1. Ko e heigoa ne fakakite kua fakamokoi a Iehova?

HA HA i ai taha magaaho ko Iehova ni tokotaha. Ti fifili a ia ke foaki e mena fakaalofa he moui ke he tau mena momoui lotomatala he lagi mo e ke he lalolagi. Ko e ‘Atua fiafia’ ko Iehova ne fiafia ke foaki e tau mena mitaki. (1 Timoteo 1:11; Iakopo 1:17) Ha kua manako a Iehova ke fiafia foki a tautolu, fakaako e ia a tautolu ke fakamokoi.​—Roma 1:20.

2, 3. (a) Ko e ha kua fiafia a tautolu ka fakamokoi? (e) Ko e heigoa ka fakaako e tautolu he vala tala nei?

² Tufuga he Atua e tau tagata ke he haana fakatai. (Kenese 1:27) Kakano ai kua tufuga e Iehova a tautolu ke he tau mahani haana. Ke fiafia mooli mo e moua e monuina ha Iehova, lata a tautolu ke muitua ke he fakafifitakiaga haana. Lata a tautolu ke fiafia ke he falu tagata ti eke mo tau tagata foaki fakamokoi. (Filipi 2:3, 4; Iakopo 1:5) Ko e ha? Ko e puhala haia ne tufuga e Iehova a tautolu. Pete he nakai mitaki katoatoa, maeke a tautolu ke fifitaki ki a Iehova mo e fakamokoi foki.

 ³ To fakatutala a tautolu mogonei ke he falu fakaakoaga mai he Tohi Tapu hagaao ke he fakamokoi. To fakaako a tautolu ke he kakano kua loto fakaaue a Iehova ka fakamokoi a tautolu. To fakaako foki a tautolu ke he puhala kua lagomatai he fakamokoi a tautolu ke taute e gahua ne tuku mai e Iehova mo e kakano kua fiafia a tautolu ka fakamokoi. To fakatutala a tautolu ke he kakano kua lata ke fakatumau e fakamokoi.

4, 5. Fakamokoi fēfē a Iehova mo Iesu, ti ko e ha kua lata a tautolu ke muitua ki a laua?

⁴ Manako a Iehova ki a tautolu ke muitua ki a ia, ti fiafia a ia ka fakamokoi a tautolu. (Efeso 5:1) Manako foki a Iehova ke he tau tagata ke fiafia. Iloa e tautolu e mena nei ha kua tufuga e ia a tautolu ke he puhala ofoofogia ti taute e lalolagi fulufuluola mo e tau mena oti i ai ke moua e tautolu e fiafia. (Salamo 104:24; 139:13-16) Fakaheke mogoia e tautolu a Iehova ka eketaha a tautolu ke fakafiafia e falu.

⁵ Muitua foki e tautolu a Iesu ne fakatoka e fakafifitakiaga mitaki katoatoa he puhala ka fakamokoi e tagata. Pehē a ia: “Kia tuga e Tama he tagata nakai hau a ia kia fekafekau mai e tau tagata kia ia, ka kia fekafekau atu a ia, kia foaki atu foki hana moui mo lukutoto ke hukui aki e tau tagata tokologa.” (Mataio 20:28) Fakamalolō he aposetolo ko Paulo e tau Kerisiano: “Kia toka foki ia mutolu e manatu ia ne toka ai ia Keriso Iesu . . . kua fakatokolalo e ia a ia, ne mahani a ia fakalataha mo e tupa.” (Filipi 2:5, 7) Maeke mogoia a tautolu ke hūhū hifo, ‘Maeke nakai au ke muitua fakatata ke he fakafifitakiaga ha Iesu?’​—Totou 1 Peteru 2:21.

6. Ko e heigoa ne fakaako e Iesu ki a tautolu he tala ke he Samaria mitaki? (Kikite fakatino he kamataaga.)

⁶ Kua loto fakaaue a Iehova ka muitua e tautolu e fakafifitakiaga mitaki katoatoa ne fakatoka e ia mo Iesu ma tautolu. Taute e tautolu e mena nei he mamata atu ke he tau tagata mo e kumi puhala ke lagomatai a lautolu. Fakakite e Iesu e uho lahi he mena nei he talahau e tala ke he Samaria mitaki. (Totou Luka 10:29-37.) Fakaako e ia e tau tutaki haana kua lata a lautolu ke lagomatai e falu pete ko hai a lautolu po ke o mai i fe a lautolu. Manatu nakai e koe e kakano ne talahau e Iesu e tala ia? Ha ko e tagata Iutaia ne hūhū ki a Iesu: “Ko hai kia e tagata ne katofia mo au?” Fakaako e tautolu mai he tali ha Iesu ke tuga e Samaria, kua lata a tautolu ke fakamokoi ka manako a tautolu ke fakafiafia a Iehova.

