Faigi nösi

Faigi ba gangolifa

FAZA 10

Fongambatö—Buala moroi khö Lowalangi

Fongambatö—Buala moroi khö Lowalangi

”Sinali si tölu winali, ba ha waraö aetu.”​—ZANGOMBAKHA 4:12.

1, 2. (a) Hadia nidöna-döna niha sawena mangowalu? (b) Hadia wanofu-nofu nitutunö ba faza daʼa?

 KHALAIGÖ atö marafule hegöi niʼowalu me alua walöwara. Omuso dödöra ba waʼaurira ba zi so föna, oya dötönafö hegöi niʼera-erara. Latötöna enaʼö aro wongambatöra sagötö faʼara ba lasöndra waʼowua-wua dödö.

2 Hizaʼi, oya wongambatö si lö aro hewaʼae na sökhi mege ba wamobörö. Enaʼö aro wongambatöra ba ohahau dödöra, moguna laʼalui wanuturu lala moroi khö Lowalangi. Datatutunö wanema li Zura Niʼamoniʼö ba wanofu-nofu daʼa: Hadia guna wa mangowalu niha? Na omasiʼö mangowalu, hewisa enaʼö tola öfili woʼomo si sökhi? Hewisa enaʼö tola tobali ndraʼugö foʼomo si sökhi? Ba hewisa enaʼö aro wongambatöu?​—Baso Gamaedola 3:5, 6.

HADIA MOGUNA MANGOWALUDO?

3. Moloʼö yaʼugö, hadia dali mangowalu zi samösa niha awena isöndra waʼohahau dödö? Tutunö.

3 So zi faduhu tödö wa awena tola omuso dödö zi samösa niha na no mangowalu ia. Hizaʼi, lö atulö daʼö. Imane Yesu wa falömangowalu andrö no sambua buala. (Mataiʼo 19:11, 12) Imane göi Faulo wa so harenia na lö mangowalu. (1 Korindro 7:32-38) Dali ndraʼugö na omasiʼö mangowalu ba na löʼö. Böi tehegö lafaso ndraʼugö ira awöu, ösi nomou, mazui hada ba mbanuau.

4. Hadia guna na sökhi wongambatöda?

4 Iwaʼö Sura Niʼamoniʼö wa fangowalu andrö no buala moroi khö Lowalangi ba so gunania. Imane Yehowa ba niha siföföna sotöi Adamo, ”Lö sökhi ba niha, na ha yaʼi-yaʼia; daʼufazökhi khönia nawö, si faböbö khönia.” (1 Moze 2:18) Ifazökhi Khawa Yehowa tobali foʼomo Gadamo, ba yaʼira ziföföna mongambatö ba gulidanö. Na so zongambatö sangokhögö iraono, moguna lahaogö wongambatö si sökhi enaʼö tola laʼebuaʼö ndraonora. Hizaʼi, tenga daʼö sibai gohitö dödö wa mongambatö niha.​—Zinunö 127:3; Efeso 6:1-4.

5, 6. Hewisa enaʼö tobali ”sinali si tölu winali” zi sambua fongambatö?

5 No isura Razo Zelomo, ”Si sökhinia na darua ira, moroi na ha samösa, börö me so dania mböli gölöra si sökhi, ba waʼerege dödöra andrö. Na alau zi samösa, ba iʼila ifazawa nawönia si samösa; ba alai zi ha samö-samösa, na alau ia, ba lö awönia, ba wamazawa yaʼia. . . . Ba sinali si tölu winali, ba ha waraö aetu?”​—Zangombakha 4:9-12.

6 Fongambatö si sökhi tola möi fangaro wahuwusa zi darua niha, faoma latolo, larara dödö, ba lalumöʼö nawöra zamösana. Na so waʼomasi, aro wongambatöra. Hizaʼi, tola itugu aro nasa na faoma lafosumange Yehowa. Fongambatöra andrö tola tobali ”sinali si tölu winali”, yaʼia daʼö sinali si tölu rozi si no tobali sara, börö me no muʼaroʼö wondrandra yaʼia. Abölö aro ia moroi ba zinali si dua winali. Aro wongambatö na mufaogö Yehowa ba daʼö.

