1-2. (a) Ko e heigoa e tau puhala kua fakahehē e Satani e tau tagata? (e) Ko e heigoa ha tautolu ka tutala ki ai he vala tala nei?

KO SATANI ko e “matua he pikopiko,” ne fakahehē e tau tagata tali mai ia Atamu mo Eva. (Ioane 8:44) Falu pikopiko haana ne putoia e tau fakaakoaga fakavai ke he mate mo e moui ka mole e mate. Ko e tau fakaakoaga ia ne fakavē e loga he tau aga fakamotu ki ai mo e matakutaku ke he tau agaaga he tau tagata mamate. Ko e fua, ha ha i ai e tau matakainaga ha tautolu ne kua “tau fakalahi ha ko e tua” ka mate e taha he magafaoa po ke maaga ha lautolu.​—Iuta 3.

² Ka fehagai a koe mo e tau kamatamata pihia, ko e heigoa ka lagomatai a koe ke tumau e fakamooli he iloa e tau fakaakoaga he Tohi Tapu ke he mate? (Efeso 6:11) Puhala fe ka fakamafana mo e atihake e koe e matakainaga Kerisiano kua liga peehi ke taute e tau aga fakamotu ne nakai fakafiafia e Atua? To fakatutala e vala tala nei ke he takitakiaga kua foaki e Iehova ki a tautolu. Fakamua, to tutala a tautolu ke he talahauaga he Tohi Tapu ke he mate.

3. Ko e heigoa e fua he pikopiko fakamua?

³ Nakai ko e finagalo he Atua ma e tau tagata ke mamate. Ke maeke ke momoui tukulagi, lata a Atamu mo Eva ke omaoma ki a Iehova ne foaki ki a laua e poakiaga mukamuka: “Ka ko e akau ke iloa ai e mitaki mo e kelea, aua neke kai ai e koe; ha ko e aho ka kai ai e koe to mate ai ni a koe.” (Kene. 2:16, 17) Ti fakatupu e Satani e tau lekua. He tutala puhala mai he gata, pehē a ia ki a Eva: “Nakai ni mamate a mua.” Momoko ai, ne talitonu a Eva ke he tala pikopiko ti kai e fua akau. Fai magaaho he mole, ne kai foki he taane haana e fua akau. (Kene. 3:4, 6) He puhala nei, ne hoko mai e agahala mo e mate ke he tau tagata oti kana.​—Roma 5:12.

4-5. Puhala fe ne matutaki a Satani ke fakahehē e tau tagata?

 ⁴ Kua mamate a Atamu mo Eva, tuga ni he talahau he Atua. Ka e nakai oti e pikopiko ha Satani hagaao ke he mate. Fai magaaho he mole, kamata a ia ke talahau foki falu pikopiko. Taha he tau pikopiko ia ko e fakaakoaga na mate e tino ka e fai vala he tagata ne moui, liga he matakavi ne ha ha ai e tau agaaga he tau tagata mamate. Ko e tau vala kehekehe he pikopiko ia ne fakahehē e tau tagata tokologa ti hoko mai ke he vahā ha tautolu.​—1 Timo. 4:1.

⁵ Ko e ha ne tokologa e tagata kua fakahehē? Ko e tau pikopiko ha Satani hagaao ke he mate kua fakaaoga fakakelea e tau logonaaga pauaki ha tautolu ke he mate. Ne tufugatia a tautolu ke momoui tukulagi, ti nakai manako a tautolu ke mamate. (Fakama. 3:11) Onoono a tautolu ke he mate ko e fī.​—1 Kori. 15:26.

6-7. (a) Kautū nakai a Satani he ufiufi e kupu mooli hagaao ke he tau tagata mamate? Fakamaama. (e) Lagomatai fēfē he kupu mooli he Tohi Tapu a tautolu ke ua matakutaku teao ke he tau tagata mamate?

