1, 2. (a) Loga e moui ne kua fakahao mai he hatakiaga fe? (Kikite fakatino he kamataaga.) (e) Ko e heigoa e takitakiaga he tau tagata he Atua ka fakahao e tau momoui ha lautolu?

“TUTŪ, ONOONO, FANOGONOGO.” Molea tuai e 100 tau he kitia e tau kupu nei ke he tau fakamailoga lalahi he tau hala aafe he leluē i Amerika Tokelau. Ko e ha? Ke nakai pakia e tau motokā he tuleni holo mafiti ka aafe he tau hala leluē. Ko e omaoma ke he tau fakamailoga hataki nei kua fakahao e tau momoui he tau tagata tokologa.

² Mitaki atu e mena ne taute e Iehova he tuku mai ki a tautolu e tau fakamailoga puipui. Kua takitaki e ia e tau tagata haana ke maeke a lautolu ke moua e moui tukulagi mo e fakamamao mai he tau hagahaga kelea. Ko Iehova kua tuga e leveki mamoe fakaalofa ne takitaki mo e hataki e tau mamoe haana ke maeke a lautolu ke kalo kehe mai he tau hala hagahaga kelea.​—Totou Isaia 30:20, 21. * (Kikite matahui tala.)

3. Hokotia fēfē e magafaoa he tagata ke he puhala ne takitaki ke he mate?

³ Tali mai he kamataaga he fakamauaga tala tuai, ne tukuage e Iehova e tau fakaakoaga po ke tau takitakiaga pauaki ke he tau tagata. Ma e fakatai, he kaina ko Etena ne tukuage e Iehova e tau fakaakoaga maama mitaki ke takitaki aki e magafaoa he tagata ke he moui tukulagi mo e fiafia. (Kenese 2:15-17) Ka e tiaki e Atamu mo Eva e takitakiaga he Matua fakaalofa ha laua. Ne fanogonogo a Eva ke he fakatonuaga ne tuga kua mai he gata, ti fanogonogo mogoia a Atamu ke he hoana haana. Ko e heigoa e fua? Matematekelea tokoua a laua, ti mamate ai mo e nakai fai amaamanakiaga. Ha ko e ha laua a nakai omaoma, ne ha ha i ai e magafaoa katoa he puhala ne takitaki atu ke he mate.

4. (a) Ko e ha kua lata foki e falu takitakiaga he mole e Fakapukeaga? (e) Fakakite fēfē he tau tuaga foou e manatu he Atua?

⁴ Ne foaki he Atua ki a Noa e tau takitakiaga ne fakahao e tau momoui. He mole e Fakapukeaga, ne poaki e Iehova ke he tau tagata ke nakai kai po ke inu e toto. Ko e ha? Ne fakaatā mogonei e Iehova e tau tagata ke kai e tau vala kakano he tau manu. Ha ko e tau tuaga foou nei, ne lata ia lautolu ke moua e tau takitakiaga foou: “Ka ko e kakano manu ha i ai hana moui, ko e hana toto haia, aua neke kai ai e mutolu.” (Kenese 9:1-4) Mai he poakiaga nei kua fakaako e tautolu e manatu he Atua hagaao ke he moui, ne moua e ia. Ko ia ko e Tufuga ti foaki e ia ki a tautolu e moui, mo e ko e tonuhia haana ke taute e tau matafakatufono hagaao ke he moui. Ma e fakatai, ne poaki a ia kua nakai lata e tau tagata ke kelipopo e taha tagata. Onoono e Atua ke he moui mo e toto ko e mena tapu, mo e to fakahala e ia ha tagata kua fakaaoga hehē ai.​—Kenese 9:5, 6.

5. Ko e heigoa ha tautolu mogonei ka kumikumi ki ai, ti ko e ha?

⁵ He mole e vahā ha Noa, ne matutaki e Atua ke takitaki e tau tagata haana. He vala tala nei, to onoono a tautolu ke he tau fakafifitakiaga gahoa ke he puhala kua takitaki e ia a lautolu. To fakamalolō he kumikumiaga nei e fifiliaga ha tautolu ke muitua e takitakiaga ha Iehova ke he lalolagi foou.

6. Ko e ha kua lata he tau tagata he Atua ke omaoma e tau fakatufono ne puhala ia Mose, ti ko e heigoa e aga ne lata ke moua he tau Isaraela?

