Ocuphela mwaha

Ocuphela sampuwa

Mutakiherye Ekhaikhai ni Ikharari sa Yehova

Mutakiherye Ekhaikhai ni Ikharari sa Yehova

“Murèreke murima mwàthorihaka, mwetxeke ni okhwelana vamoha ni ikharari mutxhu ni mukhwawe.”​—ZAKARIYA 7:9.

MACIPO: 21, 11

1, 2. (1) Yesu oona hai vooloca sa Nlamulo na Yehova? (2) Mmukhalelo taani alipa oorepa ni Afarisi yaapharihelaaya moonanara Nlamulo?

YESU aanasivela Nlamulo na Mose. Ela henantikhiniha, nthowa nawi Nlamulo naarwenle wa Atiithi we, Yehova, Muchu ookhweleyaxa mookumini mwa Yesu. Mu Salumu 40:8, 9, Piipiliya aahilaiherya vooloca sa Yesu okhwela nlamulo na Muluku: “Koneni, miyo kinnarwa wi kere otxhuna wanyu, . . . ikano sanyu iri mmurimani mwaka.” Orweela wa yeeyo eenreiye ni aalonceiye, Yesu aahooniherya wi ikano sa Muluku ti soophaameya, sa mphurelo, navetho aahiroromela wi inahaala okhwaanela.​—Mateu 5:17-19.

2 Yesu aanatepa othanana vaavaa aawooneiye alipa oorepa ni Afarisi epharihelaka Malamulo a Atiithi awe mmukhalelo woonanara, yeerihaka okhala oohiphwanelela. Owo aahiloca wa yaawo: “Nyuwo munalivela musokho wa itxhu ikhanisa sa ematxa,” etaphulelaka wi awo yaakhapelelaxa makupa makhaani a Nlamulo. Vano, tinivi naari nikacamiho? Yesu aahithariha: “Nto munahiya itxhu itokotoko sa malamulo, ti wi, wokololowa, ikharari, ororomeleya.” (Mateu 23:23) Afarisi hiyaasuwela yootaphulela ya Nlamulo, nave yiisoona okhala a vasulu waapwaha akina. Nyenya Yesu aaniiwexexa mathowa ene a Nlamulo ni yeeyo nlamulo ti nlamulo nuupululaaya vooloca sa Yehova.

3. Tiheeni nnahaalaahu othokororya mmwaha yoola?

3 Ntoko Akristu, hinnalamuleliwa ochariha Nlamulo na Mose. (Aroma 7:6) Vano ntakhara heeni Yehova ayaaka ophitaanyerya Nlamulo Mmasu awe Piipiliya? Owo onachuna wi niiwexexe navetho nipharihele “itxhu itokotoko sa malamulo” mmasu makina, malakiheryo ari oculi wa Nlamulo. Ntoko yootakiherya, malakiheryo taani nihusenryaahu orweela wa marehereryo a ipooma sa nchawelo? Mmwaha ovirale, noohuserya echu mulipa oochawa aaphwaneleiye weera. Mmwa yoola nnahaala ohuserya yeeyo ipooma sa nchawelo inanihusihaaya vooloca sa Yehova ni mukhalelo nneeraahu ntakiherye mikhalelo sawe. Nnahaala waakhula makoho mararu: Ipooma sa nchawelo sinooniherya hai wi Yehova taikharari? Tiheeni iho inanihusihaaya vooloca sa moonelo wa Muluku ntakhara okumi? Nave ipooma iho inuupulula hai wookololowa wawe woophaameya? Vaavaa nnathokororyaahu makoho yaala, mweererye woona mukhalelo muneeraanyu mmutakiherye Tiithi anyu awirimu.​—Mwaalakhanye Éfeso 5:1.

MAPURO A IPOOMA SA NCHAWELO YAANOONIHERYA IKHARARI SA MULUKU

4, 5. (1) Marehereryo taani yaapakiwe wi okhale wookhweya mulipa oochawa ophiya o epooma ya nchawelo, nave ntakhara heeni? (2) Eyo enanihusiha eheeni vooloca sa Yehova?

