Faigi nösi

Lowalangi Yehowa Zinangea Tehöngö

Lowalangi Yehowa Zinangea Tehöngö

Lowalangi Yehowa Zinangea Tehöngö

HADIA so zabölö moguna ba waʼaurimö hizaʼi örasoi wa no taya daʼö? Na ha maʼifu niʼilamö sanandrösa khö Lowalangi, tatu fanema linia so. Hadia mbörö? Simane nirasoi niha si hauga zuta faʼato, laʼila wa so gunania ba waʼaurira na laʼokhögö waʼaboto ba dödö sanandrösa ba Zura Niʼamoniʼö. Moguna ia ba waʼaurira iadaʼa hegöi ba zi so miföna.

Samazökhi Sura Niʼamoniʼö sotöi Lowalangi Yehowa, omasi ia na aboto ba dödöda haniha ia. Imane sanura Sinunö, ”Yaʼaboto ba dödö niha wa ha yaʼugö zotöi Yehowa, ha yaʼugö Wondrege Zalawa ba gulidanö maʼasagörö.” Aboto ba dödönia wa so gunania khöda na taʼokhögö waʼaboto ba dödö sanandrösa khönia. ”Yaʼo Yehowa Lowalangiu, Samahaʼö yaʼugö ba zi sökhi.” Hewisa enaʼö tatema mbua me no ta’okhögö wa’aboto ba dödö sanandrösa khö Lowalangi Yehowa, Fondrege Zalawa?​—Sinunö 83:18; Yesaya 48:17.

Sambua mbuania khöda yaʼia daʼö tatema wanuturu lala na alua gabula dödö ero maʼökhö, tötönafö saro ba zi so miföna hegöi faʼahono wangera-ngera. Baero daʼö, na so khöda waʼaboto ba dödö sanandrösa khö Yehowa, daʼö zamarou yaʼita enaʼö lö taʼoʼö gamuata niha sato si lö mangila fanema li ba wanofu-nofu sabölö moguna nirasoi niha ba zi sagörö ulidanö. Hadia manö wanofu-nofu daʼö?

Hadia So Gohitö Dödömö ba Waʼauri?

Hewaʼae oya zahöli-höli dödö salua börö waʼatedou teknologi, ato nasa niha zanofu-nofu: ’Hadia mbörö wa so ndraʼo ba daʼa? Hezo usawa? Hadia gohitö dödö ba waʼauri andre?’ Na lö iʼila wanema li si tefaudu si samösa niha, tola manö iwaʼö wa si lö eluaha waʼaurinia. Hadia ato niha zorasoi simane daʼö? Me laʼandrö mbua gera-era niha ba Jerman me angohorita ndröfi 1990-an, ba daʼö oroma wa so matonga ba gotaluara zasese morasoi wa lö hadöi eluaha waʼaurira, ba so göi zi ha fawaraö morasoi simane daʼö. Tola manö alua ba mbanua si toröi yaʼugö zimane daʼö.

Na lö hadöi ohitö dödö zi samösa niha ba waʼaurinia, tebai ifalua ngawalö niʼera-erania. Enaʼö lö oroma wa lö hadöi ohitö dödöra, ato niha zangalui halöwö sebua mazui sangöhöna okhöta. Hizaʼi, lö khöra faʼahono dödö. So ösa niha sangumaʼö lö omasi ira auri börö me lö ohitö dödöra ba waʼauri. Daʼö zalua khö zi samösa ira alawe sawuyu-wuyu ba si sökhi boto. Moloʼö International Herald Tribune, teʼebuaʼö ia ”ba waʼakayo sahöli-höli dödö ba lö soʼamböta ia”. Hewaʼae auri ia ba hunö waʼakayo, irasoi wa lö awö-awönia ba lö eluaha waʼaurinia. Ibadu dalu-dalu wemörö ba mate ia. Te so ösa niha tanö böʼö niʼilamö simane daʼö ba oi sataʼu ita lua-lua waʼaurira.

