Skip to content

Skip to table of contents

Kia Manamanatu mo e Totonu he Fifitaki a Iehova

Kia Manamanatu mo e Totonu he Fifitaki a Iehova

“Uhoaki e tagata kua manatu ke he tagata nofogati.”—SALAMO 41:1.

TAU LOLOGO: 35, 50

1. Fakakite fēfē he tau tagata tapuaki ha Iehova kua fakaalofa a lautolu ke he taha mo e taha?

KO E tau tagata tapuaki ha Iehova he lalolagi katoa ko e vala he magafaoa. Ko lautolu ko e tau matakainaga ne fakaalofa e taha ke he taha. (1 Ioane 4:16, 21) Falu magaaho ne taute e lautolu e tau foakiaga lalahi ma e tau matakainaga ha lautolu, ka e laulahi he tau magaaho kua fakakite e lautolu e fakaalofa ha ko e tau mena ikiiki loga ne taute ai ma lautolu. Ma e fakatai, liga talahau e lautolu taha mena mitaki ke he tau matakainaga po ke fehagai totonu mo lautolu. Ka manamanatu a tautolu ke he falu, kua fifitaki e tautolu ha tautolu a Matua he lagi.​—Efeso 5:1.

2. Fifitaki fēfē e Iesu e fakaalofa he Matua haana?

2 Fifitaki katoatoa e Iesu e Matua haana. Fehagai totonu tumau a ia ke he falu. Pehē a ia: “Kia o mai a mutolu kia au, ko mutolu oti ne matematekelea mo e pehia he tau kavega; ko au foki ke okioki ai a mutolu.” (Mataio 11:28, 29) Ka fifitaki e tautolu a Iesu mo e fakakite “kua manatu ke he tagata nofogati,” to fakafiafia e tautolu a Iehova, mo e to fiafia foki a tautolu. (Salamo 41:1) He vala tala nei, to kitekite a tautolu ke he puhala ka manamanatu a tautolu ke he tau tagata he magafaoa ha tautolu, tau matakainaga ha tautolu, mo lautolu ne feleveia he gahua fakamatala.

KIA MANAMANATU KE HE MAGAFAOA

3. Manamanatu fēfē e taane ke he hoana haana? (Kikite fakatino he kamataaga.)

3 Lata e tau taane ke fakatoka e fakafifitakiaga mo e fakakite e lahi he levekiaga ha lautolu ma e tau magafaoa ha lautolu. (Efeso 5:25; 6:4) Pehē e Tohi Tapu kua lata e tau taane ke manamanatu mo e maama e tau hoana ha lautolu. (1 Peteru 3:7) Ko e taane ne maama kua iloa pete e kehe a ia mai he hoana haana he tau puhala loga, nakai mahomo hake a ia ke he hoana. (Kenese 2:18) Manamanatu a ia ke he tau logonaaga he hoana haana mo e fakalilifu ki a ia. Ko e hoana i Canada ne talahau hagaao ke he taane haana: “Nakai ekefakakelea e ia e tau logonaaga haaku po ke pehē, ‘Nakai lata a koe ke logona hifo pihia.’ Ko ia foki ko e tagata fanogonogo mitaki. Ka lagomatai e ia au ke hiki e manatu haaku ke he matakupu, ne taute e ia mo e totonu.”

Tumau e taane ke fakamooli ke he hoana ha kua fakaalofa ki a ia ti fakavihia e mena kelea

4. Fakakite fēfē he taane kua manamanatu a ia ke he tau logonaaga he hoana haana he puhala ne fehagai a ia mo e falu fifine?

4 Ko e taane ne manamanatu ke he tau logonaaga he hoana haana ne nakai kalahī ke he falu fifine po ke fakakite e fiafia nakai meā ki a lautolu, he ha ha i ai e tagata, he social media, po ke Initanete. (Iopu 31:1) Nakai fakaaoga e ia e social media ke kalahī, ti nakai kitekite a ia ke he tau faahi kupega hila nakai meā. Ē, matutaki tumau e taane ke mahani fakamooli ke he hoana haana ha ko e fakaalofa haana ki a ia mo e fakaalofa haana ki a Iehova ti fakavihia e mena kelea.​—Totou Salamo 19:14; 97:10.

