Faigi nösi

Faigi ba gangolifa

ARTIKEL WAMAHAʼÖ 9

Si Bohou Ebua—Hewisa Enaʼö Lafaduhusi Tödö Ndraʼugö Niha Böʼö?

Si Bohou Ebua—Hewisa Enaʼö Lafaduhusi Tödö Ndraʼugö Niha Böʼö?

”Saradadumö andrö iraono si bohou ebua si no amaedola namo ba zihulö wongi.”​—SI. 110:3.

SINUNÖ 39 Mamazökhi Töi si Sökhi Föna Lowalangi

NITUTUNÖ *

1. Hadia zaboto ba dödöda sanandrösa khö ndra talifusöda ira matua si bohou ebua?

YAʼAMI talifusöma ira matua si bohou ebua, oya zi tola mifalua ba mbanua niha Keriso. Ato ba gotaluami zabölö ba sohiʼa tödö. (Amd. 20:29) Oya zi tola mifalua ba wanolo ira talifusöda. Tola manö mibalo-baloi hawaʼara mufataro ami tobali enoni. Hizaʼi, te mirasoi wa talafo awuyu-wuyu ami moloʼö famaigi niha böʼö ba tenga nasa sinangea tebeʼe khömi noro dödö si tohude andrö. Hewaʼae na awuyu-wuyu nasa ami, oya zi tola mifalua iadaʼa enaʼö lafaduhusi tödö ba lafosumange ami ba mbanua niha Keriso.

2. Hadia nitutunöda ba artikel daʼa?

2 Ba artikel daʼa, tatutunö waö-waö waʼauri Razo Dawido. Tatutunö göi ösa waö-waö waʼauri zi darua razo moroi ba Yehuda, sotöi Asa ba Yozafati. Tafareso hadia manö gabula dödö salua khö ndra matua si datölu andrö ba hewisa lalara ba wangasiwai yaʼia. Aefa daʼö, tafaigi hadia wamahaʼö nihalö ndra talifusöda ira matua si bohou ebua moroi ba duma-dumara.

FAMAHAʼÖ MOROI KHÖ RAZO DAWIDO

3. Hadia sambua lala si tola lafalua ira si bohou ebua ba wanolo ira talifusöda salawa döfi ba mbanua niha Keriso?

3 Me ono matua Dawido, ifahaʼö ia ba nekhe-nekhe danga soguna ba niha sato. Hewaʼae na niha saro ba wamati ia, idouʼö nasa waʼonekhenia ba musik ba iʼogunaʼö daʼö ba wanolo Saulo, razo nifataro Lowalangi. (1 Sa. 16:16, 23) Yaʼami si bohou ebua, hadia miʼokhögö nekhe-nekhe danga soguna khö ndra talifusöda ba mbanua niha Keriso? Ato ba gotaluami zangokhögö daʼö. Duma-dumania, na onekhe ami ba wangogunaʼö teknologi, tola mifahaʼö ndra talifusöda salawa döfi ba wangogunaʼö tablet mazui perangkat elektronik tanö böʼö. Buania, tola laʼogunaʼö daʼö na lafalua wamahaʼö samösa hegöi na möi ira ba gangowuloa. Tatu laʼandrö sibai saohagölö ba wanolo nibeʼemi.

No iforomaʼö Dawido wa tola mufaduhusi tödö ia, me ifalua halöwönia ba wondrorogö biri-biri namania ba ilawa mberua ba wolumöʼö yaʼira (Faigi ngenoli si 4)

4. Simane Dawido, hadia gamuata sinangea ladouʼö talifusöda ira matua si bohou ebua? (Faigi gambara ba guli majalah.)

4 Ba lala waʼaurinia sero maʼökhö, no iforomaʼö Dawido wa tola mufaduhusi tödö ia ba iʼonorogö tödö halöwönia. Duma-dumania, me ono matua ia, owölö-ölö ia ba wondrorogö biri-biri namania. Tola teʼala waʼaurinia ba wamalua halöwö daʼa. Itutunö khö Razo Saulo, ”Yaʼodo andre zokubaloi biri-biri namagu. Na so zingo mazui berua sangoloiʼö biri-biri, ugohi, ubunu, ba uheta mbiri-biri ba mbawania.” (1 Sa. 17:34, 35) Iʼila Dawido wa yaʼia zangonorogö tödö ba wondrorogö biri-biri, ba si fao faʼabarani, ilawa gurifö tanö böʼö ba wolumöʼö yaʼira. Börö daʼö, na owölö-ölö ndra talifusöda ira matua si bohou ebua ba wamalua halöwö si no tebeʼe khöra, no laforomaʼö wa laʼoʼö duma-duma Dawido.