Hizaʼi, hadia no irai örongo wa tola ifatunö khöda sains hadia geluaha waʼauri andrö? Iʼabakhaiʼö wangumaʼö Die Woche nifaʼema ero migu, ”Hewaʼae na atulö nidunö-dunö sains, hizaʼi lö itolo niha ba wangokhögö famati. Na tanehegö, hulö no öna-öna teori evolusi, simanö göi fisika kuantum awö ngawalö waʼatebulönia si lö tatu, tola laʼasogö fefu hadia ia, hizaʼi lö laʼila labeʼe wondrara dödö ba faʼahono dödö ba niha.” Oya nisöndra ndra sagatua-tua sanutunö khöda sanandrösa ba waʼauri, hewisa mböröta waʼauri hegöi siklus sotuhini faʼauri. Hizaʼi, lö iʼila idunö-dunö khöda sains hadia mbörö wa so ita ba daʼa ba hezo tasawa. Na ha ba sains manötöna ita, lö tasöndra wanema li moroi ba wanofu-nofuda sanandrösa ba waʼauri andre. Lua-luania, simane nitutunö Süddeutsche Zeitung, ”gofu hezo mbanua toröi niha ba moguna khöra wanuturu lala”.

Haniha wondrege zi sökhi si tola mameʼe fanuturu lala baero Zomböi? Me awena ifazökhi niha ba gulidanö, tatu no iʼila hadia mbörö wa so ira ba daʼö. Itutunö Sura Niʼamoniʼö wa ifazökhi niha Yehowa enaʼö lafönui gulidanö ba larorogö. Ba halöwöra si ero maʼökhö, moguna laʼoʼö gamuatania, simane faʼatulö, faʼatua-tua ba faʼomasi. Me no taʼila hadia mbörö wa ifazökhi ita Yehowa, tatu aboto ba dödöda hadia mbörö wa so ita ba daʼa.​—1 Moze 1:26-28.

Hadia Zinangea Öfalua?

Hewisa na iʼotarai mböröta lö ösöndra wanema li moroi ba wanofu-nofu: ’Hadia mbörö wa so ndraʼo ba daʼa? Hezo usawa? Hadia gohitö dödö ba waʼauri andre?’ Ifarou ita Sura Niʼamoniʼö enaʼö aboto ba dödöda Yehowa. Sindruhunia no iwaʼö Yesu, ”Daʼö waʼauri si lö aetu, enaʼö aboto ba dödöra ndraʼugö, Lowalangi sindruhu si ha sambua, ba enaʼö aboto ba dödöra nifatengeu andrö, Yesu Keriso.” Mufarou göi ndraʼugö enaʼö ödouʼö gamuata si sökhi simane faʼomasi, ba moguna ötatugöi gohitö dödöu enaʼö auri ndraʼugö barö Wamatörö Mesia si lö ara tö tohare. Na öfalua daʼö, tatu so gohitö dödömö ba waʼauri hegöi tötönafö sahöli-höli dödö ba zi so miföna. Fanofu-nofu sabölö moguna si möi börö waʼafawuka gera-era, hasambalö so wanema linia.​—Yohane 17:3; Sangombakha 12:13.

Hawaʼebua waʼafaehu niʼasogönia? Samösa ndra matua sotöi Hans, iʼila wanema linia. * Ba zi hauga fakhe silalö, itaria faduhu dödönia khö Lowalangi ba itaria löʼö. Hizaʼi, famatinia andrö lö molua-lua ia ba waʼaurinia. Omasi sibai Hans narkoba, ira alawe sohorö-horö, faʼalösökhi hegöi hondra. Imane, ”Hulö zi lö eluaha waʼaurigu ba lö faʼahono dödö.” Me 25 fakhe ndröfinia, ihalö gangetula Hans enaʼö aboto ba dödönia Lowalangi ba ihaogö wombaso Sura Niʼamoniʼö. Me no aboto ba dödönia sanandrösa khö Yehowa ba iʼila geluaha waʼaurinia, ifaböʼöni gamuatania ba tebayagö ia idanö tobali Samaduhuʼö Yehowa. No göi 10 fakhe ihalö halöwö safönu inötö. Lö ibiniʼö wangombakha, ”No lala waʼauri fondrege zi sökhi wangai halöwö khö Yehowa. Lö hadöi sabölö sökhi baero daʼö. Börö me no aboto ba dödögu sanandrösa khö Yehowa, andrö wa uʼokhögö gohitö dödö ba waʼauri.”

Tatu manö, ohitö dödö ba waʼauri andre, tenga ha daʼö zabölö oya lasofu-sofu niha. Börö me itugu lö sökhi gulidanö daʼa, itugu ato niha saombö-aombö tödö börö wanofu-nofu sabölö moguna tanö böʼö.

Hana Wa Alua Daʼa?

