Faigi nösi

Faigi ba gangolifa

FAZA FELEZARA

Mangelama Ia ba Mombaloi

Mangelama Ia ba Mombaloi

1, 2. Hadia halöwö nibe’e khö Gelia si lö omasi ia, ba hadia gamaehuta Gelia khö Gahabi?

OMASI Gelia mangandrö samösa ia khö Namania ba zorugo. Hiza’i, niha sato si so ba zi fasui ya’ia awena la’ila zama’ele’ö sindruhu andre mangandrö alitö moroi ba mbanua. Tatu manö ato niha somasi ahatö khönia ba wangai tödö. Fatua lö möi mangandrö Gelia khö Yehowa ba Hili Garemeli, tebe’e khönia halöwö si lö omasi ia. Lö tola lö’ö fahuhuo ia khö Razo Gahabi.

2 Fabö’ö sibai ndra matua si darua andre. Ahabi, no ifake nukha wa’arazo, niha sangerogö sindruhu, sebua fakhögusa ba si lö tatu fangera-ngera. Elia samake nukha zama’ele’ö—baru sebua si öna-öna nifazökhi moroi ba guli gurifö mazui moroi ba mbu gondra mazui bu nambi nitagu. Ya’ia ira matua si lö fa’ata’u, sanau ölö, ba samati. Ba zi tanö owi da’ö, oya gamuata soroma moroi khö ndra matua si darua andre.

3, 4. (a) Hana wa te’ailasi Gahabi hegöi sanömba Ba’ali? (b) Hadia manö wanofu nifatunöda?

3 Me luo da’ö, te’ailasi Gahabi hegöi ira sama’ele’ö khö Mba’ali. Agama nizuno-zuno Gahabi hegöi fo’omonia Ratu Izebela no kala ba Gizara’eli si fulu mado. No oroma wa lowalangi faya Mba’ali. Lowalangi si lö noso andrö tebai i’asogö galitö si tobali fanema li zama’ele’ö khönia me la’andrö fao fe’ira-ira, manari ba lakhoi mbotora. Tebai ilumö’ö ndra matua si 450 niha moroi ba hukuma fa’amate sinangea latema. Inönö nasa, so zi tebai ifalua lowalangi faya andre, ba zi lö aratö teforoma’ö fefu. Sagötö zi tölu fakhe töra, ira sama’ele’ö khö Mba’ali mangandrö ira khö lowalangira ena’ö tebato mbaŵa lökhö salua ba soi da’ö, hiza’i tebai ifalua da’ö Ba’ali. Lö aratö, iforoma’ö wa’abölönia Yehowa ba wangasiwai baŵa lökhö andrö.​—I Raz. 16:30–17:1; 18:1-40.

4 Hiza’i, hawa’ara ifalua da’ö Yehowa? Hewisa Gelia wombaloi inötö da’ö? Ba hadia wamaha’ö khöda moroi khö ndra matua samati andre? Datatohugö ba tafaigi waö-waönia.​—Baso I Razo 18:41-46.

Iforege Wangandrö

5. Hadia niwa’ö Gelia khö Gahabi, ba hadia ihalö wamaha’ö khönia Ahabi ba zalua me luo da’ö?

5 Imane Elia khö Gahabi, ”Ae miyaŵa ba lau manga; urongo sa’ae goso-goso deu.” Hadia ihalö khönia zi tobali famaha’ö razo si lö sökhi andre moroi ba ngawalö zalua me luo da’ö? Lö nizara-zara wanutunö ba zura andrö, ba lö göi tasöndra wehede famalalini era-era, lö i’andrö tolo ena’ö mangandrö Gelia khö Yehowa ba wangefa’ö sala. Lö’ö, ha asala ”möi miyaŵa Gahabi, ba wemanga”. (I Raz. 18:41, 42) Hewisa Gelia?

6, 7. Hadia ni’angandröi Gelia, ba hadia mbörö?

6 ”Ba möi ba zuzu Hili Garemeli Gelia, ifaöndrö ia tou ba danö, ilazi mbawania balöduhinia.” Me no möi manga Gahabi, i’oguna’ö ginötö da’ö Elia ba wangandrö khö Namania si so ba zorugo. Faigi lagu mbotonia ba da’a, sangoroma’ö fangide-ngide’ö—ifalögu ia tou ba danö irege fahatö mbawania ba mbalöduhinia. Hadia nifalua Gelia? Lö moguna tatahö. Sura Ni’amoni’ö zangombakha khöda ba Yakobo 5:8, mangandrö Gelia ena’ö tebato mbaŵa lökhö andrö. Na tafaigi hulö ba zuzu hili Garemeli mangandrö ia.

