikhale ntoko murakho oni ophiye wa atxhu othene amanke mwelapo ya vathi. Vano mwiwehereryeke ni nvekeleke elukuluku yothene wi mukhale ni ikuru sotxhawano sothene seiho inahawela ophatxuwa, nave wi mphwanele wemela vamithoni va Mwana a mutxhu.”—Luka 21:34-36.

Wiiliwiili Yesu onnooniherya wi yooloherya awe enahaala waakhwanela mu elapo yoothene. Tahi wi onaloca echu yaahaala waakhwanela mu elukuluku emoha ni ovolowela pahiru epooma ya Yerusalemu naari pahiru wa nloko na Ayuta. Owo onaloca echu eni ephiye “wa atxhu othene amanke mwelapo ya vathi.”

Yesu onnaloca wi oohuserya awe anaphwanela okhala awiivareryela, awiilipelela ni awiirehererya. Owo onnaceenyerya ochuneya waya weerano yeela moorweela wa oloca niphwanaphwaniho nikina ariki: “Mwiwetho ela: mwanene a vate asuwelà nihiku mpava onereiye arwe, amulipele aka wi empawe ehikhutxuliwe. Tivanto nyuwanotho mwirehererye, ntakhara elukuluku yeyo muhinupuwelanyu t’onereiye arwe Mwana a mutxhu.”—Mateu 24:43, 44.

Yesu onnaalipiha arummwa awe wi ehoove. Owo onnaloca wi vaavaa sooloherya iha inahaalaaya waakhwanelaka, onahaala okhalavo “mulapeli” yoowo anahaala okhala awiwehererya ni oowetha. Mwawiihiiha, Yesu onnaloca niphwanaphwaniho nenlo nnaakhaviherya oohuserya wiiwexexa phaama: “Vano tani mulapeli òroromeleya ni awisuwela, pwiyawe omuthanlileiye wa amulapeli akina, wi àvahe yolya mwa elukuluku yophwanelela? Òrèriwa ti mulapeli pwiyawe, arwaka, amphwannye alapaka muteko awe. Txhiri kinnolèlani wi onammwera mulapeli awetxiha muhakhu awe wothene.” Wakhala wi “mulapeli” opacerya okhalano meecelo oonanara ni anaahooxa akina, pwiyawe “onamunvalanya n’akhwawe” ni omulaka vatokotoko.—Mateu 24:45-51; mulikanyihe ni Luka 12:45, 46.

Nyenya, tahi wi Yesu onachuna oloca wi akina a arummwa awe anahaala okhalano meecelo oonanara. Vano, tiheeni Yesu achuneiye waahusiha arummwa awe? Owo onachuna wi etitelele okhala awiwehererya ni oowetha, ntoko onooniheryeiye mu niphwanaphwaniho nikina.