Faigi nösi

Faigi ba gangolifa

FAZA 6

Lala ba Wamili Hiburan

Lala ba Wamili Hiburan

”Mifalua ia ba wamolakhömi Lowalangi.”​—1 KORINDRO 10:31.

1, 2. Hadia mbörö wa moguna taʼangenanöi wamili hiburan?

 KHALAIGÖ atö na edöna öʼa mbua zinanö, hizaʼi so zobou ba mbua andrö. Hadia nifaluau? Hadia öʼa manö? Hadia ötiboʼö? Mazui, hadia ötaba zobou andrö ba öʼa zi törania si lö obou?

2 Lö aröu faböʼö hiburan moroi ba mbua geu andrö. So ösa zi tola taʼogunaʼö, ba so göi zobou börö me moʼamakhaita ba mbekhu, amuata wohorö, mazui faʼalösökhi. Börö daʼö na öfili hiburan, hadia ömane, ”Dali manö ndraʼo. Tola ufili gofu hadia ia hiburan somasi ndraʼo”? Mazui hadia ömane, ”Lö sökhi fefu hiburan”? Mazui, hadia öʼangenanöi wamili hiburan, ötimbagö zi lö sökhi ba öʼogunaʼö zi sökhi?

3. Hadia zinangea taʼangeragö na tafili hiburan?

3 Tatu manö moguna khöda hiburan hegöi fanörö-nörö, ba omasi ita na tahaogö wamili yaʼia. Tola tasofu khöda samösa hadia lua-lua hiburan nifilida andrö ba wamosumangeda Yehowa.

”MIFALUA IA BA WAMOLAKHÖMI LOWALANGI”

4. Hadia goi-goi Zura Niʼamoniʼö sanolo yaʼita na tafili hiburan?

4 Me talulu waʼaurida khö Yehowa, tafabuʼu khönia wa taʼogunaʼö waʼaurida ba wangai halöwönia. (Baso Zangombakha 5:3.) Tafabuʼu wa ’tafalua hadia ia ba wamolakhömi Lowalangi’. (1 Korindro 10:31) Eluahania, talulu waʼaurida khö Lowalangi tenga ha na möi ita ba gangowuloa mazui na manuriaigö, hizaʼi na taʼogunaʼö hiburan mazui na möi ita manörö-nörö.

5. Hadia zumange sinangea tabeʼe khö Yehowa?

5 Fefu nifaluada ba waʼauri andre oi moʼamakhaita ba wamosumangeda Yehowa. Itutunö daʼa Faulo me imane, ”Mibeʼe sumange mbotomi tobali sumange sauri, amaedola zumange niʼamoniʼö nitema Lowalangi.” (Roma 12:1) Imane Yesu, ”Omasiʼö Yehowa Lowalangiu moroi siʼaikö ba dödöu, nosou maʼasambua, era-erau ba faʼabölöu maʼafefu.” (Mareko 12:30) Omasi ita tabeʼe zabölö sökhi khö Yehowa. Me laʼandrö ba ndraono Gizaraʼeli me föna wameʼe urifö khö Yehowa, latötöna enaʼö labeʼe gurifö si lö fökhö. Na so zoʼamböta ba gurifö andrö, lö itema Lowalangi. (3 Moze 22:18-20) Simanö göi ita, tola manö lö itema zumange nibeʼeda Yehowa. Hewisa wa tola?

6, 7. Hadia lua-lua hiburan andrö ba wamosumangeda Yehowa?

6 Imane khöda Yehowa, ”Miʼamoniʼö ami, me no niʼamoniʼö ndraʼo.” (1 Fetero 1:14-16; 2 Fetero 3:11) Itema zumangeda Yehowa asala lö raʼiö, mazui teʼamoniʼö. (5 Moze 15:21) Tola taʼunö zumange nibeʼeda na tafalua hadia zi fatuwu khö Yehowa, simane amuata wohorö, faʼalösökhi, mazui soʼamakhaita ba mbekhu. (Roma 6:12-14; 8:13) Lö omuso göi dödö Yehowa na tatehegö idönisi dödöda hiburan soʼamakhaita ba daʼö. Lua-luania, raʼiö zumange nibeʼeda ba lö itema Yehowa, ba tekiko wahuwusada khönia.

7 Hewisa enaʼö tola tafili hiburan si fao faʼatua-tua? Hadia goi-goi sanolo yaʼita ba wotatugöi hezo hiburan si sökhi ba si lö sökhi?

OGOROFI ZI LÖ SÖKHI

8, 9. Hadia manö hiburan sinangea tatimbagö? Hadia mbörö?