5. Yaʼami talifusöma ira matua si bohou ebua, hadia zabölö moguna sinangea miʼodödögö moloʼö Sinunö 25:14?

5 Me awuyu-wuyu Dawido, aro sibai wahuwusania khö Yehowa. Abölö tohude wahuwusara andrö moroi ba waʼabaraninia mazui ba nekhe-nekhe dangania fa-musik. Tenga ha Lowalanginia Yehowa andrö, hizaʼi no Si Fahuwu khönia göi. (Baso Zinunö 25:14.) Yaʼami talifusöma ira matua si bohou ebua, sabölö moguna sinangea miʼodödögö yaʼia daʼö fahuwusa saro khö Namami si so ba zorugo, ba awena saʼae tebeʼe dania khömi halöwö tanö böʼö ba mbanua niha Keriso.

6. Hewisa Dawido andrö moloʼö famaigi niha böʼö?

6 Abu dödö Dawido börö me aoha ba dödö niha böʼö ia. Duma-dumania, me edöna ilawa Goliato, itenawa ia Razo Saulo ba imane, ”Ha iraono nasa ndraʼugö.” (1 Sa. 17:31-33) Fatua lö alua daʼö, ifobahulu ia talifusönia wa lö iʼonorogö tödö halöwönia. (1 Sa. 17:26-30) Hizaʼi, lö iwaʼö Yehowa wa talafo awuyu-wuyu nasa Dawido mazui tebai mufaduhusi tödö ia. Sindruhu-ndruhu aboto ba dödönia haniha Dawido andrö. Ba gafuriata, tola ibunu Goliato Dawido börö me iʼodaligö waʼabölö Zi Fahuwu khönia sotöi Yehowa.​—1 Sa. 17:45, 48-51.

7. Hadia wamahaʼö nihalömi moroi ba waö-waö sanandrösa khö Dawido?

7 Hadia wamahaʼö nihalömi ba zalua khö Dawido? Moguna so khömi waʼebolo dödö. Moguna ginötö ba niha ba wamaduhuʼö wa tenga iraono saʼae ami, hizaʼi niha satua-tua fangera-ngera. Yafaduhu dödömi wa lö iʼosambuaʼö dödönia Yehowa ba waʼalawa ndröfimi. Aboto ba dödönia haniha ami, ba iʼila hadia zi tola mifalua. (1 Sa. 16:7) Moguna göi miʼaroʼö wahuwusami khö Lowalangi. Ifalua daʼö Dawido me inehegö gomböila danga Yehowa, ba iʼangerönusi hadia wamahaʼö nihalönia sanandrösa khö Zomböi. (Si. 8:3, 4; 139:14; Rom. 1:20) Lala tanö böʼö si tola mifalua yaʼia daʼö ba wangandrö faʼabölö khö Yehowa. Duma-dumania, hadia laʼoʼaya ami ira awömi sekola börö me Samaduhuʼö Yehowa ami? Na yaʼia, miʼangandrö khö Yehowa enaʼö ibeʼe khömi waʼabölö ba wanaögö abula dödö andrö. Aefa daʼö, miʼoʼö mene-mene si tefaudu nisöndrami ba Daromalinia hegöi ba publikasi awö video si teʼodane-dane ba Zura Niʼamoniʼö. Ero na mirasoi wa itolo ami Yehowa ba wanaögö abula dödö, itugu tedou waʼafaduhu dödömi khönia. Ba na laʼila niha wa miʼodaligö Yehowa, tola lafaduhusi tödö ami.

Oya lala nifalua ndra talifusöda ira matua si bohou ebua ba wanolo niha böʼö si fao fangide-ngideʼö (Faigi ngenoli si 8-9)

8-9. (a) Hadia zanolo Dawido ba wombaloi si fao faʼebolo dödö irege mamatörö ia tobali razo? (b) Hadia wamahaʼö nihalö ndra talifusöda ira matua si bohou ebua moroi ba duma-duma Dawido?

