1-3. ¿Tlenon texchoktia?

 ¿TIKILNAMIKI kemanon otichokaka? Maski kemantika tichokaj pampa itlaj techyolpaktia, más miyekpa tichokaj pampa itlaj techajmana. Kemantika tichokaj pampa miki yakaj akin melak tiktlasojtlaj. Tokniuj Lorilei, * akin chanti Estados Unidos, okijto: “Kemantika melak ninajmanaya pampa omik nochpoch. Niman nikmachiliaya ika xitlaj ueliskia nechyolseuis. Niknemiliaya ika nochipa ijkon ninomachilijtoskia”.

² San ika, xsan yejon tlen texchoktia. Tokniuj Hiromi, akin precursora niman chanti Japón, kijtoua: “Kemantika ninajmana pampa kampa titenojnotsaj xtechkakisnekij. Hasta nichoka ijkuak niktlajtlanilia Jehová manechpaleui maniknexti yakaj akin kineki nomachtis Biblia”.

³ ¿Xmelak ika kemantika noijki tomachiliaj ijkon ken yejuin tokniuan? (1 Ped. 5:9). Tiknekij tiktekichiuiliskej Jehová ika pakilistli, san ika, kemantika xueli ijkon tikchiuaj. ¿Tleka? Pampa tichokaj ijkuak miki yakaj akin melak tiktlasojtlaj, toyolkokouaj noso pampa tikixnamikij itlaj tlen kitlatlata totlaneltok (Sal. 6:6; 100:2). ¿Tlenon uelis tikchiuaskej tla ijkon tomachiliaj?

4. ¿Tlenon tikitaskej ipan yejuin tlamachtijli?

⁴ Tlen okichiuj Jesús uelis techpaleuis. Yejua kemantika  noijki okixnamik itlaj tlen okichokti (Juan 11:35; Luc. 19:41; 22:44; Heb. 5:7). Ipan yejuin tlamachtijli tikitaskej kemanon ochokak, tikitaskej tlenon techmachtia yejuin itech Jesús niman Jehová niman tikitaskej tlenon uelis tikchiuaskej ijkuak tikixnamikiskej itlaj tlen texchoktis.

5. ¿Tlenon techmachtia itech Jesús tlen kijtoua Juan 11:32-36?

⁵ Itlamiyan xiuitl 32, se iamigo Jesús, akin itoka katka Lázaro, okualok niman omik (Juan 11:3, 14). Jesús melak kitlasojtlaya Lázaro niman on omemej ikniuan, María niman Marta. Yejuamej melak najmanayaj pampa omik imikniuj. Sakin ika Lázaro omik, Jesús oyaj Betania kampa chantiyaj María niman Marta. Ijkuak Marta okimat ika iajsitikatka Jesús, nimantsin okinamikito. San matikonnemilikan kenon melak najmantoya ijkuak okijli: “NoTEKO, tla nikan tinemiskia, nokniu xmikiskia” (Juan 11:21). Sakin, ijkuak Jesús okitak ika María niman oksekimej chokatoyaj, yejua noijki “ochokak” (xpoua Juan 11:32-36).

6. ¿Tleka ochokak Jesús?

⁶ ¿Tleka ochokak Jesús? La obra Perspicacia para comprender las Escrituras kijtoua ika Jesús ochokak pampa melak kitlasojtlaya iamigo Lázaro niman pampa okitak ika ikniuan melak najmantoyaj. * Kanaj Jesús okonnemili kenon melak otlajyoui iamigo Lázaro ijkuak kualouaya niman ijkuak imiktoya. Noijki, ochokak pampa okitak ika María niman Marta melak najmantoyaj ipampa imikniuj. Tla yomik se moamigo noso se mochanejkauj, kuakon, noijki ijkon yotimomachilijka. Matikitakan yeyi tlemach tlen techmachtia Juan 11:32-36.

7. ¿Tlenon techmachtia itech Jehová ijkuak tikitaj ika Jesús ochokak ipampa iamigos?

⁷ Jehová kasikamati kenon timomachilia. Jesús “kipantlantia iueyilis Dios” (Heb. 1:3). Ijkuak ochokak, okiteititi tlenon kimachilia  iTajtsin (Juan 14:9). Tla timoyolkokojtika pampa yomik yakaj akin melak tiktlasojtla, kuajli xmatsto ika Jehová xsan kitstika kenon timajmana, yejua noijki kajmana tlen tikixnamiktika. Yejua kineki mitsyolseuis (Sal. 34:18; 147:3).

