Faigi nösi

Faigi ba gangolifa

ARTIKEL WAMAHAʼÖ 45

Böi Böhöli Wangoromaʼö Faʼomasi si Lö Faröi

Böi Böhöli Wangoromaʼö Faʼomasi si Lö Faröi

”Miforomaʼö waʼomasi si lö faröi ba faʼahakhö dödö ba nawömi niha.”—ZAK. 7:9.

SINUNÖ 107 Duma-Duma Waʼomasi Niforomaʼö Lowalangi

NITUTUNÖ *

1-2. Hana wa moguna taforomaʼö waʼomasi si lö faröi?

HANA wa moguna taforomaʼö waʼomasi si lö faröi? Nehegö atö wanema linia si so ba Zura Niʼamoniʼö: ”Böi tehegö taya khöu waʼomasi si lö faröi ba faʼaduhu. . . . Laʼomasiʼö dania ndraʼugö ba laʼila wa yaʼugö andrö niha si so faʼaboto ba dödö ba wamaigi Lowalangi hegöi ba wamaigi niha.” ”Ira matua sangokhögö faʼomasi si lö faröi, isöndra zohare ia.” ”Niha samorege ba wolohi faʼomasi si lö faröi ba sindruhu daʼö dania zanöndra faʼauri, faʼatulö hegöi lakhömi.”​—Amd. 3:3, 4; 11:17, nis.; 21:21.

2 Moroi ba ayati andrö fefu, so tölu dane-dane wa moguna taforomaʼö waʼomasi si lö faröi. Si oföna, tola taʼomusoiʼö dödö Yehowa. Si dua, hasambalö tatema mbua si sökhi. Duma-dumania, tola tasöndra zindruhu zi fahuwu. Si tölu, tatema howu-howu ba zi so miföna, farahu ba daʼö waʼauri si lö aetu. Daʼa zangoromaʼö wa moguna taʼoʼö mene-mene Yehowa andre: ”Miforomaʼö waʼomasi si lö faröi ba faʼahakhö dödö ba nawömi niha.”​—Zak. 7:9.

3. Hadia manö wanofu nitutunöda ba artikel daʼa?

3 Ba artikel daʼa, so öfa wanofu niʼaluida fanema li: Haʼökhö taforomaʼö waʼomasi si lö faröi? Hadia wamahaʼö si tola tahalö moroi ba mbuku Ruti sanandrösa ba wangoromaʼö faʼomasi si lö faröi? Hewisa wangoromaʼöda faʼomasi si lö faröi ba niha böʼö? Hadia manö mbua nitema niha sangoromaʼö faʼomasi si lö faröi?

HAʼÖKHÖ TAFOROMAʼÖ WAʼOMASI SI LÖ FARÖI?

4. Hewisa woloʼöda faʼomasi si lö faröi niforomaʼö Yehowa? (Mrk. 10:29, 30)

4 Simane nitutunöda ba artikel si no tataluʼi, iforomaʼö Yehowa waʼomasinia si lö faröi ha ba niha sangomasiʼö ba samosumange yaʼia. (Dan. 9:4) Omasi ita ’taʼoʼö khö Lowalangi simane iraono omasiö’. (Ef. 5:1) Börö daʼö, tatu omasi ita taforomaʼö waʼomasi si lö faröi khö ndra talifusöda ba mbanua niha Keriso.​—Baso Mareko 10:29, 30.

5-6. Hadia geluaha ”waʼalöfaröi” niʼila niha sato?

5 Na itugu aboto ba dödöda geluaha waʼomasi si lö faröi, tola itugu taforomaʼö mbua-bua andrö khö ndra talifusöda. Enaʼö itugu aboto ba dödöda sanandrösa ba waʼomasi si lö faröi, datatutunö hadia gamaehutania ba ”waʼalöfaröi” niʼila niha sato.

