Skip to content

Skip to table of contents

MAI HE TAU TOKAAGA TUAI

“A Fe ka Liliu a Tautolu ke Fai Toloaga Foki?”

“A Fe ka Liliu a Tautolu ke Fai Toloaga Foki?”

KO E matahiku ia Novema 1932 he Mexico City kua lavelave lahi ne kua molea taha e miliona tagata ne nonofo ai. He faahi tapu fakamua, ko e fakatutū laia e tau molī peleōafi he puhalatū. Ka e fiafia e tau tagata mogonei ke he taha mena foki. Ko e tau tagata hokotaki tala ne tutū he tuaga tuleni mo e tau pokiata ha lautolu ne fakatali ma e tagata ne uiina pauaki ke hoko mai. Ko hai a ia? Ko Joseph F. Rutherford, ko e pelesiteni he Watch Tower Society. Kua fakatali foki e Tau Fakamoli i ai ke fakafeleveia e Matakainaga ko Rutherford ne hau ke he fonoaga ha lautolu ne tolu e aho.

Pehē The Golden Age: “Nakai fakauaua ai ko e fonoaga nei to eke mo fakamauaga tala tuai ne mua atu e aoga” he lali ke fakaholofa e kupu mooli i Mexico. Ka ko e fonoaga tote anei ne kavi ke he 150 e tagata ne ō ki ai. Ti ko e ha ne aoga lahi ai?

Ato hoko e fonoaga ia, ne nakai holofa lahi e kupu mooli i Mexico. Tali mai he 1919, ha ha i ai e tau toloaga ikiiki, ka e he mole e tau ia ne nakai loga e fakapotopotoaga. Magaaho ne hafagi e la ofisa i Mexico City he 1929 ne tuga kua holo ki mua e mitaki he tuaga ka e fai paleko agaia ke kautū mai ai. Hataki he fakatokatokaaga e tau tagata foafoa, ne higoa ko e tau paionia mogonei, ke ua lafi e taute pisinisi mo e gahua fakamatala. Ne ita lahi taha tagata foafoa ke he mena nei ti toka e kupu mooli mo e fakatū e matakau fakaako Tohi Tapu ni haana. He magaaho nei foki, ne hukui e leveki he la ofisa ha ko e mahani hepehepe haana. Ko e Tau Fakamoli ne tumau e tua i Mexico ne lata ke fakamafana.

He ahiahi atu he Matakainaga ko Rutherford, ne fakamafana e ia a lautolu nei ne mahani fakamooli ke he ua e lauga atihake he fonoaga mo e lima e fakaakoaga ne fakailoa he letiō. Ko e magaaho fakamua laia ne fakaaoga he tau matakainaga e tau leo taogo ke fakaholofa e tala mitaki ki Mexico katoa. Mole e fonoaga, ko e leveki foou he la ofisa ne kotofa ke fakatokatoka e gahua. Ko e Tau Fakamoli mogonei kua puke he fakamakai, ti matutaki a lautolu ke fakamatala ha ko e taliaaga ha Iehova.

Fonoaga he 1941 i Mexico City

He tau hake he 1933, ne ua e fonoaga he motu, taha i Veracruz ti taha i Mexico City. Gahua malolō e tau matakainaga he fonua, ti moua e lautolu e tau fua mitaki. Ma e fakatai, he 1931 ne 82 e tagata fakailoa. He 1941, fakalahi hogofulu e tokologa i ai! Kavi ke he 1,000 tagata ne o mai ki Mexico City ma e Toloaga Fakateokarasi he 1941.

“APITUKI E PUHALATŪ”

He 1943 ne kamata e Tau Fakamoli ke fakapuloa e Toloaga Fakateokarasi “Free Nation” ka fakahoko ke he 12 e taone i Mexico. * (Kikite matahui tala.) Taute e lautolu e mena nei he tui e tau lapa fakailoa. Taute ai ke he ua e fakamailoga lalahi ne pipi fakalataha ti tui hifo he tau tukeua, taha e fakailoaaga i mua ti taha i tua. Fakaaoga he Tau Fakamoli e tau fakailoaaga pihia ke fakapuloa e tau fonoaga ha lautolu tali mai he 1936.

