1. ¿Tlenon kineki Jehová matikchiuakan?

 JEHOVÁ kuelita kiteititis tlasojtlalistli tlen xtekaua (Os. 6:6). Niman yejua kineki ika itekipanojkauan noijki ijkon makichiuakan. Itechkopa teotlajtoketl Miqueas, toTajtsin technauatia matikpatiojkaitakan tlasojtlalistli tlen xtekaua (Miq. 6:8). San ika, para uelis tikteititiskej yejuin tlasojtlalistli kachtopa noneki tikasikamatiskej tlenon kijtosneki.

2. ¿Tlenon kijtosneki tlasojtlalistli tlen xtekaua?

² Ipan La Biblia. Traducción del Nuevo Mundo, tlasojtlalistli tlen xtekaua uajnestiuj kanaj 230 veces. ¿Tlenon kijtosneki tlasojtlalistli tlen xtekaua? Ipan iglosario yejuin Biblia kijtoua ika yejuin tlasojtlalistli kiteititiaj akin kimatij ika itlaj noneki nochiuas, ika noneki yolmelajkanemiskej niman xtetlalkauiskej. Yejuin tlajtoltin miyekpa notekitiltiaj ijkuak noteneua kenon toTajtsin kintlasojtla tlaltikpakchanejkej. San ika, noijki uelis notekitiltis ijkuak noteneua kenon tlaltikpakchanejkej notlasojtlaj. Jehová, akin más kiteititia tlasojtlalistli tlen xtekaua. Ipan yejuin tlamachtijli, tikitaskej kenon Jehová techititia tlasojtlalistli tlen xtekaua. Niman ipan okse tlamachtijli tikitaskej kenon tinochimej uelis toititiskej yejuin tlasojtlalistli.

3. ¿Tlenon Jehová okijli Moisés?

³ Sakin ika israelitas okiskej itech Egipto, Jehová okitlajtlatouili Moisés itech itoka niman itech tlen kuajli kichiua. Okijli: “Jehová, Jehová, se toTajtsin teikneliani, tepaleuiya, xnimantsin kualani niman kipiya ueyi tlasojtlalistli tlen xtekaua niman tlen melauak, miyekej kimititia itlasojtlalis tlen xtekaua, kintlapopoluiya akin nopopolouaj niman akin xtetlakamatij  niman akin tlajtlakouaj” (Éx. 34:6, 7, TNM). Ika yejuin tlajtoltin, Jehová okititi Moisés itlaj tlen ueyi kijtosneki itech itlasojtlalis tlen xtekaua. Matikitakan tlenon.

4, 5. a) ¿Tlenon okijto Jehová? b) ¿Tlenon tiknankiliskej?

⁴ Jehová xsan okijto ika kiteititia tlasojtlalistli tlen xtekaua, noijki okijto ika “kipiya ueyi tlasojtlalistli tlen xtekaua”. Ipan Biblia, yejuin tlajtoltin uajnestiuej ipan okseki chikome tlaxeloltin (Núm. 14:18; Neh. 9:17; 13:22; Sal. 86:15; 103:8; Joel 2:13; Jon. 4:2). Ipan yejuin tlaxeloltin san tlajtoua itech Jehová niman xitech tlaltikpakchanejkej. ¿Xmelak ika kualtsin pampa ipan Biblia Jehová miyekpa kiteneua itlasojtlalis tlen xtekaua? Kuajli nesi ika yejua melak kipatiojkaita yejuin tlasojtlalistli. * Ika yejon, tekiuaj David okijto: “Motetlajsojtlalis [tlen xtekaua] noTEKO, kitemiltia nochi on cielo [...]. ¡Ay noDios, sanoyej ueyi kitosneki motetlajsojtlalis [tlen xtekaua] yejuan xkaman tlamis! Tikmanauiya nochi tlakatl ijkon ken se tototl kinmanauiya ikoneuan itsintlan ima[stlaka]paluan” (Sal. 36:5, 7). Ijkon ken David, ¿tejuamej noijki tikpatiojkaitaj ken toTajtsin techititia tlasojtlalistli tlen xtekaua?