4 Yehova aahirehererya ipooma thanu nam- moha sa nchawelo wi okhaleke wookhweya ochawelawo. Owo aahaaleela Aisarayeli wi ethanle ipooma chaaru mmakupa o Yortano. Ntakhara heeni? Wi mulipa oochawa awerye ochawela mu emoha ya ipooma seiyo mwawaakuveya ni mookhweya. (Namarepela 35:11-14) Mixewe saaya weiwo saahireheryiwa phaama. (Malamulo 19:3) Mwawiiwanana ni mihapo sa Ayuta, mixewe saahikhalano ineneeryo saamukhaviherya mulipa oochawa ophwanya ipooma. Woona wi saahikhalavo ipooma sa nchawelo mu Isarayeli, Muisarayeli yoowo aamwiipha muchu moohilakelela haaphwanya naakiho mu elapo yookhopela, weiwo owo akhweya eereiye aceenyeryiwe waalapa amuluku atheru.

5 Nkuupuwelani ela: Yehova aahilamulela wi mulipa awiipha aaphwanela onyokiwa. Nyenya owotho aanavareryela wi muchu oomwiiphale mukhweiye amoreliwe ikharari, mahala, ni okhapeleliwa. Namaloca mmoha a Piipiliya oriye: “Echu eri yoothene yaapakiwe mwamiruku, mookhweya ni wooweryeya.” Yehova tahi muthoriha ootakhala yoowo onaavyaavya mikhalelo saawaalaka alapeli awe. Moohiyana, owo “ori òrèla ikharari.”​—Éfeso 2:4.

6. Apwanne Afarisi yaahitakiherya ikharari sa Yehova?

6 Afarisi hiyeemererya owooniherya ikharari akina. Ntoko yootakiherya, muhapo wa Ayuta, olonce wi Afarisi yaanakhooca omukhurumuwela muchu opanke yoocheka emohamoha ikwaha chaaru. Yesu achunaka owooniherya wi meerelo aya yaari oonanara, owo aaloca niphwanaphwaniho na Mfarisi aamwaacamenle mulipa ooliviha misokho. Mfarisi aanavekela ariki: “Muluku kinnothamalani, ntakhara nkiri ntoko atxhu akina ari ampava, òhokolola, òraruwa, navetho nkilikanne ni mulipa a musokho ola.” Teevi yaari yoolakelela ya Yesu? Afarisi ‘yananyemula akhwaya,’ nave hiyuupuwela wi yaanaphwanela okhala aikharari.​—Luka 18:9-14.

Apwanne munneeriha okhala wookhweya wa akina woovekaani nlevelelo? Mukhale awiiyeviha ni oohituruwa oloca ni yaawo (Moone iparakrafo 4-8)

7, 8. (1) Muni mutakiherye hai ikharari sa Yehova? (2) Ntakhara heeni ninnaphwanela okhala awiiyeviha wi naalevelele akina?

7 Mmutakiherye Yehova, ohiya Afarisi. Mooniherye ikharari ni oreera murima. (Mwaalakhanye Kolosi 3:13.) Mweerihe wi okhale wookhweya wa akina woovekaani nikhurumuwelo. (Luka 17:3, 4) Mwiikohe: ‘Apwan- ne kinnaalevelela akina mwawaakuveya ni mookhweya, naamwi ekichekenle ikwaha sincipale? Apwanne kinnaakuvela opaka murecele ni muchu yoowo okiphunce naari okihonse?

8 Wi niwerye waalevelela akina, nnaphwanela okhala awiiyeviha. Afarisi hiyaalevelela achu nthowa nawi yiisoona okhala aphaama. Nyenya ntoko Akristu, mwawiiyeviha ninnawoona ‘akhwihu ntoko atokwene’ wa hiyo nave ninnaalevelela moomalela. (Filipi 2:3) Nnaphwanela wiikoha, ‘Apwanne kinnamutakiherya Yehova ni wooniherya wiiyeviha?’ Wakhala wi naachu awiiyeviha, onahaala okhala wookhweya akina oniveka nlevelelo navetho wookhweya wa hiyo waalevelela. Khalani awaakuvela olevelela ni oohaakuvela onyeenyeya.​—Eklesiyaste 7:8, 9.