 6 Nehegö atö duma-duma andre. Na lö tebulö mohalöwö zi samösa niha ba zi sambua perusahaan mato hauga fakhe waʼara, tola manö tawaʼö wa yaʼia andrö sohalöwö si lö faröi. Hizaʼi, sagötö mohalöwö ia ba daʼö, te lö irai falukha ia khö zokhö perusahaan andrö. Te so ösa göi gangetula nihalö perusahaan daʼö sambö tefaudu ba dödönia. Lö iʼomasiʼö perusahaan andrö, hizaʼi omasi ia mohalöwö ba daʼö börö me itema gazi ero waŵa. Lö tebulö mohalöwö ia ba daʼö irugi fasiu ia mazui labeʼe khönia halöwö sabölö baga ba nahia tanö böʼö.

7-8. (a) Hana wa iforomaʼö waʼomasi si lö faröi si samösa niha? (b) Hana wa moguna tatutunö ösa ayati moroi ba mbuku Ruti?

7 Hadia gamaehuta waʼalöfaröi nitutunö ba  ngenoli si 6 ba waʼomasi si lö faröi? Faböʼö dane-dane wamalua yaʼia. Me götö Zura Niʼamoniʼö, hadia zamarou tödö nono mbanua Lowalangi ba wangoromaʼö faʼomasi si lö faröi ba nawöra niha? Laforomaʼö waʼomasi si lö faröi tenga börö me no sinangea, hizaʼi börö me ifarou ira tödöra ba wamalua daʼö. Nehegö atö duma-duma Dawido. Terou dödönia wangoromaʼö faʼomasi si lö faröi khö zi fahuwu khönia sotöi Yonata, hewaʼae na edöna ibunu ia ama Yonata. Mato hauga fakhe me no mate zi fahuwu khönia andrö, lö tebulö iforomaʼö waʼomasi si lö faröi khö nono Yonata sotöi Mefibose.​—1 Sa. 20:9, 14, 15; 2 Sa. 4:4; 8:15; 9:1, 6, 7.

8 Na tanehegö ösa ayati moroi ba mbuku Ruti, oya wamahaʼö si tola tahalö sanandrösa ba waʼomasi si lö faröi. Hadia wamahaʼö si tola tahalö sanandrösa ba waʼomasi si lö faröi moroi ba niha nitutunö ba mbuku daʼö? Hewisa wamaluada famahaʼö nihalöda andrö ba mbanua niha Keriso? *

FAMAHAʼÖ MOROI BA MBUKU RUTI SANANDRÖSA BA WAʼOMASI SI LÖ FARÖI

9. Hana wa iwaʼö Naʼemi wa no iʼailasi ia Yehowa?

9 Ba mbuku Ruti, tola tabaso waö-waö sanandrösa khö Naʼemi, umönönia sotöi Ruti, hegöi ira matua sangomasiʼö Lowalangi sotöi Boasi, si fahatö khö woʼomo Naʼemi. Börö me alua lofo sabölö-bölö ba Gizaraʼeli, findra ba Moabi Naʼemi, foʼomonia, hegöi iraonora matua si darua. Ba daʼö, mate woʼomo Naʼemi. Mangowalu ndraononia matua si darua khö ndra alawe Moabi. Hizaʼi ba gafuriata, mate göi ira. (Rut. 1:3-5; 2:1) Abu sibai dödö Naʼemi börö zalua andrö. Irasoi waʼide-ide dödö irege iwaʼö tödönia wa no ihuku ia Yehowa. Nehegö atö hewisa wanutunönia nirasoinia: ”No ihuku ndraʼo tanga Yehowa.” ”No afeto sibai nilau Wondrege Zabölö khögu.” Imane nasa, ”Iʼailasi ndraʼo Yehowa ba Fondrege Zabölö andrö iʼasogö khögu gabula dödö.”​—Rut. 1:13, 20, 21.

