1, 2. ¿Tlenon ouijtika okixnamijkej Jefté iuan ichpoch?

SE ICHPOCHTLI melak notlaloua konnamikis itaj. Yejua melak paki pampa kita ika xtlaj ipan onochiuj ijkuak uajnokuepa kampa otlaixnamikito. Pampa otetlan itaj, kichiua manokuikati niman manijtoti ika paktli. San ika, tlen okichiuj itaj niman tlen okijto kimojkatlachialtia. Itaj opeuj kitsomonia itlaken niman okijto: “¡Ay nokoneuj! Yotikchiuj matlapani noyoltsin”. Kuakon yejua okijli ichpoch ika tlen yokijlika Jehová kipatlaskia nochi inemilis. Tlen yokijlika Jehová nonekiya ika yejua xkeman nonamiktis niman xkinpiyas ikoneuan. Ika tlen okinankili, okiyolchikauj itaj makichiua tlen yokijlika Jehová. Niman ken otlanankili yejon ichpochtli okiteititi ika tlaneltokaya ika nochi iyojlo ika maski san tlenon kitlajtlaniskia Jehová yeskia tlen kuajli (Jueces 11:34-37). Ijkuak itaj okitak itlaneltokil, melak kuajli onomachili ipampa ichpoch, pampa kimatstoya ika kinektoya kiyolpaktis Jehová.

² Jefté niman ichpoch ika nochi inyojlo otlaneltokakej itech  Jehová niman itech ken kichiua itlaj. Yejuamej oyolmelaujkanenkej maski ijkuak ouijtika katka. Yejuamej kinekiyaj kiyolpaktiskej Jehová niman kichiuaskiaj maski san tlenon nonekiskia.

3. ¿Tleka uelis techpaleuis ineskayo Jefté niman ichpoch ipan yejuin tonajli?

³ Kemantika ouijtika tiyolmelaujkanemiskej itech Jehová. Noneki tikchikauaskej totlaneltokil (Judas 3). Ika yejon, matomachtikan kenon Jefté iuan ichpoch okixikojkej tlen ouijtika okixnamijkej ipan innemilis. ¿Kenon oyolmelaujkanenkej itech Jehová?

4, 5. ¿Tlenon okinnauati Jehová israelitas ijkuak okalajkej ipan Tlajli tlen yokijtoka kinmakas? b) Ijkon ken nesi ipan Salmo 106, ¿tlenon xkuajli inpan onochiuj israelitas pampa xotetlakamatkej?

⁴ Mojmostla, Jefté iuan ichpoch kilnamikiyaj kenon okisatoj israelitas ijkuak xokitlakamatkej Jehová. Kanaj 300 xiuitl ika tlakuitlapan, Jehová okinnauatijka israelitas makinmiktikan nochimej akin xmelauak kiueyichiua toTajtsin ipan Tlajli tlen yokijtoka kinmakas, san ika, yejuamej xokichiujkej (Deuteronomio 7:1-4). Miyekej israelitas opeujkej kichiuaj ken cananeos, akin kinueyichiuayaj xmelauak tajtsitsintin niman auilnemiyaj (xpoua Salmo 106:34-39). *

⁵ Pampa israelitas xotetlakamatkej, Jehová xokinpaleui itech intlauelikniuan (Jueces 2:1-3, 11-15; Salmo 106:40-43). Niman yejon okichiuj melak ouijtika mayolmelaujkanemikan ipan yejon tonaltin akin kitlasojtlayaj Jehová. San ika, Biblia kinteneua sekimej akin oyolmelaujkanenkej, ken Jefté iuan ichpoch, Elqaná, Ana niman Samuel. Yejuamej kuajli yokinemilijkaj ika kinekiyaj kiyolpaktiskej Jehová (1 Samuel 1:20-28; 2:26).

6. ¿Tlenon xkuajli tlanemilijli onka ipan yejuin tonajli niman tlenon noneki tikchiuaskej?

⁶ Ipan yejuin tonajli, tlaltikpakchanejkej tlanemiliaj niman kichiuaj tlemach ijkon ken cananeos. San kinekij kichiuaskej auilnemilistli, tlen xkuajli niman kipiyaskej tomin. San ika, Jehová techtlajtolpaleuiya. Yejua kineki techpaleuis ijkon ken okinek kinpaleuis israelitas itech tlemach tlen xkuajli tlen ueliskia kimijtlakos. ¿Tlenon uelis techmachtis itech tlen xkuajli okichiujkej? (1 Corintios 10:6-11). Matikchiuakan nochi tlen tiuelij niman ijkon matikmapeuakan tlen xkuajli kinemiliaj tlaltikpakchanejkej (Romanos 12:2). Kuakon matokojtilikan tikchiuaskej ken kinamiki.

