TALA KE HE MOUI
Aoga ki a Au he Feoaki mo Lautolu ne Iloilo
MANATU e au he taha pogipogi makalili he tau tau loga kua mole i Brookings ha South Dakota i U.S.A. Hane logona fakahaga e au e hahau he matagi aisa ia. Ko au mo e matakau tote he tau tagata i loto he pā ne nakai fai mena fakamafana, ti kua tutututu oti a mautolu he makalili. Tutū a mautolu tata ke he pā lahi ne pukenamo he vai ti kua makalili e vai! To tala atu fakakū e au e tala hagaao ke he moui haaku ke maama e mutolu e kakano ne haia a mautolu he kavi ia.
MAGAFAOA HAAKU
Fanau au ia Mati 7, 1936. Fā e tama he tau matua haaku ti ko au ne fakahiku. Nonofo a mautolu he faama tote he faahi uta ha South Dakota. Ko e gahua he faama ko e vala uho lahi he moui he magafaoa ha mautolu, ka e nakai ko e vala ne mua atu e uho. Papatiso e tau matua haaku ko e Tau Fakamoli a Iehova he 1934. Tukulele e tau momoui ha laua ki a Iehova ti ko e taute he finagalo Haana ko e vala ne mua atu e uho ki a laua. Ko e matua taane haaku ko Clarence, mo e he magaaho fakamui ko e agikolo haaku ko Alfred, ne eke ai mo fekafekau kamupanī (mogonei ko e leveki he kau he tau motua) he fakapotopotoaga tote ha mautolu i Conde ha South Dakota.
Ō tumau e magafaoa ha mautolu he tau feleveiaaga mo e he taha fale ke he taha fale ke fakailoa ke he falu hagaao ke he amaamanakiaga homo ue atu he Tohi Tapu ma e vahā anoiha. Ko e fakafifitakiaga mo e fakamahani he tau matua haaku ki a mautolu ne lagomatai a mautolu ke fakaalofa ki a Iehova. Ko e mahakitaga haaku ko Dorothy mo au ne eke mo tau tagata fakailoa he Kautu he mogo ne ono e tau ha maua. He 1943, ne hu au he Aoga Fekafekau Fakateokarasi ne kamata laia.
Ko e tau fonoaga mo e tau toloaga ko e vala aoga lahi he tau momoui ha mautolu. Manatu e au e fonoaga he 1949 i Sioux Falls ha South Dakota. Ko e Matakainaga ko Grant Suiter ne lauga “Nakai Mule ke he Haau a Manatu!” Fakamaama e ia kua lata e tau Kerisiano tukulele oti ke fakaaoga e tau momoui ha lautolu ke fakamatala e tala mitaki he Kautu he Atua. Mole ia ti tukulele e au e moui haaku ki a Iehova. Papatiso au he toloaga he takaiaga hake i Brookings ia Novema 12, 1949. Kakano ia ti ko au he pā makalili lahi ia ne totoku e au fakamua. Tokofā a mautolu ne leo ke papatiso he pā lahi ne talaga aki e lapatoa.
Mogoia ne fifili au kua manako au ke paionia. Kamata au ia Ianuari 1, 1952, he 15 e tau haaku. Pehē e Tohi Tapu: “Ko ia kua feoaki mo e tau tagata iloilo, kua iloilo ni a ia,” ti tokologa a lautolu ne iloilo he magafaoa haaku ne lalago e fifiliaga haaku ke paionia. (Tau Fakatai 13:20) Fa mahani au ke fano ke fakamatala mo e agikolo haaku ko Julius, ne 60 e tau he moui. Pete he motua atu a ia ia au, ne fiafia a maua he fakalataha ke he gahua he fonua. Lahi e mena ne ako mai e au ia ia mo e tau iloaaga haana he moui. Nakai leva ti eke a Dorothy mo paionia foki.
LAGOMATAI HE TAU LEVEKI TAKAIAGA AU
He tote au, tokologa e tau leveki takaiaga mo e tau hoana ha lautolu ne uiina he tau matua haaku ke nonofo mo mautolu. Taha e hoa ne lagomatai lahi mahaki ki a au ko Jesse mo Lynn Cantwell. Ne leveki mo e fakamafana e laua au. Mogo ne fekafekau a laua ke he tau fakapotopotoaga tata mai, ne uiina e laua au falu mogo ke ō mo laua he gahua he fonua. Fiafia mooli au he fa ō mo laua! Manako au ke fakamakai nakai noa ke he gahua ha Iehova mo e paionia tuga a laua.
Ko e leveki takaiaga ha mautolu he mogo fakamui ko Bud Miller. He ahiahi mai a ia mo e hoana haana ko Joan ke he fakapotopotoaga ha mautolu, kua 18 tuai e tau haaku. He magaaho ia, kua lata au ke tū ki mua he draft board, ko e komiti ke fifili ko hai kua lata ke hu he kautau. Manako a lautolu ki a au ke taute falu gahua ne iloa e au kua totoko ke he poakiaga ha Iesu ke tuuho ke he tau mena politika. Ka e manako au ke fakamatala e tala mitaki he Kautu. (Ioane 15:19) Ti ole au ke manamanatu a lautolu ki a au ko e fekafekau.
