1. Puhala fe he tokotolu e Fakamoli ha Iehova ne fakamaama he paratafa nei kua fakatumau e mahani fakamooli ki a Iehova?

MANAMANATU ke he tolu e tuaga ne putoia e Tau Fakamoli a Iehova. (1) Ko e tama fifine tote he aoga he taha aho, ne tala age e faiaoga ke he tau fanau oti he vahega ke fai vala he fakamanatuaga he aho okioki. Iloa he tama fifine kua nakai fiafia e Atua ke he aho okioki nei, ti nakai talia fakalilifu e ia ke fai vala i ai. (2) Ko e tama taane fuata aga mā hane fakamatala he taha gutuhala ke he taha gutuhala. Mailoga e ia ne taha mai he aoga haana kua nofo he tuutakaina ia, ko e tama aoga ne fa vaiga e Tau Fakamoli a Iehova fakamua. Ka e fina atu agaia e fuata taane ke he fale mo e nokonoko e gutuhala. (3) Ko e tagata taane hane gahua malolō ke leveki e magafaoa haana, ti taha aho ne tala age e takitaki gahua haana ki a ia ke taute taha mena ne nakai ko e aga fakamooli po ke nakai matafakatufono. Pete to galo e gahua haana, fakamaama he tagata kua lata ni ke mahani fakamooli mo e omaoma ke he matafakatufono ha kua manako e Atua ke taute pihia he tau fekafekau haana.​—Roma 13:1-4; Hepe. 13:18.

2. Ko e heigoa e tau hūhū ka manamanatu a tautolu ki ai, ti ko e ha?

² Ko e heigoa e mahani kua kitia e koe he tau matakainaga tokotolu ia? Liga loga ne mailoga e koe, tuga e loto malolō mo e aga fakamooli. Ka e taha e mahani ne kitia maali kua mua atu e uho, ko e mahani fakamooli. Igatia a lautolu tokotolu nei mo e fakakite e mahani fakamooli, po ke mahani hakohako ki a Iehova. Igatia a lautolu mo e nakai talia ke fakahui e tau tuaga he Atua. Fakalagalaga he mahani fakamooli a lautolu ia ke taute e mena ne taute e lautolu. To matalahi mooli a Iehova ki a lautolu takitaha ia ha kua fakakite he mahani fakamooli. Manako foki a tautolu ke fakamatalahi e Matua ha tautolu he lagi. Kia fakatutala a tautolu ke he tau hūhū nei: Ko e heigoa e mahani fakamooli? Ko e ha kua lata a tautolu ke mahani fakamooli? Ti maeke fēfē a tautolu ke fakamalolō  e fifiliaga ha tautolu ke fakatumau e mahani fakamooli he tau vahā uka nei?

3. (a) Ko e heigoa e kakano he mahani fakamooli ma tautolu? (e) Ko e heigoa e tau fakatai ka lagomatai a tautolu ke maama e kakano he katoatoa, mitaki, po ke mau maopoopo?

³ Ka hagaao ki a tautolu ko e tau fekafekau he Atua, kua kakano e mahani fakamooli ke fakaalofa loto katoatoa ma e tapuakiaga mauokafua ki a Iehova ko e Atua, ti eke e finagalo haana mo mena fakamua he tau fifiliaga oti ha tautolu. Manamanatu ke he falu tuaga. Taha kakano he kupu Tohi Tapu ma e “mahani hakohako” ko e: katoatoa, mitaki, po ke mau maopoopo. Ma e fakatai, foaki he tau Isaraela e tau manu ke poa ki a Iehova, talahau he Fakatufono kua lata e tau manu ke mitaki. * (Levi. 22:21, 22) Nakai fakaatā e tau tagata he Atua ke foaki e manu ne galo taha hui, taha teliga, po ke taha mata; po ke manu gagao. Kua aoga ki a Iehova ke katoatoa, mitaki, po ke mau maopoopo e manu. (Mala. 1:6-9) Mailoga e tautolu e kakano ati manako a Iehova ke he tuaga mitaki po ke katoatoa. Ka fakatau e tautolu taha koloa tuga e fua lakau, pepa, po ke koloa fakaaoga, nakai manako a tautolu ke pūpū lalahi po ke galo falu vala. Manako a tautolu ke he koloa ne katoatoa, mitaki, po ke mau maopoopo. Pihia foki e logonaaga ha Iehova hagaao ke he fakaalofa mo e mahani fakamooli ha tautolu ki a ia. Lata ke katoatoa, mitaki, po ke mau maopoopo.

