Ocuphela mwaha

Ocuphela sampuwa

MWAHA WOOHUSERYA 14

Atokweene—Mutitelele Omutakiherya Murummwa Paulo

Atokweene—Mutitelele Omutakiherya Murummwa Paulo

“Mukitakiheryeke tho miyo.”—1 KOR. 11:1.

NCIPO 99 Anna Ancipale

YEEYO NNAHAALAAHU OHUSERYA *

1-2. Ti mwawiihai yootakiherya ya murummwa Paulo eneeraaya yaakhaviherye atokweene a mmulokoni olelo?

 MURUMMWA Paulo aanaasivela anna awe. Owo aanalapa mwakuru ntakhara mphurelo aya. (Saw. 20:31) Ti nthowa nene, anna ni arokora awe yaatepaaya omusivela. Mu ekwaha emoha, vaavaa atokweene a muloko wa o Éfeso yaasuwenlaaya wi hiyaahaala tho omoona wanaawiili, “yaahinla vatokotoko.” (Saw. 20:37) Moolikana, atokweene ahu oowetha annaasivela vancipale anna ni arokora aya nave annalapa ophiyerya anaweryelaayavo wi yaakhaviherye. (Fil. 2:16, 17) Ilukuluku ikina, atokweene annahoolela makacamiho. Tiheeni eni yaakhaviherye ovootha makacamiho yaawo?

2 Atokweene ahu oowetha ananwerya othokororya yootakiherya ya Paulo. (1 Kor. 11:1) Owo haarino mavyakelo yaawo ankeelo aryaayano. Paulo aari muchu oohiphaameya yoowo mu ilukuluku ikina aawaniha wi apake yeeyo yaari yawookololowa. (Aro. 7:18-20) Nave owo aahikhalano makacamiho oohiyanahiyana. Owo haamaanle olapa mwakuru ntakhara anna awe naari haayelenle ohakalala nthowa na weerano yeeyo. Moorweela wa omutakiherya Paulo, atokweene ananwerya ovootha makacamiho anahoolelaaya ni otitelela okhala oohakalala vaavaa anamurumeelaaya Yehova. Vano nnahaala othokororya ti mwawiihai awo aneeraaya yeereno yeela.

3. Tiheeni nnahaalaahu othokororya mmwaha yoola, nave tiheeni enahaala onikhaviherya weerano yeeyo?

3 Mmwaha yoola, nnahaala othokororya makacamiho awunlaana maxexe yaawo atokweene a mmulokoni anahoolelaaya: (1) wiiwananiha muteko aya woolaleerya ni mirici mikina, (2) okhala akukhula oothokororya, (3) ohikhala ooceecheya nthowa na ohiphaameya, ni (4) ovilela ni ohiphaameya wa akina. Hiyaano nnahaala othokororya mukhalelo Paulo aavoontheiye nikacamiho ti nikacamiho ni mukhalelo atokweene eneeraaya echarihe yootakiherya awe.

WIIWANANIHA MUTEKO AYA WOOLALEERYA NI MIRICI MIKINA

4. Ntakhara heeni nnamukhala nikacamiho wa atokweene ovaha yootakiherya mmuteko woolaleerya?

4 Ntakhara heeni nnamukhala nikacamiho. Atokweene aakhalano mirici sincipale ophitaanyerya ovaha yootakiherya mmuteko woolaleerya. Ntoko yootakiherya, ancipale annahoolela mithukumano sa veeri va esumana nave tho anneeciha Yoohuserya ya Piipiliya ya muloko. Awo tho ananwerya operekha miyaha mikina. Awo annapaka sincipale wi yaavyakihe arummwa oorumeela nave annahakalala ovahererya nceenyeryo noohihiyererya wa anna ni arokora. (1 Ped. 5:2) Atokweene akina annalapa mmuteko wa oteka ni orehererya Ipa sa Omwene ni mapuro makina anaphariheliwa wi alapeliwemo Yehova. Hiihaa ntoko alaleeryi oothene a mmulokoni, muteko ori wookhweleyaxa atokweene anaphwanelaaya opaka ori olaleerya.—Mat. 28:19, 20.