MUCICIMIHE OKUMI NAVE “HIMUKHALANO MULATXU [WA NIKHAMI]”

9. Yehova aakhavihenrye hai Aisarayeli osuwela wi okumi ti wasisapo?

9 Yoolakelela emoha ya ipooma sa nchawelo waari waakhapelela Aisarayeli ohikhalano mulacu nnikhami noohicheka. (Malamulo 19:10) Yehova onnakhwela okumi, nave onnathanya wiipha. (Masiposipo 6:16, 17) Vookhala aweela ni awookololowa, Yehova haawerya ohithokororya wiipha woohilakelela. Eparipari wi muchu yoole aamwiipha muchu moohilakelela aanaphwanela omoreliwa ikharari. Nyenya voopacerya owo aaphwanela waatharihela atokweene mwaha awe. Wakhala wi atokweene ahoona wi okhwa weeren’ye moohilakelela, voocharela mulipa awiipha aaphwanela otitelela okhala o epooma ya nchawelo ophiyerya okhwa wa mutokweene a anamukucho. Eyo akhweya yaanataphulela mulipa oochawa okhala o epooma ya nchawelo okumi awe woothene. Marehereryo yaala yaanaakhaviherya Aisarayeli oothene osuwela wi okumi ti wasisapo. Wi emucicimihe Namavaha a okumi, awo yaaphwanela opaka echu yoothene yaaweryaaya wi esepe ohela vawoopiha ikumi sa akina.

10. Ntoko Yesu olonceiye, mmukhalelo taani anamarepa ni Afarisi yoonihenryaaya wi hiyaapwacha ikumi sa akina?

10 Moohiyana ni Yehova, alipa oorepa ni Afarisi yaahooniherya wi awo hiyaacicimiha ikumi sa akina. Yehova aahiloca wa yaawo: “Mòkusa esavi ya osuwela! Nyuwo hinvolon’we, nave mùhakhotxiha ale yakhwela ovolowa.” (Luka 11:52) Tiheeni Yesu aachuneiye oloca? Alipa oorepa ni Afarisi yaaheemereryiwa waahusiha achu Masu a Muluku ni waakhaviherya ophwanya okumi woohimala. Opwaha yeeyo, awo yaaneererya waahiiha achu omuchara Yesu, “mwanene a ekumi.” (Saweriwa T’arummwa 3:15) Mmukhalelo yoola, Awo yaakeriha achu wootoloxiwani. Alipa oorepa ni Afarisi yaari awiirumiha ni anrima, nave hiyaapwacha ikumi sa achu. Chiryene awo yaari oonanara murima ni oohikhwela!

11. (1) Murummwa Paulo oonihenrye hai wi aanoona okumi hiiha ntoko Yehova onooneleiye? (2) Ti heeni eni enikhaviherye otakiherya mvai wa Paulo mmuteko woolaleerya?

11 Nni nimutakiherye hai Yehova ni osepa okhala ntoko anamarepa ni Afarisi? Ninnooniherya yeela vaavaa nnacicimihaahu ni ovaha esisapo okumi. Murummwa Paulo aaheerano yeeyo moorweela wa olaleerya michaka saphaama vooloca sa Omwene wa achu ancipale ntoko aawereleiyevo. Tinthowa nene owo aalonceiye: “Nkinono etchu n’nikhmi na atchu othene.” (Mwaalakhanye Saweriwa T’arummwa 20:26, 27 Nlakano, Nahihano.) Nyenya apwanne Paulo aalaleerya nthowa na ohichuna okhalano mulacu wa nikhami naari woona wi Yehova aahiloca wi eereno? Hooye. Paulo aanaakhwela achu. Owo oona ikumi saya okhala sasisapo, nave aachuna wi ephwanye okumi woohimala. (1 Korinto 9:19-23) Hiyaanotho nnaphwanela woonaka okumi mmukhalelo Yehova onooneleiye. Owo onachuna wi muchu ti muchu arukunuse murima wi ahirimeele. (2 Pedro 3:9) Wi nimutakiherye Yehova nnaphwanela waakhwela achu. Murima wa ikharari onahaala onceenyerya olaleerya mwamvai nave onahaala onivaha ohakalala vaavaa nneeraahuno hiiha.