5. Maeke fēfē e hoana ke manamanatu ke he taane haana?

5 Ka fifitaki he taane e fakataiaga mitaki he haana a ulu ko Iesu Keriso, to mukamuka lahi ma e hoana haana ke “fakalilifu” a ia. (Efeso 5:22-25, 33) Ti ka fakalilifu he hoana a ia, to lali a ia ke maama e tau logonaaga he taane mo e fehagai totonu mo ia ka lavelave ke he tau mena he fakapotopotoaga po ke ka fehagai a ia mo e tau lekua. Ko e taane i Britain ne pehē: “Falu mogo, mailoga he hoana haaku e hiki he aga haaku kua fai mena ne fakatauhele ki a au. Ti fakagahua e ia e matapatu fakaakoaga he Tau Fakatai 20:5, pete kua kakano ai ke fakatali ke he magaaho hako ke ‘utu mai’ e tau manatu haaku kaeke ko e matakupu kua atā au ke fakatutala mo ia.”

6. Maeke fēfē a tautolu oti ke fakamafana e tau fanau ke manamanatu ke he falu ti mahani totonu, mo e to aoga fēfē ke he tau fanau?

6 Ka fakafehagai e tau matua he puhala manamanatu, kua fakatoka e laua e fakafifitakiaga mitaki ma e tau fanau ha laua. Lata foki a laua ke fakaako e tau fanau ke manamanatu ke he falu ti mahani totonu. Ma e fakatai, fakaako he tau matua e tau fanau ke nakai tafepoi he Fale he Kautu. Po ko lautolu he tau fakafiafiaaga, maeke e tau matua ke tala age ke he tau fanau ke fakatali ke moua mua e tau mena kai ha lautolu ne momotua. Mooli, maeke e tau tagata oti he fakapotopotoaga ke lagomatai e tau matua. Ti lata a tautolu ke nava ke he tama ka taute e ia e taha mena mai he loto, ma e fakatai, ka hafagi e ia e gutuhala ma tautolu. To taute he mena nei e tama ke logona hifo e fiafia mo e to lagomatai a ia ke fakaako “kua mua e monuina hana ke foaki atu, ke he monuina hana ke talia mai.”​—Gahua 20:35.

KIA MANAMANATU KE HE FAKAPOTOPOTOAGA

7. Manamanatu fēfē a Iesu ke he tagata teliga tuli, ti ko e heigoa ne fakaako e tautolu mai he fakafifitakiaga ha Iesu?

7 Taha aho ko Iesu he matakavi i Tekapoli, ne tamai he tau tagata “kia ia e tagata teliga tuli mo e leo fakakilole.” (Mareko 7:31-35) Fakamaulu e Iesu a ia ka e nakai i mua he falu. Ko e ha? Ha kua teliga tuli e tagata ti liga fuafuakelea e logonaaga haana he moto tagata. Maama e Iesu e tau logonaaga he tagata teliga tuli, ti “takitaki age e ia a ia tokotaha” ke he matakavi ne nakai fai tagata i ai mo e fakamaulu a ia. Mooli, nakai maeke a tautolu ke taute e tau mana, ka e lata a tautolu ke manamanatu ke he tau manako mo e tau logonaaga he tau matakainaga ha tautolu ti mahani totonu ki a lautolu. Tohi he aposetolo ko Paulo: “Kia manatu foki a tautolu ko e taha ke he taha, ke fakalagalaga ai e fakaalofa mo e tau gahua mitaki.” (Heperu 10:24) Maama e Iesu e logonaaga he tagata teliga tuli ti fehagai mo ia he puhala totonu. Ko e fakafifitakiaga mitaki mooli ma tautolu!

8, 9. Fakakite fēfē e tautolu kua manamanatu a tautolu ki a lautolu ne momotua mo lautolu ne kulikuli? (Talahau e tau fakataiaga.)