8 Oya hiburan si faböʼö-böʼö si no tehenaigö ba ginötö daʼa. So ösa zi tola laʼogunaʼö ira niha Keriso, hizaʼi abölö oya zi lö tefaudu. Si oföna, datafaigi hadia manö hiburan sinangea tatimbagö.

9 Oya film, situs Web, acara TV, video game, hegöi sinunö soʼamakhaita ba mbekhu, amuata wohorö, mazui faʼalösökhi. Sasesenia, muhaogö mufaehagö zi lö sökhi enaʼö lö oroma wa fasala irege tola maʼiki niha. Hizaʼi, laʼangenanöi daʼö ira niha Keriso, latimbagö hiburan si lö mangoromaʼö goi-goi Yehowa si lö raʼiö. (Halöwö Zinenge 15:28, 29; 1 Korindro 6:9, 10) Na tatimbagö daʼö, no taforomaʼö khö Yehowa wa taʼogorofi zi lö sökhi.​—Zinunö 34:15; Roma12:9.

10. Hadia lua-lua na tafili hiburan si lö sökhi?

10 So ösa zangumaʼö wa lö fasala hiburan soʼamakhaita ba mbekhu, amuata wohorö, mazui faʼalösökhi. Lamane tödöra, ’Hadia zi fasala ba daʼö? Lö ufalua saʼatö.’ Na simane daʼö gera-erada, no talimo ita. Imane Sura Niʼamoniʼö, ”Si no tefuyu dödö niha, moroi ba danö böʼö fefu, ba si lö sökhi.” (Yeremia 17:9) Na tafili hiburan si fatimba khö Yehowa, hewisa wa tola tawaʼö wa taʼogorofi fefu daʼö? Na asese taʼogunaʼö hiburan simane daʼö, tola manö saʼae ibörögö fatema ba dödöda. Ba ginötönia dania, lö mohalöwö dödöda side-ide ba ibato wamangelama yaʼita na edöna tahalö gangetula si fasala.​—Zinunö 119:70; 1 Timoteo 4:1, 2.

11. Hewisa Galatia 6:7 möi fanoloda ba wamili hiburan?

11 Imane Taromali Lowalangi, ”Hadia nitaru niha sa, daʼö göi nibasinia dania.” (Galatia 6:7) Sindruhu-ndruhu alua daʼö. Na tafili hiburan si lö sökhi, ba ginötönia dania fagölö manö ita simane yaʼira. Duma-dumania, so ösa zohorö börö me lafili hiburan safönu amuata wohorö. Hewaʼae simanö, itolo ita Yehowa ba wamili hiburan si fao faʼatua-tua.

OGUNAʼÖ GOI-GOI ZURA NIʼAMONIʼÖ BA WANGAI ANGETULA

12. Hadia zanolo yaʼita wangai angetula si sökhi sanandrösa ba hiburan?

12 So ösa hiburan saoha khöda wotatugöi wa lö fatema khö Yehowa, ba taʼila wa moguna tatimbagö ia. Hizaʼi, hewisa na abua wotatugöi yaʼia? Lö nizara-zara Yehowa wameʼe amakhoita sanandrösa ba zi tola hegöi si tebai tafaigi, tafondrondrongo, mazui tabaso. Omasi ia na taʼogunaʼö dödöda side-ide si no tefahaʼö ba Zura Niʼamoniʼö. (Baso Galatia 6:5.) Ibeʼe khöda goi-goi, yaʼia daʼö dane-dane zindruhu samahaʼö yaʼita hewisa wamaiginia hadia ia. Goi-goi andrö zamomaha tödöda side-ide ba sanolo yaʼita wangiʼila ”hadia zomasi Yehowa” irege omuso dödönia ba gangetulada.​—Efeso 5:17.

Goi-goi Zura Niʼamoniʼö zanolo yaʼita ba wamili hiburan

13. Hadia mbörö wa faböʼö gangetula nihalö zi samö-samösa niha Keriso sanandrösa ba hiburan? Hizaʼi, hadia zabölö moguna ba niha Keriso?

13 Asese faböʼö hiburan nifili zi samösa niha Keriso moroi ba danö böʼö. Hadia mbörö? Börö me faböʼö-böʼö zomasi ita. Aefa daʼö, hadia zi fatema ba zi samösa niha tola manö lö fatema ba niha böʼö. Hizaʼi, moguna laʼodaligö goi-goi Zura Niʼamoniʼö ira niha Keriso ba wangai angetula si sökhi. (Filifi 1:9) Daʼa zanolo yaʼita ba wamili hiburan si lö fatimba khö Lowalangi.​—Zinunö 119:11, 129; 1 Fetero 2:16.

14. (a) Hadia zinangea tafatimbaisi sanandrösa ba wangogunaʼö inötö? (b) Hadia mene-mene nibeʼe Waulo ba niha Keriso?