Tala he mekasini he 1944 ne fakakite e tau matakainaga ne tui e tau lapa fakailoa i Mexico City

He fakapuloa he fakaaoga e tau lapa fakailoa kua kautū lahi i Mexico City ti tohi he mekasini La Nación hagaao ke he Tau Fakamoli ne o atu ke he toloaga: “Ko e aho fakamua ne tala age ki a lautolu ke uiina e tau tagata tokologa. Ko e aho ke ua ne molea e tokologa he matakavi fono.” Nakai fiafia e Lotu Katolika ke he kautūaga nei ti totoko e lautolu e Tau Fakamoli. Ka e nakai matakutaku e tau matakainaga. Matutaki a lautolu ke fakapuloa e fonoaga. Taha vala tala he La Nación ne talahau: “Kitia he taone katoa a lautolu.” Talahau ai ko e tau matakainaga ne “hiki ai ke he tau lapa fakailoa.” Fakakite foki he vala tala e ata he tau matakainaga he tau puhalatū i Mexico City. I lalo he fakatino ko e talahauaga: “Apituki e puhalatū.”

TAU MOHEGA NE “MOLŪ MO E MAFANA ATU KE HE SIMENI”

He tau tau ia, laulahi he Tau Fakamoli ne taute e tau fakatokaaga lalahi ke o atu ke he falu fonoaga ne fakahoko i Mexico. Tokologa e matakainaga ne o mai he tau maaga ne mamao mai he ha tuleni po ke tau puhalatū. Taha fakapotopotoaga ne tohi, “Ko e laini ni ne fano tata ke he matakavi nei ko e laini ualesi.” Ti ko e tau tagata uiina ne o mai kua heke he tau falata po ke ō hui ke he loga e aho ke hoko ke he tuaga tuleni ka uta a lautolu ke he taone ne fono ai.

Laulahi he Tau Fakamoli ne mativa ti fahia ni ke totogi ke hohoko ke he fonoaga. He hohoko atu a lautolu, tokologa ne nonofo mo e Tau Fakamoli he matakavi ne fakakite ki a lautolu e fakaalofa mo e fakamokoi. Falu ne momohe he tau Fale he Kautu. Taha magaaho ne kavi ke he 90 e matakainaga ne nonofo he la ofisa ti momohe a lautolu he tau puha pepa. Pehē e Yearbook ne fakaaue lahi e tau matakainaga ha ko e tau puha kua “molū mo e mafana atu ke he simeni.”

Ma e Tau Fakamoli ia, he maeke ke fakalataha mo e tau matakainaga ha lautolu, ne kua mua atu e uho he tau fakatokaaga oti ne taute e lautolu. Kua molea mogonei e 850,000 he Tau Fakamoli i Mexico, ti loto fakaaue foki a lautolu. * (Kikite matahui tala.) Ko e hokotaki he 1949 Yearbook ne talahau ko e tau fakatokaaga ne taute he tau matakainaga ne nakai fakatote e fakamakutu ha lautolu ke tapuaki ki a Iehova. He tau toloaga takitaha ha lautolu ko e “taha he tau matakupu uho lahi he fakatutalaaga he magaaho fakamui.” Ko e hūhū ne talahau tumau he tau matakainaga, “A fe ka liliu a tautolu ke fai toloaga foki?”​—Mai he tau tokaaga tuai i Central America.

^ para. 9 Hagaao ke he 1944 Yearbook, ne iloa lahi e Tau Fakamoli a Iehova i Mexico ha ko e toloaga nei.

^ para. 14 I Mexico, 2,262,646 e tagata ne o atu ke he Fakamanatuaga he 2016.