8 Kia manamanatu ki a lautolu ne momotua mo lautolu ne kulikuli. Ko e aga kua mua atu e aoga he fakapotopotoaga Kerisiano ko e fakaalofa, nakai ko e fakamukamuka. (Ioane 13:34, 35) Fakalagalaga he fakaalofa a tautolu ke taute e tau mena oti kua maeke ke lagomatai e tau matakainaga ha tautolu kua momotua po ke kulikuli ke hohoko atu ke he tau feleveiaaga mo e ke fakamatala. Lagomatai e tautolu a lautolu pete foki ka nakai lauia mitaki ki a tautolu po ke ka nakai lahi mahaki e mena ha lautolu ka taute. (Mataio 13:23) Ko Michael ne nofo he nofoa fakataveli kua loto fakaaue lahi ke he lagomatai ne moua e ia mai he magafaoa haana mo e tau matakainaga he fakapotopotoaga haana. Pehē a ia: “Ha ko e lagomatai ne foaki mai e lautolu ki a au, maeke au ke fano ke he laulahi he tau feleveiaaga mo e fakalataha tumau ke he gahua fakamatala. Fiafia lahi au ke fakamatala ke he toloaga tagata.”

9 He tau Peteli loga, ha ha i ai e tau matakainaga tua fakamooli kua momotua po ke kulikuli. Ko e tau leveki manamanatu ne fakakite e fakaalofa ki a lautolu he fakatokatoka ma lautolu ke fakamatala he tohitohi mo e fakaaoga e telefoni. Ko Bill ne 86 e tau he moui ti tohitohi ke he tau tagata he tau matakavi mamao ne pehē: “Loto fakaaue a mautolu ke he kotofaaga ke maeke ke tohi e tau tohi.” Ko Nancy ne teitei 90 e tau he moui ne talahau: “Nakai onoono au ke he tohi he tau tohi ko e fafao noa ni he tau fagatohi. Ko e gahua fakamatala anei. Lata e tau tagata ke iloa e kupu mooli!” Ko Ethel ne fanau he 1921 ne pehē: “Ko e mamahi ko e vala he moui haaku. Falu aho ne uka ia au ke tauteute.” Pete kua pihia, fiafia a ia ke fakamatala he fakaaoga e telefoni ti fai liu aahi atu mitaki. Ko Barbara ne 85 e tau he moui ne fakamaama: “Ha kua nakai malolō e tino haaku, uka lahi e gahua fakamatala tumau ki a au. Ka e fakamalolō he fakamatala he telefoni au ke tutala ke he falu. Fakaaue ma Iehova!” Ato hoko ke he taha e tau, ko e matakau ha lautolu ne momotua kua uho lahi ne fakaaoga 1,228 e tula he gahua fakamatala, tohi 6,265 e tau tohi, molea 2,000 e tau tutala telefoni, ti foaki 6,315 e tohi! Mauokafua a tautolu ko e tau laliaga ha lautolu kua fakafiafia lahi a Iehova!​—Tau Fakatai 27:11.

10. Lagomatai fēfē e tautolu e tau matakainaga ke lahi e aoga mai he tau feleveiaaga?

10 Kia manamanatu he tau feleveiaaga Kerisiano. Ka manamanatu a tautolu, lagomatai e tautolu e tau matakainaga ke lahi e aoga mai he tau feleveiaaga. Puhala fe? Taha puhala ke hohoko tuai ke maeke ia tautolu ke nakai fakatauhele a lautolu. Falu mogo, liga mule a tautolu ha ko e tau mena tutupu fakaofo. Ka fa mule a tautolu, lata a tautolu ke manamanatu ke he puhala kua lauia ai e tau matakainaga ha tautolu mo e tau hikiaga ka taute e tautolu ke fakakite kua manamanatu a tautolu ki a lautolu. Manatu foki, ko Iehova mo e Tama haana ne uiina a tautolu ke he tau feleveiaaga. (Mataio 18:20) Lata mooli a tautolu ke fakakite e fakalilifu ha tautolu ki a laua he hohoko tuai!