7, 8. Hadia mene-mene si no ibeʼe Waulo sanandrösa ba wongambatö?

7 Niha si no mongambatö tola laʼomusoiʼö dödö nawöra ba waʼorudu. (Gamaedola 5:18) Hizaʼi, na mangowalu niha ha enaʼö tebönökhi gisö-isö dödönia andrö, tola manö lö ifili ngambatönia si fao faʼatua-tua. Andrö wa iwaʼö Sura Niʼamoniʼö enaʼö mangowalu zi samösa niha na ”no ikhamö döfinia”, eluahania no italuʼi ginötö faʼabölö wehulu dödö ba wohorö. (1 Korindro 7:36) Abölö sökhi ibaloi irege no alö wehulu dödönia andrö enaʼö tola tefaudu niʼera-erania ba ihalö gangetula si sökhi.​—1 Korindro 7:9; Yakobo 1:15.

8 Na omasiʼö mangowalu, sökhi na aboto ba dödöu wa faböʼö dania zalua moroi ba niʼera-erau ba oya gabula dödö ba wongambatö. Imane Faulo wa niha si no mongambatö ”oya itörö ia famakao mboto”. (1 Korindro 7:28) Hewaʼae so wongambatö si sökhi, hasambalö göna ira abula dödö. Andrö na öhalö gangetula ba wamasindro fongambatö, fili woʼomou si fao faʼatua-tua.

HAʼÖKHÖ MANGOWALU NDRAʼO?

9, 10. Hadia zalua na mangowalu zi samösa niha ba zi tenga samosumange Yehowa?

9 So goi-goi Zura Niʼamoniʼö sabölö moguna sinangea tatörö tödöda ba wamili foʼomo, ”Böi miluʼi noro sabua dambai ba niha si tenga si sara lala wamati.” (2 Korindro 6:14; nisura ba gahe zura) Teʼodane-dane gamaedola andrö ba zi toʼölö alua ba wohalöwö ba danö. Na faehu sibai waʼebua mazui faʼabölö zi dua ngaʼeu urifö, lö lafonoro ira wohalöwö ba laza börö me faoma marase ira dania. Simane daʼö göi na mangowalu niha samosumange Yehowa ba zi tenga si sara lala wamati khönia, oya gabula dödö salua khöra. Andrö wa iʼamenesi ita Sura Niʼamoniʼö enaʼö mangowalu ”asala ba khö Zoʼaya”.​—1 Korindro 7:39.

10 Itaria, so ösa niha Keriso sangumaʼö wa abölö sökhi mangowalu ira ba zi tenga samosumange Yehowa moroi na lö awö-awöra. Hizaʼi, na tatimbagö mene-mene Zura Niʼamoniʼö, asese maniasa ita ba gafuriata ba lö khöda faʼomuso dödö. Börö me samosumange Yehowa ita, taʼofönaiʼö wangai halöwönia ba waʼaurida. Hewisa dödöu dania na tebai ötutunö khö woʼomou hadia zabölö moguna ba waʼauriu? Ato zangai angetula lö mongambatö ira moroi na mangowalu ba niha si lö mangomasiʼö ba si lö mamosumange Yehowa.​—Baso Zinunö 32:8.

11. Hewisa enaʼö atua-atua ndraʼugö ba wamili foʼomou?

11 He na samosumange Yehowa zi samösa niha, tenga daʼö geluahania wa hasambalö tobali foʼomo si sökhi ia khöu. Na omasiʼö mangowalu, alui zindruhu-ndruhu omasiʼö ba si fao khöu sandrohu faʼauri. Baloi irege ösöndra zi fagölö ohitö dödö khöu ba sangofönaiʼö Lowalangi ba waʼaurinia. Beʼe ginötöu ba wombaso hegöi ba woʼangerönusi mene-mene si möi fanolou ba wongambatö, nifaʼanö ba publikasi moroi khö ndra sawuyu si lö faröi.​—Baso Zinunö 119:105.

