Xuiya kampa tlen onka ijtik

Xuiya kampa tlen kipiya

TLAMACHTIJLI 40

¿Tlenon kichiua akin yemelak yonoyolkuep?

¿Tlenon kichiua akin yemelak yonoyolkuep?

“Nejua xoniuajlaj para nikinnotsas on yejuan kuajkualtin, yej on yejuan tlajtlakolejkej para ma nokuepakan itechika Dios” (LUC. 5:32).

TLAKUIKAJLI 36 Matiktlajpiyakan toyojlo

TLEN TIKITASKEJ *

1, 2. ¿Tlenon xsan noijki okichiujkej Acab niman Manasés, niman tlenon tiknankiliskej ipan yejuin tlamachtijli?

MATOMACHTIKAN itech ome tekiuajkej akin noteneuaj ipan Biblia. Se okinyekan 10 tribus ne Israel niman okse okinyekan ome tribus ne Judá. Maski yejuin ome tekiuajkej ipan sejneka noso tlatlamantik xiujtin onenkej, onka seki tlemach tlen san noijki okichiujkej. Yejuamej okixnamijkej Jehová niman okichiujkej ika ikalpan noijki matlajtlako. Noijki, okichiujkej ika ikalpan toTajtsin makinueyichiuakan tajtsitsintin niman otemiktijkej. San ika, onka itlaj tlen xsan noijki okichiujkej. Se, nochipa okichiuj tlen xkuajli hasta ijkuak omik, niman okse onoyolkuep itech nochi tlen xkuajli okichiujka niman toTajtsin okitlapopolui. Matikitakan itech akinomej titlajtotokej.

2 Akin otekiuajtik Israel itoka katka Acab, niman akin otekiuajtik Judá itoka katka Manasés. Tlen okichiujkej yejuin omemej tekiuajkej techititia tlenon noneki kichiuas akin yemelak noyolkuepa (Hech. 17:30; Rom. 3:23). ¿Tlenon kijtosneki timoyolkuepas, niman tlenon kichiua akin yemelak noyolkuepa? Yejuin itlaj tlen tinochimej noneki tikmatiskej pampa tiknekij ika Jehová matechtlapopolui ijkuak titlajtlakouaj. Para tiknankiliskej, matikitakan tlenon okichiuj Acab niman Manasés niman tlenon techmachtia tlen okichiujkej. Sakin titlajtoskej itech se telpochtli akin Jesús okiteneuj niman ijkon tikitaskej tlenon kichiua akin yemelak noyolkuepa.

¿TLENON TECHMACHTIA TLEN OKICHIUJ TEKIUAJ ACAB?

3. ¿Tlenon okichiuj Acab?

3 Acab, yejua akin ika chikome tekiuaj otlayekan ne Israel. Ononamikti iuan Jezabel, ichpoch tekiuaj akin otlayekan Sidón, yejuin kalpan melak kipiaya tomin. Pampa Acab ononamikti iuan Jezabel kanaj yejon okichiuj ika ipan Israel noijki maonia tomin. San ika, yejon noijki melak okimijtlako pampa xok kiueyichiuayaj Jehová. Jezabel kiueyichiuaya Baal niman okichiuj ika Acab makinchiualti israelitas noijki makiueyichiuakan. Yejuin okichiuj ika miyekej maauilnemikan ipan teopan niman makinuentlalikan inkoneuan. Ijkuak tlayekantoya Jezabel, otlanauati makinmiktikan nochimej iteotlajtokauan toTajtsin niman miyekej kema okinmiktijkej (1 Rey. 18:13). Acab “más otlajtlakoj xken on oksekimej reyes yejuan opanokej achtoj de yejua” (1 Rey. 16:30). Jehová kitstoya nochi tlen kichiuayaj Acab niman Jezabel. Pampa Jehová melak kitlasojtlaya ikalpan, okititlan teotlajtoketl Elías para makinpaleuiti manoyolkuepakan, san ika, Acab niman Jezabel xokikakisnejkej.

4. ¿Tlenon okijlikej Acab, niman tlenon okichiuj?