Fangandrö Gelia zangoroma’ö wa somasi ia ya’ia da’ö fa’alua gohitö dödö Lowalangi

7 Hawa’ara ba zilalö, imane Yehowa, ”Ufoteu gulidanö.” (I Raz. 18:1) Andrö mangandrö Gelia ena’ö itörö niwa’ö Yehowa, simane fangandrö nifaha’ö Yesu khö zolo’ö ya’ia te mato saribu fakhe aefa da’ö.​—Mat. 6:9, 10.

8. Hadia zi tobali famaha’ö khöda ba duma-duma Gelia sanandrösa ba wangandrö?

8 Oya wamaha’ö khöda ba duma-duma wangandrö Gelia. Si oföna tumbu ba wangera-ngera Gelia ya’ia da’ö fa’alua gohitö dödö Lowalangi. Na mangandrö ita, böi olifu, ”na so ni’andröda, hadia ia, si faudu ba zomasi [Lowalangi], ba ifondro-ndrongo khöda.” (I Yoh. 5:14) Ba da’a ta’ila hadia gohitö dödö Lowalangi ena’ö tefondro-ndrongo wangandröda—da’ö mbörö wa tafaha’ö ita ba Zura Ni’amoni’ö ero ma’ökhö. Tatu manö omasi Gelia na tebato mbaŵa lökhö andrö börö wamakao nirasoi niha si sambua soi khönia. Sindruhu fa’omuso dödö sebua nirasoinia ba zi ma’ökhö da’ö ba dandra sahöli-höli dödö nifalua Yehowa. Ena’ö göi simanö wangandröda iada’a, tandra wa’ahakhö dödöda ba niha ba fangandröda saohagölö soroi ba dödö.​—Baso II Korindro 1:11; Filifi 4:6.

Faduhu Dödönia ba Mangelama

9. Hadia niwa’ö Gelia khö ngoni-ngoninia, ba hadia zi dombua gamuatania sinangea ta’angeraigö?

9 Faduhu dödö Gelia wa iheta mbaŵa lökhö Yehowa, hiza’i lö i’ila hawa’ara ifalua da’ö Yehowa. Gasa-gasa da’ö, hadia nifalua zama’ele’ö andre? Faigi hadia zi no tesura, ”Ba imane khö ngoni-ngoninia andrö: Ae miyaŵa ba fakhölö’ö tanö ba nasi! Ba möi miyaŵa da’ö, ifakhölö ia ba imane: Lö hadia ia! Ba imane Elia: Fuli ae’e! Ba ifuli möi nono matua andrö, mewitu.” (I Raz. 18:43) Si lö’ö-lö’önia so dombua wamaha’ö khöda moroi khö Gelia. Si oföna, faigi hewisa wa’afaduhu dödönia. Aefa da’ö, angeraigö hewisa wangelamania.

Soroi ba dödönia wangalui tandra-tandra sangoroma’ö wa lö aratö ifalua da’ö Yehowa

10, 11. (a) Hewisa wangoroma’ö Gelia fa’afaduhu dödö ba nifabu’u Yehowa? (b) Hana wa tola so khöda wa’afaduhu dödö simane da’ö?

10 Afönu wa’afaduhu dödö Gelia ba zi no ifabu’u Yehowa, ba soroi ba dödönia wangalui tandra-tandra sangoroma’ö wa lö aratö ifalua da’ö Yehowa. Andrö wa ifatenge ngoni-ngoninia ba hili ena’ö ifaigi dalu mbanua ma so dandra-tandra wa’amoteu. Me mangawuli ngoni-ngoninia andrö, ifa’ema wangombakha si lö adöni dödö, ”Lö hadia ia!” No ohau-hau dalu mbanua, lö hadöi lawuo. Hadia ö’ila wa so zi fabö’ö ba da’a? Törö tödöu, awena sibai iwa’ö Elia khö Razo Gahabi, ”Urongo sa’ae goso-goso deu.” Hewisa wa tola iwa’ö da’ö sama’ele’ö andre ba lö soroma wa ogömi mbanua?

11 Aboto ba dödö Gelia nifabu’u Yehowa. Börö me sama’ele’ö ba salahi Yehowa ia, faduhu dödönia wa itörö niwa’ö Lowalangi. Börö wa’afaduhu dödö Gelia andrö hulö no irongo goso-goso deu sabölö. Te itörö tödöda duma-duma ba Zura Ni’amoni’ö sanandrösa khö Moze, ”I’olembai sa’ae zi lö oroma andrö, hulö na no i’ila.” Hadia sindruhu-ndruhu oroma khöu Lowalangi? No ihenaigö khöda dane-dane saro ena’ö simane da’ö wamatida khönia hegöi ba zi no ifabu’u.​—Heb. 11:1, 27.

