Ocuphela mwaha

Ocuphela sampuwa

Apwanne Moomusuwela Yehova Hiiha Ntoko Nowa Taniyeli ni Yupu Yaamusuwenlaaya?

Apwanne Moomusuwela Yehova Hiiha Ntoko Nowa Taniyeli ni Yupu Yaamusuwenlaaya?

“Atxhu ònanara murima hanona yele eri yaphama, nto onawasya Apwiya, onnasuwela sothene.”​—MASIPOSIPO 28:5.

MACIPO: 43, 49

1-3. (1) Tiheeni eni enikhaviherye wiikhalelaru oororomeleya wa Muluku mmahiku yaala ookuchula? (2) Tiheeni nneeraahu nihuserye mmwaha yoola?

OLELO nri vakhiviru va makuchuwelo a mukhalelo yoola wa ichu. Ninnawoona achu ancipale oonanara murima. Awo ‘enamela ntoko manasi.’ (Salumu 92:7) Mwawiihiiha hinnatikhina owoona achu ancipale ekhoocaka yeeyo Muluku onaloceiye wi ti yawookololowa. Paulo aahaaleela Akristu: “Mwa sonanara mukhale ntoko anamwane,” nyenya “mmupuweloni mukhale atokwene.” (1 Korinto 14:20) Nni neereno hai yeela?

2 Ninnaphwanya naakhulo mu yoorepa ya mwahaahu yeeyo eni: “Onawasya Apwiya, onnasuwela sothene.” (Masiposipo 28:5) Ela enataphulela wi awo ananwerya wiiwexexa ichu soothene seiho awo anachunaaya opaka wi emuhakalalihe Yehova. Masiposipo 2:6, 9 onnanihusiha tho wi Yehova onnaavaha miruku yaale anapaka yeeyo eri yawookololowa. Ntoko yookhumelela, awo ananwerya ‘osuwela yeyo eri yaphama ni yawokololowa, anamusuwela yophwanela wera.’

3 Nowa, Taniyeli, ni Yupu yaahikhalano miruku soomuluku. (Ezekiyeli 14:14) Emohamohatho enneereya ni achu a Muluku olelo. Hanka vooloca sa nyuwo? Apwanne mookhalano miruku soomuluku? Wi ‘musuwele sothene’ munachunaanyu wi mmuhakalalihe Yehova, munaphwanela omusuwela owo phaama. Mwawiihiiha mmwaha yoola, nnahaala ohuserya (1) ti mwawiihai Nowa, Taniyeli ni Yupu yaamusuwenlaaya Muluku, (2) omusuwela Muluku waakhavihenrye hai, ni (3) mukhalelo nneeraahu nunnuwihe nroromelo ntoko nawaya.

NOWA AAHEECA NI MULUKU MU ELAPO WAASAREN’YEMO OTAKHALA

4. Nowa aamusuwenle hai Yehova, nave omusuwela wawe phaama Muluku waamukhavihenrye hai?

4 Nowa aamusuwenle hai Yehova? Ovinyerya vaavaa Atamu ni Eva yaapacenryaaya okhalano anamwane, achu yaahihuserya vooloca sa Yehova mmikhalelo miraru: orweela wa soopatuxiwa sawe, wa alapeli a Muluku oororomeleya ni opuha miphurelo sa omwiiwelela. (Isaiya 48:18) Orweela wa ovareryela soopatuxiwa, Nowa aahiwerya woona wi Muluku ookhala chiryene navetho aahiwerya ohuserya vooloca sa mikhalelo sa Muluku. Ntoko yookhumelela, Nowa aahiwerya wiiwexexa wi Yehova toowerya nave wi ti yooworu Muluku eeparipari. (Aroma 1:20) Nyenya, tahi wi Nowa aarimoona omweemererya Muluku, nto owo aahunnuwiha nroromelo noolipa mwa yoowo.