11. Kua lata he ha e tau matakainaga taane ne fai vala he feleveiaaga ke muitua ke he takitakiaga he 1 Korinito 14:40?

11 Ka manamanatu a tautolu ke he tau matakainaga ha tautolu, to muitua e tautolu e takitakiaga he Tohi Tapu: “Kia eke e tau mena oti mo e fulufuluola mo e taute fakamitaki.” (1 Korinito 14:40) Ko e tau matakainaga taane ne fai vala he feleveiaaga kua muitua ke he takitakiaga nei ka oti he magaaho kotofa. He puhala nei, manamanatu a lautolu nakai ni ke he tagata lauga ka mui mai ka e pihia foki ke he fakapotopotoaga katoa. Manamanatu ke he falu ne liga lauia ka mule e oti he feleveiaaga. Falu matakainaga kua loa e hala ke liliu ke he tau kaina. Falu ne lata ke moua e pasi po ke tuleni. Mo e falu ne nakai tua e hoa kua amanaki ke hohoko mai a lautolu ki kaina he magaaho kua lata.

12. Ko e ha ne lata e tau motua ke moua e fakalilifu mo e fakaalofa ha tautolu? (Kikite puha “ Kia Manamanatu ki a Lautolu ne Takitaki.”)

12 Gahua malolō e tau motua he fakapotopotoaga mo e gahua fakamatala, ti lata a lautolu ke moua e fakalilifu mo e fakaalofa ha tautolu. (Totou 1 Tesalonia 5:12, 13.) Kua fakaaue lahi mooli a koe ke he tau mena oti ne taute e lautolu ma haau. Fakakite e koe e mena nei he omaoma mo e lalago fakamakai a lautolu, ha kua “leoleo a lautolu ke he tau agaga ha mutolu, to tala atu foki e lautolu e tala ki ai.”​—Heperu 13:7, 17.

KIA MANAMANATU HE GAHUA FAKAMATALA

13. Ko e heigoa ka fakaako e tautolu mai he puhala ne fehagai a Iesu ke he tau tagata?

13 He perofetaaga hagaao ki a Iesu, pehē a Isaia: “Nakai papaki e ia e kaho ne maihiihi; to nakai tamate e ia e vavae kua puho tote.” (Isaia 42:3) Ko e fakaalofa ha Iesu ma e tau tagata, kua ha ha ia ia e loto hofihofi. Maama e ia e tau logonaaga ha lautolu kua loto lolelole tuga e “kaho ne maihiihi” po ke “vavae kua puho tote,” ti fehagai totonu mo e fakauka a ia ki a lautolu. Manako foki e tau fanau ke fakalataha mo Iesu. (Mareko 10:14) Mooli, nakai maama po ke fakaako e tautolu e tau tagata ke he puhala ne taute e Iesu! Ka e maeke a tautolu ke fakakite kua manamanatu a tautolu ki a lautolu he fonua ha ko e ha tautolu a puhala vagahau, magaaho ka taute ai, mo e fiha e leva he nonofo ai.

Ko e tau kupu mo e leo he vagahau ha tautolu ka fakakite kua totonu mo e manamanatu a tautolu

14. Ko e ha kua lata ke manamanatu ke he puhala vagahau ha tautolu ke he tau tagata?

14 Puhala fe kua lata a tautolu ke vagahau ke he tau tagata? Totou miliona e tau tagata he vahā nei kua “fakafita a lautolu, mo e tiaki atu ai” he tau kolokolovao mo e favale he tau tagata pisinisi, fakapolitika, mo e tau takitaki lotu he lalolagi nei. (Mataio 9:36) Ko e fua, tokologa ne nakai falanaki ke he ha tagata mo e nakai fai amaamanakiaga. Kakano haia ko e tau kupu ne fakaaoga mo e leo he vagahau ha tautolu kua lata ke fakakite kua totonu mo e manamanatu a tautolu ki a lautolu! Tokologa e tagata ne manako ke fanogonogo ke he fekau ha tautolu nakai ni ha kua lahi e fakaaoga e tautolu e Tohi Tapu. Ka kua fiafia mooli foki a tautolu ki a lautolu mo e fakakite e fakalilifu ki a lautolu.

