Xuiya kampa tlen onka ijtik

Xuiya kampa tlen kipiya

Tlen notlajtoltiaj akin kitaj revistas

Tlen notlajtoltiaj akin kitaj revistas

¿Akinomej yejon “kuajkualtin tlakamej” akin Jesús okinteneuj ipan yeuajli ijkuak ximikiya, niman tleka ijkon kimijliayaj?

Ipan yeuajli ijkuak ximikiya, Jesús okimijli itlatitlankauan maka makitejtemokan ueyilistli tlen oksekimej itekipanojkauan toTajtsin xkipiayaj. Okimijli: “On reyes yejuan xhebreos nochiuaj ken inteko on países. Niman on tlakamej kinteneuiliaj kuajkualtin tlakamej. Pero nemejuamej xmechtocaroua ijkon nemouikaskej” (Luc. 22:25, 26).

¿Akinomej yejon “kuajkualtin tlakamej” akin Jesús okinteneuj? Ken nesi ipan seki tlajkuiloltin, tomin, niman amatlajkuiloltin, griegos niman romanos yonomatkaj kinueyichiuayaj sekimej tlanauatijkej niman oksekimej akin uejueyixtoyaj, niman kintokayotiayaj “kuajkualtin tlakamej” (ika tlajtojli griego euerguétes noso evérgetes). Ijkon kintokayotiayaj pampa kichiuayaj itlaj tlen ueyi kijtosneki niman tlen kinpaleuiaya oksekimej.

Sekimej tlanauatijkej ijkon okintokayotijkej. Ken Tolomeo III Evérgetes (n. 247-222 i.x.x. 1) niman Tolomeo VIII Evérgetes II (n. 147-117 i.x.x. 1) akin tlanauatijkej katkaj itech Egipto. Noijki ijkon okintokayotijkej tlanauatijkej itech Roma ken Julio César (48-44 i.x.x. 1) niman Augusto (31 i.x.x. 1-14), noijki tekiuaj itech Judea akin itoka katka Herodes el Grande. Yejua kanaj ijkon okitokayotijkej pampa okichiuj makuajkuikan trigo itech okse país niman ijkon maka mikiskej ika apistli akin chantiyaj ipan ipaís niman noijki okinmakak tlakentin akin kinpolouaya.

Ixtlamatki itech Biblia Adolf Deissmann akin ualeuaya Alemania okijto ika melak miyekej kintokayotiayaj “kuajkualtin tlakamej”. Okijto: “Nion xtiuejkauis tiknextis ipan tlajkuiloltin ipantsin cien neskayomej [kampa nesi ika ijkon kintokayotiayaj]”.

Kuakon, ¿tlenon kijtosnekiya Jesús ijkuak okimijli inomachtijkauan ika yejuamej xkipiaya ika nochiuaskej ken yejon tlaltikpakchanejkej? ¿Kimijlitoya maka makinpaleuikan ichanikniuan? Tikmatstokej ika ka. Nesi ika Jesús kajmanaya tla inomachtijkauan tepaleuiskiaj san pampa kinekiskiaj itlaj kiseliskej.

Ijkuak Jesús nemiya ipan tlaltikpaktli, akin kipiayaj miyek tomin tlapaleuiayaj ijkuak sekimej nauiltiayaj, ijkuak tetlamauisoltiayaj niman tlapaleuiayaj ipan okseki tlemach, noijki kinchijchiuayaj parques niman teopantin. San ika, xkichiuayaj yejon pampa kisaya itech inyojlo, yejuamej kinekiyaj ika oksekimej makinueyiitakan, melak makimixmatikan noso makinpaleuikan niman ijkon uejueyixtoskej. Se amoxtli kijtoua: “Maski sekimej yemelak kisaya itech inyojlo tepaleuiskej, miyekej kichiuayaj san pampa kinekiyaj itlaj kiseliskej”. Ijkon kiteititiayaj ika kinekiyaj uejueyixtoskiaj niman ika san intech tlanemiliayaj, yejon tlen Jesús kinekiya ika inomachtijkauan makimapeuakan.

Opanok seki xiujtin, Pablo, itlatitlankauj Cristo, noijki okijto ika melak noneki ika ijkuak tiktemakaskej itlaj makisa itech toyojlo. Yejuin okimijkuilouili tokniuan itech Corinto: “Cada se ma kitemaka iofrenda ken kixtia ipan iyojlo. Ma ka kitemakas ikan tlauejli, nion kinemilis san yakaj kichiualtia, pampa Dios kitlajsojtla on yejuan kitemaka iofrenda ikan paktli” (2 Cor. 9:7).