5. Yootakiherya taani Paulo otikithenryeiye ntoko mulaleeryi?

5 Yootakiherya ya Paulo. Mathipelo a okhumelela phaama wa Paulo anaphwanyeya mu Filipi 1:10, vaavaa onanceenyeryeiye: “Musuwelekeno olakelela ichu soochuneyaxa.” Paulo aachariha ekano awe. Owo aathanleliwa muteko woolaleerya, nave mu iyaakha sincipale owo aanoona muteko woolaleerya ntoko echu yookhweleyaxa. Owo aahilaleerya “echoko ni echoko.” (Saw. 20:20) Owo tahi wi pahiru aalaleerya mu elukuluku vyakala vanihikuni naari mu nihiku nimoha va esumana. Owo aanapharihela ekari eri yoothene wi alaleerye! Ntoko yootakiherya, vaavaa aaweheryeiye asinthamwene awe o Atena, owo aapacerya olaleerya michaka saphaama wa achu vyakala yaari vaavaa, nave aahikhalano sookhumelela saphaama. (Saw. 17:16, 17, 34) Naamwi ‘aaphariwe,’ Paulo aanalaleerya wa yaawo yaakhala vakhiviru va yoowo.—Fil. 1:13, 14; Saw. 28:16-24.

6. Ovyakiha taani Paulo aavaherenryeiye?

6 Paulo aahipharihela phaama elukuluku awe. Wiiliwiili owo aanaawopa akina wi ekhale ni yoowo mmuteko woolaleerya. Ntoko yootakiherya, mmukwaha awe woopacerya woomisiyonaariyu, owo aahimukusa Marko, nave wanaawiili, aahimukusa Timóteo. (Saw. 12:25; 16:1-4) Moohikhwa minikwa Paulo aahiilipixerya waahusiha alopwana yaale mukhalelo wa orehererya muloko, mukhalelo wa orehererya muteko wa okukhula, ni mukhalelo wa okhala muhusiha aphaama.—1 Kor. 4:17.

Mmutakiherye Paulo moorweela wa okhala ooreheryeya wi mvahe onamoona (Moone eparakrafo 7) *

7. Atokweene eni echarihe hai yeeyo Paulo olonceiye enaphwanyeya mu Éfeso 6:14, 15?

7 Nihusiheryo. Atokweene a mmulokoni ananwerya omutakiherya Paulo ohiya pahiru moorweela wa olaleerya empa ni empa nyenya tho okhala ooreheryeya ovaha onamoona ophiyerya anaweryelaayavo. (Mwaalakhanye Éfeso 6:14, 15.) Ntoko yootakiherya, awo ananwerya ovaha onamoona vaavaa anathumaaya ichu naari eri mu nipuro na muteko aya. Naari vaavaa anakhalaaya mmapuro a oteka ntakhara omulapelamo Yehova, awo ananwerya okawana michaka saphaama ni amwaacamani ni alipa ootumiha. Hiihaa ntoko Paulo, atokweene enanwerya opharihela elukuluku anamalihaaya mmuteko woolaleerya wi yaavyakihe akina, ophitaanyerya arummwa oorumeela.

8. Mu ikwaha ikina, tiheeni mutokweene onahaaleiye ochuna opaka?

8 Atokweene hanaphwanela okhala ooweiwa ethokororyaka pahiru miteko saya sa muloko naari sa ekulucu ophiyerya ohikhalano elukuluku ntakhara muteko woolaleerya. Wi ewerye okhwaaniherya soothene anachunaaya opaka, ikwaha ikina onamuchuneya okhooca mirici mikina. Emanle wuupuwelela ni ovekela vooloca sa yeeyo, awo anamphiyerya makuchuwelo wi wakhala wi aheemererya muteko yoowo heni ekhaleno elukuluku yoophwanelela ntakhara ichu sookhweleyaxa. Ichu seiyo saahaala ophitaanyerya weeciha malapelo a echoko esumana ti esumana, okhalano elukuluku yoophwanelela mmuteko woolaleerya, naari waavyakiha anamwane aya mmuteko yoola. Wa akina onnakhala woovila okhooca murici, nyenya anaphwanela ororomela wi Yehova onniiwexexa nchuno naya na okhala oophimelela mu ichu soothene.

OKHALA AKUKHULA OOTHOKORORYA

9. Nikacamiho taani atokweene ooweiwa anahoolelaaya?

9 Ntakhara heeni nnamukhala nikacamiho? Achu a Yehova annahoolela makacamiho mancipale. Variyari va mahiku yaala ookuchula, oothene ahu ninnachuna nceenyeryo, nlipiho ni nihakararyo. Nave mu ilukuluku ikina akina anchuna nikhaviheryo wi esepe meecelo oonanara. (1 Tes. 5:14) Nyenya, atokweene heni ewerye oviihavo makacamiho oothene achu a Yehova anahoolelaaya. Naamwi hiihaa, Yehova onachuna wi atokweene epake yeeyo anaweryaaya wi elipihe ni okhapelela ipucepuche sawe. Ti mwawiihai atokweene yaala ari ooweiwa eneeraaya ephwanye elukuluku yoophwanelela wi yaakhaviherye anna ni arokora?

