Xuiya kampa tlen onka ijtik

Xuiya kampa tlen kipiya

“Xkakikan ken nimechmelajkatlalia niman xmochiuakan tlamachilisejkej”

“Xkakikan ken nimechmelajkatlalia niman xmochiuakan tlamachilisejkej”

“Nokoneuan, [...] xkakikan ken nimechmelajkatlalia niman xmochiuakan tlamachilisejkej” (PROV. 8:32, 33).

TLAKUIKALTIN: 56, 89

1. ¿Kenon tochiuaj tlamachilisejkej, niman kenon techpaleuiya tlamachilistli?

TLAMACHILISTLI ualeua itech Jehová, niman yejua kuelita kinmakas oksekimej. Santiago 1:5 kijtoua: “Tla semej nemejuamej xnenkimatij on tlen kuajli nenkichiuaskej, xtlajtlanilikan Dios kuajli tlamatkilistli, niman yejua mechmakas. Yejua, tej, melauak nochimej kinmaka, niman xitlaj kiteixkomaka”. Se ken uelis tochiuaskej tlamachilisejkej yejua tla tijkakij ken techmelajkatlalia Jehová. Tlamachilistli techtlajpiya itech tlen xkuajli niman techpaleuiya machikaui ken iuan touikaj (Prov. 2:10-12). Yejuin kichiua ika matinemikan itech “itetlajsojtlalis Dios” niman matikchiatokan “yenkuik nemilistli para nochipa” (Jud. 21).

2. ¿Tlenon techpaleuis matikpatiojkaitakan ken techmelajkatlalia toTajtsin?

2 Ipampa totlajtlakol, ken otechiskaltijkej niman okseki tlemach, kanaj uelis xtijkakisnekiskej ken techmelajkatlaliaj noso xtikitaskej ken itlaj tlen tepaleui. San ika, ijkuak tikitaj kenon techpaleuiya ipan tonemilis, kichiua matikpatiojkaitakan niman tikitaj ika ijkin ken toTajtsin techititia itlasojtlalis. Proverbios 3:11, 12 techijlia: “Xseli, nokoneuj, mamitsmelajkatlali Jehová”. Niman noijki kijtoua: “Pampa Jehová kinyektlalia akin kintlasojtla”. Maka keman tikilkauaskej ika Jehová kineki kuajli matinemikan (xpoua Hebreos 12:5-11). Jehová melak kuajli techixmati, ika yejon, nochipa techmelajkatlalia ken kinamiki. Ipan yejuin tlamachtijli, tikitaskej naui tlemach itech “melajkatlalilistli”: 1) ken sa no tejuamej tomelajkatlaliaj, 2) ken tajtin temelajkatlaliaj, 3) ken techmelajkatlaliaj ipan tlanechikojli niman 4) itlaj tlen melak tekoko xijkon ken san mitsmelajkatlaliskej.

SA NO TEJUAMEJ TOMELAJKATLALISKEJ KITEITITIA IKA TITLAMACHILISEJKEJ

3. ¿Kenon tajtin uelis kinpaleuiskej inkoneuan mauelikan sa no yejuamej manomelajkatlalikan? Xkijto se neskayotl.

3 Sa no tejuamej tomelajkatlaliskej noijki kijtosneki tiueliskej tikyekanaskej ken touikaj niman ken titlanemiliaj. San ika, xtiuajueltiuej yejon ijkuak tiuajtlakatij, kuakon noneki tomachtiskej ijkon tikchiuaskej. Uelis tikijtoskej ika yejuin ijkon ken ijkuak se konetl nomachtijtika kistinemis ipan bicicleta. Ijkuak peua, itaj noso inan kajsitiuj bicicleta niman ijkon ikoneuj xuetsis. Niman, ijkuak konetl xok uetsisneki, itaj yolik kimakaujtiuj. Ijkuak kuajli yokitak ika ikoneuj xuetsis, kikauilia iselti mauiya. Noijki ijkon, ijkuak tajtin ika ijyouilistli miyekpa kinmachtiaj inkoneuan “ipan on melajkatlalilistli de innemilis niman ikan machtilistli” tlen ualeua itech Jehová, kinpaleuijtokej manochiuakan tlamachilisejkej niman mauelikan sa no yejuamej manomelajkatlalikan (Efes. 6:4).

4, 5. a) ¿Tleka sa no tejua timomelajkatlalis melak ueyi kijtosneki itech “yenkuik nemilistli”? b) ¿Tleka xkipiya tosiaujkauaskej ijkuak topopolouaj?