⁵ Tla tiknekij tikasikamatiskej tlenon kijtosneki tlasojtlalistli tlen xtekaua, matiknankilikan yejuin: ¿akinon kimititia Jehová itlasojtlalis tlen xtekaua? niman ¿kenon kinpaleuiya akin kimititiaj yejuin tlasojtlalistli?

6. ¿Akinon kimititia Jehová itlasojtlalis tlen xtekaua?

⁶ ¿Akinon kimititia Jehová itlasojtlalis tlen xtekaua? Biblia kijtoua ika uelis tiktlasojtlaskej miyek tlemach, sekimej kuelitaj makinchikajkanotsakan, tlamachilisejkej yeskej, tlauantinemiskej niman kikouaskej “tlajtlamach ajuiyalistin” niman tlamatkej yeskej (Prov. 12:1; 21:17; 29:3). San ika, tlasojtlalistli tlen xtekaua san uelis tikimititiskej tlaltikpakchanejkej. ¿Kijtosneki ika Jehová kimititia nochimej tlasojtlalistli tlen xtekaua? Ka, yejua san kimititia akin kuajli iuan nouikaj. ToTajtsin xkeman kinkaua akin imiuan nouika. Yokimijli ika, ika tlayekapan, kinmakas itlaj tlen melak kualtsin niman ika xkeman kintlalkauis.

7. ¿Kenon Jehová yokimititi nochimej tlaltikpakchanejkej ika kintlasojtla?

⁷ Jehová yokimititi nochimej tlaltikpakchanejkej ika kintlasojtla. Jesús okijli Nicodemo: “Dios sanoyej okintlajsojtlak on tlaltikpaktlakamej, hasta okitemakak isenteKonetsin para nochi on akin kineltokas xpoliuis, yej kipiyas  nemilistli para nochipa” (Juan 3:1, 16; Mat. 5:44, 45).

8, 9. a) ¿Tleka Jehová kimititia itekipanojkauan tlasojtlalistli tlen xtekaua? b) ¿Aman tlenon tikitaskej?

⁸ Ken yotikijtojkaj, Jehová san kimititia tlasojtlalistli tlen xtekaua akin kuajli iuan nouikaj, kijtosneki, itekipanojkauan. Ijkon tikijtouaj ipampa tlen okijtokej tekiuaj David niman teotlajtoketl Daniel. David okijkuilo: “Nochipa xkimititijto motlasojtlalis tlen xtekaua akin mitsixmatij” niman “itetlajsojtlalis [tlen xtekaua] toTEKO xkaman tlamis para on yejuan kitlakaitaj”. Niman Daniel okijto: “NoTEKO Dios akin tiueyixtikaj niman tikpiya nochi poder, tejua nochipa [...] tikintitia ika tinkintlajsojtla on yejuan mitstlajsojtlaj niman kitlakamatij motlanauatiluan” (Sal. 36:10, TNM; Sal. 103:17; Dan. 9:4). Ken tikitaj, Jehová kimititia tlasojtlalistli tlen xtekaua nochimej itekipanojkauan pampa kixmatij, kitlakamatij, kitlasojtlaj niman kintlakamatij itlanauatiluan. Yejua kimititia yejuin tlasojtlalistli nochimej akin kiueyichiuaj ijkon ken yejua kuelita.