7. a) ¿Tlenon okichiuilijkej Jefté akin chantiyaj ipan ikalpan? b) ¿Niman tlenon okichiuj Jefté sakin?

⁷ Ijkuak Jefté onen, filisteos niman amonitas okintlajyouiltijkej israelitas, pampa yejuamej xokitlakamatkej Jehová (Jueces 10: 7, 8). Niman xsan nemiyaj akin tetlauelitayaj, noijki Jefté ouijtika opanok ipampa ikniuan niman tlayekankej itech Israel. Pampa ikniuan okinexikolitakej niman okitlauelitakej, hasta okichiualtijkej makikaua tlajli tlen itlatki katka (Jueces 11:1-3). Jefté xokikauili ika tlen ouijtika okixnamik, itech akin  kitlauelitayaj, makipatla ken tlanemiliaya. ¿Kenon tikmatij? Pampa ijkuak tlayekankej itech Israel okitlajtlanilijkej makinpaleui, yejua nimantsin okichiuj (Jueces 11:4- 11). ¿Tlenon okiyolmapeuj Jefté ijkon makichiua?

8, 9. a) ¿Tlenon tlajtolyekanalistin itech Tlanauatijli tlen okimakakej Moisés okipaleui Jefté? b) ¿Tlenon kitaya Jefté ika melak ueyi kijtosnekiya?

⁸ Jefté katka se kuajli tlaixnamijketl, kimatiyaj ken youajnentiajkej israelitas niman kuajli kixmatiya Tlanauatijli tlen okimakakej Moisés. Ken toTajtsin kitaya ikalpan okimachti tlenon kinemilia Jehová itech tlen kuajli niman itech tlen xkuajli (Jueces 11:12-27). Jefté okipaleui yejon tlen kimatstoya ijkuak okitlapejpeni tlen kichiuas ipan inemilis. Kuajli kimatstoya kenon nomachilia Jehová ijkuak kualani niman notlakuepiltia. Niman kimatiya ika toTajtsin kineki manotlasojtlakan se iuan okse israelita. Noijki, Tlanauatijli tlen okimakakej Moisés okimachti kenon nouikas iuan oksekimej maski yejuamej makitlauelitakan (xpoua Éxodo 23:5; * Levítico 19:17, 18). *

⁹ Ineskayo José noijki okipaleui Jefté. Kuajli tikmatstokej ika onomachti kenon José okimikneli ikniuan maski yejuamej okitlauelitakej (Génesis 37:4; 45:4, 5). Kanaj ijkuak Jefté otlanemili itech yejuin neskayotl, okipaleui makichiua ken Jehová kiyolpaktia. Ikniuan Jefté yemelak okiyolkokojkej. San ika, okitak ika melak ueyi kijtosnekiya tlapaleuis manoueyichiua itoka Jehová niman kipaleuis ikalpan niman tlen kimachiliaya xueyi kijtosnekiya (Jueces 11:9). Yejua nochipa okinemili yolmelaujkanemis itech Jehová. Ken otlanemili Jefté okijtosnek tlateochiualistli, pampa Jehová okiteochiuj yejua niman israelitas (Hebreos 11:32, 33).

10. ¿Kenon uelis techpaleuis tlajtolyekanalistin itech Biblia matitlanemilikan ken Jehová tlanemilia?

¹⁰ Matomachtikan ineskayo Jefté. ¿Tlenon tikchiuaskej tla tokniuan ipan tlanechikojli techyolkokouaj noso tla tikmachiliaj ika yejuamej xkuajli touan nouikaj? Maka matijkauilikan ijkuak techyolkokoskej matechtsakuili matiktekichiuilikan Jehová. Maka keman matijkauakan tiaskej ipan tlanechikojli noso tosentlaliskej iuan tokniuan. Matikchiuakan ken Jefté niman matiktlakamatikan Jehová. Yejuin uelis techpaleuis kuajli tikixnamikiskej tlen ouijtika niman ijkon noijki uelis tiktemakaskej se kuajli neskayotl (Romanos 12:20, 21; Colosenses 3:13).

11, 12. ¿Tlenon Jefté okijli Jehová kimakaskia niman tlenon kijtosneki yejon?

