1. ¿Tleka tikmatstokej ika Jesús kitaya melak ueyi kijtosneki titenojnotsas?

JESÚS melak kuelitaya tenojnotsas itech iTekiuajyo toTajtsin. Yejua kitaya yejon tlen melak ueyi kijtosneki. Ijkuak yejua otenojnots ipan tlaltikpaktli, melak miyekpa otlajto itech Tekiuajyotl, kanaj ipantsin 100. Jesús melak otenojnots itech iTekiuajyo toTajtsin (xpoua Mateo 12:34).

2. ¿Kechmej tlaltikpakchanejkej okikakej tlen okijto Jesús ipan Mateo 28:19, 20?

² Sakin ijkuak oyoliuj Jesús, ononexti imixpan ipantsin 500 tlaltikpakchanejkej (1 Corintios 15:6). Kanaj yejuin grupo akin Jesús okinnauati matenojnotsatij “ipan nochi kalpamej”. * Tikinnojnotsas nochimej tlaltikpakchanejkej ouijtika. Jesús okijto ika uejkauiskiaj hasta “ijkuak tlamis tlajtlamach ken nochiua ipan tlaltikpaktli”. Ijkuak tejuamej titenojnotsaj titlapaleuiyaj manochiua tlen okijto Jesús (Mateo 28:19, 20, TNM).

3. ¿Tlenon yeyi tlemach yotechpaleui matitenojnotsakan?

 ³ Ijkuak Jesús okinnauati inomachtijkauan matenojnotsakan, okimijli: “Nemonuan ninemi” (Mateo 28:20). Ika yejuin tlajtoltin, Jesús okijto ika tlayekanas niman tlapaleuis itech yejuin tekitl, ika manotenojnotsa ipan nochi tlaltikpaktli. Jehová noijki techpaleuiya ipan yejuin tonajli. Hebreos 13:20, 21 kijtoua ika yejua yotechmakak “nochi on kuajli tlajtlamach” tlen techpaleuiya titenojnotsaskej. Ipan yejuin tlamachtijli tikitaskej ika yejua yotechpaleui ika yeyi tlemach: 1) tlen ika titenojnotsaj, 2) ken tikchiuaj niman 3) techmachtia. Matipeuakan matikitakan seki tlen yotiktekitiltijkej ipan 100 xiuitl tlen youajpanokej.

4. ¿Kenon yotechpaleui miyek tlen yotiktekitiltijkej ika titenojnotsaj?

⁴ Jesús okijto ika tlajtojli itech iTekiuajyo toTajtsin kentla se xinachtli tlen notoka (Mateo 13:18, 19). Se tokaketl miyek kitekitiltia tlen ika kiyektlalis kampa kineki tokas. Noijki ijkon, miyek tiktekitiltiaj tlen toTekiuaj yotechmakak niman ijkon tikinpaleuiyaj tlaltikpakchanejkej makikakikan tlen tikimijliaj. Seki, san keski xiuitl tiktekitiltiaj, san ika, okseki hasta aman ok tiktekitiltiaj. Nochi yejon yotechpaleui matitenojnotsakan.

5. a) ¿Tlenon katka yejon tarjeta de testimonio? b) ¿Kenon notekitiltiaya yejuin tarjeta?

⁵ Ipan 1933, tokniuan opeujkej kitekitiltiaj tarjeta de testimonio, tlen okinpaleui miyekej ijkuak kemach opeujkej otenojnotskej. Yejuin katka se tarjeta pitentsin tlen ompa ijkuiliujtoya ika achijtsin tlajtoltin tlen kijtoua Biblia. Kemantika nopatlaya tlen kijtouaya yejon tarjeta. ¿Kenon notekitiltiaya yejuin tarjeta? Se tokniuj, akin kipiaya 10 xiuitl ijkuak opeuj kintekitiltia yejuin tarjeta, kijtoua ika kintlajtlaniliaya tlaltikpakchanejkej makipouakan. Sakin kitetekiuiltiaya se amatlajkuilojli niman yaya.

6. ¿Tleka melak otepaleui yejon tarjetas?