12. Hadia wamahaʼö nihalöda ba gamakhoita wangowalu nitutunö ba Zura Niʼamoniʼö?

12 Ba zi hauga soi, satua zi toʼölönia zangalui foʼomo khö ndraonora. Faduhu dödö niha wa satua zangila haniha zabölö tefaudu khö nonora. Simane daʼö göi zalua me götö Zura Niʼamoniʼö. Börö daʼö, na laʼoʼö zi toʼölö andre ira satuamö, tola itolo ira Sura Niʼamoniʼö ba wangalui haniha zi tefaudu khöu dania. Duma-dumania, me iʼalui Aberahamo woʼomo khö nononia Gizaʼaki, niʼaluinia tenga sebua anaʼa mazui si pade; hizaʼi ira alawe sangomasiʼö Yehowa.​—1 Moze 24:3, 67; faigi Gonönöta 25.

HEWISA ENAʼÖ UFAʼANÖ NDRAʼO BA WONGAMBATÖ?

13-15. (a) Hewisa enaʼö tola ifaʼanö ia si samösa ira matua tobali foʼomo si sökhi? (b) Hewisa enaʼö tola ifaʼanö ia si samösa ira alawe tobali foʼomo si sökhi?

13 Na omasiʼö mangowalu, faigi hadia sindruhu-ndruhu no öfaʼanö ndraʼugö. Te ömane tödöu, noa. Hizaʼi, datatutunö hadia zindruhunia geluaha wamaʼanö ba wongambatö. Tola manö tokea ndraʼugö ba wanema linia.

Beʼe ginötöu ba wombaso hegöi ba woʼangerönusi mene-mene Daromali Lowalangi sanandrösa ba wongambatö

14 Itutunö Sura Niʼamoniʼö wa faböʼö halöwö woʼomo ira matua hegöi ira alawe ba nomo. Börö daʼö, faböʼö lala niʼogunaʼöra na lafaʼanö ira ba wongambatö, he ira matua hegöi ira alawe. Na so ndra matua somasi mongambatö, moguna isofu khönia samösa hadia no ifaʼanö ia tobali högö yomo ba nomo. Itötöna Yehowa khö woʼomo ira matua enaʼö irorogö woʼomonia hegöi ononia, ibönökhi zoguna khöra ba iʼomasiʼö ira. Sabölö moguna, yaʼia zondröniaʼö ösi nomonia ba wamosumange Lowalangi. No iwaʼö Sura Niʼamoniʼö, ira matua si lö moʼameʼegö tödö ösi nomonia, ”abölö waʼalösökhinia moroi ba niha si lö mamati”. (1 Timoteo 5:8) Na ira matua sedöna mongambatö ndraʼugö, angeragö lala wamalua goi-goi Zura Niʼamoniʼö daʼa, ”Asiwai halöwöu baero, haogö wonowi, awena dania molau omo ndraʼugö khöu.” Eluahania, fatua lö mangowaluʼö, faigi hadia tola tobali ndraʼugö foʼomo simane nitötöna Yehowa.​—Gamaedola 24:27.

15 Na so ndra alawe somasi mongambatö, moguna isofu khönia samösa hadia tola iʼonorogö tödö halöwö tobali foʼomo ira alawe ba te tobali ina dania. Itutunö ösa Sura Niʼamoniʼö hadia manö lala niʼogunaʼö woʼomo ira alawe si sökhi ba woʼameʼegö tödö foʼomonia hegöi iraononia. (Gamaedola 31:10-31) Niʼera-era niha ba ginötö daʼa ha si tola ifalua foʼomonia khönia dania. Hizaʼi, omasi Yehowa na taʼangeragö hadia zi tola tafalua khö woʼomoda.