¹¹ Jefté kimatiya ika nonekiya itlapaleuilis toTajtsin ika kimakixtis ikalpan Israel itech ammonitas. Yejua okijli Jehová ika tla kipaleuiskia matetlani ijkuak tlaixnamikis, yejua kimakaskia kentla se “uentli tlen notlatia” akin kachtopa uajkisaskia ichan niman kuajnamikiskia ijkuak uajnokuepas kampa otlaixnamikito (Jueces 11:30, 31). ¿Tlenon kijtosneki yejuin?

¹² Jehová xkuelita ijkuak kiuentlaliaj se tlaltikpakchane. Ika yejon, tikmatstokej ika Jefté xkiuentlaliskia se tlaltikpakchane  (Deuteronomio 18:9, 10). Ipan Tlanauatijli tlen okimakakej Moisés, se uentli tlen notlatia katka se tetlayokolijli tlen yakaj kimakaya Jehová ika nochi iyojlo. Kuakon Jefté kijtosnekiya ika tlaltikpakchane akin yejua kimakaskia Jehová kitekichiuiliskia ipan tabernáculo nochipa ipan inemilis. Jehová okikak Jefté niman okipaleui matetlani ijkuak otlaixnamik (Jueces 11:32, 33). San ika ¿akinon Jefté kimakaskia Jehová?

13, 14. ¿Tlenon okijto Jefté ipan Jueces 11:35 tlen kiteititia itlaneltokil?

¹³ Matitlanemilikan kenon opanok tlen noteneua kampa peua yejuin tlamachtijli. Ijkuak Jefté uajnokuepa kampa ontlaixnamiki, ichpoch akin kachtopa kuajnamiki, akin melak kitlasojtla niman isentekoneuj. ¿Kichiuaskia Jefté itlajtol ijkon ken yokijtoka? ¿Kimakaskia Jefté ichpoch Jehová makitekichiuili nochipa ipan tabernáculo?

¹⁴ Oksejpa, tlajtolyekanalistin tlen kisa ipan Tlanauatijli tlen okimakakej Moisés okipaleui Jefté makitlapejpeni kichiuas tlen kuajli. Kanaj okilnamik tlen kijtoua Éxodo 23:19, kampa kijtoua ika itekipanojkauan toTajtsin kinekiskiaj kimakaskej tlen melak kuajli Jehová. Tlanauatijli noijki okijto ika ijkuak yakaj kijlia Jehová kichiuas itlaj, “yejua xkipiya ika notlajtolkuepas. Yejua kipiya ika kichiuas nochi tlen yokijto kichiuas” (Números 30:2). Ijkon ken Ana, akin kanaj onen ipan yejon tonaltin, Jefté okichiuj tlen yokijtoka kichiuas, maski kimatstoya tlenon noneki kichiuas yejua niman ichpoch. Pampa ichpoch kitekichiuiliskia Jehová ipan tabernáculo, xkeman nonamiktiskia niman xkinpiyaskia ikoneuan. Kuakon xnemiskia yakaj akin kiselis tlen Jefté kipanoltiliskia (Jueces 11:34). Maski ijkon, Jefté okijto: “Nejua yoniktlapo nokamak ika tlen onikijli Jehová niman aman xniuelis ninotlajtolkuepas” (Jueces 11:35). Jehová okiseli ueyi uentli tlen okimakak Jefté niman  okiteochiuj. ¿Tejua noijki tikchiuaskia tlen tikijtoskia ken Jefté?

15. ¿Tlenon yotikchiujkej timiyekej niman kenon uelis tikteititiskej tlaneltokijli ken Jefté?

¹⁵ Ijkuak otosentemakakej itech Jehová, otikijlikej ika tikchiuaskej san tlen yejua kineki. Tikmatstiayaj ika kemantika kanaj ouijtika tikchiuaskiaj tlen yotikijtokej. San ika ¿kenon tikitaj ijkuak techtlajtlaniliaj matikchiuakan itlaj tlen xtikuelitaj? Tla xtijkauiliaj matechtlani tlen techmojtia niman tiknektokej tiktlakamatiskej toTajtsin, tikteititiskej ika tikchiuaj tlen yotikijtokej. Kanaj tlen nonekis tikchiuaskej tekoko yes, san ika, itlateochiualis Jehová nochipa melak ueyi yes (Malaquías 3:10). San ika ¿tlenon uelis tikijtoskej itech ichpoch Jefté? ¿Kenon okitak tlen itaj okijli Jehová kichiuas?

16. ¿Kenon okitak ichpoch Jefté tlen yokijtoka kichiuas itaj? (Xkita tlaixkopinajli kampa peua tlen tomachtijtokej).