8 Nehegö gabula dödö tanö böʼö salua khö Dawido. Me no mubayoini ia tobali razo, moguna ibaloi mato hauga fakhe fatua lö mamatörö ia tobali razo ba Yehuda. (1 Sa. 16:13; 2 Sa. 2:3, 4) Sagötö zi hauga fakhe andrö, hadia zanolo yaʼia ba wombaloi si fao faʼebolo dödö? Moroi na afatö sibai dödönia, iʼogunaʼö ginötö andrö ba woʼangeragö hadia manö zi tola ifalua. Duma-dumania, me moloi ia ba mbanua Wilisiti, iʼogunaʼö ginötö andrö ba wolawa udu ndraono Gizaraʼeli. Börö me ifalua daʼö, telumöʼö nola mbanua Yehuda.​—1 Sa. 27:1-12.

9 Hadia wamahaʼö nihalö ndra talifusöda ira matua si bohou ebua moroi ba duma-duma Dawido? Mihaogö miʼogunaʼö ginötö niʼokhögömi ba wanolo ira talifusöda. Nehegö zalua khö dalifusöda Ricardo. * Ohitö dödönia iʼotarai me awuyu-wuyu ia yaʼia daʼö tobali perintis biasa. Hizaʼi, lawaʼö ira satua sokubaloi wa tenga sinangea nasa ia. Hewaʼae simanö, lö awuwu Ricardo mazui mofönu ia. Idouʼö ginötönia ba wamalua halöwö fanuriaigö. Imane, ”Na ifuli itörö tödögu, tola uʼila wa moguna nasa udouʼö ndraʼo ba wamalua halöwö fanuriaigö. Utatugöi enaʼö ifuli ufalukhaisi niha sadöni tödö, ba ufaʼanö ndraʼo ero na ifuli ufalukhaisi ira. Ba gafuriata, ibörögö so niha nifahaʼögu ba Zura Niʼamoniʼö. Itugu asese möi ndraʼo manuriaigö, itugu barani ndraʼo.” Iadaʼa, mangai halöwö dalifusöda Ricardo tobali perintis biasa hegöi enoni.

10. Me alua sambua gabula dödö, hadia nifalua Dawido fatua lö ihalö gangetula sebua?

10 Nehegö danö böʼö salua khö Dawido. Me toröi ia hegöi ono buania ba danö Wilisiti ba waminiʼö yaʼia moroi khö Zaulo, laröi nösi nomora ba möi ira fasuwö. Gasa-gasa wofanöra, tohare nudu ba worabu okhötara ba laʼoloiʼö nösi nomora. Börö me no ara tobali saradadu Dawido, tola manö iwaʼö tödönia wa aoha khönia wangalui lala ba wangefaʼö niha niʼoloiʼö andrö. Hizaʼi, iʼandrö wanuturu lala moroi khö Yehowa. Börö wanolo moroi khö gere sotöi Abiataro, manofu Dawido khö Yehowa, ”Hadia abölö sökhi na ugohi niha sorabu andrö?” Iwaʼö Yehowa khö Dawido wa abölö sökhi na möi ia ba wangefaʼö yaʼira, ba ifaduhuʼö khönia wa hasambalö mofozu ia ba wamalua daʼö. (1 Sa. 30:7-10) Hadia wamahaʼö si tola mihalö moroi ba zalua andre?

Moguna sibai laʼandrö mene-mene ndra satua sokubaloi ira talifusöda ira matua si bohou ebua (Faigi ngenoli si 11)

11. Hadia zinangea mifalua fatua lö mihalö gangetula?

11 Miʼandrö mene-mene moroi ba niha böʼö fatua lö mihalö gangetula. Mifatunöisi khö ndra satuami. Tola göi miʼandrö mene-mene si sökhi moroi khö ndra satua sokubaloi si no ara mangai halöwö. Faduhu dödö Yehowa khö ndra matua si no ifataro andre, ba tola göi mifaduhusi tödö ira. No ”buala” moroi khö Yehowa ira ba mbanua niha Keriso. (Ef. 4:8) Oya mbua nitemami na miʼoʼö wamatira ba mifondrondrongo mene-mene si sökhi nibeʼera. Iadaʼa, datatutunö hadia wamahaʼö si tola tahalö moroi khö Razo Asa.

