Tau Tagata Tau ke he Atua To Nakai Kautu!
Tau Tagata Tau ke he Atua To Nakai Kautu!
“To tau a lautolu kia koe, ka e nakai kautu a lautolu ki a koe.”—IEREMIA 1:19.
1. Ko e heigoa e kotofaaga ne moua e Ieremia, mo e fiha e loa he gahua hana?
NE KOTOFA e Iehova e fuata ko Ieremia ke perofeta ke he tau motu. (Ieremia 1:5) Kua tupu e mena nei he magahala he pule he patuiki mitaki ko Iosia ha Iuta. Ko e fekafekauaga fakaperofeta ha Ieremia kua fakaholo atu ke he magahala matematekelea ato hoko e tau ha Papelonia ki Ierusalema mo e uta e tau tagata he Atua ke fakapaea.—Ieremia 1:1-3.
2. Fakamalolo fefe e Iehova a Ieremia, mo e ko e heigoa e kakano he tau ke he perofeta ia?
2 Ko e tau matafekau he fakafiliaga ne fakamatala e Ieremia kua amanaki ke fakaohooho e totokoaga. Ti ko e mena ia ne fakamalolo he Atua a ia ke he tau mena ka tutupu i mua. (Ieremia 1:8-10) Ke tuga anei, ko e agaga he perofeta kua fakamalolo he tau kupu nei: “To tau a lautolu kia koe, ka e nakai kautu a lautolu kia koe; ha kua fakalataha au mo koe, ke laveaki a koe, kua pihia mai a Iehova.” (Ieremia 1:19) Ke tau ki a Ieremia ko e tau atu a ia ke he Atua. He vaha nei, ha ha ia Iehova e matakau fekafekau tuga e tau perofeta ne tatai e gahua ke he ha Ieremia. Ke tuga a ia, ne fakamatala fakamalolo e lautolu e kupu fakaperofeta he Atua. Ti kua lauia e tau tagata oti kana he matafekau nei mo e tau motu ke he mitaki mo e kelea, mo e fakalata ni ke he aga ha lautolu ki ai. Tuga he vaha a Ieremia, haia a lautolu ne tau ke he Atua he totoko ke he tau fekafekau hana mo e tau gahua kotofa faka-Atua ha lautolu.
Kua Favale ke he Tau Fekafekau ha Iehova
3. Ko e ha ne favale ai ke he tau fekafekau ha Iehova?
3 Kua favale ke he tau tagata ha Iehova tali mai he mataulu he senetenari ke 20 aki. He tau motu loga, ko e tau tagata loto kelea kua lali ke fakatauhele—e, ke fakamate—e fakapuloaaga he tala mitaki he Kautu he Atua. Kua fakaohooho he ha tautolu a matapatu Fi, ko e Tiapolo a lautolu, ne “kua faifano ai tuga e leona tagi, kua kumi kia falu ke faiola ai e ia.” (1 Peteru 5:8) He oti e “tau vaha he tau motu kehe” he 1914, ne fakatu he Atua hana Tama mo Patuiki fou he lalolagi, fakalataha mo e poakiaga: “Kia pule a koe ki mua ha lautolu kua fai fi kia koe.” (Luka 21:24; Salamo 110:2) Kua fakagahuahua ai e pule hana, ne liti hifo he Keriso a Satani he lagi ke he matakavi he lalolagi. He iloa e ku he hana magaaho, ne puhipuhi atu he Tiapolo hana ita ke he tau Kerisiano fakauku mo e ha lautolu a tau faihoani. (Fakakiteaga 12:9, 17) Ko e heigoa e tau fua ha ko e tau favale tumau he tau tagata tau ke he Atua?
4. Ko e heigoa e tau kamatamata ne hohoko ke he tau tagata ha Iehova he magahala he Felakutaki I he Lalolagi, ka ko e heigoa ne tupu he 1919 mo e 1922?