14 Tanö böʼö sinangea tafatimbaisi yaʼia daʼö hawaʼoya ginötö niʼogunaʼöda ba hiburan. Ba daʼa oroma hawaʼamoguna hiburan andrö khöda. Sabölö moguna ba waʼaurida yaʼita niha Keriso yaʼia daʼö fangaʼi halöwö khö Yehowa. (Baso Mataiʼo 6:33.) Hizaʼi, tola manö ahori ginötöda ba hiburan ba zi lö tadöna-döna. Iʼamenesi niha Keriso Faulo, ”Mifaigi sibai hewisa wanörömi lala andrö, böi sambö fangera-ngera, hizaʼi enaʼö simane niha satua-tua. Haogö wangogunaʼö inötö.” (Efeso 5:15, 16) Andrö moguna tatatugöi hawaʼoya ginötö niʼogunaʼöda ba hiburan, ba böi mamalö tafaigi enaʼö fangaʼi halöwö khö Lowalangi daʼö zi oföna ba waʼaurida.​—Filifi 1:10.

15. Hewisa wolumöʼöda yaʼita moroi ba hiburan si tola mamakiko fahuwusada khö Yehowa?

15 Lö tola löʼö, tatimbagö hiburan si fatimba khö Yehowa. Hizaʼi, hewisa na lö taʼila tahalö gangetula ba hiburan andrö? Hadia moguna nasa taʼangenanöi? Angeragö atö daʼa. Na mowaö-waö ndraʼugö ba hili, hadia öhatöʼö ndraʼugö ba zinga mbaho? Löʼö. Na öʼomasiʼö waʼaurimö, öfandröndröu ndraʼugö moroi ba deʼala. Simane daʼö göi na tafili hiburan. Imane Taromali Lowalangi, ”Böi itörö aheu zi lö sökhi.” (Gamaedola 4:25-27) Hiburan nitimbagöda tenga ha hiburan si lö sökhi si no aboto ba dödöda. Hizaʼi, na aombö dödöda ba taʼila wa lö sökhi lua-luania hiburan daʼö, moguna tatimbagö moroi na ifakiko wahuwusada khö Yehowa.

TAFATIMBAISI HEWISA MOLOʼÖ YEHOWA

16. (a) Hadia manö zi fatuwu khö Yehowa? (b) Hewisa wangoromaʼöda wa fatuwu khöda zi fatuwu khö Yehowa?

16 Imane sanura Sinunö, ”Miʼogorofi zi lö sökhi, yaʼami sangomasiʼö Yehowa!” (Zinunö 97:10) Ifahaʼö ita Sura Niʼamoniʼö ba gera-era awö nösi dödö Yehowa. Sofu khöu samösa hewisa zi no öfahaʼö yaʼugö andrö tola möi fanolomö ba wamatimbaisi hadia ia moloʼö Yehowa. Duma-dumania, taʼila wa fatuwu khö Yehowa ”lela sofaya, ba tanga samunu niha si lö horö, ba tödö, samakhai si lö atulö, ba ahe si fagohi ba zi lö sökhi”. (Gamaedola 6:16-19) Tafahaʼö ita wa moguna tatimbagö gamuata ’wohorö, fanömba adu, fakelemusa, faʼolohu, fönu, faʼafökhö dödö, femabu-mabu, famalua owasa si lö sökhi, ba tanö böʼönia’. (Galatia 5:19-21) Hadia öʼila hewisa goi-goi Zura Niʼamoniʼö andrö möi fanolomö ba wamili hiburan? Omasi ita taʼoʼö gamakhoita Yehowa ba ngawalö lala waʼaurida, he na fao ita ba niha böʼö hegöi na ha samö-samösa ita. (2 Korindro 3:18) Gofu hadia nifilida ba zi ha yaʼita, ba daʼö asese oroma haniha ita zindruhunia.​—Zinunö 11:4; 16:8.

17. Fatua lö tafili hiburan, hadia zinangea tasofu khöda samösa?

17 Na öfili hiburan, sofu khöu samösa, ’Hadia lua-lua nifiligu ba wahuwusagu khö Yehowa? Hewisa lua-luania ba dödögu side-ide?’ Datafaigi hadia manö goi-goi tanö böʼö sanolo yaʼita ba wamili hiburan.

18, 19. (a) Hadia mene-mene si no ibeʼe Waulo ba niha Keriso? (b) Hadia goi-goi sanolo yaʼita ba wamili hiburan?