Fiafia lahi au he pehē e Matakainaga ko Miller to hau a ia mo au ke feleveia mo e komiti. Ko e tagata nakai mā a ia ti nakai matakutaku a ia he tau tagata. Iloa mitaki foki e ia e tau Tohiaga Tapu. He ko ia mo au, ne foaki ki a au e loto malolō lahi! He vahā mafana he 1954, ha ko e fua he feleveiaaga ia ne talia he komiti e ole haaku ke manamanatu ki a au ko e fekafekau. Kua atāina au mogonei ke lahi e mena ke taute ma Iehova.
Nakai leva e mena ia ne uiina au ke gahua he Peteli, ne fakahigoa he mogoia ko e Watchtower Farm he Staten Island i New York. Ne fekafekau au i ai kavi ke he tolu e tau. Loga e tau iloaaga atihake haaku ha kua tokologa e matakainaga iloilo ne feleveia mo e gahua mo lautolu.
GAHUA HE PETELI
Ko e faama he Staten Island ne haia i ai foki e fale letiō WBBR. Ne fakaaoga ai he Tau Fakamoli a Iehova he 1924 ke he 1957. Kua 15 ke he 20 ni e matakainaga he magafaoa Peteli ne kotofa ke he faama ia. Laulahi ia mautolu ne fuata mo e nakai fai iloilo. Ka ko e matakainaga fakauku ne motua ko Eldon Woodworth ne gahua mo mautolu. Tuga e matua taane a ia ki a mautolu ti loga e mena ne fakaako ki a mautolu. Falu mogo ka fai lekua a mautolu ko e taha ke he taha, pehē e Matakainaga ko Woodworth, “Kua homo mooli e mena ne taute he Iki ke gahua fakalataha mo ia.”
Ko e Matakainaga ko Frederick W. Franz ne fakalataha foki mo mautolu ti lagomatai a mautolu oti. Iloilo a ia ti iloa mitaki lahi foki e Tohi Tapu. Ti fiafia a ia ki a mautolu oti. Ko e tagata kaitunu ha mautolu ko Harry Peterson. Mukamuka lahi a mautolu ke fakaaoga e higoa fakahiku haana ke he higoa mooli haana ko Papargyropoulos. Ko ia foki ko e taha ia lautolu ne fakauku ti fiafia lahi a ia ke he gahua he fonua. Taute fakamitaki he Matakainaga ko Peterson e gahua haana he Peteli ka e nakai fakaheu e ia e gahua he fonua. Totou teau e tau mekasini ne foaki e ia he tau mahina takitaha. Iloa mitaki foki e ia e Tohi Tapu mo e tali e tau hūhū loga ha mautolu.
AKO MAI AU HE TAU MATAKAINAGA FIFINE ILOILO
He faama, ne fakatokatoka e mautolu e tau fua lakau mo e tau lakau kai ti fafao ai he tau tiniapa.
Kavi ke he 42,600 lita he tau fua lakau mo e tau lakau kai ne fafao e mautolu he tau apa he tau tau takitaha ma e magafaoa Peteli. Gahua au mo Etta Huth, ko e matakainaga fifine iloilo lahi. Taute e ia e tau resapī ne fakaaoga e mautolu ke tauteute aki e tau fua lakau mo e tau lakau kai. Ko e tau matakainaga fifine he matakavi ia ne o mai ke gahua mo mautolu, ti lagomatai e Etta ke fakatokatoka e tau gahua ha lautolu. Pete kua lahi e mena ha Etta ne iloa ke fafao e tau fua lakau i loto he tau gati apa, ne fakalilifu tumau e ia e tau matakainaga ne leveki e faama. Fakatoka e ia e fakafifitakiaga mitaki ma mautolu oti.Ko Angela Romano taha he tau matakainaga fuata ne hau ke lagomatai he faama. Lagomatai e Etta a ia he hau a ia ke he kupu mooli. Ne mau a maua mo Angie ia Aperila 1958, ti kua fiafia a maua he fekafekau tokoua ki a Iehova ke 58 e tau. He tau tau loga, ko e mahani fakamooli ha Angie ki a Iehova ne fakamalolō e fakamauaga ha maua. Ko e matakainaga iloilo a ia ti falanaki katoatoa au ki a ia, pete ni e tau mena uka ne fehagai mo maua.
KOTOFAAGA MISIONARE MO E GAHUA FAIFANO
Ko e mogo ne sela he tau matakainaga taane e tau fale WBBR i Staten Island he 1957, ne gahua fakakū au he Peteli i Brooklyn. Ti mau a maua mo Angie, ti toka e au e Peteli. Tolu e tau ne paionia a maua i Staten Island. Fai magaaho ne gahua foki au he fale letiō ne fakahigoa ko e WPOW, ne pule he tau tagata foou.