8. ¿Tleka kuajli tikmatstokej ika Jesús kinyolitis akin tikintlasojtlaj?

⁸ Jesús ika nochi iyojlo kinektika kinyolitis akin tikintlasojtla. Achto chokas, Jesús okijli Marta: “Mokniu oksejpa yoliuis”. Niman Marta okineltokak tlen okijli (Juan 11:23-27). Pampa yejua kiueyichiuaya Jehová, kimatiya ika teotlajtoketl Elías niman Eliseo yokinyolitijkaj sekimej akin yomijkaj (1 Rey. 17:17-24; 2 Rey. 4:32-37). Niman kanaj noijki yokikakka kenon Jesús yokinyolitijka oksekimej (Luc. 7:11-15; 8:41, 42, 49-56). Ijkon ken yejua, tejua noijki kuajli xmatsto ika oksejpa tikimitas akin melak tikintlasojtla. Pampa Jesús ochokak ijkuak kinyolseuijtoya iamigos, techititia ika yejua ika nochi iyojlo kinektika kinyolitis akin yomijkej.

9. Ijkon ken Jesús, ¿kenon uelis tikinpaleuis akin noyolkokojtokej? Xkijto se neskayotl.

⁹ Tejua noijki uelis tikinpaleuis akin noyolkokojtokej. Jesús, xsan ochokak iuan Marta niman María, noijki okinkak niman okinyolseui. Tejuamej noijki uelis ijkon tikchiuaskej imiuan akin yomik yakaj akin melak kitlasojtlaj. Dan, se tlayekanketl akin chanti Australia, kijtoua: “Ijkuak omik nosiuauj, niknekiya manechpaleuikan. Sekimej tokniuan imiuan insiuauan onechpaleuijkej, pampa maski san kemanon okinejkej nechkakiskej. Yejuamej xpinauiyaj ijkuak nikimijliaya nochi tlen nikmachiliaya niman nichokaya. Niman ijkuak xok nikojtik katka, yejuamej onechpaleuijkej ika seki tekitl, kipajpakayaj nocarro, nechontlakouiliayaj niman nechtlakualchiuiliayaj. Niman nochipa nouan kichiuayaj teoyotl. Yejuamej okiteititijkej ika melauak tlen kijtoua Proverbios 17:17: ‘Sen tetlajsojkaikniu [...,] ijkuak onkaj ajmantli nochiua ken sen melauak teikniu’”.

10. ¿Itech tlenon tlajtoua Lucas 19:36-40?

¹⁰ Jesús oyaj Jerusalén ipan 9 de nisán itech xiuitl 33. Ijkuak yejua ikalaktiaya ipan ueyikalpan, miyekej onosentlalijkej niman “kisojtiayaj intlaken ipan ojtli” niman ijkon okiteititijkej ika kinekiyaj Jesús makinyekana ken tekiuaj. Ijkuakon, nochimej melak yolpaktoyaj (xpoua Lucas 19:36-40). San ika, ijkuak “Jesús sa nisiu yaya ne Jerusalén, niman ijkuak okontak on ueyikalpan, ochokak”, yejuin itlaj tlen kanaj inomachtijkauan okinmojkatlachialti. Yejua ochokak ijkuak okijto tlen inpan nochiuaskia akin chantiyaj Jerusalén (Luc. 19:41-44).

11. ¿Tleka Jesús ochokak inpampa akin chantiyaj Jerusalén?

¹¹ Maski miyekej melak kuajli okiselijkej, Jesús onajman pampa kimatstoya ika miyekej xkinekiskiaj kikakiskej iTlajtol toTajtsin. Yejua ika, Jerusalén kipopoloskiaj niman judíos akin makisaskiaj kinuikaskiaj ken tlakeualtin (Luc. 21:20-24). Teyolkoko ika miyekej xokikakkej iTlajtol toTajtsin, ijkon ken Jesús yokijtojka. Kampa tejua tichanti, ¿nochimej kuajli mitskakij ijkuak tikinnojnotsa? Tla maski timokojtilia kuajli titenojnotsas, xmás miyekej mitskakisnekij, ¿tlenon uelis mitsmachtis ijkuak tikitas kenon ochokak Jesús? Matikitakan yeyi tlemach tlen techmachtia Lucas 19:36-40.