12. Hewisa wangoroma’ö Gelia wa mangelama ia, ba hewisa ia me irongo so lawuo si ezai lalu’a?

12 Aefa da’ö, faigi hewisa wa’amangelama Gelia. Ifuli ifatenge ngoni-ngoninia ba wamaigi, tenga ha sakali mazui dua kali, hiza’i irugi fitu kali! Khalaigö hewisa wa’amarase ngoni-ngoninia andrö wangörö-ngörö, ba lö iböhöli Elia balazi no oroma dandra. Ba gafuriata me no irugi zi fitu kali, imane ngoni-ngoninia, ”So moroi tou lawuo, ezai lalu’a, moroi tou ba nasi.” Hadia tola ökhalaigö wamadumaisi ngoni-ngoni andrö ba dangania lawuo si ezai lalu’a si numalö yawa ba mbanua moroi tou ba Nasi Sebolo? Lö ahöli-höli dödö ngoni-ngoni andrö ba ni’ilania. Hiza’i, na khö Gelia moguna sibai da’ö. Lö ara, ibe’e goroisa khö ngoni-ngoninia, ”Ae miyaŵa, ba ömane khö Gahabi: Fa’anö guretamö ae yaŵa ba saŵa mitou, faböi ikhamö’ö teu!”​—I Raz. 18:44.

13, 14. (a) Hewisa wolo’öda fa’amangelama Gelia? (b) Hadia manö zi tobali dane-dane ena’ö mangelama ita?

13 Sakalitö, ibe’e khöda duma-duma si sökhi sibai Elia. No so ita ba ginötö si lö aratö ifalua gohitö dödönia Lowalangi. Idöna-döna Elia hawa’ara awai mbaŵa lökhö andrö; simanö göi nono mbanua Lowalangi iada’a, labaloi hawa’ara tehori zi lö sökhi ba gulidanö. (I Yoh. 2:17) Irugi ba ginötö si no itatugöi Lowalangi Yehowa, moguna mangelama ita simane Elia. Ono Lowalangi samösa, Yesu, i’amenesi zolo’ö khönia, ”Andrö böi miförö, me lö mi’ila mbaŵa wa’aso Zo’aya ya’ami.” (Mat. 24:42) Hadia niwa’ö Yesu andrö eluahania ma’ifu lö la’ila ira solo’ö khönia hawa’ara alua da’ö? Lö’ö, börö me oya idunö-dunö hadia dania zalua ba gulidanö na lö aratö tohare ngaluo da’ö. Tola tafaha’ö ita fefu ba dandra-tandra ”ngaluo safuria andre”.​—Baso Matai’o 24:3-7.

Ha lawuo si ezai lalu’a si möi miyawa ba dalu mbanua, obönö fangaro dödö Gelia wa lö aratö alua niwa’ö Yehowa. Tandra ba ngaluo safuria ifaduhu’ö khöda wa lö aratö so nifaluania

14 Ba ngawalö dandra andrö, so zi tobali tandra saro ba fa’afaduhu dödöda. Hadia obönö da’ö zamangaösö tödöda wangai angetula ba halöwö Yehowa? Ha lawuo si ezai lalu’a si möi miyawa ba dalu mbanua, obönö fangaro dödö Gelia wa lö aratö alua niwa’ö Yehowa. Hadia afatö dödö zama’ele’ö si lö faröi andrö?

I’asogö Howu-Howu Yehowa ba Fa’omuso Dödö

15, 16. Hadia manö ngawalö zalua salio sibai, ba hadia zi so ba wangera-ngera Gelia sanandrösa khö Gahabi?

15 Ifatunö khöda si no tesura andrö, ”Ba i’ogomuzaö alua manö mbanua ba tesao nangi, ba tenga ono deu. Ba möi ba gureta Gahabi ba isaŵa Yezere’eli.” (I Raz. 18:45) Alio sibai fefu ngawalö zalua. Me ifa’ema ngoni-ngoni andrö goroisa Gelia khö Gahabi, no oya lawuo side-ide da’ö, afönu mbanua ba ogömi. Ibörögö tohare nangi sabölö-bölö. Ba gafuriata, me no irugi tölu fakhe amatonga, alua deu ba danö Gizara’eli. Tanö soköli andrö no afönu idanö ba zi lö arara. Me itugu abölö-bölö deu, möi yawa Idanö Kizono, tatu manö ihanigö ndro zama’ele’ö khö Mba’ali si tebunu. Tebe’e göi ginötö ba ndraono Gizara’eli samadaö ba wanasai hegöi ba wangeheta si ta’unö sogoro ita moroi ba wanömba Ba’ali ba soi da’ö.