7. Fakakite fēfē e tautolu kua talitonu e tautolu ko e puhala taute mena ha Iehova kua mitaki lahi mahaki? Fakamaama.

⁷ Taha kakano ke fakamokoi kua matutaki ke he mena ne tupu he kaina ko Etena. Talahau e Satani to fiafia lahi a Atamu mo Eva ka nakai omaoma a laua ki a Iehova mo e manamanatu ki a laua ni. Lotokai a Eva ti manako ke tuga e Atua. Lotokai a Atamu ti manako ke lahi e fakafiafia ki a Eva ke he manako ke fakafiafia e Atua. (Kenese 3:4-6) Matematekelea lahi e fua ne moua. Maaliali ai, nakai fiafia e tagata ka nakai fakamokoi a ia. Kaeke ke fakamokoi a tautolu, fakakite e tautolu kua talitonu a tautolu ko e puhala taute mena ha Iehova kua mitaki lahi mahaki.

8. Ko e ha kua lata a Atamu mo Eva ke manamanatu ke he falu?

⁸ Pete ko Atamu mo Eva ni he kaina ko  Etena, lata a laua ke manamanatu ke he falu. Ko e ha? Ne tuku age e Iehova ki a laua e gahua ke taute. Tala age a ia ki a laua ke fanafanau ti eke e lalolagi mo parataiso. (Kenese 1:28) Lata a Atamu mo Eva ke manako ke moua he tau fanau ha laua anoiha e fiafia, tuga e manako ha Iehova ki a lautolu oti ke fiafia. Lata a lautolu oti ke gahua fakalataha ke eke e lalolagi katoa mo parataiso. Ko e matagahua lahi mahaki a ia!

9. To fiafia he ha e tau tagata he magaaho taha taute e lalolagi mo parataiso?

⁹ Lata foki e tau tagata mitaki katoatoa ke gahua fakatata mo Iehova ke eke e lalolagi mo parataiso mo e taute e finagalo Haana. He puhala nei, to hao atu a lautolu ke he okiokihaga Haana. (Heperu 4:11) Manamanatu ke he puhala makona mo e fiafia mooli he gahua nei! To fakamonuina fakalahi e Iehova a lautolu ane mai nakai lotokai mo e manamanatu a lautolu ke he falu.

10, 11. Ko e heigoa ka lagomatai a tautolu ke fakamatala mo e taute tutaki?

¹⁰ Kua tuku mai e Iehova e gahua pauaki ke taute e tautolu mogonei. Manako a ia ki a tautolu ke fakamatala mo e taute tutaki. Ke taute e gahua nei, lata mooli a tautolu ke manamanatu ke he tau tagata. Maeke ni a tautolu ke taute tumau e gahua nei kaeke ke hako e logonaaga ha tautolu: fakaalofa ki a Iehova mo e fakaalofa ke he tau tagata.

¹¹ Pehē a Paulo ko ia mo e falu Kerisiano he senetenari fakamua ko e ‘tau ekegahua fakalataha mo e Atua’ ha kua fakamatala mo e  fakaako e lautolu e tau tagata ke he kupu mooli. (1 Korinito 3:6, 9) Maeke foki a tautolu mogonei ke eke mo ‘tau ekegahua fakalataha mo e Atua’ he foaki fakalahi ha tautolu a magaaho, malolō, mo e tau koloa he tino ke taute e gahua fakamatala ne tuku mai he Atua ki a tautolu. Ko e lilifu lahi mooli anei!

12, 13. Ko e heigoa e tau palepale he taute tutaki ka talahau e koe?