⁶ Yejon tarjetas melak otepaleui. ¿Tleka? Ijkuak xikinchijchiuayaj yejon tarjetas, sekimej tokniuan kinekiyaj tenojnotsaskej, san ika, ouijtika kitayaj niman xkimatiyaj tlenon kijtoskej. Oksekimej melak yolchikaujkej katkaj niman kiteijliayaj san ipan achijtsin minutos nochi tlen kimatiyaj. San ika, kemantika kinpolouaya makiteijlikan ken noneki. Yejon tarjeta melak otepaleui pampa ika san achijtsin tlajtojli nasikamatiya tlen noneki noteijlis.

7. ¿Tleka kemantika ouijtika katka titenojnotsas ika tarjeta de testimonio?

⁷ San ika, kemantika ouijtika katka titenojnotsas ika tarjeta. Se tokniuj siuatl kijtoua: “Kemantika techijliayaj: ‘¿Tlenon kijtoua yejon tarjeta? ¿Xuelis tinechijlis tejua?’”. Sekimej tlaltikpakchanejkej xueli kipouayaj noso iuan nokauayaj yejon tarjeta niman kitsakuayaj puerta. Oksekimej kitsomoniayaj pampa xkinekiyaj kikakiskej tlen tikteijliaj. Maski ijkon, yejuin tarjetas okinpaleui tokniuan matenojnotsakan niman ijkon makimixmatikan tlaltikpakchanejkej ika yejuamej tenojnotsaj itech Tekiuajyotl.

8. ¿Kenon notekitiltiaya gramófono portátil? (Xkita tlaixkopinajli kampa peua tlen tomachtijtokej.)

⁸ Ipan 1930 ika tlayekapan otiktekitiltijkej gramófono portátil. Yejuin katka se aparato tlen notlaliliaya disco ika tlamachtiltin grabados. Sekimej kitokayotiayaj Aarón, pampa tlajtouaya inpampa ijkon ken Aarón tlajtouaya ipampa Moisés (xpoua Éxodo 4:14-16). * Tla tlaltikpakchanejkej kinektoyaj,  tokniuj kitlaliaya yejon grabación niman kitekiuiltiaya se amatlajkuilojli. Kemantika, nochi se familia kikakiya yejon grabación. Ipan 1934 tejuamej opeuj tikinchijchiuaj yejon gramófonos tlen ika titenojnotsayaj. Sakin, tokniuan okichiujkej 92 grabaciones ika tlamachtiltin.

9. ¿Tlenon kuajli opanok ika gramófono portátil?

⁹ Se tonajli, se tlakatl okikak se grabación tlen melak okuelkak. Okitlajtlan makitlaneujtikan gramófono se semana, ijkon akin chantij nisiuj noijki makikakikan. Pampa okitlaneujtike, miyekej opeujkej nomachtiaj Biblia niman onoapolaktijkej. Yejon tlakatl noijki onoapolakti, niman ika tlayekapan omemej ichpochuan onochiujkej misioneras. Ijkon ken tarjeta de testimonio, gramófono portátil okinpaleui miyekej tokniuan ika matenojnotsakan ijkuak kemach opeujkej. Sakin, tekiuaj Jesucristo okitekitilti tlanechikojli Kampa Tomachtiaj iTekiyo toTajtsin ijkon manochiuakan melak kuajli matlamachtikan.

10, 11. ¿Kenon otechpaleui periódicos niman radio matikinnojnotsakan tlaltikpakchanejkej?

¹⁰ Ika itlapaleuilis toTekiuaj, itekipanojkauan toTajtsin yotiktekitiltijkej tlamantik noso sejneka ken yotitenojnotskej niman ijkon melak miyekej matechkakikan. Yejuin okinpaleui ijkuak san achijtsitsintin nemiyaj iteixpantijkauan Jehová ipan tlaltikpaktli (xpoua Mateo 9:37). Ipan periódicos, se itech ken otitenojnotskej yeuejkaui. Nochi semanas, tokniuj Russell kititlaniya se tlamachtijli itech Biblia kampa kipanoltiaj noticias. Niman yejuamej kititlaniyaj Canadá, Estados Unidos niman Europa kampa kisayaj periódicos. Ipan 1913, itlamachtil tokniuj Russell notlaliaya ipan 2,000 periódicos niman kipouayaj kanaj 15 millones tlaltikpakchanejkej.