Nowa aahiwerya ohuserya makhalelo a Muluku orweela wa ovarerya soopatuxiwa

5. Ti mwawiihai Nowa aahusenryeiye vooloca sa yeeyo Muluku aakhweleiye wa achu?

5 Piipiliya onaloca wi “wemererya onarwa onlaleryoni,” yeeyo enataphulela wi echu nniiwaahu wa akina, enanwerya onikhaviherya okhalano nroromelo. (Aroma 10:17) Akhweya Nowa iiwale vooloca sa Yehova orweela wa amusi awe. Atiithawe yiichaniwa Lameke, yaakhalano nroromelo mwa Yehova nave yaayariwe Atamu ahaakumve okhwa. (Moone eruku yoopacerya.) Ataataawe yiichaniwa Matusalem, nave ataata a Matusalem, yiichaniwa Xarete, yaawo yaakhwile iyaakha masana mararu ni makhumi mathanu nammoha ni iyaakha thanu nammoha Nowa amanle oyariwa. * (Moone masu avathi.) (Luka 3:36, 37) Akhweya alopwana yaawo ni asaaraya yaahimuhusiha Nowa wi Yehova taapatunxe achu nave wi Owo aachuna wi ekhalekeno anamwane, esarihe elapo, ni emulapeleke Yoowo. Nowa aahihuseryatho wi Atamu ni Eva hiyaamwiiwelenle Yehova, nave owo aahoona sookhumelela soonanara sa yoolakelelaaya. (Maphatxuwelo 1:28; 3:16-19, 24) Nowa aanasivela seiho aahuseryeiye nave eyo yaamuceenyerya omurumeela Yehova.​—Maphatxuwelo 6:9.

6, 7. Ewehereryo yaalipinhe hai nroromelo na Nowa?

6 Ewehereryo ennalipiha nroromelo. Nkuupuwelani mukhalelo nroromelo na Nowa naaryaaya noolipa vaavaa aahusenryeiye wi nsina nawe nnataphulela ‘nihakalaliho’ naari wiichuuwiha enaphitaanyerya owehererya. (Maphatxuwelo 5:29) Yehova aahimuleela Lameke wi aloce sa mwawe Nowa: “Mwana ola onamunihakalaliha mmitekoni mwahu sowalamela, wa nthowa na etxhaya yulumeliwe t’Apwiya.” Mwawiihiiha Nowa aahikhalano ewehereryo yawi Muluku onarwa arehererya ichu. Moolikana ni Apele ni Enoki, Nowa aahiroromela wi “nloko” naahaala ophoreiha muru wa enowa.​—Maphatxuwelo 3:15.

7 Nowa hiiwexenxe mwawaakhwanela yoororomeliha ya Muluku enaphwanyeya mu Maphatxuwelo 3:15. Nyenya owo aahiiwexexa wi yoolaiherya yeela yaanaavaha ewehereryo ya omwaahiyu. Enoki aalaleerya muchaka woolikana alocaka wi Yehova aahaala waatoloxa achu oonanara murima. (Yuda 14, 15) Mweeparipari, muchaka wa Enoki, yoowo onahaala okhwaaniheryeya voohilekela mu Armaketo, waahilipiha nroromelo ni ewehereryo ya Nowa!

Nroromelo ni miruku soomuluku sinahaala onaakiha orweela wa miraakho sa Satana ni ovolowela wa elapo yeela