4 San ika, Jehová xnochipa okinxiko. Okinauati Elías makijliti Acab iuan Jezabel ika kinmiktiskia nochimej inchanejkauan pampa xkitlakamatij. Acab melak onoyolkoko ipampa tlen okijlikej. Temojkatlachialti ika yejuin xkuajli tlakatl onoyolyemanili (1 Rey. 21:19-29).

Tekiuaj Acab kitlauelitaya iteotlajtokauj toTajtsin, yejon okiteititi ika xmelauak noyolkuepaya. (Xkimita párrafos 5 niman 6). *

5, 6. ¿Kenon tikmatij ika Acab xkeman onoyolkuep?

5 Maski ijkuakon Acab onoyolyemanili, tlen sakin okichiuj okiteititi ika xkeman onoyolkuep. Yejua xokimijli israelitas ika san Jehová nonekiya kiueyichiuaskej nion xokimijli maka sa makiueyichiuakan Baal. Noijki, okichiuj okseki tlemach tlen okiteititi ika xonoyolkuep.

6 Sakin, ijkuak Acab okitlajtlanili tekiuaj Jehosafat, akin tlayekanaya Judá, iuan makimixnamikiti sirios, Jehosafat okijli ika kachtopa makitlajtoltikan se iteotlajtokauj Jehová tlenon nonekiya kichiuaskej. Pampa yejua xkinekiya, okinankili: “Sa se tiotlajtojketl nemi, yejuan itechkopa uelis tiktlajtoltiskej toTEKO. [...] Pero yejua sanoyej nechkualania pampa xkaman nechijlia itlaj yejuan kuajli. Yej nochipa nechijlia tlajtlamach yejuan xkuajli”. Maski ijkon, okitlajtoltijkej teotlajtoketl Micaya, akin okijli Acab ika kixnamikiskia tlen xkuajli. Acab xonoyolkuep nion xokitlajtlanili Jehová makitlapopolui niman hasta otlanauati makitsakuakan teotlajtoketl Micaya (1 Rey. 22:7-9, 23, 27). Maski Acab okitsauk Micaya, tlen yokijlijkaj onochiuj. Ijkuak otlaixnamikito, okimiktijkej (1 Rey. 22:34-38).

7. ¿Tlenon okijto Jehová itech Acab sakin ika yomik?

7 Sakin ika omik Acab, Jehová kuajli okiteititi tlenon kinemiliaya itech Acab. Ijkuak tekiuaj Jehosafat yotlaixnamikito, Jehová okititlan teotlajtoketl Jehú para makajuati pampa okipaleui Acab. Yejua okijli: “¿Tline tikpaleuiya on yejuan xompayejyejua [noso akin kichiua tlen xkuajli] niman iminuan timouika on yejuan kitlauelitaj toTEKO?” (2 Crón. 19:1, 2). Matitlanemilikan itech yejuin: tla Acab yemelak noyolkuepaskia, teotlajtoketl Jehú xkeman kijtoskia ika yejua xkuajli tlakatl katka niman ika kitlauelitaya Jehová. Kuajli nesi ika, maski Acab onoyolyemanili, xkeman onoyolkuep.

8. ¿Tlenon techmachtia tlen okichiuj Acab?

8 ¿Tlenon techmachtia tlen okichiuj Acab? Ijkuak Elías okijli tlenon inpan nochiuaskia ichanejkauan, Acab kachtopa onoyolyemanili. Tlen okichiuj kuajli katka, san ika, tlen sakin okichiuj okiteititi ika xmelak onoyolkuep. Yejuin techititia ika, akin yemelak noyolkuepa, xsan kijtoua ika kiyolkokoua tlen yokichiuj. Aman matikitakan tlenon okichiuj Manasés. Yejuin techpaleuis más matikasikamatikan tlenon noneki kichiuas akin yemelak noyolkuepa.

¿TLENON TECHMACHTIA TLEN OKICHIUJ TEKIUAJ MANASÉS?

9. ¿Tlenon okichiuj Manasés?