⁶ He vahā ha Mose, ne tukuage e Iehova ke he tau tagata haana e tau takitakiaga maama mitaki ke he ha lautolu a mahani mo e tapuakiaga. Ko e ha? Liu foki hiki e tau tuaga. Molea ua e teau tau ne nonofo e tau Isaraela i Aikupito ne kua tapuaki ke he tau tagata mamate, fakaaoga e tau tupua, mo e taute e tau mena loga foki ne nakai fakalilifu e Atua. He mogo ne fakatokanoa e tau tagata he Atua mai i Aikupito, ne lata a lautolu mo e takitakiaga foou. To eke a lautolu mo motu ne muitua ni ke he Fakatufono ha Iehova. Falu tohi fakamaama ne talahau ko e kupu Heperu ma e “fakatufono” kua matutaki ke he tau kupu ne kakano “puhala, takitaki, fakaako.” Ne puipui he Fakatufono e tau Isaraela mai he mahani feuaki mo e lotu fakavai he tau motu ne takatakai ia lautolu. He fanogonogo a Isaraela ke he Atua, ne moua e lautolu e monuina haana. He fakaheu e lautolu a ia, ne matematekelea lahi e fakahikuaga.​—Totou Teutaronome 28:1, 2, 15.

7. (a) Fakamaama e kakano ne foaki e Iehova e tau takitakiaga ke he tau tagata haana. (e) Eke fēfē e Fakatufono mo leveki tama ke he tau Isaraela?

⁷ Kua lata e tau takitakiaga foou ma e taha  kakano foki. Ne tauteute he Fakatufono e tau Isaraela ma e matagahua aoga foki he finagalo ha Iehova, ko e hau he Mesia ko Iesu Keriso. Ko e Fakatufono ne fakamanatu ke he tau Isaraela ne nakai mitaki katoatoa a lautolu. Kua lagomatai foki a lautolu ke maama kua lata a lautolu mo e lukutoto, kakano ai ko e poa mitaki katoatoa to utakehe e tau agahala oti ha lautolu. (Kalatia 3:19; Heperu 10:1-10) Lafi ki ai, ko e Fakatufono ne puipui e laini he magafaoa he Mesia mo e lagomatai e tau Isaraela ke fakakite a ia he mogo ka hau a ia. Ē, ko e Fakatufono kua tuga e takitakiaga, po ke “leveki tama” fakakū ne takitaki ke he Keriso.​—Kalatia 3:23, 24.

8. Ko e ha kua lata ia tautolu ke takitaki he tau matapatu fakaakoaga he Fakatufono faka-Mose?

⁸ Ha ko e tau Kerisiano, maeke foki a tautolu ke aoga mai he tau takitakiaga ne foaki e Iehova he Fakatufono. He puhala fe? Maeke ia tautolu ke tutū mo e onoono ke he tau matapatu fakaakoaga ne fakavē ai e Fakatufono. Pete he nakai ko tautolu i lalo he tau matafakatufono ia, maeke agaia a tautolu ke falanaki ke he loga he tau matafakatufono ia mo takitakiaga he tau momoui ha tautolu he tau aho takitaha mo e tapuakiaga ki a Iehova. Ne taute e ia e tau matafakatufono ke tohi he Tohi Tapu ke maeke a tautolu ke fakaako mai ai, ke takitaki ai he tau matapatu fakaakoaga ia, mo e loto fakaaue ha kua fakaako e Iesu ki a tautolu e taha mena ne mua atu ke he Fakatufono. Fanogonogo ke he mena ne talahau e Iesu: “Kua fanogonogo a mutolu, ne tala mai kia lautolu ke he vaha i tuai, Aua neke faivao a koe. Ka e tala atu e au kia mutolu, ka kikite atu taha ke he fifine kia manako ki ai, kua faivao tuai a ia ke he hana loto.” Ti nakai ni kua lata ia tautolu ke kalo kehe he mahani feuaki ka e lata foki a tautolu ke tiaki e tau manatu mo e tau manako feuaki.​—Mataio 5:27, 28.

9. Ko e heigoa e tau tuaga foou ati lata ai e tau takitakiaga foou mai he Atua?

⁹ He mole e hau ha Iesu ko e Mesia, ne tukuage e Iehova e tau takitakiaga foou mo e fakakite foki falu vala tala hagaao ke he finagalo haana. Ko e ha kua lata e mena nei? He tau 33, ne tiaki e Iehova e motu ha Isaraela mo e fifili e fakapotopotoaga Kerisiano ke eke mo tau tagata haana. Ti ko e tau tuaga he tau tagata he Atua ne liu foki foou.

10. Ko e ha ne tukuage e tau matafakatufono foou ke he fakapotopotoaga Kerisiano, ti kehe fēfē ai mai he tau matafakatufono ne tukuage ke he tau Isaraela?