4. (a) Ko e ha ne maeke e tagata nakai mitaki katoatoa ke mahani fakamooli? (e) Hagaao ke he Salamo 103:12-14, ko e heigoa ne amanaki a Iehova mai ia tautolu?

⁴ Lata kia ke manamanatu kua lata a tautolu ke mitaki katoatoa ke moua e mahani fakamooli? Liga logona hifo e tautolu kua nakai mitaki a tautolu, po ke lahi foki e hepehepe. Manamanatu ke he ua e kakano ne nakai lata a tautolu ke matakutaku. Fakamua, nakai onoono a Iehova ke he tau hepehepe ha tautolu. Pehē mai e Kupu haana: “Ioha na e, ane mai tokaloto e koe e tau mahani hepehepe, po ko hai, ma Iki [Iehova] na e, ke maeke ke tu atu?” (Sala. 130:3) Iloa e ia ko tautolu ko e tau tagata nakai mitaki katoatoa mo e agahala, ti fakamagalo fakalahi e ia a tautolu. (Sala. 86:5) Uaaki, iloa e Iehova e tau kūkū ha tautolu ti nakai amanaki a ia ke lahi atu e mena ka taute e tautolu. (Totou Salamo 103:12-14.) Ko e heigoa mogoia e kakano ma tautolu ke katoatoa, mitaki, po ke mau maopoopo ki mua haana?

5. Ma e tau fekafekau ha Iehova, puhala fe kua eke e fakaalofa mo matapatu ke he mahani fakamooli?

⁵ Ma e tau fekafekau ha Iehova, ko e matapatu ke he mahani fakamooli ko e fakaalofa. Ko e fakaalofa ha tautolu ke he Atua mo e fakamooli katoa ki a ia ko e ha tautolu a Matua he lagi, kua lata ke tumau e katoatoa, mitaki, po ke mau maopoopo. Ka tumau pihia e fakaalofa ha tautolu pete ka kamatamata, kua moua e tautolu e mahani fakamooli. (1 Nofo. 28:9; Mata. 22:37) Liu manamanatu ke he Tau Fakamoli tokotolu ne fakamaama he kamataaga. Ko e ha ne taute pihia e lautolu? Nakai kia manako e tama fifine ke fiafia he aoga, po ke amanaki kia e tama fuata ke fakamā he gutuhala, po ke manako kia e matua taane he magafaoa ke fakaoti he faoa e gahua haana? Nakai pihia. Ka kua iloa e lautolu kua tututonu e tau tuaga ha Iehova ti kua hagaaki e tau manamanatuaga ha lautolu ke he tau mena ka fakafiafia e Matua ha lautolu he lagi. Omoomoi he fakaalofa ha lautolu ki a ia ke tuku fakamua a ia he tau fifiliaga ha lautolu. Ti fakakite e lautolu e mahani fakamooli ha lautolu.

6. (a) Ko e ha ne lata a koe ke mahani fakamooli? (e) Puhala fe ne kaumahala a Atamu mo Eva ke fakakite e mahani fakamooli?

⁶ Ko e heigoa e kakano ne lata a tautolu takitokotaha ke mahani fakamooli? Lata a koe ke mahani fakamooli ha kua totoko e Satani a Iehova,  ti kua totoko foki ki a koe. Taute he agelu nakai omaoma ia a ia ko Satani, po ke “Totoko” he kaina ko Etena. Ne ekefakakelea e ia e higoa mitaki ha Iehova he pehē ko e Atua ko e Pule kelea, lotokai, mo e nakai fakamooli. Momoko ai ha kua kau a Atamu mo Eva ki a Satani ti totoko ki a Iehova. (Kene. 3:1-6) He moui i Etena ne moua e laua e tau magaaho loga ke fakamalolō e fakaalofa ha laua ma Iehova. Ka e magaaho ne totoko e Satani, kua nakai katoatoa, mitaki, po ke mau maopoopo e fakaalofa ha laua. Taha hūhū foki: To fai tagata nakai ka mahani fakamooli tumau ki a Iehova ko e Atua ha ko e fakaalofa ki a ia? Kakano ai, maeke nakai e tau tagata ke fakakite e mahani fakamooli? Pihia e hūhū hagaao ki a Iopu.