9 Kanaj 200 xiuitl sakin, Manasés opeuj tekiuajti Judá. Manasés okichiuj más miyek tlen xkuajli, xijkon ken Acab. Biblia kijtoua ika yejua okichiuj miyek tlen xkuajli ixpan toTajtsin (2 Crón. 33:1-9). Manasés okinchijchiuj kampa kinueyichiuaskiaj tajtsitsintin niman hasta ipan iteopan Jehová okitelkets se kojtli tlen kiueyichiuayaj, kanaj ika yejuin kojtli kiueyichiuayaj auilnemilistli. Yejua okichiuj “magia, nauajlotl, niman tetlatejtemouilistli”. Noijki, “sanoyej miyek tlakatl okimiktij ne Jerusalén yejuan xkipiya tlajtlakojli”. Niman hasta “okintlatij ikoneuan ken uentli” ixpan itajtsitsinuan (2 Rey. 21:6, 7, 10, 11, 16).

10. ¿Kenon Jehová okimelajkatlali Manasés, niman yejua tlenon okichiuj?

10 Ijkon ken Acab, Manasés noijki xokinkakisnek iteotlajtokauan Jehová. Yejua ika, Jehová “okinuajtitlan on soldadojtlayekankej de on rey de Asiria, niman okajsikej Manasés, okitepitskualtijkej tepostli ipan iyak, niman okisalojkej ikan teposcadena de bronce. Kemaj okuikakej Babilonia”. Nesi, ika Manasés ompa opeuj tlanemilia itech nochi tlen xkuajli yokichiujka. Yejua, “onoueyikatsajtsilij itech toTEKO, Dios de iuejkatajuan, niman onoknelij ixpan”. Yejua, onoyolyemanili itech toTajtsin. San ika, xsan yejon okichiuj. Noijki, “onoueyikatsajtsilij itech toTEKO, Dios de iuejkatajuan”. Manasés inopatlatoya. Opeuj kita Jehová ken iTajtsin niman miyekpa okichiuili teoyotl (2 Crón. 33:10-13).

Tekiuaj Manasés xok okitekauili makinueyichiuakan tajtsitsintin, yejon okiteititi ika yemelak yonoyolkuepka. (Xkita párrafo 11). *

11. Ken kijtoua 2 Crónicas 33:15, 16, ¿kenon okiteititi Manasés ika yemelak yonoyolkuepka?

11 Sakin, Jehová okinankili iteoyouan Manasés. Itech tlen kitlajtlaniya ipan iteoyouan, Jehová okitak ika yemelak yonoyolkuepka. Ika yejon, yejua okikneli niman okikauili oksejpa manokuepa Jerusalén niman matlayekana. Manasés onokojtili kiteititis ika yemelak yonoyolkuepka. Yejua, okichiuj tlen xokichiuj Acab: okikajkauj tlen xkuajli kichiuaya, xok okitekauili makinueyichiuakan tajtsitsintin niman okiyolchikauj ikalpan makiueyichiuakan Jehová (xpoua 2 Crónicas 33:15, 16). Kanaj Manasés ononek tlaneltokas itech Jehová niman noyolchikauas. ¿Tleka? Pampa yejua ouejkauj kichiua tlen xkuajli niman yejon okimijtlako ichanejkauan niman ikalpan. Maski yejua iueuentsin katka, okiyejyeko kiyektlalis nochi tlen xkuajli okichiujka. Kanaj yejon okipaleui ixuitsin, Josías, akin onochiuj se kuajli tekiuaj (2 Rey. 22:1, 2).

12. ¿Tlenon techmachtia tlen okichiuj Manasés?

12 ¿Tlenon techmachtia tlen okichiuj Manasés? Yejua, xsan onoyolyemanili, yej okichiuili teoyotl Jehová, okitlajtlanili makikneli niman okikajkauj tlen xkuajli kichiuaya. Niman onokojtili kiyektlalis nochi tlen xkuajli okichiujka, onokojtili san Jehová kiueyichiuas niman okinpaleui oksekimej noijki ijkon makichiuakan. Tlen okichiuj Manasés kimasikamachiltia akin yokichiujkej se ueyi tlajtlakojli ika uelis noyolkuepaskej. Yejuin kuajli techititia ika Jehová kipiya kuajli iyojlo niman kinektika tetlapopoluis (Sal. 86:5). Akin yemelak noyolkuepaj, Jehová kintlapopoluiya.