18 Na tafili hiburan, eluahania tafili hadia nifoʼösida ba gera-erada. Isura Faulo, ”Hadia zi duhu, hadia zabölö moguna, hadia zatulö, hadia zohau-hau, hadia zondrouʼö faʼomasi, hadia zinangea mufatunö, hadia mbua-bua si sökhi, hadia ia nisuno, daʼö mifatou-tou tödömi.” (Filifi 4:8) Na tafoʼösi gera-erada ba ngawalö zi sökhi, tola tamane, ”Enaʼö na omasi ndraʼugö wehede mbewegu, awö gera-era dödögu andrö, yaʼugö Yehowa.”​—Zinunö 19:15.

19 Sofu khöu samösa, ’Hadia nifoʼösigu ba gera-eragu? Na no ufaigi film mazui hiburan tanö böʼö, hadia omuso dödögu, ohahau gera-eragu? Hadia lö ihuku ndraʼo tödögu side-ide? (Efeso 5:5; 1 Timoteo 1:5, 19) Hadia lö taha-tahagu ba wangandrö khö Yehowa? Mazui hadia lö sökhi-sökhi dödögu? Hadia uʼera-era zi lö sökhi mazui amuata wohorö börö hiburan daʼö? (Mataiʼo 12:33; Mareko 7:20-23) Ba hiburan nifiligu, hadia tefaomagö ndraʼo ”ba niha gulidanö ba götö daʼa”?’ (Roma 12:2) Na tatörö zindruhu ba wameʼe fanema li, taʼila hadia zoguna enaʼö lö tebulö aro wahuwusada khö Yehowa. Omasi ita mangandrö simane sanura Sinunö, ”Holeʼö hörögu, faböi ifaigi waya-faya.” *Zinunö 119:37.

LUA-LUA GANGETULADA BA NIHA BÖʼÖ

20, 21. Hana wa moguna tafatimbaisi nösi dödö ndra talifusöda na tafili hiburan?

20 Goi-goi tanö böʼö sinangea taʼameʼegö tödö yaʼia daʼö, ”Tola mufalua fefu ba lö fefu möi famarou dödö. Böi ha soguna khönia iʼangeragö zamösana, hizaʼi soguna ba niha böʼö.” (1 Korindro 10:23, 24) Hewaʼae tola tafalua gofu hadia ia, tenga daʼö geluahania wa hasambalö tafalua ia. Moguna tahaogö taʼangeragö hadia lua-lua gangetulada andrö khö ndra talifusöda.

21 Lö fagölö-gölö dödö side-ide niʼokhögö niha zamösana. Duma-dumania, itehegö khöu tödöu side-ide wamaigi sambua acara TV. Hizaʼi, öʼila wa tetutu dödö side-ide niʼokhögö ndra talifusöu na öfaigi-faigi acara daʼö. Hadia nifaluau? Hewaʼae sinangea öfaigi menaʼö, öhalö gangetula lö öfalua daʼö. Hadia mbörö? Börö me lö omasi ndraʼugö na ’fasala khö dalifusöu’, mazui ’mosala ndraʼugö khö Keriso’. (1 Korindro 8:12) Lö omasi ita wamalua gofu hadia ia si möi börö wamaʼala ira talifusöda niha Keriso.​—Roma 14:1; 15:1; 1 Korindro 10:32.

22. Hewisa wangoromaʼöda wa lö fatandro ita na so gangetula nihalö ndra talifusöda tanö böʼö?

22 Hewisa na lö itehegö khöu tödöu side-ide ba wamaigi, ba wombaso, hegöi ba wamalua hadia ia hewaʼae lö fatimba moloʼö niha böʼö? Börö me öʼomasiʼö ba öʼosinangegö dalifusöu, lö öfaso ia enaʼö fagölö gangetulami. Aboto ba dödö niha solohe hondra mazui moto wa so zabölö-bölö na molohe moto mazui hondra moroi khönia, ba so göi zodaʼi-daʼi yaʼia ba lö hadia ia khöra ba lala. Simanö göi ndraʼugö hegöi talifusö tanö böʼö, fagölö-gölö miʼoʼö goi-goi Zura Niʼamoniʼö, hizaʼi faböʼö mbua gera-erami sanandrösa ba hiburan si lö fatimba.​—Zangombakha 7:16; Filifi 4:5.

23. Hadia zanolo yaʼita ba wamili hiburan si sökhi?

23 Na simanö, hadia zanolo yaʼita ba wamili hiburan si sökhi? Yaʼia daʼö taʼogunaʼö dödöda side-ide si no tefahaʼö ba goi-goi Zura Niʼamoniʼö ba sindruhu-ndruhu taʼameʼegö tödö ndra talifusöda. Ba omuso dödöda börö me ’tafalua hadia ia ba wamolakhömi Lowalangi’.

^ Tola taʼalui goi-goi tanö böʼö sanandrösa ba wamili hiburan ba Gamaedola 3:31; 13:20; Efeso 5:3, 4; ba Kolose 3:5, 8, 20.