16, 17. Na omasi ndraʼugö mangowalu, hadia zinangea öʼangerönusi?

16 Fatua lö mangowalu, angerönusi hadia nihonogöi Yehowa khö woʼomo ira matua hegöi ira alawe. Na tobali ndraʼugö högö yomo ba nomo, tenga daʼö geluahania tola öfakao mboto mazui era-era nösi nomou. Högö si sökhi yomo ba nomo laʼoʼö duma-duma Yesu si lö tebulö mangomasiʼö ba moʼameʼegö tödö rorogöfönia. (Efeso 5:23) Na ira alawe, moguna iʼangeragö hadia geluahania wotuhini angetula woʼomo ira matua ba falulu fohalöwö khönia. (Roma 7:2) Moguna isofu khönia samösa hadia omuso dödönia woloʼö li ndra matua si lö moʼahonoa. Na löʼö atö, tola ihalö gangetula enaʼö lö aösö ua mangowalu ia iadaʼa.

17 Foʼomo ira matua hegöi ira alawe moguna abölö laʼangeragö waʼomuso dödö woʼomora moroi khöra samösa. (Baso Filifi 2:4.) No isura Faulo, ”Miʼomasiʼö woʼomomi ira alawe simane fangomasiʼömi yaʼami, ba foʼomo ira alawe göi moguna iʼoʼö li ndra matuania.” (Efeso 5:21-33) Ira matua hegöi ira alawe, moguna faoma laʼomasiʼö ba laʼosinangegö nawöra. Enaʼö sökhi wongambatöra, moguna irasoi foʼomo ira matua wa ifosumange ia foʼomonia, ba simane daʼö göi woʼomo ira alawe, moguna irasoi wa iʼomasiʼö ia foʼomonia.

18. Hadia mbörö wa moguna mangelama zi darua niha sagötö fakawa ira?

18 Inötö fakawa sindruhunia tola tobali inötö si sökhi enaʼö itugu aboto ba dödöra nawöra. Daʼa ginötö khöra wamaudugö fangera-ngerara ba zindruhu-ndruhu alua ba tebai lalimo nawöra enaʼö tola lahalö gangetula na omasi ira mongambatö. Tola lafahaʼö ira hewisa wahuhuosa khö nawöra ba latandraigö laʼalui hadia zi so ba dödö nawöra zamösana. Na itugu tedou waʼomasira, si toʼölönia monönö göi ba dödöra wangisö mboto faoma fatambai. Fatua lö sangowalu ira, moguna laʼolaini wangoromaʼö faʼomasi enaʼö lö lafalua horö. Faʼomasi sindruhu zanolo yaʼira enaʼö so khöra wanaha tödö, daʼö zolumöʼö yaʼira faböi lafalua hadia zi tola mamakiko fahuwusara khö nawöra hegöi khö Yehowa.​—1 Tesalonika 4:6.

Ba ginötö fakawa, tola lafahaʼö ira hewisa wahuhuosa khö nawöra, he ira matua hegöi ira alawe

HEWISA ENAʼÖ ARO WONGAMBATÖGU?

19, 20. Hewisa niha Keriso wamaigi fongambatö?

19 Si toʼölönia, waö-waö nitutunö ba mbuku hegöi film aʼozu ba walöwa sebua ba faʼohahau dödö. Sindruhunia, fangowalu andrö awena famobörö. Omasi Yehowa na aro wongambatö sagötö faʼara.​—1 Moze 2:24.

20 Ba ginötö daʼa, ato zi lö arara mongambatö. Aoha khöra wangowalu ba aoha göi khöra na fabali. So zangumaʼö, na ibörögö alua gabula dödö, no inötönia khöra wondröi foʼomora ba fabali ira. Hizaʼi, törö tödöu gamaedola niʼogunaʼö Zura Niʼamoniʼö, sinali saro si no mundrandra moroi ba zi tölu winali. Lö alio aetu zinali daʼö hewaʼae oya gabula dödö salua. Na taʼandrö wanolo khö Yehowa, tola aro wongambatöda. Imane Yesu, ”Hadia niʼosambuaʼö Lowalangi tebai ifabali niha.”​—Mataiʼo 19:6.