13. ¿Tlenon techpaleuiya matikasikamatikan tlen noneki kichiuas akin yemelak yonoyolkuep?

13 Ken yotikitakej, Manasés xsan okiyolkoko tlen okichiuj. Tlen okichiuj techititia tlenon noneki kichiuas akin yemelak noyolkuepa. Para tikasikamatiskej, matikonnemilikan ika tikonkouaj pan. San ika, akin ompa tlanemaka san techuajmaka achijtsin harina. ¿Tiknemiliskiaj ika otechmakakej tlen otiktlajtlankej? Kanaj ka. ¿Niman tla akin tlanemaka techijlia ika pan nochijchiua ika harina? Maski ijkon, xtikijtoskiaj ika otechmakakej pan. Noijki ijkon, Jehová kitlajtlanilia akin yotlajtlako makiteititi ika yemelak yonoyolkuep. Melak kuajli tla akin yotlajtlako noyolkokoua ipampa tlen yokichiuj, pampa yejon tlen noneki kichiuas akin noyolkuepa. San ika, xsan yejon noneki kichiuas. Tlen Jesús okijto itech se telpochtli techpaleuis matikasikamatikan tlenon más noneki kichiuas akin yemelak yonoyolkuep. Matikitakan.

¿KENON UELIS TIKMATISKEJ TLA YAKAJ YEMELAK YONOYOLKUEP?

Ijkuak on telpochtli akin Jesús okiteneuj opeuj kuajli tlanemilia, onokuep ichan maski uejka katka. (Xkimita párrafos 14 niman 15). *

14. ¿Kenon okiteititi ika yopeuj noyolkuepka on telpochtli akin Jesús okiteneuj?

14 Ipan Lucas 15:11-32 Jesús otlajto itech se telpochtli akin onoyolkuep. Se telpochtli xokitlakamat itaj, okis de ichan niman oyaj ipan okse país. Ompa, yejua okichiuj nochi tlen kinekiya. San ika, ijkuak opeuj kixnamiki tlen ouijtika, opeuj tlanemilia itech nochi tlen xkuajli yokichiujka niman okitak ika más kuajli nemiya ichan itaj. Ijkon ken okijto Jesús, yejuin telpochtli opeuj kuajli tlanemilia. Oyaj ichan itaj niman okitlajtlanili makitlapopolui. Melak kuajli ika okasikamat ika xkuajli tlen yokichiujka, san ika, xsan yejon nonekiya kichiuas. Nonekiya nopatlas.

15. ¿Kenon okiteititi ika yemelak yonoyolkuepka on telpochtli akin Jesús okiteneuj?

15 ¿Kenon okiteititi ika yemelak yonoyolkuepka on telpochtli akin Jesús okiteneuj? Maski uejka ichan katka, oksejpa onokuep. Ijkuak oajsik niman okinamik itaj, okijli: “Yonitlajtlakoj itech Dios niman motech. Aman xok nechmelaua tinechitas ken nimokoneu” (Luc. 15:21). Ika tlen okijto, okiteititi ika kinekiya oksejpa kuajli nouikas iuan Jehová. Noijki, okasikamat ika okiyolkoko itaj ika nochi tlen yokichiujka. Pampa yejua kinekiya ika itaj oksejpa makiseli, hasta okijli: “Aman sa xnechpiya ken se de on motekitkauan” (Luc. 15:19). Tlen Jesús okijto ipan Lucas 15:11-32, uelis kinpaleuis tlayekankej makitakan tla akin yotlajtlako yemelak yonoyolkuep.

16. ¿Tleka tlayekankej xueli nimantsin kijtouaj tla akin yotlajtlako yemelak yonoyolkuep?