Na alua gabula dödö sebua, si so ba wangera-ngera niha yaʼia daʼö: Hana wa alua daʼa? Na laʼila wanema li moroi ba wanofu daʼö, tola lataögö gabula dödö andrö. Hizaʼi, na lö tefaudu ba dödöra wanema linia, lö aetu larasoi gabula dödö ba tola manö afatö dödöra. Nehegö atö zalua khö Bruni.

Imane Bruni, samösa ina si no irugi talu niha waʼalawa ndröfinia, ”Me hauga fakhe silalö, no mate nonogu alawe sawena tumbu. Faduhu dödögu wa so Lowalangi, andrö wa uʼandrö wondrara dödö khö ndra fandrita si so ba mbanuagu. Imane khögu fandrita andrö wa no ihalö Lowalangi nonogu Susanne ba zorugo ba no tobali ia malaʼika. Fawuka waʼaurigu ba fatuwudo khö Lowalangi börö me no ihalö nonogu.” Itugu monönö wamakao ba fangabu dödö Bruni ba zi hauga fakhe. ”Aefa daʼö, so samösa Zamaduhuʼö Yehowa sangombakha khögu moroi ba Zura Niʼamoniʼö wa lö hadöi dane-dane saro wa fatuwu ndraʼo khö Lowalangi. Lö nihalö Yehowa Susanne ba zorugo ba lö si tobali ia malaʼika. Fökhönia andrö börö lua-lua walömoʼahonoa niha gulidanö. Amaedola zi no mörö Susanne, hewaʼae no mate ia, ba ibalo-baloi wanusugi moroi khö Yehowa. Ufahaʼö göi ndraʼo wa tefazökhi niha enaʼö lasöndra waʼauri si lö aetu sagötö faʼara ba gulidanö faradaiso, ba hasambalö alua daʼö. Me no ibörögö so khögu waʼaboto ba dödö hewisa zindruhunia Yehowa andrö, itugu ahatö ndraʼo khönia ba alö saʼae wa’abu dödögu.”​—Sinunö 37:29; Halöwö Zinenge 24:15; Roma 5:12.

Ato sibai niha si göna fangabu dödö hewaʼae faböʼö-böʼö zalua khöra: abula dödö samösa, fasuwöta, faʼolofo mazui bencana alam. Awena ahono dödö Bruni me no iʼila zindruhu moroi ba Zura Niʼamoniʼö wa lö fasala Yehowa börö wamakao salua, ba lö ara tö ihori fefu gabula dödö. Sindruhu sa, itugu monönö waʼalösökhi iadaʼa, ba no sambua tandra daʼö wa no so ita ba ”ngaluo safuria” ba götö daʼa. Lö ara tö alua waʼatebulö sabölö sökhi ba gulidanö andre.​—2 Timoteo 3:​1-5; Mataiʼo 24:7, 8.

Faʼaboto ba Dödö Sanandrösa khö Lowalangi

Hans hegöi Bruni ambö aboto ba dödöra sanandrösa khö Lowalangi. Faduhu dödöra wa so ia, hizaʼi lö oya niʼilara sanandrösa khönia. Me labe’e ginötöra enaʼö aboto ba dödöra sanandrösa khö Yehowa, awena so lua-luania khöra. Lasöndra wanema li si tefaudu ba wanofu-nofu sabölö moguna ba ginötöda andre. Daʼa zameʼe khöra faʼahono dödö hegöi tötönafö saro ba zi so miföna. So zuta nono mbanua Yehowa zorasoi simane daʼö.

Tebörögö waʼaboto ba dödöda sanandrösa khö Yehowa na tafareso Zura Niʼamoniʼö, sanutunö khöda sanandrösa khönia ba hadia niʼandrönia khöda. Daʼö nifalua nono mbanua Yehowa me götö siföföna. Luka samösa sejarawan ba doto, ifatunö wa niha Yahudi si so ba Mberea, Yunani, ’latemaʼö daromali Lowalangi moroi khö Waulo hegöi Sila ba lafareso Mbuku Niʼamoniʼö ero maʼökhö enaʼö laʼila hezo zindruhu’.​—Halöwö Zinenge 17:10, 11.