12. ¿Tlenon techmachtia itech Jehová ijkuak tikitaj ika Jesús ochokak inpampa oksekimej?

¹² Jehová nochimej kintlasojtla. Ijkuak tikitaj  kenon Jesús ochokak, techititia ika Jehová najmana inpampa oksekimej. Pampa Jehová “nion se tlakatl xkineki ma poliui, yej kineki para nochimej ma noyolpatlakan” (2 Ped. 3:9). Tejuamej tikteititiaj ika tikintlasojtlaj oksekimej ijkuak tokojtiliaj tikimijliskej tlen kualtsin kichiuas iTekiuajyo toTajtsin (Mat. 22:39).

13, 14. a) ¿Kenon okiteititi Jesús ika kimikneliaya oksekimej? b) ¿Kenon uelis noijki ijkon tikchiuaskej?

¹³ Jesús melak onokojtili tenojnotsas. Pampa yejua kintlasojtlaya oksekimej, maski san kemanon okinmachti (Luc. 19:47, 48). ¿Tleka ijkon okichiuj? Pampa kimikneliaya. Niman pampa melak miyekej kinekiyaj makinmachtikan, Jesús niman inomachtijkauan nion xkipiayaj tiempo para tlakuaskej (Mar. 3:20). Ijkuak se tlakatl okitato ika tlayoua, Jesús okinek iuan tlajtlajtos (Juan 3:1, 2). Melauak ika miyekej akin okikakkej Jesús xonochiujkej inomachtijkauan, san ika, okimatkej tlen yejua temachtiaya. Ipan yejuin tonaltin noijki tiknekij nochimej tikinnojnotsaskej (Hech. 10:42). Tla ijkon tiknekij tikchiuaskej, kanaj nonekis tikpatlatiaskej ken titenojnotsaj.

¹⁴ Xchiua tlen noneki niman ijkon más miyekej tikinnojnotsas. Tla nochipa san no yejua hora titenojnotsaj, kanaj xtikinnextiskej akin kinekij kikakiskej iTlajtol toTajtsin. Se precursora, akin itoka Matilda, kijtoua: “Nejua iuan noueuentsin tokojtiliaj titenojnotsaskej ipan tlatlamantik noso sesejneka horas. Ika kualkan titenojnotsaj kampa tlanemakalo. Tlajkotonajli, ijkuak más tojlan nojuitilo ipan ojtli, titenojnotsaj ika carrito. Niman ika teotlak más miyekej tikinnextiaj inchan”. Kuakon, maka matitenojnotsakan san ijkuak tejuamej tiknekiskej, yej matitenojnotsakan ijkuak más miyekej tlaltikpakchanejkej tikinnextiskej. Tla ijkon tikchiuaj, uelis kuajli tikmatstoskej ika Jehová melak yolpakis.

15. Itech tlen kijtoua Lucas 22:39-44, ¿tlenon okichiuj Jesús achto kimiktiskiaj?

¹⁵ Ipan 14 de nisán itech xiuitl 33, ika tlayoua, Jesús oyaj Getsemaní niman ompa ika nochi iyojlo okinots Jehová (xpoua Lucas 22:39-44). Ijkuakon, “okichiu oraciones [...] ikan chikauak itlajtol niman ikan ixayo”  (Heb. 5:7). ¿Tlenon okichiuj Jesús achto kimiktiskiaj? Ipan yejon yeuajli, okitlajtlanili Jehová makiyolchikaua para itech mayolmelajkanemi niman makichiua tlen yejua yokinauati. Jehová okikak iteoyouj iKoneuj niman okuajtitlan se ángel para makiyolchikauaki.

16. ¿Tleka melak najmantoya Jesús ijkuak kichiujtoya teoyotl ne Getsemaní?