7. Tuga ne fakakite ia Iopu 1:8-11, fēfē e logonaaga ha Iehova mo Satani ke he mahani fakamooli ha Iopu?

⁷ Kua moui a Iopu he vahā ne nonofo e tau Isaraela i Aikupito. Kehe pauaki e mahani fakamooli haana. Ti nakai mitaki katoatoa a ia tuga a tautolu. Fai mena hehē foki a ia ne taute. Ka e fakaalofa a Iehova ki a Iopu ha ko e haana mahani fakamooli. Liga fitā e fakafiufiu e Satani a Iehova ha ko e mahani fakamooli he tau tagata. Ti fakakite e Iehova a Iopu ki a Satani. Kitia ke he moui ha Iopu kua pikopiko a Satani! Poaki a Satani ke kamatamata e mahani fakamooli ha Iopu. Ne falanaki a Iehova ke he kapitiga haana ko Iopu, ti fakaatā e Ia a Satani ke kamatamata a ia.​—Totou Iopu 1:8-11.

8. Totoko fēfē a Satani ki a Iopu?

⁸ Ko Satani kua mahani vale mo e kelipopo. Kua moumou e ia e tau koloa ha Iopu, utakehe e tau monuina haana, tau fekafekau, mo e ekefakakelea e higoa haana. Ne totoko e ia e magafaoa ha Iopu, he tamate e tau fanau fakahelehele haana ne tokohogofulu. Ti fakamamahi e ia e tino ha Iopu, he fakahoko e gagao fufula kelea ne  kamata mai he tumuaki ulu ke hoko ke he tau aloalohui haana. Tupetupe lahi e hoana ha Iopu ha kua momoko; ti fakaohooho e ia a Iopu ke vagahau kelea ke he Atua mo e mate. Ne fia mate foki a Iopu ka e fakatumau ni a ia ke mahani fakamooli. Ti fakaaoga e Satani e taha puhala foki ke totoko. Fakaaoga e ia e tau tagata taane tokotolu ne kapitiga mo Iopu. Loga e aho ne o atu e tau tagata nei ki a Iopu, ka e nakai fakamafanatia a lautolu. Ka kua tuhituhi mo e vagahau kelea a lautolu ki a Iopu. Pehē a lautolu ko e Atua ne fakatupu e tau matematekelea haana mo e nakai manamanatu ke he mahani fakamooli haana. Pehē foki a lautolu kua mahani kelea a Iopu ti felauaki ni mo e tau mena kelea lahi ne tutupu ki a ia!​—Iopu 1:13-22; 2:7-11; 15:4, 5; 22:3-6; 25:4-6.

9. He lauia a Iopu he tau kamatamata, ko e heigoa ne nakai taute e ia?

⁹ Tali atu fēfē a Iopu ke he tau ekefakakelea oti ia? Nakai mitaki katoatoa a ia. Vale a ia ke he tau tagata fakamafana fakavai haana, ti pehē kua fakahanoa haana tau kupu. Kua lalago e ia haana ni a mahani tututonu ka e nakai he Atua. (Iopu 6:3; 13:4, 5; 32:2; 34:5) Pete he magaaho kelea lahi mahaki ha Iopu, ne nakai fuluhi kehe a ia mai ia Iehova ko e Atua. Nakai talitonu a ia ke he tau pikopiko he tau kapitiga fakavai na. Pehē a ia: “Kia mamao ia au ke talahau ai e au kua tututonu a mutolu; ato hoko ke he aho ke mate ai au nakai toka e au haku a mahani hakohako.” (Iopu 27:5) Ko e talahauaga aoga lahi a ia. Nakai kaumahala a Iopu, ti maeke foki a tautolu ke taute pihia.