4 Noijki ijkon panoua iuan akin kixmatij Jehová ijkuak iuejueyimej. Maski kanaj achijtsin uelij sa no yejuamej nomelajkatlaliaj, ok xchikaujkej ipan intlaneltokil. San ika, ijkuak peuaj notlaliliaj “yenkuik nemilistli” niman nokojtiliaj kixkopinaskej Cristo, peuaj tlanemiliaj ken akin chikauak itlaneltokil (Efes. 4:23, 24). Tomelajkatlaliskej sa no tejuamej melak noneki ijkuak tikchikauaj totlaneltokil pampa “techmachtia ma tikajkauakan nochi tlen xkuajli niman nochi eleuilistli yejuan onkaj ipan in tlaltikpaktli”, niman noijki “ma titonauatikan kuajli, ma tiyolmelajkanemikan niman ma tiyeknemikan ipan in tlaltikpaktli” (Tito 2:12).

5 San ika, tinochimej titlajtlakolejkej (Ecl. 7:20). Kuakon tla topopolouaj xkijtosneki tla techpoloua sa no tejuamej matomelajkatlalikan. Proverbios 24:16 kijtoua: “Pampa akin yolmelaujki kanaj uetsis chikometipan, niman yejua oksejpa nokuiteuas”. ¿Kenon ueli kichiua? Xsan iselti kichiua, ueli nokuiteua pampa iespíritu toTajtsin kipaleuiya (xpoua Filipenses 4:13). Moselti timoteltis noijki noteneua ipan itlakilyo yejon espíritu, tlen melak nouika iuan sa no tejua timomelajkatlalis.

6. ¿Kenon uelis tochiuaskej melak kuajli nomachtijkej itech iTlajtol toTajtsin? (Xkita tlaixkopinaltin kampa peua tlen tomachtijtokej).

6 Tla tiknekij tiueliskej sa no tejuamej tomelajkatlaliskej, noijki noneki tikchiuaskej teoyotl, tomachtiskej Biblia niman titlanemiliskej. San ika ¿tlenon uelis tikchiuas tejua tla tikita ouijtika timomachtis Biblia noso xtikuelita timomachtis? Maka xmajmana. Jehová mitspaleuis melak xneki tikixmatis iTlajtol, tla tejua tijkauilia (1 Ped. 2:2). Kachtopa, xtlajtlanili mamitspaleui tiuelis sa no tejua timomelajkatlalis niman ijkon timomachtis iTlajtol. Sakin, xchiua ijkon ken otiktlajtlanili. Kanaj uelis tipeuas ika achijtsin. Niman ika yolik, tikmachilis ika timomachtis xouijtika niman hasta tikuelitas, noijki mitsyolpaktis ijkuak titlanemilis itech kualtsitsintin itlanemililuan Jehová (1 Tim. 4:15).

7. Xkijto ika se neskayotl kenon sa no tejuamej tomelajkatlaliskej techpaleuiya matikchiuakan tlen yotiknemilijkej itech itekiyo toTajtsin.

7 Sa no tejuamej tomelajkatlaliskej noijki techpaleuiya matikchiuakan tlen yotiknemilijkej itech itekiyo toTajtsin. Matikitakan se neskayotl itech se tajtli akin okitak ika xok kipaktiaya tenojnotsas. Pampa kajmanaya yejuin, okinemili nochiuas precursor regular. Opeuj kipoua tlamachtiltin tlen tlajtouayaj itech titekitis ken precursor niman okichiuj teoyotl itech yejuin. Yejon okipaleui niman okichikauj ken nouika iuan Jehová. Noijki onochiuj precursor auxiliar nochipa ijkuak ueliya. Yejua san tlanemilijtoya itech tlen kinekiya kichiuas niman xtlaj okikauili makitelti. ¿Tlenon opanok? Sakin ouel onochiuj precursor regular.

XKIMISKALTIKAN NEMOKONEUAN IPAN “MELAJKATLALILISTLI” TLEN UALEUA ITECH JEHOVÁ

Kokonej ijkuak tlakatij xkuajmatstiuej tlen kuajli niman tlen xkuajli. Noneki tikmachtiskej itlamachilis. (Xkita párrafo 8).

8-10. a) ¿Tlenon kinpaleuis tajtin makimiskaltikan inkoneuan itech “melajkatlalilistli” tlen ualeua itech Jehová? b) ¿Tlenon uelij tajtin itech ineskayo Noé?