¹² He foaki fakamokoi ha tautolu a magaaho mo e malolō ke fakamatala mo e fakaako atu, kua tamai ki a tautolu e olioli lahi. Talahau pihia e tokologa he tau matakainaga ne taute e tau fakaako Tohi Tapu. Fiafia lahi a tautolu ke kitia e hakahakau he tau tagata fakaako ka maama e lautolu e mena ne fakaako he Tohi Tapu ki a tautolu, feaki e tua mooli, taute e tau hikiaga he tau momoui ha lautolu, ti kamata ke tala age ke he falu e tau mena ne fakaako e lautolu. Fiafia lahi foki a Iesu he “liliu mai tuai e tokofitugofulu mo e fiafia” ha ko e tau fua mitaki ne moua e lautolu.​—Luka 10:17-21.

¹³ Ko e tau matakainaga ha tautolu he lalolagi katoa kua olioli ka kitia kua lagomatai he fekau he Tohi Tapu e tau tagata ke fakaholo ki mua e tau momoui ha lautolu. Ma e fakatai, ko e matakainaga fifine fuata nofo tokotaha ko Anna ne loto ke lahi e mena ke taute ma Iehova. * (Kikite matahui tala.) Ti hiki atu a ia ke he matakavi i Eastern Europe ne manako ke tokologa e tagata fakamatala. Tohi e ia: “Loga e magaaho ke taute e tau fakaako Tohi Tapu i hinei, ti fiafia lahi au. Foaki he fekafekauaga haaku ki a au e olioli lahi. He liu au ki kaina, nakai fai magaaho ke hagaaki ni ki a au. Manamanatu au ki a lautolu ne fakaako mo au​—ha lautolu a tau lekua mo e tau fakaatukehe. Kumi puhala au ke fakamafana a lautolu mo e lagomatai ke he tau puhala kua lata. Ti talitonu au ‘kua mua e [“fiafia,” NW] hana ke foaki atu, ke he [“fiafia,” NW] hana ke talia mai.’”​—Gahua 20:35.

14. Puhala fe ka fiafia a koe he gahua fakamatala pete ka nakai fanogonogo e tau tagata?

¹⁴ Pete he nakai fanogonogo e tau tagata ki a tautolu ka fakamatala, to fiafia a tautolu ha kua foaki e tautolu ki a lautolu e magaaho ke logona e tala mitaki. Amanaki a Iehova ki a tautolu ke taute pihia tuga e mena ne tala age e ia ki a Esekielu ke taute: “Kia vagahau atu e koe haku a tau kupu kia lautolu po ke fanogonogo a lautolu, po ke nakai.” (Esekielu 2:7; Isaia 43:10) Pete ni e tali he tau tagata, kua uho ki a Iehova e tau laliaga ha tautolu. (Totou Heperu 6:10.) Pehē e taha matakainaga taane hagaao ke he gahua fakamatala haana: “Ko tautolu ne tō, fakamalū, mo e liogi he amanaki to fakatupu e Iehova e fiafia ia.”​—1 Korinito 3:6.

15. Lata kia a tautolu ke fakamokoi hokoia ka loto fakaaue e tau tagata ki a tautolu? Fakamaama.

¹⁵ Manako a Iesu ke fakamokoi a tautolu ha kua fakafiafia he mena ia a tautolu. Ka fakamokoi a tautolu, tokologa e tagata ka fakamokoi  mai foki ki a tautolu. Ti fakamalolō e ia a tautolu: “Kia foaki atu e mutolu, ti foaki mai ai kia mutolu; to foaki mai e lautolu ke he tapulu ha mutolu ko e fafatiaga mitaki, kua fofota mo e lulululu ai, ke puke mo e puā ki tua. Ha ko e fafati ke fafati atu ai e mutolu, to fafati mai ai kia mutolu.” (Luka 6:38) Mooli ka fakamokoi a koe, to nakai loto fakaaue e tau tagata oti. Pete foki ka nakai loto fakaaue a lautolu, kia tumau ke foaki atu. Nakai iloa e koe e mena mitaki ka tupu ha ko e taha e gahua fakamokoi haau.