10. Hadia nifalua Yehowa me irongo wehede Naʼemi?

10 Hadia nifalua Yehowa me irongo wehede Naʼemi? Lö iröi nono mbanuania side-ide tödö andre. Iforomaʼö Yehowa wa aboto ba dödönia nirasoi Naʼemi. Iʼila wa ”tola owöhö niha satua-tua börö wamakao”. (Sango. 7:7) Moguna wanolo khö Naʼemi enaʼö aboto ba dödönia wa lö irai iröi ia Yehowa. Hewisa wanolo Yehowa Naʼemi? (1 Sa. 2:8) Ifarou dödö Ruti ba wangoromaʼö faʼomasi si lö faröi khö Naʼemi. Ihaogö-haogö Ruti wanolo inania matuania andrö soroi ba dödö, enaʼö tola terara dödönia ba ifuli aro ia ba wamati. Hadia wamahaʼö si tola tahalö moroi ba duma-duma Ruti?

11. Hana wa omasi ita tatolo ndra talifusöda ba wamati sorasoi faʼide-ide dödö ba faʼabu dödö?

11 Faʼomasi si lö faröi zamarou yaʼita ba wanolo ira talifusöda sanaögö abula dödö. Simane Ruti si lö irai mondröi Naʼemi, ato ndra talifusöda si sökhi tödö ba götöda andre si lö tebulö manolo niha sorasoi faʼide-ide dödö ba faʼabu dödö ba mbanua niha Keriso. Laʼomasiʼö ndra talifusöra ba wamati, ba aoha gölöra wameʼe fanolo. (Amd. 12:25, nis.; 24:10) Me lafalua daʼö, no laʼoʼö mene-mene Waulo andre, ”Mirara dödö niha sabu tödö, mitolo niha sambö faʼabölö, ba mibologö dödömi ba niha fefu.”​—1 Te. 5:14.

Tola tatolo ndra talifusöda sorasoi faʼide-ide dödö na tahaogö wamondrondrongo yaʼira (Faigi ngenoli si 12)

12. Hadia lala sabölö sökhi si tola tafalua ba wanolo ira talifusöda sorasoi faʼide-ide dödö?

12 Sambua lala sabölö sökhi si tola tafalua ba wanolo ira talifusöda sorasoi faʼide-ide dödö, yaʼia daʼö na tafondrondrongo ira ba tafaduhuʼö khöra wa taʼomasiʼö ira. Inehe-nehegö Yehowa waʼomasi niforomaʼöda khö ndra biri-birinia. (Si. 41:1) Imane ba Gamaedola 19:17, ”Sohakhösi tödö niha si numana ba khö Yehowa ibeʼe nifalali, ba yaʼia zanulöni si sökhi nifalua niha daʼö.”

Lö omasi Ruti wondröi inania matuania sotöi Naʼemi. Hizaʼi, mangawuli Gorafa ba Moabi. Imane Ruti khö Naʼemi, ”Hezo möiʼö, ba daʼö möido” (Faigi ngenoli si 13)

13. Hadia gamaehuta Ruti khö Gorafa, ba hewisa wangoromaʼö Ruti faʼomasi si lö faröi? (Faigi gambara ba guli majalah.)

13 Na tanehegö hadia zalua khö Naʼemi me no mate woʼomonia hegöi iraononia si darua, tola itugu aboto ba dödöda sanandrösa ba waʼomasi si lö faröi. Me irongo Naʼemi wa ”ifuli iʼameʼegö tödö nono mbanuania Yehowa, ibeʼe mbalazora”, ihalö gangetula wangawuli ba nomonia. (Rut. 1:6) Ba wamobörö, fao khönia ndra umönönia si darua. Hizaʼi sagötö fofanöra, tölu kali iʼandrö khöra Naʼemi enaʼö lafuli ira ba Moabi. Hadia zalua? ”Iʼuma ninania matuania Orafa ba mofanö ia. Hizaʼi, lö fabali Ruti khö Naʼemi”. (Rut. 1:7-14) Ihalö gangetula Orafa wangawuli ba Moabi, simane niʼandrö Naʼemi. Hizaʼi, ifalua Ruti zi töra moroi ba niʼandrö Naʼemi khönia. Sindruhunia, tola menaʼö mangawuli ia. Hewaʼae simanö, börö me so khönia waʼomasi si lö faröi, terou tödönia ba wangai angetula enaʼö lö tebulö fao ia khö Naʼemi. (Rut. 1:16, 17) Ifalua daʼö tenga börö me no sinangea, hizaʼi börö me ifarou ia tödönia ba wamalua daʼö. Moroi ba gangetulania andrö, no iforomaʼö Ruti waʼomasi si lö faröi. Hadia wamahaʼönia khöda?