Ne fakatumau a maua mo Angie ke fakamukamuka e moui ke atā ke ō ke fekafekau he ha matakavi ne kua lata. Ko e fua, ne talia e maua e uiina he 1961 ke fekafekau ko e tau paionia pauaki he Falls City i Nebraska. Ka e nakai leva he hohoko a maua ki ai, ne uiina a maua ke ō ki South Lansing i New York, ke taha e mahina ke ō he Aoga Fekafekau he Kautu. Fiafia a maua ke he fakamahaniaga ne moua e maua ti manatu ai ka oti e aoga to liliu ki Nebraska. Ka e ofo lahi a maua he moua e kotofaaga foou. To ō a maua ke fekafekau ko e tau misionare i Cambodia! He motu fulufuluola ia he Faahi Uta ki Toga ha Asia ne kitia, logona, mo e kamata e maua e tau mena foou. Manako mooli a maua ke tala age ke he tau tagata i ai e tala mitaki hagaao ke he Kautu.
Ka e hiki e tuaga fakapolitika ha Cambodia, ti lata a maua ke ō ke he Faahi Toga ha Vietnam. He mole ua e tau, ne gagao lahi au ti momoko ai ne liliu a maua ki United States. Lata au ke fai magaaho ke malolō ai. He malolō au, ne liu a maua kamata ke paionia.
Ia Mati 1965 ne kamata a maua he gahua faifano ke ahiahi atu ke he tau fakapotopotoaga. Ke 33 e tau, ne fiafia au mo Angie he gahua takaiaga mo e gahua faahimotu ti lagomatai he tau fonoaga. Fiafia au ke he gahua nei, ha ko e tau fonoaga ko e tau magaaho atihake tumau a ia ki a au. Totou tau he ahiahi atu a maua ke he tau fakapotopotoaga mo e i New York City katoa, ti loga e tau fonoaga ne taute ki Yankee Stadium.
LILIU A MAUA KE HE PETELI MO E TAU AOGA FAKATEOKARASI
Loga e kotofaaga foou mo e uka ne moua e maua mo Angie he tau tau. He 1995, ne ole ki a au
ke fakaako he Aoga Fakaako Fekafekau Lagomatai. Tolu e tau he mole, ne uiina a maua ke ō ke he Peteli. Mole 40 e tau, fiafia au he liu atu ke he Peteli ne kamata ai e gahua mau pauaki haaku. Fai magaaho ne gahua au he Faahi Gahua Fekafekau mo e faiaoga ke he loga e tau aoga. He 2007, ne fakatū he Kau Fakatufono e Faahi he Tau Aoga Fakateokarasi ke lagomatai e tau aoga oti ne fakaako he Peteli, ti fai tau ne leveki ai e au.He tau tau kua mole, loga e hikiaga ne taute ke he tau aoga he Peteli. Ko e Aoga ma e Tau Motua he Fakapotopotoaga ne kamata he 2008. He ua e tau i mua molea e 12,000 motua ne fakaako i Patterson mo e he Peteli i Brooklyn. Ko e aoga ia mogonei kua matutaki ke he loga e matakavi. He 2010 ko e higoa he Aoga Fakaako Fekafekau Lagomatai ne hiki ke he Aoga Tohi Tapu ma e Tau Matakainaga Taane Nofo Tokotaha, mo e aoga foou ne fakatū, ne fakahigoa ko e Aoga Tohi Tapu ma e Tau Hoa Kerisiano.
Ia Sepetema 2014, ko e tau aoga ua ia ne tuku fakalataha ti eke mo Aoga ma e Tau Tagata Fakamatala. Ko e tau tagata fakaako ko e tau hoa mau, tau matakainaga taane nonofo takitokotaha po ke tau matakainaga fifine nonofo takitokotaha. Tokologa he lalolagi katoa ne fiafia he logona to fakahoko foki e aoga nei he motu ni ha lautolu. Atihake ke kitia e tokologa kua moua e magaaho ke o atu ke he tau aoga nei. Ti fiafia lahi au ke feleveia mo e tau matakainaga tokologa ne hikihiki e tau momoui ha lautolu ke moua e fakamahaniaga nei.
Ka manamanatu au ke he moui haaku mai he mogo ato papatiso au he pā makalili ke hoko mai ke he mogonei, fakaaue au ki a Iehova ma e tau tagata iloilo ne feleveia e au. Lagomatai e lautolu au ke iloa mitaki mo e fekafekau fakamitaki ki a Iehova. Falu ne fuata ia au, mo e falu ne momotua ia au. Ti tokologa mai he tau aga fakamotu ne kehe mai he haaku. Ka e kitia e au mai he tau mahani mo e tau aga ha lautolu kua fakaalofa lahi mahaki a lautolu ki a Iehova. Fiafia lahi au ke moua loga e tau kapitiga iloilo i loto he tau tagata ha Iehova ne maeke ke ako mai au i ai.