¹⁶ Kuajli tikmatstokej ika Jesús ochokak ijkuak nemiya ne Getsemaní pampa kinemiliaya ika oksekimej kijtoskiaj ika yejua yokiuijuikalti toTajtsin. Noijki kimatstoya ika sajnoye ueyi kijtosnekiya tlen kichiuaskia: nonekiya tepaleuis manochipaua itoka iTajtsin. Tla tejua tikixnamiktika itlaj tlen tikita ika xmitskauilis xmelajkanemi itech Jehová, ¿kenon mitspaleuis ijkuak tikitas ika Jesús ochokak? Matikitakan yeyi tlemach tlen techmachtia Lucas 22:39-44.

17. ¿Tlenon techmachtia itech Jehová pampa tikitaj ika okinnankili iteoyouan Jesús?

¹⁷ Jehová mitskaki ijkuak tiknotsa. Jehová okikak iKonetsin ijkuak itech onoueyikatsajtsili. ¿Tleka? Pampa Jesús melak kinekiya melajkanemis itech iTajtsin niman kinekiya tlapaleuis manochipaua itoka. Tla nochipa tokojtiliaj timelajkanemiskej itech Jehová niman titlapaleuiskej manochipaua itoka, yejua nochipa technankilis ijkuak tiktlajtlaniliskej matechpaleui (Sal. 145:18, 19).

18. ¿Tleka tikijtouaj ika Jesús se toamigo akin techasikamati?

¹⁸ Jesús kasikamati tlen tikmachilia. Ijkuak melak tajmanaj, techyolpaktia tikmatiskej ika tikpiyaj se toamigo akin techasikamati niman más techyolseuiya ijkuak tikmatij ika yejua noijki yokixnamik tlen tikixnamiktokej. Jesús yejua yejon amigo. Yejua kimati kenon nomachilia yakaj akin najmana niman ijkuak yakaj kineki makipaleuikan. Noijki kimatstika kenon titlachijchiujtin niman techpaleuis ijkuak kitas ika nonekis (Heb. 4:15, 16). Ijkon ken Jesús okinokauili makipaleui se ángel ne Getsemaní, tejuamej noijki noneki tokauiliskej matechpaleui Jehová. Yejua techpaleuiya itechkopa amatlajkuiloltin, videos, tlamachtiltin noso ijkuak se tlayekanketl noso se toamigo akin chikaujtok itlaneltok techyolchikaua.

19. ¿Tlenon mitspaleuis tla tikixnamiktika itlaj tlen ouijtika? Xkijto tlenon kichiua se tokniuj.

 ¹⁹ Jehová mitsyolseuis. ¿Kenon techyolseuis Jehová? Ijkuak tikchiuaj teoyotl, techmaka “yolseuilistli más ueyi yejuan xakaj uelis kajsikamatis” (Filip. 4:6, 7). Yejon yolseuilistli tlen techmaka, techpaleuiya kuajli matomachilikan niman kuajli matitlanemilikan. Tokniuj Luz ijkon onomachili. Yejua kijtoua: “Kemantika san noselti ninomachilia, niman yejon kichiua maniknemili ika Jehová xnechtlasojtla. San ika, ijkuakon nimantsin nikijlia Jehová kenon ninomachilia. Teoyotl nechpaleuiya kuajli manitlanemili”. Tlen kijtoua yejuin tokniuj techititia ika teoyotl techpaleuiya matiyolseujtokan.

20. ¿Tlenon techmachtia pampa yotikitakej tleka ochokak Jesús?

²⁰ Melak techyolseuiya niman techpaleuiya pampa yotikitakej tleka ochokak Jesús. Ijkuak tikitaj kenon ochokak Jesús, techilnamiktia ika noijki noneki tikinpaleuiskej toamigos akin najmanaj niman ika Jehová niman Jesús techpaleuiskej ijkuak mikis yakaj akin melak tiktlasojtlaj. Tlen yotiuelkej noijki techpaleuiya matikimiknelikan akin tikinnojnotsaj niman tikinmachtiaj, pampa Jehová niman Jesús noijki techikneliaj. Ijkuak tikitaj kenon ochokak Jesús, techyolseuiya pampa techititia ika yejua niman Jehová kasikamatij kenon tomachiliaj, kimatij ika titlajtlakolejkej niman kinekij techpaleuiskej para matitlaxikokan. Kuakon, matokojtilikan matikchiuakan nochi tlen yotiuelkej, hasta ijkuak Jehová kipopolos nochi tlen texchoktia (Apoc. 21:4).