⁹ Ijkuak xitiktekichiuiliayaj Jehová, yejua itechtlasojtlaya ijkon ken kintlasojtla nochimej tlaltikpakchanejkej (Sal. 104:14). San ika, ijkuak opeuj tiktekichiuiliaj, opeuj techititia tlasojtlalistli tlen xtekaua. Niman Jehová kimijlia itekipanojkauan: “Notetlajsojtlalis [tlen xtekaua] yejuan nimitspiyalia xkaman nopatlas” (Is. 54:10). Tekiuaj David okitak ika yejon yemelak, yejua ika okijto: “ToTEKO san kitlajsojtla yejuan xkaman kitlalkauiyaj” (Sal. 4:3). ¿Tlenon noneki tikchiuaskej pampa Jehová techititia tlasojtlalistli tlen xtekaua? Se salmista okijto: “On yejuan kuajli itlamachilis, kajsikamatis tlinon kijtosneki nochi in, niman kajsikamatis ken toTEKO sanoyej tetlajsojtla [noso kiteititia itlasojtlalis tlen xtekaua]” (Sal. 107:43). Matikitakan kenon techpaleuiya pampa toTajtsin techititia tlasojtlalistli tlen xtekaua.

10. ¿Kenon techpaleuiya pampa tikmatij ika tlasojtlalistli tlen xtekaua tlen toTajtsin kiteititia “xkeman tlami”? (Salmo 31:7).

¹⁰ Tlasojtlalistli tlen xtekaua tlen toTajtsin kiteititia “xkeman tlami”. Ipan Salmo 136 yejuin tlajtoltin uajnestiuej 26 veces. Ipeujyan capítulo  136 kijtoua: “Xtlasojkamachilikan Jehová pampa yejua yolkuajli; itlasojtlalis tlen xtekaua xkeman tlami” (Sal. 136:1, TNM). Ipan tlaxeloltin 2 a 26 oksejpa noteneuaj yejuin tlajtoltin: “Itlasojtlalis tlen xtekaua xkeman tlami”. Ijkuak tikamapouaj yejuin salmo, tikitaj ika Jehová nochipa niman tlatlamantik ken techititia tlasojtlalistli tlen xtekaua. Tlajtoltin “itlasojtlalis tlen xtekaua xkeman tlami” techasikamachiltiaj ika toTajtsin nochipa kitlasojtla ikalpan. ¡Melak techyolseuiya pampa tikmatij ika Jehová xkeman kinkaua itekipanojkauan! Yejua nochipa imiuan nemi, niman más ijkuak kixnamikij tlen ouijtika. ¿Kenon techpaleuiya yejuin? Ijkuak tikmatij ika Jehová nochipa touan nemi, techyolpaktia niman techpaleuiya matikxikokan tlen ouijtika niman techpaleuiya nochipa kuajli matiktekichiuilijtokan (xpoua Salmo 31:7, TNM). *

11. Ken kijtoua Salmo 86:5, ¿tleka Jehová techtlapopoluiya?

¹¹ ToTajtsin techtlapopoluiya ipampa itlasojtlalis tlen xtekaua. Ijkuak Jehová kita ika yakaj akin yotlajtlako noyolkuepa niman nokojtilia nopatlas, itlasojtlalis tlen xtekaua kichiua makitlapopolui. Ipan se salmo, David okijto itech Jehová: “Xtechcastigaroua ken kimelaua nochi tlen xkuajli tikchiuaj, nion xtechcastigaroua ken kimelaua totlajtlakoluan” (Sal. 103:8-11). David kuajli kimatstoya kenon nomachiliaya akin yokichiujka se tlajtlakojli. San ika, noijki okitak kenon Jehová tetlapopoluiya. Ipan se teoyotl, David kuajli okijto tleka Jehová kinektika tetlapopoluis (xpoua Salmo 86:5). Kema, Jehová tetlapopoluiya pampa kipiya melak ueyi itlasojtlalis tlen xtekaua.

12, 13. ¿Tlenon techpaleuis tla toyolajmanaj ipampa itlaj tlen xkuajli otikchiujkej yeuejkaui?