14. (a) Ba götöda andre, hadia gangetula nihalö ndra talifusöda? (b) Moloʼö Heberaiʼo 13:16, hewisa enaʼö tola taʼomusoiʼö dödö Lowalangi?

14 Na so khöda waʼomasi si lö faröi, tafalua zi töra moroi ba niʼandrö khöda. Ba götöda andre, ato ndra talifusöda sangai angetula ba wangoromaʼö faʼomasi si lö faröi khö ndra talifusöra si sara lala wamati, tefarahu ba daʼö niha si lö irai falukha khöra. Duma-dumania, na larongo wa no alua bencana alam, iʼanemaiʼö laʼalui lala ba wameʼe fanolo. Na tosasa waʼauri zi samösa talifusöra ba mbanua niha Keriso, iʼanemaiʼö lasofu hadia zoguna khönia ba labeʼe khönia wanolo. Simane ira niha Makedonia me abad siföföna, ”töra nibeʼera moroi ba waʼabölöra”. Omasi ira latehegö ginötöra hegöi okhötara ba wanolo ira talifusöra si tosasa. (2 Ko. 8:3) Tatu omuso sibai dödö Yehowa me iʼila waʼomasi si lö faröi niforomaʼöra!​—Baso Heberaiʼo 13:16.

HEWISA WANGOROMAʼÖDA FAʼOMASI SI LÖ FARÖI BA NIHA BÖʼÖ?

15-16. Hewisa wangoromaʼö Ruti wa lö awuwu ia ba wameʼe fanolo?

15 Oya wamahaʼö si sökhi si tola tahalö na tanehegö hadia nifalua Ruti ba wanolo Naʼemi. Datatutunö atö.

16 Böi awuwu. Ba wamobörö, me iʼandrö Ruti enaʼö fao ia khö ninania matuania weʼamöi ba Yehuda, lö fao dödö Naʼemi. Hewaʼae simanö, lö awuwu Ruti. Hadia mbuania? ”Börö me iʼila Naʼemi wa no aro dödö Ruti wefao khönia, andrö ibato wamarou yaʼia”.—Rut. 1:15-18.

17. Hewisa enaʼö lö alio awuwu ita?

17 Famahaʼönia khöda: Moguna khöda waʼebolo dödö ba wanolo niha sabu tödö. Hewaʼae simanö, böi awuwu ita. Ba wamobörö, tola manö itimbagö wanolo nibeʼeda si samösa talifusöda sanaögö abula dödö. Hizaʼi, faʼomasi si lö faröi zamarou yaʼita enaʼö lö tebulö tafalua wondrege zi sökhi ba wanolo yaʼia. (Gal. 6:2) Tatötöna enaʼö samuza inötö itehegö khöda ba wameʼe khönia fanolo hegöi fondrara dödö.