16. Ko hai kua lata a tautolu ke fakamokoi ki ai, ti ko e ha?

¹⁶ Ko e tau tagata fakamokoi mooli kua nakai foaki ha kua amanaki a lautolu ke moua mai taha mena. Pehē a Iesu: “Ka taute e koe e kaiaga mena, ati ui a e koe ke he tau nonofogati, mo e tau kunekune, mo e tau kulikuli, mo e tau matapouli; Ti monuina ai a koe, ha ko e mena nakai maeke ia lautolu ke taui mai kia koe.” (Luka 14:13, 14) Pehē foki e Tohi Tapu: “Ko ia ne mata fakaalofa to fakamonuina he tau tagata a ia,” ti “Uhoaki e tagata kua manatu ke he tagata nofogati.” (Tau Fakatai 22:9; Salamo 41:1) Lata a tautolu ke fakamokoi ha kua manako mooli a tautolu ke lagomatai e falu.

17. Ko e heigoa falu puhala ka foaki e tautolu ti moua e fiafia?

¹⁷ He fatiaki e Paulo e tau kupu ha Iesu ‘kua mua e fiafia hana ke foaki atu, ke he fiafia hana ke talia mai,’ nakai ni tutala a ia ke he foakiaga he tau koloa fakatino. Foaki foki e tautolu ke he tau tagata e fakamafanaaga, fakatonuaga mai he Tohi Tapu, mo e lagomatai kua lata. (Gahua 20:31-35) Ko e mena ne talahau mo e taute e Paulo, fakaako e ia ki a tautolu e aoga ke foaki fakamokoi ha tautolu a magaaho, malolō, onoonoaga, mo e fakaalofa.

18. Ko e heigoa ne talahau he tau tagata kumikumi tokologa hagaao ke he fakamokoi?

 ¹⁸ Ko e tau tagata kumikumi ne fakaako ke he aga he tagata, ne iloa foki ko e foaki atu kua moua he tau tagata e fiafia. Hagaao ke he taha vala tala, pehē e tau tagata kua fiafia lahi e logonaaga ha lautolu ka taute taha mena mitaki ma e falu. Pehē e tau tagata kumikumi ka lagomatai e tautolu e falu, to logona hifo e tautolu kua fai kakano mo e fai aoga e tau momoui ha tautolu. Talahau he falu tagata pulotu ke taute he tau tagata e gahua foaki noa ke moua e tino malolō mo e fiafia lahi. Mooli, ko e mena ne moua e lautolu kua nakai ofo a tautolu, ha kua talahau tumau he ha tautolu a Tufuga fakahele ko Iehova, ko e foaki atu kua taute a tautolu ke fiafia.​—2 Timoteo 3:16, 17.

19, 20. Ko e ha ne manako a koe ke fakamokoi?

¹⁹ Ka manamanatu ni e tau tagata ne takatakai ia tautolu hagaao ki a lautolu, liga uka ke fakatumau e fakamokoi. Ka e fakamanatu e Iesu ki a tautolu ko e tau poakiaga ua ne mua ue atu ko e fakaalofa ki a Iehova mo e ha tautolu a tau loto, tino, agaaga, mo e malolō katoa mo e ke fakaalofa ke he ha tautolu a katofia tuga ni ki a tautolu. (Mareko 12:28-31) Fakaako e tautolu he vala tala nei ko lautolu ne fakaalofa ki a Iehova kua fifitaki a ia. Ko Iehova mo Iesu kua fakamokoi tokoua. Fakamafana e laua a tautolu ke muitua e fakafifitakiaga ha laua ha kua iloa e laua to taute he mena ia a tautolu ke fiafia mooli. Ka fakamokoi a tautolu ke he tau mena ne taute e tautolu ma e Atua mo e katofia ha tautolu, to fakaheke e tautolu a Iehova mo e to aoga ki a tautolu mo e falu.

²⁰ Mooli kua fitā a koe he eketaha ke fakamokoi mo e lagomatai e falu, mua atu ke he tau matakainaga haau. (Kalatia 6:10) Ka matutaki a koe ke taute pihia, to loto fakaaue mo e fakaalofa e tau tagata ki a koe ti fiafia a koe. Pehē e Tohi Tapu: “To fakamuhu mena ai e tagata fakamokoi; ko ia foki kua fakamalū atu ke he falu, to fakamalū ai foki a ia.” (Tau Fakatai 11:25) He tau momoui mo e gahua fakamatala ha tautolu, loga e puhala kua maeke a tautolu ke foaki fiafia mo e mahani totonu mo e fakamokoi. Kia tutala a tautolu ke he falu he tau puhala nei he vala tala ka mui mai.