15. Ko e heigoa falu puhala ka manamanatu a tautolu ke he tau tagata he fonua?

15 Loga e puhala ka manamanatu a tautolu ke he tau tagata he fonua ha tautolu. Lata a tautolu ke hūhū he puhala totonu mo e fakalilifu. Taha e paionia ne fekafekau he fonua ne tokologa e tagata kua mā, ti nakai hūhū e ia e tau hūhū ne fakafuafua kelea a lautolu kaeke ke nakai iloa e lautolu e tali hako. Nakai hūhū a ia, “Iloa nakai e koe e higoa he Atua?” po ke “Iloa nakai e koe ko e heigoa e Kautu he Atua?” Ka e liga talahau e ia taha mena tuga e, “Fakaako e au mai he Tohi Tapu kua fai higoa e Atua. Maeke nakai au ke fakakite atu e higoa ia?” Ko e puhala nei ne nakai gahuahua ke he tau matakavi oti ha kua kehekehe e tau tagata mo e tau aga fakamotu. Ka kua lata tumau ke fehagai totonu mo e fakalilifu ke he tau tagata he fonua ha tautolu. Ke taute e mena nei, lata a tautolu ke iloa mitaki a lautolu.

16, 17. Fakakite fēfē e tautolu e totonu ka fifili (a) ko e magaaho fe ke ahiahi atu ke he tau tagata? (e) ko e fiha e leva ka tutala a tautolu ki a lautolu?

16 Magaaho fe kua lata a tautolu ke ahiahi ke he tau tagata? Ka ō a tautolu he taha gutuhala ke he taha gutuhala, nakai amanaki e tau tagata ki a tautolu ha kua nakai uiina e lautolu a tautolu. Aoga lahi mogoia ke ahiahi atu ki a lautolu he magaaho ka liga makai lahi a lautolu ke tutala. (Mataio 7:12) Ma e fakatai, fiafia kia e tau tagata he matakavi haau ke momohe loloa he matahiku vahā tapu? Ti liga maeke mogoia a koe ke kamata e gahua fakamatala he puhalatū, fakamatala he toloaga tagata, po ke tau liu aahi atu ke he tau tagata ne iloa e koe kua atā ke tutala.

17 Fiha e leva kua lata a tautolu ke nonofo? Tokologa e tagata ne lavelave lahi, ti liga mitaki ke fakakū e tau ahiahi atu ha tautolu, mua atu ke he kamataaga. Mitaki ke mafiti e fakatutalaaga ha tautolu ka e nakai leva e nofo. (1 Korinito 9:20-23) Ka kitia he tau tagata kua maama e tautolu na lavelave a lautolu, liga makai lahi a lautolu ke tutala ki a tautolu he taha magaaho foki ka kitia a tautolu. Ka fakatātā e tautolu e tau mahani ne moua mai he agaaga he Atua, to eke mooli a tautolu mo “tau ekegahua . . . fakalataha mo e Atua.” Liga fakaaoga foki e Iehova a tautolu ke lagomatai e taha tagata ke fakaako e kupu mooli!​—1 Korinito 3:6, 7, 9.

18. Ka manamanatu a tautolu ke he falu, ko e heigoa e tau monuina ka amaamanaki a tautolu ke moua?

18 Kia taute e tau mena oti kua maeke ia tautolu ke manamanatu ke he tau tagata he magafaoa ha tautolu, tau matakainaga ha tautolu, mo lautolu kua feleveia he gahua fakamatala. To moua ai e tautolu e tau monuina loga mogonei mo e anoiha. Pehē e Salamo 41:1, 2: “Uhoaki e tagata kua manatu ke he tagata nofogati; to fakahao e Iehova a ia ke he aho kelea. To leveki e Iehova a ia mo e fakamoui; to monuina foki a ia ke he motu.”