8 Tajtin akin kichiuaj ken Cristo kipiyaj se kualtsin tekitl: kimiskaltiskej inkoneuan itech “melajkatlalilistli de innemilis niman ikan machtilistli” tlen ualeua itech Jehová (Efes. 6:4). Yejuin se ueyi tekitl ipan yejuin tonaltin kampa tinemij (2 Tim. 3:1-5). Kokonej ijkuak uajtlakatij xkimatij tlen kuajli noso tlen xkuajli, pampa ok xkimajmachtiaj intlamachilis. Yejuin nochiua ika “melajkatlalilistli” (Rom. 2:14, 15). Se tlaixmatki itech Biblia kijtoua ika tlajtojli griego tlen notlajtolkuepa “melajkatlalilistli” noijki uelis noijtos ken “imiskaltilis kokonej” niman teasikamachiltia ijkuak kiskaltiaj se konetl niman ijkon manochiua se kuajli tlakatl.

9 Kokonej akin kinmelajkatlaliaj ika tlasojtlalistli kuajli nomachiliaj. Kasikamatij ika maski uelij kitlapejpeniskej tlen kichiuaskej onka kampa noneki noteltiskej, niman kimatij ika nochi tlen kichiuaj uelis kinpaleuis noso kimijtlakos. Ika yejon, tajtin melak noneki makitejtemokan itlayekanalis Jehová niman ijkon kimiskaltiskej inkoneuan. Matikilnamikikan ika tlanemililtin itech kenon tajtin noneki kimiskaltiskej inkoneuan nopapatlatiuj. San ika, ijkuak tajtin kikakij toTajtsin, xnoneki miyekpa notlajtoltijtoskej kenon kimiskaltiskej inkoneuan nion noyekanaskej itech ken tlanemiliaj tlaltikpakchanejkej.

10 Matikitakan ineskayo Noé. Ijkuak Jehová okinauati makichijchiua akajli, Noé xueliskia noyekanas itech tlen kimatiya, pampa xkeman kichijchiuaya se akajli. Ika yejon, kipiaya tlaneltokas itech Jehová niman kichiuas “ijkon ken okinauatijkej” (Gén. 6:22). ¿Kenon otlamito? Yejon akajli tlen okichijchiuj okimakixti Noé niman ichanejkauan. Noijki, pampa otlaneltokak itech itlayekanalis Jehová, okipaleui manochiua se kuajli tajtli. Kuajli okinmachti inkoneuan niman okinmakak se kuajli neskayotl, itlaj tlen ouijtika katka ipan yejon tonaltin achto ika yejkos Apachiuilistli (Gén. 6:5).

11. ¿Tlenon panoua ijkuak tajtin kikakij Jehová itech kenon kimiskaltiskej inkoneuan?

11 Tla tejua titajtli, ¿kenon uelis tikchiuas ijkon ken mitstlajtlanilia Jehová? Xkaki Jehová. Xkauili mamitspaleui tikimiskaltis mokoneuan itech tlen kijtoua iTlajtol niman ikalpan. Sakin mokoneuan uelis mitstlasojkamachiliskej. Se tokniuj okijto: “Melak niktlasojkamati kenon onechiskaltijkej notajuan. Melak onokojtilijkej ajsiskej ipan noyojlo. Notlaneltokil melak onoskalti pampa yejuamej onechpaleuijkej”. Kemantika, maski tajtin miyek kichiuaj ipampa inkoneuan, sekimej kikauaj Jehová. San ika, tajtin akin melak onokojtilijkej ika tlen melauak maajsi ipan inyojlo inkoneuan, uelis kuajli nomachiliskej. Noijki, uelis kichiaskej ika ajsis se tonajli ijkuak inkoneuj uajnokuepas itech Jehová.

12, 13. a) ¿Kenon tajtin kiteititiaj ika kitlakamatij toTajtsin ijkuak kikixtiaj se inkoneuj itech tlanechikojli? b) ¿Tlenon kualtsin ipan onochiuj se familia pampa tajtin otetlakamatkej?

12 Ijkuak se tekoneuj kikixtiaj ipan tlanechikojli, tajtin kixnamikij se tlatlatalistli pampa noneki kitlakamatiskej Jehová. Matikitakan tlen ipan onochiuj se tokniuj siuatl ijkuak okikixtijkej ichpoch ipan tlanechikojli niman okikauj ichan. Yejua techijlia: “Niktejtemouaya ipan toamoxuan itlaj tlen ika ninotlatlamiskia niman ijkon niknotsas nochpoch niman noxuitsin”. Ika tlasojtlalistli, iueuentsin okititi ika xok yejuamej nonekiya kitaskej imichpoch, niman ika nonekiya yolmelaujkanemiskej itech Jehová niman noijki ika xkipiaya nokalaktiskej itech ken okimelajkatlalijkaj.