¹¹ Okse tlen noijki otechpaleui ken titenojnotsaskej ijkuak otiktekitiltijkej radio. Ipan 16 metstli abril xiuitl 1922, tokniuj Rutherford okitemakak kachtopa itlamachtil ipan radio. Okikakej kanaj 50,000 tlaltikpakchanejkej. Sakin otiktlalijkej se estación ipan radio. Kachtopa tlamachtijli onopanolti ipan 24 metstli febrero xiuitl 1924. Ipan itlamiyan xiuitl 1924 yejuin revista ika inglés okijto: “Tiknemiliaj ika radio xpatioj niman melak kuajli. Hasta aman yotiktekitiltijkej ika tiktemachiltiaj tlen melauak”. Periódicos niman radio melak otechpaleui matitenojnotsakan kampa xmiyekej nemiyaj tokniuan.

12. a) ¿Kanon tikuelita titenojnotsas kampa tojlan nojuitilo? b) Tla timomojtia titenojnotsas kampa tojlan nojuitilo, ¿tlenon uelis tikchiuas?

¹² Ipan yejuin tonajli titenojnotsaj kampa tojlan nojuitilo niman ijkon miyekej makixmatikan tlen melauak. Tochikauaj titenojnotsaj kampa notelketsaj autobuses, kampa panouaj trenes, kampa kinkauaj carros niman kampa tlanemakalo. Tla tejua ouijtika tikita titenojnotsas kampa tojlan nojuitilo, ¿tlenon uelis tikchiuas? Xchiuili teoyotl Jehová niman xnemili tlen okijto se tlayekanketl ipan circuito. Yejua okijto ika ken yenkuik titenojnotsaj ijkon tikteititiaj ika tiktekichiuiliaj Jehová, titlaneltokaj itech niman tikteititiaj ika xkeman tijkauaj. Yejua kita kentla ijkon kititis toTajtsin ika kinektika kichiuas san tlenon kinauatis. Ijkuak xok tomojtiaj niman yenkuik ken titenojnotsaj, tochiuaj kuajli itekipanojkauan toTajtsin niman tikteititiaj ika titlaneltokaj itech (xpoua 2 Corintios 12:9, 10).

13. a) ¿Tleka melak kuajli tla titlajtouaj itech página ipan Internet ijkuak titenojnotsaj? b) ¿Kenon yotiktekitilti tejua ijkuak titenojnotsa?

¹³ Miyekej tokniuan kuelitaj kimijliskej oksekimej itech página tlen yotiktlapojkej ipan Internet. Mojmostla kalakij ipan jw.org kanaj 1,600,000 millones tlaltikpakchanejkej. Ompa uelis kipouaskej niman kintemoltiskej amatlajkuiloltin ipantsin 700 tlajtoltin.  Yeuejkaui otiktekitiltijkej radio niman ijkon otitenojnotskej kampa melak uejka chantiyaj tlaltikpakchanejkej. Aman noijki ijkon tikchiuaj ika página ipan Internet.

14. a) ¿Itech tlenon nonekiya makinmachtikan tokniuan? b) ¿Tlenon yotechpaleui kuajli matitemachtikan itech Biblia?

¹⁴ Hasta nikan yotikitakej ika Jehová yotechmakak tlen yotechpaleui kuajli matitenojnotsakan: tlen yotiktekitiltijkej niman kenon yonotenojnots. San ika, noijki nonekiya matechmachti. Se neskayotl, ijkuak tokniuan tenojnotsayaj ika gramófono, sekimej xnochi kineltokayaj tlen kikakiyaj. Oksekimej kema kuelkakiyaj niman kinekiyaj kikakiskej okseki itech Biblia. Tokniuan nonekiya ueliskej kenon kuajli tlamachtiskej niman tlenon kijtoskej ijkuak sekimej xkinekiyaj kinkakiskej. Espíritu santo okichiuj ika tokniuj Knorr makita ika tokniuan nonekiya manochiuakan kuajli tlamachtijkej itech Biblia. Ika yejon, ipan 1943 onopeualti Kampa Tomachtiaj iTekiyo toTajtsin. Ompa melak yokinpaleuijkej kuajli matemachtikan.

15. a) ¿Tlenon inpan onochiuj sekimej ijkuak kemach opanokej Kampa Tomachtiaj iTekiyo toTajtsin? b) ¿Kenon yonochiuj motech tlen kijtoua Jehová ipan Salmo 32:8?