¹⁰ Ne tukuage e Iehova e Fakatufono faka-Mose ke he tau Isaraela ke fakaako a lautolu ke he puhala ke momoui mo e tapuaki a ia. He kamataaga he senetenari fakamua, ne nakai liu e tau tagata he Atua ke moua mai he taha ni e motu ka e mai he tau motu loga mo e tau feakiaga, ti kua fakahigoa a lautolu ko Isaraela fakaagaaga. Ne fakatū e lautolu e fakapotopotoaga Kerisiano mo e haia i lalo he maveheaga foou. Tukuage e Iehova ki a lautolu e tau takitakiaga foou po ke falu takitakiaga foki ke he puhala ke momoui mo e tapuaki e lautolu a Ia. Mooli, kua “nakai fakamailoga tagata e Atua. Ka ko e tau tagata he tau motu oti kana ne matakutaku kia ia mo e mahani tututonu, kua talia ai e ia.” (Gahua 10:34, 35) Ne muitua e lautolu e “fakatufono a Keriso,” ne fakavē pauaki ke he tau matapatu fakaakoaga ne tohia, nakai he tau maka ka e he tau loto ha lautolu. Ko e matafakatufono nei to takitaki mo e aoga e tau Kerisiano ne nonofo fano ai.​—Kalatia 6:2.

11. Ko e heigoa e tau vala ua he moui he Kerisiano ka lauia e “fakatufono a Keriso”?

¹¹ Kua lahi e aoga ha Isaraela fakaagaaga mai he takitakiaga ha Iehova puhala ia Iesu. Ato fakatū e ia e maveheaga foou, ne tukuage e  Iesu ua e poakiaga aoga lahi. Taha ko e gahua fakamatala. Ko e taha foki ko e puhala kua lata e tau Kerisiano ke mahani mo e fehagai mo e falu. Ko e tau takitakiaga nei ma e tau Kerisiano oti, ti kua aoga ai ki a tautolu oti he mogonei kua amaamanaki ke momoui tukulagi he lagi po ke lalolagi.

12. Ko e heigoa ne foou hagaao ke he gahua fakamatala?

¹² He tau vahā kua mole, ko e tau tagata he tau motu ne o mai ki Isaraela ke fekafekau ki a Iehova. (1 Tau Patuiki 8:41-43) Ka e tukuage e Iesu e poakiaga kua moua e tautolu ia Mataio 28:19, 20. (Totou.) Tala age a Iesu ke he tau tutaki haana ke “o atu” ke he tau tagata oti. Ia Penetekoso he tau 33, ne fakakite e Iehova kua manako a ia ke fakamatala e tala mitaki ke he lalolagi katoa. He aho ia, kavi ke he 120 e tagata he fakapotopotoaga foou ne puke he agaaga tapu ti kamata ke vagahau ke he tau vagahau kehekehe ke he tau tagata Iutaia mo e tau tagata liliuina. (Gahua 2:4-11) Mogoia, ne fakalaulahi e fonua ke hoko atu ke he tau tagata Samaria. Ti, he tau 36 ne fakalaulahi foki e fonua ke hoko atu ke he tau Tagata Motu Kehe ne nakai peritome. Kakano he mena nei kua lata e tau Kerisiano ke o atu ke fakamatala ke he tau tagata oti he lalolagi!

13, 14. (a) Ko e heigoa ne putoia he “poaki fou” ha Iesu? (e) Ko e heigoa kua fakaako e tautolu mai he fifitakiaga ne fakatoka e Iesu?

¹³ Ne tukuage foki e Iesu e “poaki fou” ke he puhala ke fehagai mo e tau matakainaga ha tautolu. (Totou Ioane 13:34, 35.) Kua lata ia tautolu ke fakakite e fakaalofa ma lautolu he tau aho takitaha, ka e lata foki ia tautolu ke makai ke foaki e tau momoui ha tautolu ke lata mo lautolu. Ko e taha mena ia ne nakai mai he Fakatufono.​—Mataio 22:39; 1 Ioane 3:16.

¹⁴ Ko Iesu e fifitakiaga mua ue atu he tagata ne fakakite ai e fakaalofa nakai lotokai. Ne fakaalofa lahi mahaki a ia ke he tau tutaki haana ti makai a ia ke mate ke lata mo lautolu. Ti amanaki a ia ke he tau tutaki oti haana ke taute pihia. Kua lata ia tautolu ke makai ke fakauka ke he tau mena vihi mo e mamate foki ke lata mo e tau matakainaga ha tautolu.​—1 Tesalonia 2:8.

15, 16. Ko e heigoa e tau tuaga foou ne moua e tautolu mogonei, ti takitaki fēfē he Atua a tautolu?