¹⁶ Tlen Jefté okijto kichiuas tlamantik noso sejneka itech ken okijto kichiuas Ana. Pampa Ana okijli Jehová kimakas ikoneuj Samuel makitekichiuili ipan tabernáculo ken nazareo (1 Samuel 1:11). Se nazareo kikauiliayaj manonamikti niman kinpiyas ichanejkauan. San ika, ichpoch Jefté xijkon, yejua nosentemakaskia ken se “uentli tlen notlatia”. Kuakon yejua xkeman pakiskia ijkon ken paki se tesiuauj niman se nantli (Jueces 11:37-40). Matiknemilikan itech yejuin: kanaj yejua ueliskia nonamiktis iuan se telpochtli akin ueyixtoya ipan yejon kalpan, pampa itaj katka se akin tlayekanaya. San ika, yejua yolyemanki nochiuaskia pampa itech tekitl tlen kichiuaskia ipan tabernáculo. ¿Kenon okichiuj? Ika tlen okijli itaj yejua okiteititi ika ueyi kijtosnekiya kitekichiuilis toTajtsin: “Xchiua nouan ijkon ken yotikijto tikchiuas” (Jueces 11:36). Yejua onosentemakak kitekichiuilis toTajtsin maski kinekiskia nonamiktis niman kinpiyas ikoneuan. ¿Kenon tejuamej noijki uelis tosentemakaskej ipan itekiyo Jehová niman xsan titlanemiliskej itech tlen tiknekij?

17. a) ¿Kenon uelis noijki tikpiyaskej totlaneltokil ken Jefté niman ichpoch? b) ¿Kenon mitsyolchikaua tlen kijtoua Hebreos 6:10-12?

¹⁷ Melak miyekej tokniuan telpokamej niman ichpokamej xnonamiktiaj noso kitlapejpeniaj xkinpiyaskej inkoneuan, maski san ipan yejuin tonaltin. ¿Tleka? Pampa yejuamej kinekij chikauak kitekichiuiliskej Jehová niman xkinekij itlaj makintsakuili. Noijki, miyekej tokniuan akin iueuentsitsintin xnemij iuan inkoneuan noso imixuiuan maski kinekiskiaj. Yejuamej kikuij tiempo niman inchikaualis ika kitekichiuiliaj Jehová. Sekimej yejuamej tlapaleuiyaj kampa kalchijchiuaj, ken kaltin kampa  tosentlaliaj, noso yauej ipan Tlamachtijli tlen kiseliaj Akin Tenojnotsaj itech iTekiuajyo toTajtsin. Noijki yauej ontlapaleuiyaj ipan se tlanechikojli kampa xmiyekej nemij akin tenojnotsaj. Oksekimej kinemiliaj kenon chikauak kitekichiuiliskej Jehová ipan tonaltin ijkuak noilnamiki imikilis Cristo. Niman Jehová xkeman kilkauas tlen kichiuaj ika tlasojtlalistli nochimej akin nosentemakaj ipan itekiyo niman yolmelaujkanemij (xpoua Hebreos 6:10-12). ¿Tlenon tikchiujtika tejua? ¿Uelis timosentemakas ipan itekiyo Jehová niman tiktekichiuilis chikauak?

18, 19. ¿Tlenon yotomachtijkej tlen uajnestiuj ipan Biblia itech Jefté niman ichpoch, niman kenon tejua noijki uelis tikchiuas ken yejuamej?

¹⁸ ¿Tlenon okipaleui Jefté ijkuak okixnamik tlen ouijtika? Yejua okikauili ika Jehová makiyekana itech tlen okitlapejpeni kichiuas. Yejua xokikauili makijtlako tlen onkatka iyeualiyan noso akin nemiyaj ijkuak yejua onen. Jefté oyolmelaujkanen maski oksekimej okiyolkokojkej. Jehová okiteochiuj Jefté niman ichpoch pampa ika nochi inyojlo okichiujkej tlen toTajtsin kinekiya. Noijki toTajtsin okinkuik makinpaleuikan israelitas nochipa makiueyichiuakan. Maski oksekimej okikaujkej kichiuaj tlen kuajli, Jefté iuan ichpoch nochipa oyolmelaujkanenkej itech Jehová.

¹⁹ Biblia kijtoua: “Xtokakan inejemplo on yejuan itechkopa intlaneltok niman inijyouilis kiselijtokej on herencia yejuan Dios okitlalij ipan ipromesa” (Hebreos 6:12). Matikchiuakan ken okichiujkej Jefté niman ichpoch, pampa tikmatstokej ika ijkuak tiyolmelaujkanemij, Jehová techteochiua.