FAMAHAʼÖ MOROI KHÖ RAZO ASA

12. Hadia mbua-bua niʼokhögö Razo Asa me awena mamatörö ia tobali razo?

12 Me ono matua Razo Asa, so khönia wangide-ngideʼö hegöi faʼabarani. Duma-dumania, me no aefa mate namania sotöi Abia ba ibörögö mamatörö ia tobali razo, ihori fefu nadu si so ba soi andrö. Baero daʼö, ”iʼoʼou niha Yehuda ba wangalui Yehowa Lowalangi ndra tuara hegöi ba wamalua Oroisa Moze awö gamakhoitania”. (2 Ng. 14:1-7) Ba me isuwö Yehuda niha Gaitiofia sotöi Sera hegöi ira saradadunia si 1.000.000 faʼato, iʼandrö wanolo Yehowa Asa si fao faʼatua-tua. Imane, ”He Yehowa, lö abua khöu ba wanolo niha sato hegöi niha si lö faʼabölö. Tolo ndraʼaga, he Yehowa Lowalangima, börö me maʼodaligö ndraʼugö.” Fehede si sökhi sibai andre zangoromaʼö famati saro niʼokhögö Asa wa so khö Yehowa waʼabölö ba wangorifi yaʼia awö nono mbanuania. Börö me faduhu dödö Asa khö Namania si so ba zorugo, ”kala niha Gaitiofia ibeʼe Yehowa”.​—2 Ng. 14:8-12.

13. Hadia zalua khö Asa ba gafuriata, ba hadia mbörö?

13 Tatu motaro börö mbu Asa me tohare ndra saradadu si 1.000.000 faʼato ba wanuwö yaʼia. Hewaʼae simanö, tola ikalaisi ira Asa börö me iʼodaligö Yehowa. Hizaʼi, alimagö sibai, me alua gabula dödö tanö böʼö khö Asa, lö iʼodaligö Yehowa. Me edöna isuwö Yehuda Razo Baesa moroi ba Gizaraʼeli, mangandrö tolo Asa khö razo Siria. Lö sökhi lua-lua gangetulania andrö! Iʼotarai daʼö, lö tebulö fasuwö Asa khö Razo Baesa. Hadia mbörö? Ifatenge zamaʼeleʼö sotöi Hanani Yehowa ba wamatunö khö Asa, ”Börö me öʼodaligö razo Siria, tenga Lowalangimö Yehowa.” (2 Ng. 16:7, 9; 1 Ra. 15:32) Hadia wamahaʼönia khöda?

14. Hewisa wangodaligömi Yehowa, ba hadia mbuania na mifalua daʼö moloʼö 1 Timoteo 4:12?

14 Me tebayagö ami idanö, no miforomaʼö wa mamati sibai ami khö Yehowa ba mifaduhusi tödö ia. Ba omuso sibai dödö Yehowa ba wanemaʼö yaʼami tobali ösi nomonia si bohou. Börö daʼö, böi tebulö miʼokhögö wangide-ngideʼö ba miʼodaligö Yehowa. Na edöna mihalö gangetula sebua, te iʼanemaiʼö miʼandrö wanolo moroi khö Yehowa. Hizaʼi, hewisa na mihalö gangetula tanö böʼö? Moguna mifaduhusi tödö Yehowa ero na mihalö gangetula, tefarahu ba daʼö gangetula sanandrösa ba hiburan, halöwö, hegöi ohitö dödömi. Böi miʼodaligö waʼatua-tuami samösa. Hizaʼi, miʼalui goi-goi Zura Niʼamoniʼö sanolo yaʼami ba wangai angetula, ba miʼoʼö goi-goi andrö. (Amd. 3:5, 6) Na mifalua daʼö, tola miʼomusoiʼö dödö Yehowa ba lafosumange ami ira talifusöda ba mbanua niha Keriso.​—Baso 1 Timoteo 4:12.

FAMAHAʼÖ MOROI KHÖ RAZO YOZAFATI

15. Moloʼö 2 Ngaʼötö 18:1-3; 19:2, hadia manö zala nifalua Razo Yozafati?

15 Fefu ita lö moʼahonoa, ba tola manö tafalua zala. Hizaʼi, böi mibaliʼö taha-tahami daʼö ba wamalua sabölö sökhi ba wamosumange Yehowa. Nehegö atö duma-duma Razo Yozafati. Oya sibai mbua-bua si sökhi niʼokhögönia. Me ono matua ia, ”iʼalui Lowalangi nifosumange namania ba iʼoʼö goroisania”. Baero daʼö, ifatenge ndra sondröniaʼö weʼamöi misa ba mbanua si so ba Yehuda enaʼö lafahaʼö niha sanandrösa khö Yehowa. (2 Ng. 17:4, 7) Hewaʼae na sökhi mbua-buania, itaria ihalö gangetula si lö sökhi Yozafati. Samuza inötö, itegu ia samösa samaʼeleʼö börö gangetula si lö sökhi nihalönia. (Baso 2 Ngaʼötö 18:1-3; 19:2.) Hadia wamahaʼö si tola mihalö moroi ba waö-waö Yozafati?