⁶ Pete ni e tau laliaga ha Satani, kua nakai ufiufi e kupu mooli hagaao ke he mate. Ti tokologa lahi e tagata mogonei kua iloa mo e fakapuloa e fakaakoaga he Tohi Tapu ke he tuaga mo e amaamanakiaga he tau tagata ne mamate. (Fakama. 9:5, 10; Gahua 24:15) Ko e tau kupu mooli nei kua fakamafana ti lagomatai a tautolu ke ua matakutaku teao mo e fakauaua ke he mena ka tupu ka mate. Ma e fakatai, nakai matakutaku a tautolu ke he tau tagata mamate; po ke matakutaku ke he mena ka tupu ki a lautolu. Iloa e tautolu kua nakai momoui a lautolu ti nakai maeke ke fakahagahaga kelea ha tagata. Na tuga kua pulumohea a lautolu he momohe. (Ioane 11:11-14) Iloa foki e tautolu kua nakai mailoga e lautolu kua fiha e leva he mamate a lautolu. Ti ka liliu tutū mai, ko lautolu foki ne kua leva e mamate to onoono ko e magaaho kū lahi a ia, tuga e fitipā he tau matalima.

⁷ Talia nakai e koe ko e kupu mooli hagaao ke he tuaga ha lautolu ne mamate kua maama, mukamuka, mo e fai kakano? Kehe lahi mahaki mai he tau pikopiko ha Satani! Lafi ke he fakahehē he tau tagata, kua ekefakakelea foki he tau pikopiko ia e Tufuga ha tautolu. Ke lagomatai a tautolu ke maama mitaki e hagahaga kelea ne fakatupu e Satani, to fakatutala a tautolu ke he tau hūhū nei: Puhala fe kua ekefakakelea he tau pikopiko ha Satani a Iehova? Puhala fe kua taute he tau mena nei e tau tagata ke manatu kua nakai aoga ke talitonu ke he poa lukutoto he Keriso? Lafi fēfē e tau mena nei ke he maanu mo e matematekelea he tau tagata?

8. Tuga ne fakakite he Ieremia 19:5, puhala fe he tau pikopiko ha Satani hagaao ke he tau tagata mamate kua ekefakakelea a Iehova?

⁸ Tau pikopiko ha Satani hagaao ke he tau tagata mamate kua ekefakakelea a Iehova. Putoia ke he tau pikopiko ia e fakaakoaga fakavai na fakakikiveka e tau tagata mamate he afi tote. Ekefakakelea mooli he tau fakaakoaga pihia e Atua! Puhala fe? Taute he tau fakaakoaga nei e tau tagata ke talitonu ko e Atua fakaalofa kua tatai ni e mahani vale mo e Tiapolo. (1 Ioa. 4:8) Fēfē e logonaaga haau ke he mena ia? Mua atu, fēfē e logonaaga ha Iehova ke he mena ia? Vihiatia e ia e tau mahani vale oti kana.​—Totou Ieremia 19:5.

9. Puhala fe he tau pikopiko ha Satani kua lauia e tua ke he poa lukutoto he Keriso ne fakamaama ia Ioane 3:16 mo e 15:13?

⁹ Tau pikopiko ha Satani hagaao ke he mate kua fakatikai e tua ke he poa lukutoto he Keriso. (Mata. 20:28) Taha pikopiko foki ha Satani kua fai vala e tau tagata ne nakai mate. Ane mai mooli e mena ia, kua fitā mogoia e tau tagata oti he moui tukulagi. Ti nakai lata foki e Keriso ke foaki haana moui ke lukutoto aki a tautolu ke moua e moui tukulagi. Kia tokaloto ko e poa he Keriso ko e fakakiteaga mua ue atu he fakaalofa ke he magafaoa he tagata. (Totou Ioane 3:16; 15:13.) Manamanatu la ke he logonaaga ha Iehova mo e Tama haana hagaao ke he tau fakaakoaga ne fakatikai e mena fakaalofa uho ia!