¹⁵ Kotofa e Iesu e “fekafekau fakamoli mo e loto matala” ke foaki ke he tau tutaki haana “e tau mena kai ke he tau magaaho.” (Mataio 24:45-47) Ko e tau mena kai nei ne putoia e tau takitakiaga aoga lahi ma e tau tagata he Atua ka hiki e tau tuaga. Foou fēfē e tau tuaga ha tautolu?

¹⁶ Kua nonofo a tautolu he “tau aho fakamui,” ti nakai leva to lauia a tautolu he matematekelea tuga na nakaila tupu ia fakamua. (2 Timoteo 3:1; Mareko 13:19) Kua tolo hifo foki a Satani mo e tau temoni haana mai he lagi ke he lalolagi, ti kua tupu lahi e matematekelea ke he tau tagata. (Fakakiteaga 12:9, 12) Lafi ki ai, kua omaoma a tautolu ke he poakiaga ha Iesu he fakamatala ke he lalolagi katoa ke he tokologa foki he tau tagata mo e loga foki he tau vagahau nakaila pihia fakamua!

17, 18. Lata ke tali fēfē a tautolu ke he takitakiaga ne tuku mai?

¹⁷ Kua tuku mai he fakatokatokaaga he Atua ki a tautolu loga e puhala ke lagomatai a tautolu ke he gahua fakamatala. Fakaaoga nakai e koe? He tau feleveiaaga ha tautolu, kua moua e tautolu e takitakiaga ke fakaaoga fakamitaki e tau puhala nei. Kitekite nakai a koe ke he tau fakaakoaga nei ko e takitakiaga mai he Atua?

¹⁸ Ke moua e tau monuina he Atua, kua lata ia tautolu ke omaoma ke he tau takitakiaga oti ne tuku mai e ia ki a tautolu puhala he  fakapotopotoaga Kerisiano. Ka omaoma a tautolu mogonei, to mukamuka lahi ke muitua e tau takitakiaga ke he magaaho ka hoko e ‘matematekelea lahi,’ ke moumou katoa e lalolagi kelea ha Satani. (Mataio 24:21) Ka mole e mena ia, to lata a tautolu ke moua e tau takitakiaga foou ma e moui he lalolagi tututonu foou ka atāina katoatoa he fakaohoohoaga ha Satani.

19, 20. Ko e heigoa e tau tohi vakai ka hafagi, ti ko e heigoa e fua?

¹⁹ He vahā ha Mose, ko e motu ha Isaraela ne lata mo e tau takitakiaga foou, ti foaki he Atua ki a lautolu e Fakatufono. Fakamui ne lata he fakapotopotoaga Kerisiano ke muitua e “fakatufono a Keriso.” Pihia foki, kua talahau he Tohi Tapu ki a tautolu ke he lalolagi foou, to moua e tautolu e tau tohi vakai he tau takitakiaga foou. (Totou Fakakiteaga 20:12.) Liga ko e tau tohi vakai nei to fakamaama e tau tuaga ha Iehova ma e tau tagata he magahala ia. He fakaako e tau mena nei, ko e tau tagata oti putoia a lautolu ne fakaliu tu mai to maeke ke iloa e mena kua manako e Atua ma lautolu. To lagomatai he tau tohi vakai a tautolu ke fakaako fakalahi hagaao ke he puhala manamanatu ha Iehova. To maama mitaki foki e tautolu e Tohi Tapu, mo e he Parataiso to fehagai a tautolu mo e falu ke he puhala fakaalofa, fakalilifu, mo e tututonu. (Isaia 26:9) Manamanatu ke he tau mena loga ka iloa mo e fakaako e tautolu e falu i lalo he takitakiaga he Patuiki ko Iesu Keriso!

²⁰ Ka muitua e tautolu e tau takitakiaga “kua tohi ke he tau tohi” ti fakatumau e fakamooli ha tautolu ki a Iehova he magaaho kamatamata fakahiku, to tohi tukulagi e ia e tau higoa ha tautolu he “tohi haia he moui.” Maeke ia tautolu ke moua e moui tukulagi! Ti kua lata a tautolu ke TUTŪ ke totou e mena ne talahau he Tohi Tapu, ONOONO ke maama e kakano ma tautolu, ti FANOGONOGO he omaoma mogonei ke he tau takitakiaga he Atua. Ka taute e tautolu e tau mena nei, maeke a tautolu ke hao he matematekelea lahi mo e fiafia ke fakaako tukulagi hagaao ki a Iehova ko e ha tautolu a Atua pulotu mo e fakaalofa.​—Fakamatalaaga 3:11; Roma 11:33.