Na owölö-ölö ba tola mufaduhusi tödö ndra talifusöda ira matua si bohou ebua, hasambalö lafosumange ira niha böʼö (Faigi ngenoli si 16)

16. Hadia wamahaʼö si tola mihalö moroi ba zalua khö Rajeev?

16 Moguna mitemaʼö ba mifalua mene-mene nibeʼe khömi. Simane nirasoi ndra talifusöda ira matua si bohou ebua tanö böʼö, tola manö abua khömi ba wangofönaiʼö halöwö ba wamati khö Yehowa. Hizaʼi, böi ide-ide dödömi. Nehegö atö zalua khö dalifusöda ira matua sotöi Rajeev. Imane wanutunö salua khönia me ono matua ia, ”Itaria lö uʼila hadia gohitö dödögu ba waʼauri. Simane iraono matua tanö böʼö, abölö adöni dödögu ba olahraga hegöi hiburan, moroi ba wangondrasi angowuloa ba feʼamöi manuriaigö.” Hadia zanolo Rajeev? So samösa zatua sokubaloi si sökhi tödö sameʼe khönia mene-mene. Imane Rajeev, ”Itolo ndraʼo satua sokubaloi andrö ba woʼangeragö goi-goi si so ba 1 Timoteo 4:8.” Si fao fangide-ngideʼö, itemaʼö mene-mene daʼö Rajeev, ba ibörögö iʼangeragö hadia zinangea iʼofönaiʼö ba waʼaurinia. Imane, ”Uhalö gangetula ba wangofönaiʼö halöwö ba wamati.” Hadia mbuania? Itutunö Rajeev, ”Ba zi hauga fakhe me no utema mene-mene daʼö, tebeʼe khögu halöwö tobali enoni.”

MIʼOMUSOIʼÖ DÖDÖ YEHOWA

17. Hewisa dödö ndra talifusöda salawa döfi ba wamaigi talifusöda ira matua si bohou ebua samosumange Yehowa?

17 Yaʼami ira matua si bohou ebua, laʼandrö sibai saohagölö ba waʼerege dödömi ira talifusöda salawa döfi ba mbanua niha Keriso, börö me falulu fohalöwö ami khöra ba wamosumange Yehowa! (Zef. 3:9) Omuso dödöra wamaigi faʼowölö-ölömi ba wangai halöwö ba mbanua niha Keriso. Laʼomasiʼö sibai ami.​—1 Yo. 2:14.

18. Simane nitutunö ba Gamaedola 27:11, hewisa dödö Yehowa ba wamaigi talifusöda ira matua si bohou ebua samosumange yaʼia?

18 Yaʼami ira matua si bohou ebua, böi olifu ami wa iʼomasiʼö ba ifaduhusi tödö ami Yehowa. No ifaʼeleʼö wa ba ngaluo safuria dania, so ngawawa zi bohou ebua si no amaedola zaradadu, sanehegö faʼaurira ba wamosumange yaʼia. (Si. 110:1-3) Aboto ba dödönia wa miʼomasiʼö ia ba mifalua zabölö sökhi ba wamosumange yaʼia. Börö daʼö, mibologö dödömi na so ndra talifusöda ba mbanua niha Keriso sangumaʼö wa talafo awuyu-wuyu nasa ami. Miforomaʼö göi waʼebolo dödö na so nasa zinangea midouʼö. Na so zala nifaluami, mitemaʼö mene-mene hegöi fotu nibeʼe khömi. Yaʼaboto ba dödömi wa moroi khö Yehowa fefu daʼö. (Heb. 12:6) Mifalua halöwö nibeʼe khömi si fao faʼowölö-ölö. Ba sabölö moguna, miʼomusoiʼö dödö Namami si so ba zorugo ba ngawalö hadia ia nifaluami.​—Baso Gamaedola 27:11.

SINUNÖ 135 Imane Yehowa, ’Yaʼatua-tua Ndraʼugö, Onogu’

^ par. 5 Na no tedou ba wamati ndra talifusöda ira matua si bohou ebua, omasi ira ladouʼö wangai halöwö khö Yehowa. Enaʼö tola mufataro ira tobali enoni, moguna laforege enaʼö lö laʼaohasi ba dödö ira ba mbanua niha Keriso. Hadia manö lala si tola lafalua?

^ par. 9 So ösa zi no mufaböʼöni töi.