¹⁵ Miyekej tokniuan noijki xkimatiyaj kenon tlajtoskej imixpan tlaltikpakchanejkej. Se tokniuj kilnamiki tlen opanok ijkuak okitemakak kachtopa itlamachtil ipan 1944. Tlajtoskia itech Doeg akin kiteneua Biblia. Tokniuj kijtoua ika ipan itlamachtil kuekuetlakaya imauan, ikxiuan niman ikamak nochi itlalnakayo, san ika, ouel otlamito. Kampa Tomachtiaj iTekiyo toTajtsin noijki panouaj kokonej. Se tlayekanketl ipan circuito, akin  otikteneujkej ipan párrafo 12, kilnamiki tlen ipan onochiuj se telpokatsin ijkuak kachtopa okitemakak itlamachtil. Melak nomojtiaya hasta kinekiya chokas, san ika, otlamito itlamachtil. Sekimej tokniuan melak nomojtiaj pampa ouijtika kitaj kenon tenojnotsaskej niman kinemiliaj nion xuelis nomateketsaskej nion panoskej ipan plataforma. ¿Ijkon mopan nochiua tejua? Kuakon xtlajtlanili Jehová mamitspaleui. Yejua mitspaleuis ijkon ken okinpaleui akin kachtopa opanokej Kampa Tomachtiaj iTekiyo toTajtsin (xpoua Salmo 32:8). *

16. ¿Tlenon ika tepaleui iTlamachtil Galaad?

¹⁶ ToTajtsin noijki yokinmachti itekipanojkauan ipan iTlamachtil Galaad. Ipan Galaad kinpaleuiyaj akin nomachtiaj melak makinekikan tenojnotsaskej. ITlamachtil Galaad opeuj ipan 1943. Itech yejon xiuitl ika tlayekapan kanaj 8,500 akin yoyajkaj niman yotlapaleuijkej ipan 170 países. Itech 2011 ika tlayekapan san kinnotsaj mayakan precursores especiales, tlayekankej ipan circuito, betelitas noso misioneros akin xkiseliaj yejuin tlamachtijli.

17. ¿Kenon melak yotepaleui Galaad?

¹⁷ ¿Tlenon kuajli yonochiuj ika iTlamachtil Galaad? Matitlanemilikan itech Japón. Ipan agosto xiuitl 1949 nion 10 iteixpantijkauan Jehová xnemiyaj. San ika, itlamiyan yejon xiuitl oajsikej 13 misioneros akin opeuj kinpaleuiyaj tokniuan matenojnotsakan. Ipan yejuin tonajli, Japón nemij kanaj 216,000 iteixpantijkauan Jehová. ¡Niman kanaj tlajko yonochiujkej precursores noso auxiliares!

18. ¿Tlenon okseki tlamachtiltin tikinpiyaj?

¹⁸ ¿Tlenon okseki tlamachtiltin tikinpiyaj? Se neskayotl, onka Tlamachtijli itech iTekiyo Tekiuajyotl, Tlamachtijli tlen kiselia se Precursor, Tlamachtijli tlen kiseliaj akin tenojnotsaj itech iTekiuajyo toTajtsin, Tlamachtijli tlen kiseliaj Tlayekankej ipan Circuitos iuan insiuauan niman Tlamachtijli tlen kiseliaj Akin Tlayekanaj ipan se Sucursal iuan insiuauan. Ika yejuin tlamachtiltin melak kuajli yokinmachtijkej tokniuan niman tokniuan siuamej niman yokinchikauili intlaneltokil. Kuajli nesi ika Jesús techmachtijtika ipan yejuin tonajli.

19. ¿Tlenon okijto tokniuj Russell itech tlanojnotsalistli, niman melauak ijkon yonochiuj?

¹⁹ Ikipiya 100 xiuitl ika yopeuj tlayekana iTekiuajyo toTajtsin. Ipan yejon 100 xiuitl, Jesucristo kiyekana ken notenojnotsa. Ipan 1916, tokniuj Russell okijto: “Melak totoka ken nosemoyaujtika ika titenojnotsaj, niman ok nosemoyauas, pampa titenojnotsaskej itech kuajli tlajtoltin ipan nochiuiyan tlaltikpaktli” (La fe en marcha, de A. H. Macmillan, página 69). Ken tikitaj, tokniuj Russell kimatstoyaj ika notenojnotsas ipan nochiuiyan tlaltikpaktli niman melauak tlen kijtouaya, pampa aman titenojnotsaj nochiuiyan. Tiktlasojkamachiliaj Jehová ika techmakatika tlen noneki ika tikchiuaj itekiyo.