Mwaathamalele akina nave mwaalipihe yaawo (Moone iparakrafo 10, 12) *

10. Tiheeni 1 Tesalónika 2:7 onaloceiye wa yeeyo Paulo aapakeiye ntakhara achu a Yehova?

10 Yootakiherya ya Paulo. Paulo aanaavya elukuluku ya waathamalela anna awe ni waalipiha yaawo. Ela ti yaphaama wa atokweene ochariha yootakiherya awe ni okhala oosivela ni eepewe wa anna ni arokora. (Mwaalakhanye 1 Tesalónika 2:7.) Paulo aanaaleela anna awe ni arokora wi owo aanaasivela nave tho wi Yehova aanaasivela. (2 Kor. 2:4; Éfe. 2:4, 5) Paulo aanaakhaliha yaale a mmulokoni ntoko asinthamwene, amalihaka elukuluku ni yaawo. Owo aanooniherya wi aanaaroromela yaawo moorweela wa oloca mootaphuwa wa yaawo vooloca sa woova wawe ni sooceecheiha. (2 Kor. 7:5; 1 Tim. 1:15) Nyenya Paulo haatikitheryeya mu makacamiho awe. Moohiyana, owo aachuna waakhaviherya anna awe.

11. Ntakhara heeni Paulo aahaalopola anna ni arokora awe?

11 Mu ilukuluku ikina, Paulo aanaachuna waavaha ikano anna ni arokora awe. Nyenya owo heenreno eyo nthowa nawi aari munyeenyeya ni yaawo. Owo aahaavaha ekano nthowa nawi aanaasivela nave wi aachuna waakhapelela wa miraakho soohiyanahiyana. Owo aaheeriha wi awo yiiwexexe mookhweya ekano awe nave wi ewerye weemererya. Ntoko yootakiherya, mu ekaarata awe wa Akorinto, Paulo aahivaha ekano yoolipa. Amanle orepa ekaarata yeela, aahaarumihela Titu. Paulo aanachuna osuwela mukhalelo awo yeeraaya yaakhulele ekaarata awe. Owo aatepa ohakalala vaavaa aasuwenleiye wi awo yaaheemererya ekano awe ni opharihela phaama!—2 Kor. 7:6, 7.

12. Atokweene eni yaalipihe hai alapeli akhwaaya?

12 Nihusiheryo. Atokweene ananwerya ochariha yootakiherya ya Paulo moorweela wa omaliha elukuluku ni alapeli akhwaaya. Mukhalelo mmoha wa weerano yeeyo ori ophiya mwawaakuveya mmithukumano sa muloko wi ewerye okhalano elukuluku yoophwanelela ya ovaanela ni akina. Wiiliwiili enamaliha aminutu vakhaani wi muchu awerye ovahererya nceenyeryo noosivela nenno munna naari murokora onachuneiye. (Aro. 1:12; Éfe. 5:16) Mutokweene yoowo onachariha yootakiherya ya Paulo onahaala tho ompharihela Piipiliya wi alipihe nroromelo na anna ni arokora awe ni waaroromeliha yaawo osivela wa Muluku. Moopwaha, owo tho onnaaroromeliha awo osuwela wi owo onnaasivela yaawo. Owo onnamaliha elukuluku ni yaawo nave onnaavya ikari sa waathamalela. Vaavaa mutokweene onavaheiye ekano, owo onnaroromela wi ekano awe enniiwanana ni Masu a Muluku. Owo tooluluwanya nyenya teepewe nthowa nawi onachuna wi anna ni arokora epharihele ekano awe.—Gal. 6:1.

OHIKHALA OOCEECHEYA NTHOWA NA OHIPHAAMEYA

13. Ohiphaameya wa mutokweene onahaala omweeriha woona hai?

13 Ntakhara heeni nnamukhala nikacamiho? Atokweene tahi oophaameya. Hiihaa ntoko hiyaano, awo tho annahesa. (Aro. 3:23) Onanwerya okhala woovila wa yaawo okhalano moonelo woophwanelela vooloca sa ohiphaameya waya. Akina annoova vooloca sa ohiphaameya waya ophiyerya okhala ooceecheya. Akina ananwerya wuupuwela wi ohiphaameya waya tahi wookhweleya ophiyerya ohichuna opaka matorokelo.