”Alua manö mbanua ba tesao nangi, ba tenga ono deu”

16 Tatu manö, da’ö nidöna-döna Gelia! Te manofu ia hewisa dödö Gahabi ba zahöli-höli dödö andrö si no alua. Hadia ifalalini gera-erania ba iröi wanömba Ba’ali? Ngawalö zalua me luo da’ö tola tobali famalalini era-era. Lö aboto ba dödöda hadia zi so ba wangera-ngera Gahabi me luo da’ö. Ifatunö khöda si no tesura wa ”möi ba gureta Gahabi ba isaŵa Yezere’eli”. Hadia no ihalö khönia zi tobali famaha’ö? Hadia ihalö gangetula ifalalini gera-erania? Ngawalö zalua aefa da’ö zangoroma’ö wa fanema linia lö’ö. Hiza’i, lö nasa sawai zi ma’ökhö da’ö khö Gahabi—simanö göi khö Gelia.

17, 18. (a) Hadia zalua khö Gelia ba wofanönia numalö ba Yezere’eli? (b) Hadia mbörö wa ahöli-höli dödöda me tola fagohi Gelia i’otarai Garemeli numalö ba Yezere’eli? (Faigi nisura ba gahe zura.)

17 Ibörögö mofanö zama’ele’ö andrö khö Yehowa itörö lala nitörö Gahabi. Lala saröu, aelo, ba no so fönania wa’ogömi. Hiza’i, so zalua sahöli-höli dödö.

18 ”Ba ikhamö Gelia tanga Yehowa ba mamöbö talu ia, ba ihulö Gahabi, irugi Yezere’eli.” (I Raz. 18:46) Atulö, ”tanga Yehowa” zamofa’abölö Elia. No atua Gelia, ba fa’aröu lala nitörö numalö ba Yezere’eli kira-kira 30 kilometer. * Khalaigö hewisa me ifasakiri mbarunia sebua, iböbö ba löwi-löwinia ena’ö lö fakabi-kabi gahenia, aefa da’ö fagohi-gohi ia ba lala si no ibörögö aelo börö deu, ikila fagohi irege ikhamö, ihulö, ba iröi gureta wa’arazo furinia!

19. (a) Hadia wama’ele’ö zi tefasugi ba dödöda me ibe’e wa’abölö khö Gelia Lowalangi? (b) Me fagohi-gohi Gelia numalö ba Yezere’eli, hadia zaboto ba dödönia?

19 Sindruhu wa howu-howu nitema Gelia! Irasoi wa’abölö, fa’awuyu-wuyu, si lö irai irasoi me hino dölania. Tatu manö sahöli-höli dödö zalua andre. Hulö ifasugi ba dödöda zi no mufa’ele’ö wa samuza inötö dania, lö hadöi fökhö ba fa’atebai ba niha si lö faröi ba gulidanö Faradaiso so’ahonoa. (Baso Yesaya 35:6; Luk. 23:43) Me fagohi Gelia ba lala saelo andrö, aboto ba dödönia wa no itema wa’abölö moroi khö Namania, Lowalangi sindruhu si ha sambua andrö, sotöi Yehowa!

20. Hewisa ena’ö tatema howu-howu moroi khö Yehowa?

20 Omasi sibai Yehowa wame’e howu-howu. Fefu nifaluada tenga zaya-zaya gölö ba wogamö ya’ia. Simane Elia, moguna mangelama ita, tahaogö tafatimbaisi dandra-tandra saro wa lö aratö ifalua gohitö dödönia Yehowa ba ginötö si lö sökhi andre. Simane Elia, oya zi tobali fa’afaduhu dödöda khö Yehowa ba zi no ifabu’u ”Lowalangi si lö faröi”.​—Zin. 31:6.

^ par. 18 Lö ara aefa da’ö, i’andrö Yehowa khö Gelia ba wamaha’ö Elisa, ni’ila niha ba gafuriata ”solau idanö wombanö khö Gelia mege”. (II Raz. 3:11) Elisa sangai halöwö khö Gelia, ya’ia zame’e fanolo si tefaudu khö ndra matua si no atua andre.