12. Ntakhara heeni okhapeleleya ti wookhweleya wa achu a Muluku?

12 Wi nooneke okumi mmukhalelo Yehova onooneiye, hiyaanotho nnaphwanela okhalano moonelo woophwanelela vooloca sa okhapeleleya. Nnaphwanela weeciha ecika naari moota ni olapa mookhapeleleya, ophitaanyerya elukuluku nnatekaahu empa, orehererya wanaawiili empa, naari vaavaa nnayaahu o nipuro na malapelo. Achu, okhapeleleya, ni okumi ilukuluku soothene ti sookhweleya opwaha okhapelela elukuluku naari ikhorowa. Muluku ahu ilukuluku soothene oneera yeeyo eri yawookololowa, nave nnachuna okhala ntoko yoowo. Xaxaxa atokweene anaphwanela wuupuwelela vooloca sa okhapeleleya, mmakupa oomeeli, vaya mukhataaya ni akina. (Masiposipo 22:3) Wakhala wi mutokweene onnoovahaani ikano naari malakiheryo, mmuwiriyane. (Galasya 6:1) Moone okumi mmukhalelo Yehova onooneiye, nave ‘himukhalano etchu n’nikhami na achu othene.’

MUTHORIHE ‘MUTXHARAKAMALAMULO AREMPWE’

13, 14. Ti mwawiihai atokweene o Isarayeli yaatakiheryaaya ikharari sa Yehova?

13 Yehova aahaalamulela atokweene o Isarayeli wi etakiherye wookololowa wawe. Voopacerya, atokweene yaaphwanela osuwela soothene inavolowela mwaha. Voocharela, awo yaanathokororya mweephoole mathowa amweerinhe mulipa awiipa, moonelo ni saweera sawe sakhalai vaavaa yaalakelelaaya wooniherya ikharari. Atokweene yaaphwanela osuwela waakhanle wi mulipa awiipha owo aanamwiica yoowo omwiiphaleiye nave alakelela omwiipha. (Mwaalakhanye Namarepela 35:20-24.) Wakhala wi yaahikhalavo anamoona apiili, awo yaanachuneya mulipa awiipha ahaakumve othorihiwa.​—Namarepela 35:30.

14 Emanle osuwela eparipareene vooloca sa mwaha yoowo, atokweene yaaphwanela wuupuwelela vooloca sa muchu owo, ohiya pahiru wa yeeyo eenreiye. Atokweene yaanachuna miruku wi ewerye osuwela mathowa ni mwaha woothene vooloca sa yeeyo yeeren’ye. Opwaha soothene, awo yaanachuna munepa waweela wa Yehova wi waakhaviherye otakiherya miruku sawe, ikharari, ni oreera murima wa Yehova.​—Mukwaha 34:6, 7.

15. Mukhalelo Yesu aawooneiye achu oocheka waahiyanne hai ni wa Afarisi?

15 Afarisi hiyaathoriha ni ikharari. Awo yaathitimanela wa yeeyo namacheka opankeiye moohipwacha waakhanle wi muchu ole aari aphaama. Vaavaa Afarisi akina yaamonnaaya Yesu alyaaka veechokoni ya Mateu, awo yaahaakoha amuhuserya awe: “Muhusiha anyu onlyela seni ni alipa a musokho ni alipa òtxheka?” Yesu aahiwaakhula: “Ale arino ekumi hanamuhawela namuku, nto alipa awitxeliwa. Haweni, mwahuserye masipelo ala: kinnakhwela ikharari, kahi mukutxho, wi miyo nkirwele owitxhana alipa òrèra murima, nto atxhu òtxheka.” (Mateu 9:9-13) Apwanne Yesu aakiha meerelo a alipa oocheka? Hooye. Owo aachuna wi echaruwe. Ala yaari makupa oochuneya a muchaka yoowo aalaleeryeiye. (Mateu 4:17) Yesu aahisuwela wi “alipa a musokho ni alipa òtcheka” yaanachuna otorokeya. Awo hiyaakele veechokoni ya Mateu ntakhara yoolyaru pahi. Awo yaari weiwo nthowa nawi yaamuchara Yesu. (Marko 2:15) Moothananiha, Afarisi ancipale hiyaawoona achu mmukhalelo Yesu aawooneiye. Awo hiyeemererya wi achu yaahaala otorokeya, nave awo yaawoona ntoko anamacheka yaawo yahaarino ewehereryo. Chiryene, awo yaari oohiyana ni Yehova yoowo ori awookololowa ni aikharari!