14. Mwawiiwanana ni Filipi 4:13, ti mwawiihai wiiyeviha wa Paulo waamukhavihenryaaya ovootha sooceecheiha sawe?

14 Yootakiherya ya Paulo. Paulo mwawiiyeviha aahisuwela wi owo hi awerye ovootha oceecheya wawe moorweela wa ikuru sawe. Owo aanachuna nlipiho nenno Muluku onavahereryeiye. Ahaakumve okhala Mukristu, Paulo mwamvai aanawiikara Akristu. Ohoolo waya, owo aahiiwexexa wi yeeyo aapakeiye yaari yoonanara nave aalakelela opaka matorokelo mu okumi awe. (1 Tim. 1:12-16) Nnikhaviheryo na Yehova, Paulo aahikhala mukukhula oosivela, ooreera murima ni awiiyeviha. Owo aahisuwela wi aahikhalano soohesa sincipale nyenya owo haamaanle uupuwelaka pahiru wa yoowo. Ohiya yeeyo, owo aaneemererya wi Yehova aahaala omukhurumuwela. (Aro. 7:21-25) Owo haaweherya okhala oophaameya. Ohiya yeeyo, owo aahiilipixerya wi areherye omuchu awe Weekristu nave mwawiiyeviha aaheemererya nikhaviheryo na Yehova wi awerye waakhwaniherya muteko awe.—1 Kor. 9:27; mwaalakhanye Filipi 4:13.

Mulape mwakuru wi mvoothe sooceecheiha sanyu (Moone iparakrafo 14-15) *

15. Mutokweene ani awerye hai okhalano moonelo woophwanelela vooloca sa sooceecheiha sawe?

15 Nihusiheryo. Atokweene tahi wi anathanliwa nthowa nawi toophaameya. Yehova onaweherya wi awo yeemererye soohesa saya nave erehererye omuchu aya Weekristu. (Éfe. 4:23, 24) Mutokweene onaphwanela opharihela yoohuserya awe ya Piipiliya wi emukhaviherye woona ti vaavi onaphwaneleiye opakavo matorokelo. Voocharela Yehova onahaala omukhaviherya okhala oohakalala nave tho okhala mutokweene aphaama.—Tiy. 1:25.

OVILELA NI OHIPHAAMEYA WA AKINA

16. Tiheeni enahaala weereya wakhala wi mutokweene ootikitheryeya ni ohiphaameya wa akina?

16 Ntakhara heeni nnamukhala nikacamiho? Atokweene ananwerya osuwela ohiphaameya wa akina mmulokoni nthowa nawi annalapa ni yaawo vakhivirukhiviru. Wakhala wi haano ekaasoope, atokweene enanwerya okhala oonyeenyeya, oonanariwa, naari oothoriha. Paulo aahaalopola Akristu wi Satana aahaala osiveliwa waakhanle wi awo aheerano yeeyo.—2 Kor. 2:10, 11.

17. Paulo aawoona hai anna ni arokora awe?

17 Yootakiherya ya Paulo. Owo wiiliwiili aanawuupuwela phaama anna ni arokora awe. Owo aanasuwela phaama soohesa saya, ophiyerya wi ilukuluku ikina saweera saya saahimvolowela yene. Naamwi hiihaa, Paulo aanasuwela ohiyana orivovo meecelo oonanara ni muchu oonanara. Owo aanaasivela anna awe nave aatikitheryeya mmikhalelo saya saphaama. Wakhala wi anna ni arokora awe yaanoona okhala yoovila wi epake yeeyo yaari yawookololowa, owo aanaphiyerya makuchuwelo awi miyoonelo saya saari saphaama nave wi pahiru yaachuna nikhaviheryo.

18. Tiheeni nyuwaano muhusenryaanyu orweela wa mukhalelo Paulo aamalinheiye ohiiwanana waarivo variyari va Ewootiya ni Suntuke? (Filipi 4:1-3)

18 Ntoko yootakiherya, muthokororye mukhalelo Paulo aakhavihenryeiye arokora eeli mmuloko wa o Filipi. (Mwaalakhanye Filipi 4:1-3.) Akhweya Ewootiya ni Suntuke yaahikhalano ohiiwanana ophiyerya ohikhala tho asinthamwene. Paulo haanyeenyen’ye naari haathorinhe pahiru aatikitheryen’ye mmikhalelo saya saphaama. Arokora yaala oororomeleya yaahimaliha iyaakha sincipale emurumeelaka Yehova. Paulo aahisuwela wi Yehova aanaasivela. Moonelo wa Paulo vooloca sa arokora yaala waahimweeriha waaceenyerya wi emalihe ohiiwanana waya. Nthowa na Paulo otikitheryeya mu mikhalelo saphaama sa akina, owo aanawerya otitelela okhala oohakalala ni okhalano onthamwene woolipa ni anna vamoha ni arokora mmulokoni.