10. Puhala fe he tau pikopiko ha Satani hagaao ke he mate ne kua lafi e maanu mo e matematekelea ke he tau tagata?

¹⁰ Tau pikopiko ha Satani kua lafi ke he maanu mo e matematekelea he tau tagata. Ko e tau matua ne maanu he mate e tama kua liga tala age ki a lautolu ko e Atua ne uta e tama, liga ke eke mo agelu he lagi. Fakatote hifo po ke lafi atu kia he pikopiko nei ha Satani ke he mamahi ha laua? Ko e fakaakoaga fakavai ke he afi tote kua fakaaoga ke fakamaama e fakakikiveka, putoia e līlī ke he akau ti tugi a lautolu ne totoko ke he tau fakaakoaga he lotu. Hagaao ke he tohi he Spanish Inquisition, falu ne taute e mahani favale nei ne liga talitonu kua foaki e lautolu ke he tau tagata ne totoko “e kamata ke logona e mena ka tupu he afi tote,” ke fakatokihala a lautolu ato mamate ti hao mai he afi tote. Ke he loga e motu, ne logona hifo he tau tagata kua lata a lautolu ke tapuaki ke he tau tupuna ne kua mamate, ke fakalilifu a lautolu, po ke kumi e monuina mai ia lautolu. Falu ne manako ke fakafiafia e tau tupuna ha lautolu ke ua fakahala. Momoko ai, ko e tau taofiaga ne fakavē ke he tau pikopiko ha Satani kua nakai tamai e mafanatia mooli. Ka e fakatupu e tupetupe teao po ke matakutaku foki.

11. Puhala fe ka lali e tau magafaoa po ke tau kapitiga manamanatu mitaki ke fakaohooho a tautolu ke totoko e Kupu he Atua?

¹¹ Ko e fakaalofa ke he Atua mo e haana Kupu ka fakamalolō a tautolu ke omaoma ki a Iehova, pete ka lali e tau magafaoa po ke tau kapitiga manamanatu mitaki ke fakaohooho a tautolu ke taute e tau matagahua ne nakai felauaki mo e Tohi Tapu ma e tau tagata mamate. Liga lali a lautolu ke fakamā a tautolu, he talahau kua nakai fakaalofa po ke fakalilifu a tautolu ke he tau tagata mamate. Po ke pehē a lautolu ko e mahani ha tautolu ka fakahagahaga kelea he tagata ne mate e tau tagata ne momoui. Puhala fe ka taofi mau e tautolu e kupu mooli he Tohi Tapu? Manamanatu la ke he puhala ka fakagahua foki e koe e tau matapatu fakaakoaga nā he Tohi Tapu.

12. Ko e heigoa e tau aga fakamotu hagaao ke he tau tagata mamate kua nakai felauaki mooli mo e Tohi Tapu?

¹² Kia eketaha ke “vevehe kehe a mutolu” mai he tau taofiaga mo e tau aga fakamotu ne nakai felauaki mo e Tohi Tapu. (2 Kori. 6:17) He motu Caribbean, tokologa ne talitonu ka mate e tagata, ko e “agaaga” haana to liga heleaki mo e fakahala a lautolu ne ekefakakelea a ia. Ko e  “agaaga” kua liga “fakatupu lekua ke he maaga,” he talahau he taha tohi. Ko e aga fakamotu i Aferika ke ufiufi e tau fakaata he kaina he tagata ne mate mo e fuluhi e tau ata ke he kaupā. Ko e kakano? Pehē falu kua nakai lata e tau tagata mamate ke kitia a lautolu ni! Ha ko e tau fekafekau ha Iehova, nakai talitonu a tautolu ke he tau tala tuai po ke fai vala ke he tau matagahua ne omoi e tau pikopiko ha Satani!​—1 Kori. 10:21, 22.

13. Ka nakai iloa mitaki e koe e aga fakamotu, ko e heigoa haau kua lata ke taute, tuga ne talahau he Iakopo 1:5?

¹³ Ka nakai iloa mitaki e koe e aga fakamotu po ke matagahua, liogi ki a Iehova mo e ole ke he haana iloilo. (Totou Iakopo 1:5.) Ti taute foki e kumikumiaga ki loto he tau tohi ha tautolu. Ka lata, hūhū ke he tau motua he fakapotopotoaga haau. To nakai tala atu e lautolu ki a koe e mena ke taute, ka e maeke a lautolu ke fakakite atu e tau matapatu fakaakoaga aoga he Tohi Tapu, tuga kua fakamaama he vala nei. He taute e koe e tau lakaaga nei, kua ‘fakamahani he ako mua ai’ mo e to lagomatai he mena ia a koe “ke mailoga e tau mena mitaki mo e tau mena kelea.”​—Hepe. 5:14.