13 Seki xiujtin sakin, ichpoch oksejpa okiselijkej ipan tlanechikojli. Inan kijtoua: “Aman nechuajnotsa noso nechuajtlajkuilouilia mojmostla. Niman melak kitlakaita noueuentsin niman nejua pampa otiktlakamatkej toTajtsin. Melak kuajli touikaj”. Tla se mokoneuj okikixtijkej itech tlanechikojli, ¿titlaneltokas itech Jehová ika nochi moyojlo niman xtimoyekanas ika tlen tejua tikasikamati? (Prov. 3:5, 6). Xkilnamiki ika ken temelajkatlalia Jehová techititia ika yejua melak tlamachilise niman ika melak techtlasojtla. Maka xkilkaua ika Jehová okitemakak Jesús niman ijkon tinochimej techmakixtis, niman noijki mokoneuj, niman ika xkineki yakaj mapopoliui (xpoua 2 Pedro 3:9). Ijkon tej, tajtin, nochipa xtlaneltokakan itech ken temelajkatlalia Jehová niman itech itlayekanalis, maski ijkuak tekoko yes tiktlakamatis. Xselikan ken temelajkatlalia toTajtsin, maka xkixnamikikan.

KEN TECHMELAJKATLALIAJ IPAN TLANECHIKOJLI

14. ¿Kenon techpaleuiya itlayekanalis Jehová tlen techmaka itechkopa “tekitketl” yolmelauak?

14 Jehová kuajli yokijto ika kintlajpiyas, kinmanauis niman kinmachtis itekipanojkauan, niman miyek ken kichiua yejuin. Se neskayotl, okimakak tekitl iKoneuj ika makitlajpiya tlanechikojli. Niman sakin, Jesús okitlali se “tekitketl” yolmelauak akin ijkuak nonekiskia kitemakaskia tlamachtiltin tlen ualeuaj itech toTajtsin (Luc. 12:42). Yejuin “tekitketl” miyek ken techmaka tlayekanalistli tlen techpaleuiya niman techmelajkatlalia. ¿Yotijkak kemantika se tlamachtijli noso yotikpouj itlaj ipan toamatlajkuiloluan tlen omitspaleuijkej xpatla ken titlanemiliaya niman ken timouikaya? Tla ijkon, uelis melak tiyolpakis, pampa yejon kijtosneki ika tijkauilia Jehová mamitsmelajkatlali (Prov. 2:1-5).

15, 16. a) ¿Tlenon noneki tikchiuaskej niman ijkon matechpaleui tlen kichiuaj tlayekankej? b) ¿Tlenon uelis tikchiuaskej niman ijkon tlayekankej mayolpakikan ijkuak kichiuaj intekiyo?

15 Cristo noijki yokintlali tlayekankej niman ijkon makitlajpiyakan tlanechikojli. Biblia techijlia ika yejuamej “tetlayokoliltin” tlen yotechmakakej (Efes. 4:8, 11-13). ¿Tlenon noneki tikchiuaskej niman ijkon matechpaleui tlen kichiuaj tlayekankej? Matikixkopinakan intlaneltokil niman ken kuajli noyekanaj, niman matikinkakikan ijkuak technotsaskej ika Biblia (xpoua Hebreos 13:7, 17). Matikilnamikikan ika tlayekankej techtlasojtlaj niman kinekij ika machikaui ken touikaj iuan Jehová. Se neskayotl, tla kitaj ika topolouiliaj tlanechikoltin noso ika xok techyolpaktia titenojnotsaskej, nimantsin techpaleuiskej. Kuajli techkakiskej, techyolchikauaskej niman techijliskej ika Biblia tlen uelis techpaleuis. ¿Tikita tejua ika Jehová mitstlasojtla pampa kintlalia tlayekankej?

16 Kemantika tlayekankej ouijtika kitaj technonotsaskej. Se neskayotl, matitlanemilikan kenon Natán melak ouijtika okitak tlajtos iuan David ijkuak kiyejyekouaya kiyanas se ueyi tlajtlakojli (2 Sam. 12:1-14). Pablo akin itlatitlankauj Cristo, noijki ononek noyolchikauas ijkuak okiyektlali Pedro, okse itlatitlankauj Cristo, pampa san nosentlaliaya iuan ikniuan judíos (Gál. 2:11-14). Kuakon, ¿kenon uelis titepaleuis niman ijkon tlayekankej xkitaskej tla intekiyo ouijtika? Xmoyolyemanili, nochipa xnekto tikinkakis niman xkintlasojkamachili. Ijkuak mitspaleuiskej, xkita ika ijkon Jehová mitsititia itlasojtlalis. Tla ijkin tikchiua, mitspaleuis tejua, niman tlayekankej kinyolpaktis intekiyo.