Owulo göi niha Keriso siföföna ba mbanua niha Keriso. (Halöwö Zinenge 2:41, 42, 46; 1 Korindro 1:1, 2; Galatia 1:1, 2; 2 Tesalonika 1:1) Simanö göi iadaʼa. Owulo ndra Samaduhuʼö Yehowa ba gangowuloa ba mufalua daʼa ba wanolo niha enaʼö ahatö ira khö Yehowa ba lasöndra waʼomuso dödö ba wangai halöwönia. Na fariawö ita khö ndra Samaduhuʼö Yehowa ba mbanua si so yaʼita, tatu tatema mbua. Börö me lö samuza waʼafakhili-khilida khö Lowalangi nifosumangeda, laʼokhögö göi ira Samaduhuʼö Yehowa mbua-bua si sökhi hewaʼae lö afönu simane bua-bua Yehowa. Na owulo ita khö ndra Samaduhuʼö Yehowa daʼö zameʼe fanolo khöda enaʼö monönö waʼaboto ba dödöda sanandrösa khö Yehowa.​—Heberaiʼo 10:24, 25.

Hadia tamane tödöda hulö na oya sibai wamorege nifaluada enaʼö aboto ba dödöda sanandrösa khö Lowalangi? Tatu manö moguna wamorege simane daʼö. Hizaʼi, hadia tenga daʼö nifaluamö enaʼö so zi tola ökhamö ba waʼauri andre? Angeragö nifalua zi samösa atlet ba wamalua famomaha. Duma-dumania, atlet ski Prancis sanema medali emas Olimpiade Jean-Claude Killy ifatunö hewisa lala enaʼö onekhe fa-olahraga zi samösa niha ba tehöngö ba zi sagörö ulidanö, ”Moguna öbörögö wamalua daʼö 10 fakhe ba zilalö, öhaogö öʼera-era ba zi hauga wulu fakhe ba öfatou-tou tödöu ero maʼökhö . . . Daʼö halöwö si 365 hari, he ba mboto hegöi ba wangera-ngera.” Fefu ginötö hegöi famorege si no öfalua andrö, moguna ia ba watandrisa si lö arara, te ha fulu menit! Mendrua manö saʼae zi tola takhamö na tasöndra waʼaboto ba dödö sanandrösa khö Yehowa. Moguna daʼö sagötö faʼara.

Fahuwusa Saro

Haniha zomasi na so zi taya ba waʼaurinia, mendrua manö na sabölö moguna daʼö? Tatu lö hadöi. Börö daʼö, na ömane tödöu wa lö ohitö dödömö ba waʼauri andre mazui omasi ndraʼugö na so zanutunö hadia mbörö wa alua wamakao, halö gangetula enaʼö aboto ba dödöu sanandrösa khö Yehowa, Lowalangi nitötöi ba Zura Niʼamoniʼö. Na öfahaʼö ndraʼugö sanandrösa khönia tola itugu sökhi waʼauriu sagötö faʼara.

Hadia taböhöli dania wamahaʼö yaʼita sanandrösa khö Yehowa? Niha sangai halöwö khönia ba zi hauga wulu fakhe, lö aetu ahöli-höli dödöra ba ngawalö zi bohou nifahaʼöra yaʼira sanandrösa khönia. Na tafahaʼö ita sanandrösa ba daʼö, tasöndra waʼomuso dödö ba itugu ahatö ita khönia. Yaterou dödöda simane niwaʼö zinenge sotöi Faulo, ”Sahöli-höli dödöda sa howu-howu Lowalangi andrö, faʼatua-tuania, ba faʼaboto ba dödönia! Lö aboto sibai ba dödöda gangetulania, ba lö ikhamö tödöda lalania andrö! So ba zura, ’Haniha zangila era-era Yehowa, mazui haniha zi tola mameʼe khönia mene-mene?’”​—Roma 11:33, 34.

[Nisura ba gahe zura]

^ par. 12 So ösa zi no mufaböʼöni töi.

[Kutipan]

Ato sibai niha zameʼe fanofu-nofu si fagölö simane daʼa: ’Hadia mbörö wa so ndraʼo ba daʼa? Hezo usawa? Hadia gohitö dödö ba waʼauri andre?’

[Kutipan]

”Me no ibörögö so khögu waʼaboto ba dödö hewisa zindruhunia Yehowa andrö, itugu ahatö ndraʼo khönia ba alö saʼae wa’abu dödögu”

[Kutipan]

”No lala waʼauri fondrege zi sökhi wangai halöwö khö Yehowa. Lö hadöi sabölö sökhi baero daʼö. Börö me no aboto ba dödögu sanandrösa khö Yehowa, andrö wa uʼokhögö gohitö dödö ba waʼauri”