14. Tau puhala fe ka kalo mai a tautolu he fakatupetupe e tau tagata?

¹⁴ “Kia eke e mutolu e tau mena oti kana ke fakaheke ai ke he Atua. Aua neke eke a mutolu mo mena ke fakatupetupe ai.” (1 Kori. 10:31, 32) Ka fifili ke putoia mo e nakai putoia ke he aga fakamotu po ke taofiaga tuai, lata a tautolu ke manatu foki e puhala ka lauia e loto manamanatu he falu ha ko e fifiliaga ha tautolu, mua atu ke he tau matakainaga Kerisiano. Nakai manako a tautolu ke fakatupetupe ha tagata! (Mare. 9:42) Manako foki a tautolu ke aua neke fakaita teao a lautolu ne nakai ko e Tau Fakamoli. Omoomoi a tautolu he fakaalofa ke tutala ki a lautolu he puhala lilifu ka fakaheke a Iehova. To nakai taufetoko a tautolu mo e tau tagata po ke vaiga e tau taofiaga tuai ha lautolu. Manatu, na mua atu e malolō he fakaalofa! Ka fakakite e tautolu he puhala fakalilifu mo e manamanatu ke he falu, to liga fakamolū e tautolu e tau loto he tau tagata totoko.

15-16. (a) Ko e ha kua pulotu ke fakailoa ke he falu e taofiaga haau? Talahau e fakatai. (e) Lauia fēfē a tautolu he tau kupu ha Paulo ne fakamau ia Roma 1:16?

¹⁵ Fakailoa ke he maaga haau ko e taha he Tau Fakamoli a Iehova a koe. (Isaia 43:10) To liga mukamuka a koe ke fakafehagai mo e tau tuaga ka mate taha he magafaoa kaeke kua iloa he tau magafaoa mo e tau katofia haau na tapuaki a koe ki a Iehova ko e Atua. Ko Francisco ne nofo i Mozambique, ne tohi: “Magaaho ne iloa e au  mo e hoana haaku ko Carolina e kupu mooli, ne tala age a maua ke he magafaoa kua nakai liu a maua ke tapuaki ke he tau tagata mamate. Kamatamata e fifiliaga ha maua he magaaho ne mate e taokete ha Carolina. Ko e aga fakamotu ke fakakoukou e gati tino he magaaho ka mauku ai. Ti ko e tagata he magafaoa ne tata lahi mahaki kua lata ke mohe ke tolu e pō he mena ne liligi ai e vai ne koukou aki. Ko e tau aga fakamotu ia ne taute ke fakafiafia e agaaga he tagata ne mate. Ti amanaki e magafaoa ha Carolina ke mohe a ia he mena ne liligi ai e vai.”

¹⁶ Tali atu fēfē a Francisco mo e hoana haana? Fakamaama e Francisco: “Ha kua fakaalofa a maua ki a Iehova mo e manako ke fakafiafia a ia, ne nakai talia e maua ke fai vala ke he aga fakamotu. Ne ita lahi e magafaoa ha Carolina. Ti tukupau e lautolu kua nakai fakalilifu e maua e tau tagata mamate mo e pehē to nakai liu e magafaoa ke ahiahi mai po ke lagomatai a maua. Ha kua fitā e fakamaama e tau taofiaga ha maua ki a lautolu, ne nakai tutala a maua ke he mena ia ha kua ita a lautolu. Fai he magafaoa ne lalago a maua he pehē kua fitā he fakamaama ai e tuaga ha maua. Fai magaaho he mole, ti fakatotoka e tau magafaoa ha Carolina, mo e mafola a mautolu. Ne o mai falu ia lautolu ke he fale ha maua ke ole e tau tohi faka-Tohi Tapu.” Kia nakai mā ai a tautolu ha ko e tuaga ne taute e tautolu ke lalago e kupu mooli hagaao ke he mate.​—Totou Roma 1:16.