10. Putoia fēfē a koe he matakupu ne talahau e Satani hagaao ki a Iopu?

¹⁰ Tukupau pihia foki e Satani a tautolu takitokotaha. Putoia fēfē a koe? Tuga na pehē a Satani kua nakai fakaalofa mooli a koe ki a Iehova ko e Atua, mo e to fakaoti e fekafekau haau ki a ia ke fakahao e moui haau, ti ko e mahani fakamooli haau kua fakavai! (Iopu 2:4, 5; Fakakite. 12:10) Fēfē e logonaaga haau ke he mena ia? Fakamamahi nakai? Ka e manamanatu ke he mena nei: Kua falanaki mooli a Iehova ki a koe ati tuku atu e magaaho mitaki lahi. Ti fakaatā e Iehova a Satani ke kamatamata e mahani fakamooli haau. Mauokafua a Iehova to maeke a koe ke tumau e mahani fakamooli mo e lagomatai ke fakakite ko Satani ko e pikopiko. Ti mavehe a Ia ke lagomatai a koe ke taute pihia. (Hepe. 13:6) Ko e tuaga mitaki ha ia ke falanaki mai e Pule he lagi mo e lalolagi katoatoa! Kitia nakai e koe e kakano ne aoga lahi e mahani fakamooli? Kua fakamalolō ai a tautolu ke nakai talia e tau pikopiko ha Satani mo e fakatumau ke tuku fakatokoluga e higoa mitaki he Matua ha tautolu mo e lalago e puhala ne pule a ia. Puhala fe ka fakatumau a tautolu ke he mahani mitaki nei?

11. Ko e heigoa ha tautolu ka fakaako mai ia Iopu?

¹¹ Kua malolō lahi e tau totokoaga ha Satani he tau magaaho lekua nei he “tau aho fakamui.” (2 Timo. 3:1) He tau vahā kelea pihia, maeke fēfē a tautolu ke fakamalolō ke tumau e mahani fakamooli? To liu foki a tautolu ke loga e fakaakoaga mai ia Iopu. Ato tutupu e tau kamatamata ki a Iopu, kua fitā e leva he feaki e ia e mahani fakamooli. Manamanatu ke he tolu e fakaakoaga ma tautolu mai ia ia ke fakamalolō a tautolu ke tumau e mahani fakamooli.

12. (a) Tuga ne talahau ia Iopu 26:7, 8, 14, feaki fēfē e Iopu e ofoofogia mo e fakalilifu ki a Iehova? (e) Puhala fe ka fakapuke e tautolu e tau loto aki e ofoofogia ke he Atua?

¹² Fakamalolō e Iopu e fakaalofa haana ma e Atua he feaki e loto fakaaue ki a Iehova. Lahi e magaaho ha Iopu he manamanatu ke he tau tufugatia ha Iehova. (Totou Iopu 26:7, 8, 14.) Ne ofoofogia a ia he manamanatu ke he fua lalolagi, lagi, tau aolū, mo e pakūlagi, ti mailoga e ia e tote lahi he iloa haana ke he tau tufugatia loga. Tokiofa foki e ia e tau talahauaga ha  Iehova. “Kua mua haku a omaoma ke he tau kupu he hana fofoga,” he talahau e Iopu ke he tau kupu he Atua. (Iopu 23:12) Ko e ofoofogia mo e fakalilifu ha Iopu ki a Iehova ne omoomoi a ia. Fakaalofa a ia ke he haana Matua ti manako ke fakafiafia a Ia. Ne eketaha a Iopu ke tumau e mahani fakamooli haana ti kua malolō lahi ai. Lata a tautolu ke taute pihia tuga a Iopu. Loga atu e tau mena ofoofogia ke he tufugatia ne iloa e tautolu ka fakatatai ke he tau tagata he vahā ha Iopu. Moua foki e tautolu e Tohi Tapu katoa ne omoomoi he agaaga ke lagomatai mai ke iloa mooli a Iehova. Ko e tau mena oti kua iloa e tautolu ka lagomatai ke pukeina e tau loto he ofoofogia. Ko e ofoofogia mo e fakalilifu ha tautolu ki a Iehova ka omoi a tautolu ke fakaalofa mo e omaoma ki a ia mo e fakamalolō e manako lahi ke tumau e mahani fakamooli ha tautolu.​—Iopu 28:28.

13-14. (a) Tuga ne tohi ia Iopu 31:1, fakakite fēfē e Iopu e mahani omaoma? (e) Liga muitua fēfē e tautolu e fakafifitakiaga ha Iopu?