16. Tiheeni nikhuuru noothoriha nnaphwanelaaya weererya osuwela?

16 Olelo atokweene anaphwanela omutakiherya Yehova yoowo ‘onasivela othoriha [naari ekhaikhai].’ (Salumu 37:28, NN) Voopacerya, awo anaphwanela “wasyasya osuwela” wi eroromele waakhanle wi yoocheka yoheereya chiryene. Wakhala wi yoheereya, awo anaphwanela ochariha ohoolela wa Piipiliya wi elakelele echu anaphwanelaaya opaka. (Malamulo 13:12-15) Vaavaa awo anapakaaya nikupa mu nikhuuru noothoriha, awo anaphwanela okhalano ephoole wi elakelele waakhanle wi muchu owo opanke yoocheka etokotoko oocharuwa naari hooye. Wiiliwiili tahi yookhweya weerano. Ocharuwa onavolowela mukhalelo mulipa oocheka onooneiye vooloca sa yeeyo opankeiye ni yeeyo eri mmurimani mwawe. (Wupulula 3:3) Mulipa oocheka onaphwanela ocharuwa wi aakhele ikharari. *​—Moone masu avathi.

17, 18. Atokweene eni esuwele hai waakhanle wi muchu oocharuwa chiryene? (Moone eruku yoopacerya.)

17 Yehova ni Yesu annasuwela mukhalelo muchu onuupuweleiye ni onooneleiye woona wi annawerya osuwela mirima. Nyenya atokweene hanawerya osuwela mirima. Vano wakhala wi nyuwaano mwa mutokweene muni musuwele hai wi namacheka oocharuwa chiryene? Yoopacerya, mveke wa Yehova miruku ni osuwela. (1 Mamwene 3:9) Yanawiili, mpharihele Masu a Muluku ni soolaleeryiwa sa mulapeli oororomeleya wi sookhaviheryeeni woona ohiyana orivovo variyari va “winiwa murima ohiri mwa Muluku” ni “winiwa murima mwa Muluku” yoowo ori ocharuwa weeparipari. (2 Korinto 7:10, 11) Moone mukhalelo Piipiliya onaloceiye sa yoole onacharuwa ni yoole ohinacharuwa, nave moone mukhalelo onooneiye, onuupuweleiye, ni meerelo awe.

18 Yaneeraru muupuwele vooloca sa muchu ene yoowo, ohiiya pahiru wa yeeyo opankeiye. Ntakhara heeni oreiye hiiha? Ntakhara heeni opankeiye soolakelela seiya? Taavi ari makacamiho awe ni okotakota wawe? Piipiliya olaiherya wi Yesu, muru wa muloko Weekristu, “hokathorihaka ntoko ononelayavo mitho; hokathorihaka mulatxu wa nthowa na masu awiwa. Oni onamwathoriha atxhu òhawa ni wokololowa, ni oni onan’wakiha atxhu ohosiwa.” (Isaiya 11:3, 4) Nyu atokweene, Yesu ohoothanlaani wi mukhapelele muloko awe, nave owo onahaala wookhaviheryaani othoriha ni ekhaikhai ni ikharari. (Mateu 18:18-20) Ninnathamalela vancipale woona wi nookhalano atokweene yaawo ananikhapelela! Awotho annanikhaviherya wooniherya wookololowa ni ikharari mukina ni mukhwaawe.

19. Yoohuserya taani ya ipooma sa nchawelo munachunaanyu opharihela muteko?

19 Nlamulo na Mose nookhalano “osuwela ni eparipari.” Nna ninnanihusiha vooloca sa Yehova ni malakiheryo awe. (Aroma 2:20) Ipooma sa nchawelo saatharihiwa mu Nlamulo sinnaahusiha atokweene mukhalelo wa ‘orèra murima yàthorihaka’ nave ipooma iho sinnanihusiha oothene ahu wooniherya “okhwelana vamoha ni ikharari” mukina ni mukhwaawe. (Zakariya 7:9) Naamwi hiyaano nihilamuleliwaka ochariha Nlamulo na Mose, Yehova hatoroken’ye. Wookololowa ni ikharari nlelo ti sookhweleya wa yoowo. Ekari etokweene omulapela Muluku a mukhalelo yoola. Hankooni ntakiherye mikhalelo sawe saphaamaxa nave nikhale ookhapeleleya mwa yoowo!

^ par. 16 Moone “Makoho a alipa waalakhanya”, mu Mulipeleli 15 a Setempuru a 2006, (a ekunya).