8. Nowa aakihen’ye hai orweela wa omusuwela phaama Muluku?

8 Nsuweliho neeparipari na Muluku naamukhavihenrye hai Nowa? Woona wi Nowa aahihuserya vooloca sa Yehova, owo aahunnuwiha nroromelo ni miruku soomuluku. Iha saahimukhapelela Nowa, xaxaxa ohipaka echu vyakala yeeyo yaahaala omuthananiha Yehova. Mwawiihai? Nowa aachuna okhala nthamwene a Muluku, mwawiihiiha owo haari nthamwene a achu yaale yahaarino nroromelo mwa Yehova nave yaawo yaamukhooca yoowo. Moohiyana ni yaawo, Nowa haawokiwe ni masololo yaaruule mweelaponi. Achu yaahilekecheya orweela wa ikuru ni owerya wa masololo nave yaaheererya olapela yaawo. (Maphatxuwelo 6:1-4, 9) Navetho, Nowa aahisuwela wi Yehova aachuna wi achu ekhalekeno anamwane nave esareye mweelaponi. (Maphatxuwelo 1:27, 28) Nyenya vaavaa masololo yaathenlaaya athiyana nave yaahaarupaliha, Nowa aahisuwela wi eyo yaari yoonanara. Ela yaahikhala yawooneya vaavaa anamwane ale yinnuwaaya ni ekhala anakuru waapwaha anamwane oothene mulaponi. Veelukuluku aya, Yehova aahimuleela Nowa wi aahala oruuha Maahi mancipale wi aatoloxe achu oonanara murima. Woona wi Nowa aahiroromela olopola wa Muluku, aahimuteka mwaaceya, nave owo vamoha ni emusi awe, yaahivuluwa.​—Ahebri 11:7.

9, 10. Nni nunnuwihe hai nroromelo ntoko Nowa?

9 Nni nunnuwihe hai nroromelo ntoko Nowa? Ohuserya masu a Muluku moopwacha ti wookhweleya, wi nsiveleke yeeyo nnahuseryaahu, ni opharihela seiho wi nipake matorokelo ni soothanla soophwanelela mu okumi ahu. (1 Pedro 1:13-15) Voocharela nroromelo ni miruku soomuluku sinahaala onaakiha orweela wa miraakho sa Satana ni ovolowela wa elapo yeela. (2 Korinto 2:11) Achu ancipale mweelaponi anasiveliwa ni nlala ni ocapaheya nave annachariha minkhela saya soonanara. (1 Yohani 2:15, 16) Awo annavaanya eparipari yawi nri vakhiviru wa makuchuwelo a elapo yeela yoonanara. Wakhala wi hinaanono nroromelo noolipa, nnahaala opacerya wuupuwelaka mmukhalelo yoolatho. Muhicuwale wi vaavaa Yesu aalikanyinheiye elukuluku ahu ni ya Nowa, owo haalonce sa nlala naari ocapaheya nyenya yawoopiha ya waakaahiwa wawe omulapela Muluku.—Mwaalakhanye Mateu 24:36-39.

10 Mwiikohe: ‘Apwanne okumi aka onnooniherya wi mweeparipari koomusuwela Muluku? Mano, nroromelo naka ninnakiceenyerya opaka yeeyo eri yawookololowa vamiithoni va Yehova ni waahusiha akina yeeyo Muluku onachuneiye wi achu epakeke?’ Maakhulo anyu a makoho yaala anahaala wookhaviheryaani osuwela waakhanle wi nyuwotho muneeca ni Muluku eeparipari ntoko Nowa enreiye.

TANIYELI AAHOONIHERYA MIRUKU SOOMULUKU O PAPULU

11. (1) Mmiravo Taniyeli omusivela wawe Muluku onanleela eheeni vooloca sa asitiithi awe? (2) Mikhalelo taani sa Taniyeli mwaahaalaanyu osiveliwa okhalano?

11 Taniyeli aamusuwenle hai Yehova? Asitiithi a Taniyeli yaahimuhusiha omusivela Yehova ni Masu awe. Nave Taniyeli aaheerano yeela mu okumi awe woothene. Ophiyerya wi vaavaa uuluvanleiye, nlelo aahititelela ohuserya soorepa moopwacha. (Daniyeli 9:1, 2) Taniyeli aahimusuwela phaama Yehova. Navetho owo aahisuwela soothene Yehova aaweerenleiye Aisarayeli. Ninnoona yeela mu wiiyeviha wa Taniyeli ni nivekelo nawe na vathi va murima nnaphwanyeya mu Daniyeli 9:3-19. Mwaalakhanye nivekelo nenla nave muupuwelele moopwacha vooloca sa nenla. Mwiikohe: ‘Nivekelo nla nnakihusiha eheeni vooloca sa Taniyeli?’