¹³ Fakamalolō e Iopu a ia ke tumau e mahani fakamooli he omaoma ke he tau mena oti. Iloa e Iopu ke moua e mahani fakamooli kua lata ke omaoma. Ko e tau mahani omaoma takitaha kua fakamalolō a tautolu ke tumau e mahani fakamooli. Ne eketaha a Iopu ke omaoma ke he Atua he moui haana he tau aho takitaha. Ma e fakatai, ne mataala a ia ke he mahani haana ke he tau fifine. (Totou Iopu 31:1.) Ha ko e tagata faihoana, iloa e ia kua nakai lata ke onoono loto fakavihi ke he ha fifine ne nakai ko e hoana haana. He vahā nei, nonofo a tautolu he lalolagi kua tapoohi mai e tau kamatamata he mahani feuaki. Ke tuga a Iopu, to fakaheu nakai e tautolu e fiafia kua nakai lata mai he taha ne nakai ko e hoa mau ha tautolu? To fakaheu foki nakai a tautolu ke onoono ke he tau fakatino telefua po ke fakataki? (Mata. 5:28) Ka eketaha a tautolu ke mahani fakalatalata he tau tuaga ia he tau aho takitaha, to fakamalolō a tautolu ke tumau e mahani fakamooli.

¹⁴ Omaoma foki a Iopu ki a Iehova he puhala ne onoono a ia ke he tau koloa he tino. Iloa e Iopu ka falanaki a ia ke he tau koloa haana,  to taute e ia e agahala kelea ne lata ke fakahala. (Iopu 31:24, 25, 28) He vahā nei, nonofo a tautolu he lalolagi ne lahi e velevelekoloa. Ka feaki e tautolu e onoonoaga lagotatai ke he tau tupe mo e tau koloa, tuga ne tomatoma he Tohi Tapu a tautolu ke taute, to fakamalolō a tautolu ke tumau e mahani fakamooli.​—Fakatai 30:8, 9; Mata. 6:19-21.

15. (a) Ko e heigoa e palepale ne lagomatai a Iopu ke tumau e mahani fakamooli haana? (e) Ko e ha kua lagomatai ki a tautolu ke tokaloto e amaamanakiaga ne foaki mai e Iehova?

¹⁵ Tumau a Iopu he mahani fakamooli haana he hagaaki ke he amaamanakiaga to palepale he Atua a ia. Talitonu a ia na iloa he Atua e mahani fakamooli haana. (Iopu 31:6) Pete ne tau kamatamata ha Iopu, mauokafua a ia to palepale e Iehova he magaaho fakamui. Ko e mauokafua nei ne lagomatai lahi a ia ke pipiki mau ke he mahani fakamooli haana. Fiafia lahi a Iehova ke he mahani fakamooli ha Iopu ti palepale fakalahi e Ia a Iopu ka ko e tagata agahala agaia! (Iopu 42:12-17; Iako. 5:11) Ti loga agaia e tau monuina ne mua atu e mitaki ma Iopu he vahā i mua. Malolō nakai e amaamanakiaga haau to palepale e Iehova e mahani fakamooli haau? Nakaila hiki e Atua ha tautolu. (Mala. 3:6) Ka manatu e tautolu na tokiofa e ia e mahani fakamooli ha tautolu, to tumau e amaamanakiaga ha tautolu ma e vahā mitaki anoiha he tau loto ha tautolu.​—1 Tesa. 5:8, 9.

16. Ko e heigoa ha tautolu kua lata ke eketaha ke taute?

¹⁶ Kia eketaha tumau a koe ke mahani fakamooli! He falu magaaho to logona hifo e koe ko koe ni tokotaha ne pihia, ka e nakai pihia mooli. To eke a koe mo taha he tau fekafekau ne tumau e mahani fakamooli he lalolagi katoa. To fakalataha foki a koe mo e tau tagata ne tumau e mahani fakamooli he vahā fakamua, pete ne fakamatakutaku ke tamate. (Hepe. 11:36-38; 12:1) Kia eketaha a tautolu oti ke momoui fakatatau ke he tau kupu a Iopu: “Nakai toka e au haku a mahani hakohako.” Kia fakaheke tukulagi he mahani fakamooli ha tautolu a Iehova!