16 Tlayekankej xueli nimantsin kijtouaj tla yakaj akin yotlajtlako yemelak yonoyolkuep. ¿Tleka? Pampa yejuamej xueli kitaj tlen onka ipan inyojlo. Ika yejon, noneki kuajli kitaskej tla onka itlaj tlen makiteititi ika tokniuj yemelak yonoyolkuep niman ika kitlauelita tlen okichiuj. Kemantika, nesi ika akin yotlajtlako xpinaui, ika yejon, tlayekankej xmás kineltokiliaj tla yemelak yonoyolkuep.

17. a) ¿Tleka tikijtouaj ika maski akin yotlajtlako nesi ken tla melauak noyolkokoua xkijtosneki tla yemelak yonoyolkuep? b) Ken kijtoua 2 Corintios 7:11, ¿tlenon noneki kichiuas akin yemelak noyolkuepa?

17 Matikonnemilikan ika se tokniuj youejkauj auilnentinemi. Yejua, xkitlajtlani makipaleuikan, yej kimiyanilia isiuauj, iamigos niman tlayekankej nochi tlen kichiua. San ika, se tonajli, tlayekankej kimatij tlen yokichiuj. Ijkuak tlayekankej kijliaj ika yokimatkej ika auilnemi, yejua kijtoua ika melauak niman hasta nesi ken tla melauak kiyolkokoua tlen yokichiuj. ¿Yejon kijtosneki ika yemelak yonoyolkuep? Ka. Tlayekankej noneki kitaskej okseki tlen makiteititi ika yemelak yonoyolkuep. Yejuin tlakatl xsan sejpa oauilnen, yej ipan miyek xiujtin ijkon yokuajchiujtia. Niman xyejua okiteijli, tlayekankej okimatkej pampa yakaj okse okimijli. Ika yejon, tlayekankej noneki kuajli kitaskej tla akin yotlajtlako yokipatlak ken tlanemilia, tlen kimachilia niman tlen kichiua (xpoua 2 Corintios 7:11). Kanaj noneki tiempo niman ijkon akin yotlajtlako kiteititis ika yemelak yonoyolkuep. Ika yejon, kanaj kikixtiskej itech tlanechikojli (1 Cor. 5:11-13; 6:9, 10).

18. ¿Tlenon noneki kichiuas akin yokikixtijkej itech tlanechikojli tla kineki kiteititis ika yemelak yonoyolkuep, niman tlenon panos tla ijkon kichiua?

18 ¿Tlenon noneki kichiuas akin yokikixtijkej itech tlanechikojli tla kineki kiteititis ika yemelak yonoyolkuep? Noneki kichiuas ijkon ken tlayekankej okijlikej: nochipa yas tlanechikoltin, kichiuas teoyotl niman kuajli nomachtis Biblia. Noijki noneki nokojtilis xkichiuas tlen uelis oksejpa kitlajkalis ipan tlajtlakojli. Tla yejua nokojtilia oksejpa kuajli nouikas iuan Jehová, uelis kuajli kimatstos ika yejua kitlapopoluis niman ika tlayekankej kipaleuiskej oksejpa manokuepa itech tlanechikojli. Tlayekankej kuajli kimatstokej ika akin kinkixtiaj itech tlanechikojli tlatlamantik tlajtlakojli kichiuaj, ika yejon, nokojtiliaj kuajli kitaskej tlenon nochiuas niman nokojtiliaj xteyolkokoskej.

19. ¿Tlenon noneki kichiuas akin yemelak yonoyolkuep? (Ezequiel 33:14-16).

19 Ken yotikitakej, akin yemelak noyolkuepa, xsan kijtoua ika melak kiyolkokoua tlen yokichiuj. Noijki, noneki kipatlas ken tlanemilia, tlen kimachilia niman tlen kichiua. Noneki kikajkauas nochi tlen xkuajli kichiuaya niman oksejpa kitlakamatis tlen Jehová techtlajtlanilia (xpoua Ezequiel 33:14-16TNM). * Akin yotlajtlako noneki nokojtilis oksejpa kuajli nouikas iuan Jehová.