12-14. (1) Taniyeli oonihenrye hai miruku soomuluku? (2) Yehova aareelinhe hai olipa murima ni ororomeleya wa Taniyeli?

12 Omusuwela phaama Muluku yaamukhavihenrye hai Taniyeli? Hiyaari yookhweya Muyuta oororomeleya omurumeela Muluku o Papulu. Ntoko yootakiherya, Yehova aahaaleela Ayuta waavya murecele mu ‘epoma athamihenryeiyewo.’ (Yeremiya 29:7) Mwawiihiiha, aahaalamulela Ayuta omweepesa yooworu pahi ni murima aya woothene. (Mukwaha 34:14) Taniyeli ii awerye hai wiiwelela malamulo oomeeli? Miruku soomuluku saahimukhaviherya Taniyeli osuwela wi woopacerya aaphwanela omwiiwelela Yehova, voocharela iiwelele olamulelo wa achu. Iyaakha masana ohoolo waya, Yesu aahihusiha nlakiheryo noolikana.—Luka 20:25.

13 Nkuupuwelani vooloca sa yeeyo Taniyeli aapankeiye vaava nlamulo naaloncaaya wi ahikhale muchu aahaala ovekela wa muluku naari muchu mukina omuhiya mwene, mu mahiku makhumi mararu. (Mwaalakhanye Daniyeli 6:7-10.) Owo aahaala wiivaha nthowa alocaka: ‘Khwaa, nki mahiku makhumi namararu pahiru.’ Opwaha yeeyo, Taniyeli aahikhooca weemererya wi nlamulo na achu nikhale nookhweleyaxa opwaha omulapela wawe Muluku. Taniyeli aaphwanela ovekela mmapuro awiipitheya. Nyenya owo aahisuwela wi achu ancipale yaanamoona avekelaka nihiku ti nihiku. Naamwi yaari echu yawoopiha, Taniyeli aahititelela ovekela vanlakani, vaavo achu yaaweryaaya omoona nthowa nawi owo haachuna wi achu yuupuwele wi oohiya omulapela Yehova.

14 Yehova aahireeliha olipa murima wa Taniyeli ni yoolakelelaawe yoororomeleya. Yehova aahipaka yootikhiniha moorweela wa omwaakiha Taniyeli wa amwaco yaawo yaahaala omucaaca. Ntoko yookhumelela, achu mu Olamulelo woothene wo Meto-Persiya yaahihuserya vooloca sa Yehova!—Daniyeli 6:25-27.

15. Nni nunnuwihe hai nroromelo ntoko Taniyeli?

15 Nni nunnuwihe hai nroromelo ntoko Taniyeli? Wi nikhaleno nroromelo noolipa, tahi wawaakhwanela omwaalakhanya pahiru Piipiliya. Nnaphwanela omwiiwexexa phaama Piipiliya. (Mateu 13:23) Nnachuna osuwela mukhalelo Yehova onuupuweleiye ni onooneiye vooloca sa miyaha. Mwawiihiiha nnaphwanela wuupuwelela mwawiiseela vooloca sa yeeyo nnaalakhanyaahu. Navetho ovekela moohihiyererya wiiliwiili ti woochuneyaxa, xaxaxa vaavaa nnakumanaahu ni makacamiho. Nnaphwanela ororomela wi Yehova mweepewe onahaala onivaha miruku ni ikuru seiho nnamvekaahu.​—Tiyako 1:5.

YUPU AAHIPHARIHELA PHAAMA MALAKIHERYO A MULUKU MU ELUKULUKU YAPHAAMA NI YOONANARA

16, 17. Yupu aamusuwenle hai Yehova?