17. ¿Kenon tlayekankej okipaleuijkej se tokniuj siuatl?

17 Se tokniuj siuatl kijtoua ika ipampa tlen opanok yeuejkaui, xueliya kineltokaya ika Jehová kitlasojtlaya, niman melak najmanaya. Yejua techtomilia: “Nikmatstoya ika nonekiya nitlajtos inuan tlayekankej. Yejuamej xonechkaujkej nion xonechijlikej tlen xkuajli. Ka, yejuamej onechyolchikaujkej niman onechkojtilijkej. Ijkuak tlamiyaj tlanechikoltin, maski melak miyek tekitl kipiayaj, maski san se tlayekanketl nechtlajtoltiaya kenon ninemiya. Ipampa tlen yeuejkaui nopan opanok, niknemiliaya ika xkinamikiya manechtlasojtla toTajtsin. San ika, Jehová miyekpa yonechititi itlasojtlalis itechkopa tlanechikojli niman tlayekankej. Niktlajtlanilia Jehová manechpaleui maka keman nijkauas”.

ITLAJ MELAK TEKOKO XSAN KEN MITSMELAJKATLALISKEJ

18, 19. ¿Tlenon melak tekoko xijkon ken san mitsmelajkatlaliskej? Xkijto se neskayotl.

18 Melauak ika ijkuak techmelajkatlaliskej uelis techkokos, san ika, onka okse itlaj tlen melak tekoko: ijkuak xtikseliaj ken techmelajkatlaliaj (Heb. 12:11). Matikitakan ome neskayotl: itech Caín niman itech tekiuaj Sedequías. Ijkuak toTajtsin okitak ika Caín kitlauelitaya ikniuj niman kinekiya kimiktis, okijli: “¿Tleka melak titlauelmiki, niman titlaueltlacha? Tla tikchiua tlen kuajli, ¿xok oksejpa mitstlakaitaskej? San ika, tla xtikchiua tlen kuajli, tlajtlakojli sa mitschiatok ipan puerta, niman kineki mitstlanis; san ika, tejua, ¿uelis tiktlanis?” (Gén. 4:6, 7). Teajman ika, Caín xokikak Jehová. Okimikti ikniuj niman okixnamik tlajyouilistli niman tlen xkuajli ipan nochi inemilis (Gén. 4:11, 12). Tla Caín kikakiskia ken Jehová okimelajkatlalijka, xkixnamikiskia tlen melak tekoko.

19 Sedequías katka se melak xkuajli tekiuaj niman temojkatik katka. Otekiuajtik ijkuak panotoya tlen ouijtika ipan Jerusalén. Teotlajtoketl Jeremías miyekpa okijli makikajkaua tlen xkuajli kichiuaya, san ika, tekiuaj xokikak ken kimelajkatlalijtoyaj niman ipan onochiuj tlen melak xkuajli (Jer. 52:8-11). Ken tikitaj, Jehová xkineki matotejtemouilikan tlajyouilistli (xpoua Isaías 48:17, 18). *

20. ¿Tlenon inpan nochiuas akin xkitlakaitaj ken temelajkatlalia toTajtsin niman tlenon inpan nochiuas akin kema kikakij?

20 Ipan yejuin tonajli, miyekej tlaltikpakchanejkej xkitlakaitaj ken temelajkatlalia toTajtsin. San ika, xok uejkauis, akin ijkon tlanemiliaj kixnamikiskej tlen xkuajli (Prov. 1:24-31). Ika yejon, matijkakikan ken techmelajkatlalia Jehová niman matochiuakan tlamachilisejkej. Proverbios 4:13 techijlia tlenon noneki tikchiuaskej ijkuak techmelajkatlaliskej: “Kuajli xkajsi tlajtojli tlen mitsyektlalia; maka xmakaua. Xtlajpiya, pampa yejon kijtosneki monemilis”.

^ párr. 19 Isaías 48:17, 18: “Yejuin tlen kijtoua Jehová, Akin ika okpa omitskouj, Akin chipauak itech Israel: ‘Nejua, Jehová, moTajtsin, Akin mitsmachtia kuajli xnemi, Akin mitsyekana ipan ojtli kampa noneki tinejnemis. ¡San tla tikinkakiskia notlanauatiluan! Kuakon moyolseuilis yeskia ijkon ken se atentli, niman momelajkayo ken mar tlen koxontika’”