Mweererye ohaathoriha akina (Moone eparakrafo 19) *

19. (1) Atokweene eni ewerye hai okhalano moonelo woophwanelela vooloca sa alapeli akhwaaya? (2) Tiheeni munahuseryaanyu orweela wa eruku ya mutokweene yoowo oneeliha mu Empa ya Omwene?

19 Nihusiheryo. Atokweene, mutikitheryeye mu mikhalelo saphaama seiyo anna ni arokoraanyu aryaayano. Muchu ti muchu toohiphaameya; naamwi hiihaa, muchu ti muchu ookhalano mikhalelo seiho nnaweryaahu osiveliwano. (Fil. 2:3) Mweeparipari, elukuluku ti elukuluku onamuchuneya atokweene omvaha ekano munna naari murokora. Hiihaa ntoko Paulo, atokweene anaphwanela wiilipixerya ohitikitheryeya pahiru mu masu ni saweera sooceecheiha sa munna naari murokora. Ohiya yeeyo, awo anahaala weerano phaama otikitheryeya mu osivela munna owo oreiyeno ntakhara Yehova, ovilela wawe mu omurumeela Muluku ni wiilipixerya weerano yeeyo eri yaphaama. Atokweene yaawo anatikitheryeya mu mikhalelo saphaama sa akina annaakhaviherya anna ni arokoraya osuwela wi annasiveliwa ni oothene mmulokoni.

MUTITELELE OMUTAKIHERYA PAULO

20. Atokweene eni ewerye hai otitelela okumihavo mphurelo yootakiherya ya Paulo?

20 Nyuwaano atokweene munahaala ophwanya nikhaviheryo mu otitelela ohuserya yootakiherya ya Paulo. Ntoko yootakiherya, mu Índice das Publicações da Torre de Vigia, nyuwaano munanwerya ovarerya mwaha oni “Paulo” nave voocharela muru mukhaani “yootakiherya wa atokweene.” Vaavaa munaalakhanyaanyu miyaha inaphwanyeya mwemmo, mwiikohe, ‘Ti mwawiihai yootakiherya ya Paulo enakikhaviheryaaya okhapelela ohakalala waka vaavaa kinakhwaaniheryaaka muteko aka ntoko mutokweene?’

21. Tiheeni atokweene anaphwanelaaya ororomela?

21 Atokweene, muupuwele wi Yehova hanoovekaani wi mukhale oophaameya; owo onoovekaani wi mukhale oororomeleya. (1 Kor. 4:2) Yehova aahakalalela muteko wakuru ni ororomeleya wa Paulo. Nyuwaano munanwerya ororomela wi Muluku tho onnavaha esisapo yeeyo munapakaanyu mmuteko awe. Yehova harwa “acuwalaru muteko anyu mweenraanyu woosivela nsina nawe, vawi muhaakhaviherya aweela murima, nave ninleelo munnaakhaviherya.”—Ahe. 6:10.

NCIPO 87 Mithukumano Sinnanilipiha

^ par. 5 Hiyaano ninnathamalela vancipale muteko wakuru atokweene analapaaya wi enikhaviherye. Mmwaha yoola, nnahaala othokororya makacamiho awunlaana maxexe yaawo atokweene anahoolelaaya. Nnahaala tho othokororya mukhalelo yootakiherya ya murummwa Paulo eneeraaya yaakhaviherye atokweene olelo ohoolela makacamiho yaawo. Mwaha yoola onahaala onikhaviherya owooniherya niphwanya atokweene ahu a mmulokoni nave tho okhala ooceenyeryeya owooniherya osivela ni waavaha nikhaviheryo.

^ par. 61 ERUKU VA EPAAXINA: Vaavaa munna onahiyeiye nipuro na muteko awe, owo onnakawana michaka saphaama ni nthamwene awe oomutekoni.

^ par. 63 ERUKU VA EPAAXINA: Moosivela mutokweene onnampakela oxekurya wookukhula munna yoowo oneererya wiivalaanya.

^ par. 65 ERUKU VA EPAAXINA: Munna onnavahererya ekano yoophara muteko wa muchu yoowo onanariwe nthowa na echu yeeren’ye.

^ par. 67 ERUKU VA EPAAXINA: Mutokweene hanyeenyen’ye ni munna yoowo oweiwe ni telefoni ohiya opaka muteko yoowo aaroromelinheiye wi aahaala opaka.