16 Yupu aamusuwenle hai Yehova? Yupu haari Muisarayeli. Nyenya Isaki, ni Yakopo, yaari amusi awe oorakamela, nave Yehova aahaahusiha vooloca sa yoowo mukhateiye ni yeeyo owo aachuneiye wa achu. Mweeparipari, Yupu tho aahihuserya sincipale vooloca sa iparipari seiha sasisapo. (Yobi 23:12) Yupu aahiloca wa Yehova: “Khalai kosuwenleni vawiwa mulotxiwaka.” (Yobi 42:5) Nave Yehova aahiloca mukhateiye wi Yupu aahaaleela akina eparipari vooloca sa Yoowo.​—Yobi 42:7, 8.

Nroromelo nahu nnakhala noolipa vavaa nnavareryaahu soopatuxiwa ni ohuserya sincipale vooloca sa mikhalelo sa Yehova (Moone eparakrafo 17)

17 Yupu tho aahisuwela mikhalelo sa Yehova moorweela wa ovarerya soopatuxiwa. (Yobi 12:7-9, 13) Oopiili Elihu ni Yehova yaahipharihela soopatuxiwa wi emuhusihe Yupu mukhalelo achu aryaaya akhaanixa yaalikanyihiwaka ni Muluku. (Yobi 37:14; 38:1-4) Masu a Yehova yaahimvolowela Yupu nave yaamweeriha owo oloca mwawiiyeviha ni Muluku ariki: “Kòsuwela wi munnawerya sothene. Hiyavoru enovilàni.” Yupu aahaaceererya: “Kotxharuwa kiyevihaka vantxhupini ni vatxùrwani.”​—Yobi 42:2, 6.

18, 19. Yupu oonihenrye hai wi aahimusuwela Yehova mweeparipari?

18 Omusuwela phaama Muluku yaamukhavihenrye hai Yupu? Yupu aanasuwela phaameene malakiheryo oomuluku. Mweeparipari owo aahimusuwela Yehova, nave iha saahimuceenyerya weera ichu mmukhalelo wawookololowa. Ntoko yootakiherya, Yupu aahisuwela wi haki aloce wi aanamusivela Muluku waakhanle wi haawooniherya epewe akina. (Yobi 6:14) Owo hantonko wuupuwela wi toophwanelela waapwaha akina, nyenya opwaha yeeyo, owo aanaakhaliha awo ntoko wi yaari amusi awe, moohipwacha waakhanle wi awo tooreela naari oohaawa. Yupu aahiloca: “Muluku t’onipatunse miyano ni mulapeli aka; owo t’onikun’he mmirimani w’amihu.” (Yobi 31:13-22) Ophiyerya wi vaavaa Yupu aareiye ooreela ni akuru, owo haari muchu awiirumiha nave hantonko owoona akina ntoko oohichuneya ompwaha yene. Ela ti yoohiyana ni mukhalelo achu ooreela ni akuru aryaaya olelo.

19 Yupu haachuna wi ichu soomwiilini sikhale sookhweleya wa yene ompwaha Yehova. Owo aahisuwela wi waakhanle wi oheerano aahaala omukhooca “Muluku, [eeparipari] ori wirimu.” (Mwaalakhanye Yobi 31:24-28.) Navetho, Yupu aanoona othela ntoko nlakano naweela variyari va mulopwana ni mwaariye. Ophiyerya wi owo aahipaka nlakano ni meetho awe wi haahaala anweha muthiyana amukhwelaka. (Yobi 31:1) Ela ti yootikhiniha, nthowa nawi Yupu aakhala mu elukuluku yeeyo Yehova aaweemerenryeiye alopwana waaceya. Mwawiihiiha Yupu aahaala okhalano muthiyana mukina waakhanle wi aanachuna. Nyenya owo akhweya aahisuwela wi othela woopacerya waareheryiwe ti Yehova, waari wa mulopwana mmoha ni muthiyana mmoha, nave enooneya wi Yupu aathanlile okhala mmukhalelo yoola. * (Moone masu avathi.) (Maphatxuwelo 2:18, 24) Mweeparipari, waacamela iyaakha ncikhwi nimoha ni iyaakha masana mathanu nanimoha ohoolo waya, Yesu aahihusiha nlakiheryo nimohamoha, wi okumanela ni othela onaphwanela okhala variyari va mulopwana mmoha ni mwaariye.​—Mateu 5:28; 19:4, 5.