¿KENON UELIS TIKINPALEUISKEJ MANOYOLKUEPAKAN AKIN YOTLAJTLAKOJKEJ?

20, 21. ¿Kenon uelis tikpaleuiskej yakaj akin yokichiuj se ueyi tlajtlakojli?

20 Jesús okijto tleka ouajla ipan yejuin tlaltikpaktli. Yejua okijto: “Nejua xoniuajlaj para nikinnotsas on yejuan kuajkualtin, yej on yejuan tlajtlakolejkej para ma nokuepakan itechika Dios” (Luc. 5:32). Tejuamej noijki noneki ijkon tikchiuaskej. Kuakon, ¿tlenon noneki tikchiuaskej tla tikmatij ika se toamigo yokichiuj se ueyi tlajtlakojli?

21 Tla tikiyanaj itlajtlakol se toamigo, xtikpaleuijtokej, yej más tikijtlakojtokej. Niman, maski tikiyanaskej itlajtlakol, xtlaj ika tepaleuis pampa Jehová nochi kitstika (Prov. 5:21, 22; 28:13). ¿Kenon uelis tikpaleuiskej? Tla tikijliaj ika tlayekankej kinekij kipaleuiskej. Niman, tla yejua xkineki kimijlis, tejuamej noneki tikimijliskej. Ijkon tikititiskej ika yemelak tiknekij tikpaleuiskej, niman yejua nochipa uelis kuajli nouikas iuan Jehová.

22. ¿Tlenon tikitaskej ipan okse tlamachtijli?

22 Aman tej, tla tlayekankej kikixtiaj itech tlanechikojli yakaj akin youejkauj kuajchiujtiuj se ueyi tlajtlakojli, ¿kijtosneki ika xokiknelijkej? Ipan okse tlamachtijli, tikitaskej ika Jehová kinmelajkatlalia ika teiknelilistli akin tlajtlakouaj niman tikitaskej kenon uelis tikchiuaskej ijkon ken Jehová.

TLAKUIKAJLI 103 Tlayekankej se itetlayokolil toTajtsin

^ párr. 5 Akin yemelak yonoyolkuep xsan kijtoua ika xkuajli nomachilia ipampa on tlajtlakojli tlen yokichiuj. Ipan yejuin tlamachtijli, titlajtoskej itech tekiuaj Acab, tekiuaj Manasés niman se telpochtli akin Jesús okiteneuj, niman ijkon tikitaskej tlenon okseki kichiua akin yemelak yonoyolkuep. Noijki, tikitaskej tlenon noneki kichiuaskej tlayekankej ijkuak kitaskej tla akin yotlajtlako yemelak yonoyolkuep.

^ párr. 19 Ezequiel 33:14-16: “14 Niman, tla nejua nikijlia yakaj akin xkuajli: ‘Tejua timikis’, san ika, yejua kikajkaua itlajtlakol niman kichiua tlen kuajli niman peua yolmelajkanemi, 15 kitekuepilia tlen okimakakej ijkuak itlaj okitetlaneujti niman kitekuepilia tlen okichtek, niman nokojtilia xkichiuas tlen xkuajli pampa kineki nemis, yejua ok yoltos. Yejua xmikis. 16 Xkilnamikiskej nion se itech nochi itlajtlakoluan. Pampa peua kichiua tlen kuajli niman yolmelajkanemi, yejua ok yoltos”.

^ párr. 61 TLEN NESI IPAN TLAIXKOPINAJLI: Tekiuaj Acab melak kualantika niman kinnauatia itlakeualuan makitsakuakan teotlajtoketl Micaya.

^ párr. 63 TLEN NESI IPAN TLAIXKOPINAJLI: Tekiuaj Manasés kinnauatia itlakeualuan makinxoxotonikan nochi tajtsitsintin tlen yejua okintlalijka ipan teopan.

^ párr. 65 TLEN NESI IPAN TLAIXKOPINAJLI: Telpochtli akin Jesús okiteneuj melak siaujtika, san ika, yoyolseuj pampa yokitak ika sa achijtsin poliui para ajsis kampa chanti itaj.