18. Hadia zi tola manö möi fangafökhö dödö Ruti?

18 Böi tetutu dödöu. Me no ofeta Naʼemi hegöi Ruti ba Mbetilekhema, falukha Naʼemi ba niha si faʼila khönia ba zilalö. Imane khöra, ”Me mofanö ndraʼo, ba ahori so khögu hadia ia. Hizaʼi, ifangawuli ndraʼo Yehowa lö noro danga.” (Rut. 1:21) Khalaigö hewisa dödö Ruti me irongo wehede Naʼemi andrö! No ifalua wondrege zi sökhi ba wanolo Naʼemi. Fao ia khö ninania matuania andrö ba waʼabu dödö, ibeʼe wondrara dödö, ba fao ia wanörö tanö ba zi hauga hari. Hewaʼae simanö, imane Naʼemi, ”Ifangawuli ndraʼo Yehowa lö noro danga.” Moroi ba wehede Naʼemi andrö, hulö lö iʼameʼegö tödö fefu zi no ifalua Ruti ba wanolo yaʼia. Ba zinga Naʼemi so Ruti ba ginötö daʼö. Khalaigö hawaʼafökhö dödönia me irongo wehede ninania matuania andrö! Hizaʼi, lö faröi ia khö Naʼemi.

19. Hewisa enaʼö lö tebulö tatolo zi samösa talifusöda sanaögö abula dödö?

19 Famahaʼönia khöda: Hewaʼae na no taforege wanolo si samösa talifusöda sanaögö abula dödö, tola manö ifaʼema khöda wehede sagafökhö. Hewaʼae simanö, taforege enaʼö lö tetutu dödöda. Lö tebulö tatolo dalifusöda sanaögö abula dödö, ba taʼandrö wanolo moroi khö Yehowa enaʼö tola tarara dödö dalifusöda andrö.​—Amd. 17:17.

Hewisa woloʼö ndra satua sokubaloi duma-duma nibeʼe Mboasi? (Faigi ngenoli si 20-21)

20. Hadia zameʼe khö Ruti faʼabölö enaʼö lö awuwu ia wanolo Naʼemi?

20 Beʼe wamarou dödö na inötö moguna. No iforomaʼö Ruti waʼomasi si lö faröi khö Naʼemi. Hewaʼae simanö, moguna göi khö Ruti wamarou dödö. Iʼogunaʼö Mboasi Yehowa ba wameʼe khönia famarou dödö. Imane Boasi khö Ruti, ”Yaʼisulöni nifaluamö Yehowa, ba yaʼötema howu-howu soʼahonoa moroi khö Yehowa Lowalangi ndraono Gizaraʼeli, me ölumöʼö ndraʼugö barö gafinia.” Terara sibai dödö Ruti ba wehedenia andrö. Imane khö Mboasi, ”No örara dödögu ba ahono dödögu ba wehedemö.” (Rut. 2:12, 13) Börö me ifaʼema khönia Boasi wamarou dödö ba ginötö moguna, tola teʼabölöʼö Ruti irege lö awuwu ia.

21. Simane nitutunö ba Yesaya 32:1, 2, hadia nifalua ndra satua sokubaloi ba woʼameʼegö tödö niha böʼö?

21 Famahaʼönia khöda: Moguna göi wamarou dödö khö ndra talifusöda sangoromaʼö faʼomasi si lö faröi ba niha böʼö. Isuno Ruti Boasi me iʼila waʼasökhi dödö niforomaʼönia khö Naʼemi. Simanö göi, na laʼila ira satua sokubaloi ndra talifusöda sanolo niha böʼö si fao faʼasökhi dödö, omasi ira lasuno ndra talifusöda andrö. Na labeʼe wanuno si fao faʼasökhi dödö ba ginötö moguna, tola teʼabölöʼö ndra talifusöda andrö irege lö awuwu ira.​—Baso Yesaya 32:1, 2.

HADIA MANÖ MBUA NITEMA NIHA SANGOROMAʼÖ FAʼOMASI SI LÖ FARÖI?