17. Ko e heigoa ka lagomatai a tautolu ke eke mo kapitiga mooli ke he matakainaga Kerisiano kua maanu?

¹⁷ Ka mate e fakahele he taha matakainaga Kerisiano, lata a tautolu ke eketaha mo “kapitiga [mooli] . . . kua fanau foki e matakainaga ke lata ai mo e aho matematekelea.” (Fakatai 17:17) Puhala fe ka eke a tautolu mo ‘kapitiga mooli,’ mua atu ka peehi e matakainaga kua maanu ke taute e tau matagahua ne nakai felauaki mo e Tohi Tapu? Manamanatu ke he ua e matapatu fakaakoaga he Tohi Tapu ka lagomatai a tautolu ke fakamafana a lautolu ne mate e fakahele.

18. Ko e ha ne tagi a Iesu, ti ko e heigoa ka fakaako mai e tautolu he fakafifitakiaga haana?

¹⁸ “Kia tagi foki a mutolu fakalataha mo lautolu kua tagi.” (Roma 12:15) Liga uka a tautolu ke iloa e mena ke talahau ke he tagata ne maanu lahi. Falu magaaho kua aamotia lahi e tau hihina mata ha tautolu ka fakatatai ke he tau kupu ha  tautolu. Magaaho ne mate e kapitiga ha Iesu ko Lasalo, ne tagi a Maria, Mareta, mo e falu ha ko e tugaane mo e kapitiga fakahele ha lautolu. Fā e aho he mole he hoko atu a Iesu, ne “kua tagi a Iesu,” pete he iloa kua amanaki a ia ke fakaliu tu mai a Lasalo. (Ioane 11:17, 33-35) Fakakite he tau hihina mata ha Iesu e tau logonaaga he haana Matua. Magaaho ne kitia he magafaoa e tau hihina mata ha Iesu, ne mafanatia mooli a Maria mo Mareta. Pihia foki, ka mailoga he tau matakainaga e fakaalofa mo e manamanatu mooli ha tautolu, iloa e lautolu ne nakai ni ko lautolu na lautolu, ka e agaagai a lautolu he tau kapitiga loto fakaalofa mo e mafanatia.

19. Ka fakamafana e matakainaga Kerisiano kua maanu, tau puhala fe ka fakaaoga e tautolu e Fakamatalaaga 3:7?

¹⁹ “Ko e vaha ke fakanono ai, mo e vaha ke vagahau ai.” (Fakama. 3:7) Taha puhala foki ke fakamafana e matakainaga Kerisiano kua maanu ko e eke mo tagata fanogonogo mitaki. Fakaatā e matakainaga haau ke talahau e tau manatu haana, mo e ua hogohogo manava ka “fakahanoa ai [e] tau kupu.” (Iopu 6:2, 3) Liga lafi ki luga e tupetupe haana ha kua peehi mai he tau magafaoa ne nakai ko e Tau Fakamoli. Ti liogi mo ia. Olelalo ke he “fanogonogo liogi” ke foaki ki a ia e malolō mo e ke manamanatu fakahako. (Sala. 65:2) Ka maeke, totou tokoua e Tohi Tapu. Po ke totou e vala tala kua felauaki mai he tau tohi ha tautolu, tuga e tau tala atihake ke he moui.

20. Ko e heigoa ka fakatutala a tautolu he vala tala ka mui mai?

²⁰ Loto fakaaue mooli a tautolu he iloa e kupu mooli hagaao ke he tau tagata mamate mo e amaamanakiaga homo ue atu anoiha ma lautolu he tau tuagamau fakamanatu! (Ioane 5:28, 29) Ko e mena ia, ke he tau kupu mo e tau gahua, kia fakamalolō a tautolu ke taofi mau e kupu mooli he Tohi Tapu mo e fakailoa ai ke he falu he tau magaaho oti kua lata. Ko e vala tala ka mui mai to onoono ke he taha puhala foki kua lali a Satani ke līlī e tau tagata ke he pouli fakaagaaga​—ko e matutakiaga fakataulatua. To kitia e tautolu e kakano kua lata ke kalo kehe he tau matagahua mo e tau fakafiafiaaga ne matutaki ke he matahele fakatemoni ia.