20. Omusuwela phaama Yehova ni malakiheryo awe oni onikhaviherye hai waathanla asinthamwene ni mathatelo aphaama?

20 Nni nunnuwihe hai nroromelo ntoko Yupu? Wanaawiili, nnachuna omusuwela phaama Yehova ni weemererya wi masuwelelo awe evolowele soothene nnapakaahu. Ntoko yootakiherya, Piipiliya onaloca wi Yehova ‘onnamuthanya onamusivela owali’ nave wi hannaphwanela omaliha elukuluku ni achu yaawo aniica eparipari. (Mwaalakhanye Salumu 11:5; 26:4.) Vano mwiikohe: ‘Soorepa iha piili tiheeni inakileelaaya vooloca sa muupuwelo wa Yehova? Sinaphwanela ovolowela hai yeeyo eri yoochuneyaxa mu okumi aka? Sinavolowela hai yeeyo kinoonaaka mu interneti, yaale kaathanlilaaka okhala asinthamwene aka, ni mathatelo kinathanlaaka?’ Maakhulo anyu ananwerya wookhaviheryaani osuwela ophiyerya mweeryo taani mmusuwenlaanyu Yehova. Hinnachuna ovoloweliwa ni elapo yeela yoonanara. Mwawiihiiha nnaphwanela ovyakiha “masuwelelo,” eyo tiwi, nnachuna ohuserya ohiyaniha yaphaama ni yoonanara navetho variyari va yeeyo eri yamiruku ni ya ololo.​—Ahebri 5:14, Nlakano Nahihano; Éfeso 5:15.

21. Tiheeni eni enikhaviherye ‘osuwela sothene’ seiho nnachunaahu wiiwexexa wi nimuhakalalihe Yehova?

21 Woona wi Nowa, Taniyeli, ni Yupu yaahipaka soothene yaaweryaaya wi emusuwele phaama Yehova, owo aahaakhaviherya ‘osuwela sothene’ saari soochuneya wi emuhakalalihe yoowo. Sootakiherya saya sinnooniherya wi weera ichu mwawiiwanana ni malakiheryo a Yehova onnakhaviherya okhumelela phaama mookumini. (Salumu 1:1-3) Mwawiihiiha mwiikohe: ‘Apwanne koomusuwela phaama Yehova hiiha ntoko Nowa, Taniyeli, ni Yupu yenraaya?’ Mweeparipari, olelo nnanwerya omusuwela phaama Yehova waapwaha tho alopwana yaala oororomeleya nthowa nawi onnanivaha sooleeliherya sincipale vooloca sa yene. (Masiposipo 4:18) Mwawiihiiha mmuhuserye Piipiliya moomaaleleya. Muupuwele mwawiiseela vooloca sa yeeyo. Nave mveke munepa waweela. Mweerano hiiha, elapo ela yoonanara heni yoovoloweleeni. Opwaha yeeyo, munahaala weeraka ichu mwawiiwanana ni miruku soomuluku nave munammwaacamela Tiithinyu awirimu.

^ par. 5 Enoki tho yoowo aari mwaana a Xareti “aaheca ni Muluku eeparipari.” Nyenya owo aakhwile mu iyaakha makhumi mathanu nammoha ni iyaakha thanu nasese Nowa ahaakumve oyariwa.—Maphatxuwelo 5:23, 24, Tradução do Novo Mundo.

^ par. 19 Nowa aaheerano emohamoha. Owo aarino mwaariye mmoharu pahi, naamwi alopwana yaapacenrye okhalano athiyana ancipale Atamu ni Eva emanle ommwareela Muluku.​—Maphatxuwelo 4:19.