¹² Tla tikchiuaj se tlajtlakojli niman toyolajmanaj, yejon kuajli, pampa techpaleuis matoyolkuepakan niman matokojtilikan tikyektlaliskej tlen xkuajli otikchiujkej. San ika, sekimej itekipanojkauan toTajtsin sajnoye noyolkokouaj ipampa itlaj tlen xkuajli okichiujkej yeuejkaui. Ipan inyojlo kimachiliaj ika, maski yonoyolkuepkej, Jehová xkeman uelis  kintlapopoluis. Tla tejua ijkon timomachilia, melak mitspaleuis tikmatis ika Jehová sa kinektika mitsititis itlasojtlalis tlen xtekaua.

¹³ ¿Kenon techpaleuiya yejuin? Maski titlajtlakolejkej, ueli tiktekichiuiliaj Jehová ika nochi toyojlo niman ika totlamachilis chipauak. ¿Tleka? Pampa “iyesyotsin JesuCristo, yejuan iKonetsin Dios, techchipauilia nochi totlajtlakoluan” (1 Juan 1:7). Tla toyolkokouaj ipampa itlaj tlen tiknemiliaj ika xkuajli tikchiuaj, matikilnamikikan ika Jehová sa kinektika kintlapopoluis akin yonoyolkuepkej itech tlen xkuajli yokichiujkej. David okijto ika toTajtsin techtlapopoluiya pampa techititia ueyi tlasojtlalistli tlen xtekaua. Yejua okijto: “Itetlajsojtlalis [tlen xtekaua] impampa on yejuan kitlakaitaj sanoyej ueyi, ijkon ken sanoyej tlakpak on cielo de nikan ipan tlajli. Totlajtlakoluan okinmejkuanij totech sanoyej uejka, ijkon ken uejka ikisayan tonaltsintli hasta kampa ikalakiyan” (Sal. 103:11, 12). Kuajli nesi ika Jehová kuelita tetlapopoluis (Is. 55:7).

14. ¿Kenon okiteititi David ika, pampa toTajtsin techititia tlasojtlalistli tlen xtekaua, techtlajpiya?

¹⁴ Tlasojtlalistli tlen xtekaua tlen toTajtsin techititia, kitlajpiya totlaneltok. Ipan se iteoyouj, David okijli Jehová: “Tejua tinechiyana para maka itlaj nopan nochiuas. Yejua ika, chikauak ninokuikatia on kuikatl de manauilistli”, noijki okijto: “Yejuan kitlaliaj inyojlo itech toTEKO, yejua, kintemiltia ikan itetlajsojtlalis [tlen xtekaua]” (Sal. 32:7, 10). Yeuejkaui, kalpamej kinyeualtsakuayaj ika uejueyimej tepantin para kintlajpiyaskej akin ompa chantij niman maka kalakiskej intlauelikniuan. Noijki ijkon, tlasojtlalistli tlen xtekaua tlen Jehová techititia, yeskia ken on tepantin tlen techpaleuiyaj maka maijtlakaui totlaneltokil. Niman noijki, yejuin tlasojtlalistli techpaleuiya itech matonisiuikan (Jer. 31:3).

15. ¿Tleka tikijtouaj ika ijkuak Jehová techititia tlasojtlalistli tlen xtekaua yeskia kentla kampa tomanauiyaj niman titiyanaj?