21. Hadia zanolo foʼomo ira matua hegöi ira alawe ba wangomasiʼö awöra?

21 Tatu oi so zi tola tafalua ba so göi zoʼamböta ita. Aoha sibai khöda wanöngöni soʼamböta niha böʼö, mendrua manö na foʼomoda. Na tafalua daʼö, lö tasöndra waʼohahau dödö. Hizaʼi, na taʼosambuaʼö dödöda ba gamuata si sökhi nifaluania, tola ohahau dödöda ba wongambatö. Hadia tefaudu na simane daʼö wamaigida foʼomoda si lö moʼahonoa? Tatu manö! Aboto ba dödö Yehowa wa lö moʼahonoa ita, hizaʼi itöngöni gamuatada si sökhi. Khalaigö atö na lö ifalua daʼö! Imane sanura Sinunö, ”Na ötanö ba dödöu enaʼö horö andrö, yaʼugö Yehowa, ba haniha zi tola, yaʼugö Soʼaya?” (Zinunö 130:3) Tola iʼoʼö duma-duma Yehowa andre foʼomo ira matua hegöi ira alawe ba wanöngöni amuata si sökhi khö woʼomora ba alio laʼefaʼö zala nawöra.​—Baso Kolose 3:13.

22, 23. Hadia duma-duma si sökhi nibeʼe Gaberahamo hegöi Sara ba zi no mongambatö?

22 Na no numalö ginötö, tola itugu aro wongambatö. Aro wongambatö Gaberahamo hegöi Sara ba ohahau dödöra. Te töra 60 fakhe ndröfi Zara me iʼoʼou Gaberahamo Yehowa ba wondröi omora ba danö Guri. Khalaigö hawaʼabua khö Zara wondröi omo sohahau dödönia ba toröi misa ba tendra. Hizaʼi, Sara andre si fahuwu si sökhi khö woʼomonia, falulu fohalöwö ia ba sindruhu-ndruhu ifosumange. Andrö wa fao dödönia ba gangetula Gaberahamo ba itolo enaʼö mofozu waʼaurira.​—1 Moze 18:12; 1 Fetero 3:6.

23 Ba wongambatö si sökhi, tola manö lö fahasara dödö ba gotalua woʼomo ira matua hegöi ira alawe ba ngawalö hadia ia. Me lö hasara dödö Gaberahamo khö Zara, imane khönia Yehowa, ”Öʼoʼö niʼandrö Zara khöu.” Ifalua daʼö Aberahamo ba sökhi lua-luania. (1 Moze 21:9-13) Na itaria lö hasara dödömi woʼomou, böi afatö dödöu. Sabölö moguna, hewaʼae lö hasara dödöu khönia, faoma miʼomasiʼö ba mifosumange nawömi.

Ogunaʼö Daromali Lowalangi tobali dane-dane ba wongambatöu iʼotarai ba wamobörö

24. Hewisa enaʼö tobali famosumange Yehowa wongambatöda?

24 Ba mbanua niha Keriso, so hauga ribu wongambatö sohahau tödö. Na omasiʼö mangowalu, böi olifuʼö wa so sambua gangetula sabölö moguna öhalö, yaʼia daʼö ba wamili niha si tobali foʼomou dania. Alui wanuturu lala moroi khö Yehowa börö me so lua-luania ba waʼauriu. Awena dania tola öfili woʼomou si fao faʼatua-tua, öfaʼanö ndraʼugö fatua lö mangowalu, ba odödögö wamasindro fongambatö saro ba safönu faʼomasi si möi famosumange Yehowa.