22-23. Hadia zangoromaʼö wa no tebulö lala wangera-ngera Naʼemi, ba hadia mbörö? (Sinunö 136:23, 26)

22 Ba gafuriata, oya sibai gö nibeʼe Mboasi khö Naʼemi hegöi Ruti si fao faʼoböwö. (Rut. 2:14-18) Hadia nifalua Naʼemi? Imane, ”Yaʼifahowuʼö ia Yehowa, si lö mamöhöli mangomasiʼö niha sauri hegöi si no mate.” (Rut. 2:20a) Sindruhu-ndruhu wa no tebulö lala wangera-ngera Naʼemi! Ba zilalö, imane si fao feʼe, ”Iʼailasi ndraʼo Yehowa.” Hizaʼi iadaʼa, iwaʼö si fao faʼomuso dödö wa Yehowa andrö Lowalangi ”si lö mamöhöli mangomasiʼö niha”. Hadia mbörö wa tebulö lala wangera-ngera Naʼemi?

23 Awena aboto ba dödö Naʼemi wa sindruhunia lö irai iröi ia Yehowa. No iʼogunaʼö Ruti ba wanolo yaʼia sagötö fofanöra numalö ba Yehuda. (Rut. 1:16) No irasoi göi wanolo moroi khö Yehowa me ibeʼe zoguna khöra Boasi, samösa ira matua ’sinangea ba wosanu’ yaʼira. * (Rut. 2:19, 20b) Te imane tödönia Naʼemi, ’Awena aboto ba dödögu wa sindruhunia lö irai iröi ndraʼo Yehowa. Lö tebulö fao ia khögu!’ (Baso Zinunö 136:23, 26.) Tatu iʼandrö sibai saohagölö Naʼemi börö me lö awuwu Ruti hegöi Boasi ba wanolo yaʼia! Hasambalö omuso sibai dödöra me tola ifuli ifosumange Yehowa Naʼemi si fao faʼomuso dödö.

24. Hana wa lö tebulö taforomaʼö waʼomasi si lö faröi khö ndra talifusöda?

24 Moroi ba mbuku Ruti, hadia wamahaʼö si tola tahalö sanandrösa ba wangoromaʼö faʼomasi si lö faröi? Faʼomasi si lö faröi zamarou tödöda enaʼö lö alio awuwu ita ba wanolo ira talifusöda sanaögö abula dödö. Faʼomasi si lö faröi göi zamarou tödöda ba wanolo yaʼira töra moroi ba niʼandrö khöda. Si fao faʼasökhi dödö, moguna lasuno ndra talifusöda sangoromaʼö faʼomasi si lö faröi ira satua sokubaloi ba ginötö moguna. Hasambalö tarasoi waʼowua-wua dödö na taʼila wa ifuli ifosumange Yehowa si samösa niha si fao faʼomuso dödö. (Hal. 20:35) Hizaʼi, hadia sibai mbörö wa lö tebulö taforomaʼö waʼomasi si lö faröi? Börö me omasi ita taʼoʼö ba taʼomusoiʼö dödö Yehowa, Lowalangi si ’fahöna faʼomasi si lö faröi’.​—2 Mo. 34:6; Si. 33:22.

SINUNÖ 130 Taʼefaʼö Zala Nawöda

^ par. 5 Iʼandrö khöda Yehowa enaʼö taforomaʼö waʼomasi si lö faröi khö ndra talifusöda ba mbanua niha Keriso. Tola itugu aboto ba dödöda sanandrösa ba waʼomasi si lö faröi na tafahaʼö ita ba duma-duma nono mbanua Lowalangi me götö föna sangoromaʼö bua-bua andrö. Ba artikel daʼa, tatutunö hadia wamahaʼö si tola tahalö moroi ba duma-duma Ruti, Naʼemi, hegöi Boasi.

^ par. 8 Enaʼö tola sindruhu-ndruhu ötema mbua moroi ba artikel daʼa, baso Ruti faza 1 hegöi 2.

^ par. 23 Enaʼö öʼila hadia mbörö wa Boasi zinangea ba wosanu yaʼira, faigi faza 5 moroi ba mbuku Miʼohiaʼö Wamatira, tuhonia ”Ira Alawe si Sökhi Bua-Bua”.