¹⁵ David okijto itlaj okse tlen okiteititi kenon toTajtsin kitlajpiya ikalpan. Yejua okijkuilo: “NoDios [...] tejua tinechiyana niman [...] tinechtlajsojtla”. Noijki okijto: “Yejua, notlajsojkaikniu yejuan nochipa nouan nemi, yejua itech ninomanauiya, yejua itech, más kuajli niniyana niman nechmanauiya. Yejua, ken itlaj noescudo yejuan ika ninomanauiya” (Sal. 59:17; 144:2). ¿Tleka David okijto ika ijkuak toTajtsin techititia tlasojtlalistli tlen xtekaua yeskia kentla kampa tomanauiyaj niman titiyanaj? Pampa maski san kanon matinemikan, tla tokojtiliaj tiktekichiuiliskej Jehová, yejua techtlajpiyas niman techpaleuis nochipa kuajli iuan matouikakan. Yejon tlen techajsikamachiltia Salmo 91. Ompa kijtoua: “Nikijlis toTEKO: ‘Tejua tinotemakixtijkau niman tinotemanauijkau’” (Sal. 91:1-3, 9, 14). Moisés noijki ijkon okijto (Sal. 90:1). Achto mikis, yejua okijkuilo: “Dios yejuan nochipa nemi [...] mitsmanauiya, niman yejua mitspiya ipan imauan” (Deut. 33:27). ¿Tlenon techmachtia itech Jehová ijkuak ipan yejuin tlaxelojli kijtoua “mitspiya ipan imauan”?

16. ¿Kenon techpaleuiya Jehová? (Salmo 136:23).

¹⁶ Ijkuak tomanauiyaj itech Jehová, tikmachiliaj kentla xakaj itlaj uelis texchiuilis. Maski ijkon, kemantika melak toyolajmanaj. ¿Kenon techpaleuiya Jehová ijkuak ijkon tomachiliaj? (Xpoua Salmo 136:23). Yejua techpiyas ipan imauan niman ika tlasojtlalistli techpaleuis oksejpa kuajli matomachilikan (Sal. 28:9; 94:18). ¿Kenon techpaleuiya yejuin? Pampa tikmatstokej ika toTajtsin nochipa techpaleuis, techilnamiktia ika maski san kanon matichantikan, yejua techtlajpiyas. Niman noijki techilnamiktia ika toTajtsin melak techtlasojtla niman techpatiojkaita.

17. ¿Tlenon kuajli tikmatstokej? (Salmo 33:18-22).

¹⁷ Ijkon ken yotikitakej, ijkuak tikixnamikiskej itlaj tlen ouijtika, kuajli tikmatstokej ika Jehová techtlajpiyas niman techpaleuis itech matimelajkanemikan (2 Cor. 4:7-9). Teotlajtoketl Jeremías okijto ika Jehová xitechpopoloua pampa techititia itlasojtlalis tlen xtekaua niman iteiknelilis xkeman tlami (Lam. 3:22). Uelis kuajli tikmatstoskej ika Jehová nochipa techititis tlasojtlalistli tlen xtekaua pampa, ijkon ken okijto se salmista, “toTEKO nochipa kincuidaroua yejuan kitlakaitaj niman yejuan kitlaliaj inyojlo ipan itetlajsojtlalis [tlen xtekaua]” (xpoua Salmo 33:18-22).

18, 19. a) ¿Tlenon noneki tikilnamikiskej? b) ¿Tlenon tikitaskej ipan okse tlamachtijli?

¹⁸ ¿Tlenon noneki tikilnamikiskej? Ijkuak xitiktekichiuiliayaj Jehová, yejua itechtlasojtlaya ijkon ken kintlasojtla nochimej tlaltikpakchanejkej. San ika, ijkuak opeuj tiktekichiuiliaj, opeuj techititia itlasojtlalis tlen xtekaua. Pampa yejua melak techtlasojtla techpiya ipan imauan para techtlajpiyas. Jehová nochipa techpaleuis itech matinemikan niman kichiuas nochi tlen yokijto. Yejua kineki nochipa ika toyojlo matinemikan (Sal. 46:1, 2, 7). Yejua ika, Jehová nochipa techpaleuis itech matimelajkanemikan maski san tlenon tikixnamikiskej.

¹⁹ Ijkon ken yotikitakej, Jehová kimititia nochimej itekipanojkauan tlasojtlalistli tlen xtekaua. San ika, yejua noijki kineki matikimititikan tlasojtlalistli tlen xtekaua nochimej tokniuan. Ipan okse tlamachtijli tikitaskej kenon uelis ijkon tikchiuaskej.