4 Ko e tau fekafekau fakauku ha Iehova kua fehagai ke he tau kamatamata loga he tua he magahala Felakutaki I he Lalolagi. Kua amuamu mo e fatipiko ki a lautolu, tutuli paku he tau matakau vale, mo e fahi foki. Tuga ne talahau tuai e Iesu, ne eke a lautolu ke ‘vihiatia foki he tau motu oti.’ (Mataio 24:9) He lotouho he tupetupeaga he felakutaki, ne fakaaoga he tau fi he Kautu he Atua e lagatau ne kua fakaaoga ki a Iesu Keriso. Ne tukumale fakavai e lautolu e tau tagata ha Iehova ke fakafualoto, mo e tau atu a lautolu ke he lotouho tonu he fakatokatokaaga kitia he Atua. Ia Me 1918, ne taute e tohi fakatufono ke fakahala e pelesiteni he Sosaiete he Kolo Toko, ko J. F. Rutherford, fakalataha mo e tau hoa tokofitu hana. Ko e tau tagata tokovalu nei kua mamafa lahi e fakahalaaga mo e fakafano ke he fale puipui i Atlanta, Georgia, U.S.A. Hiva e mahina he mole ne fakatoka a lautolu. Ia Me 1919 ne poaki he hopo olelalo kua nakai la tonu e hopo ha lautolu, ti kua fuluhi ai e fakafiliaga. Ati lata ke liu taute e hopo fou, ka e he mogo fakamui ne utakehe he fakatufono e fakahalaaga, mo e fakaata katoatoa ai e Matakainaga Rutherford mo e hana tau hoa. Ne liliu a lautolu taute e tau gahua ha lautolu, mo e tau fonoaga ne taute ki Cedar Point, Ohio, he 1919 mo e he 1922 kua foaki ke he gahua fakamatala he Kautu e malolo fakafou.
5. Fehagai fefe e Tau Fakamoli a Iehova i Sihamani Nasi?
5 Kua kamata mogoia e tau pule okooko he atu tau 1930, mo e kaufakalataha ai a Sihamani, Italia, mo Sapani ke fakatu e pule he Axis. He mataulu he hogofulu tau ia, ne fakahoko e favale muikau lahi ke he tau tagata he Atua, mua atu ki Sihamani Nasi. Ne pa e tau gahua. Ne vetuvetu e tau kaina, mo e tapaki e tau tagata i ai. Ti tokoafe ne tuku he tau kemu pagota ha kua nakai mahalo a lautolu ke fakatikai ha lautolu a tua. Ko e tau ke he Atua mo e hana tau tagata kua foli ke tatafi kehe e Tau Fakamoli a Iehova mai he takaiaga pule okooko ia. * He magaaho ne o e Tau Fakamoli ke hopo fakafili ki Sihamani ke moua e tonuhia ha lautolu, ne tauteute he Reich’s Ministry of Justice e talahauaga loa ke nakai kautu ai a lautolu. Ne pehe: “Kua nakai lata e hopo ke kaumahala ha ko e tau fakaholoaga fakamatafakatufono ne toka ai; ka kua lata ke kumi mo e moua e tau puhala pete ni kua uka ha ko e tau mena kua tohi, ke fakamoli ha lautolu a tau matagahua ne mua.” Kakano he mena nei kua nakai moua e fifiliaga tonu. Ne talahau he tau Nasi ko e tau gahua he Tau Fakamoli a Iehova kua fakafualoto, po ke vale, mo e kua ‘faguna e tuaga he National Socialistic.’
6. Ko e heigoa e tau laliaga ne taute ke fakaoti aki e tau gahua ha tautolu he magahala he Felakutaki II he Lalolagi mo e he mole atu?
6 He magahala he Felakutaki II he Lalolagi, ne pa mo e fakakaupa e tau gahua he tau tagata he Atua i Ausetalia, Kanata, mo e falu motu ne ha i lalo he British Commonwealth—i Aferika, Asia, mo e tau aelani he Kalapini mo e he Pasifika. He Tau Fahi Kaufakalataha, ne ta mai he tau fi mahifi mo e tau tagata fakahehe e ‘fakamamahi ha ko e fakatufono.’ (Salamo 94:20) Ka ko e tau matakupu ke he fakaapa ke he matini mo e matafakatufono he maaga ne pa e fakamatalaaga ke he taha fale mo e taha fale kua ta atu ke he tau hopo fakafili, mo e fifiliaga mitaki he Tau Fahi Kaufakalataha kua ati hake e kaupa puipui ma e ataina ke tapuaki. Fakaaue ki a Iehova, kua nakai kautu e tau gahua he tau fi. He oti e felakutaki i Europa, ne utakehe e paaga. Kua fakatokanoa foki e totou afe he Tau Fakamoli ne tuku he tau kemu pagota, ka kua nakai la oti ia e tau. He mole laia e Felakutaki II he Lalolagi, ne kamata agataha e Felakutaki Taufetului. Ne ta mai foki he tau motu he Fahi Uta a Europa e peehiaga ke he tau tagata ha Iehova. Kua taute pauaki e tau gahua ke fakalavelave mo e fakaoti aki e tau gahua fakamatala ha tautolu, ke fakamotuhia e holoaga he tau tohi Tohi Tapu, ke fakaoti e tau toloaga ha tautolu ma e tau tagata. Kua tokologa ne tuku fale puipui po ke fakafano ke he tau kemu fakatupa.
Holo ki Mua mo e Gahua Fakamatala!
7. Ko e heigoa ne kua hohoko ke he Tau Fakamoli a Iehova i Polani, Rusia, mo e falu a motu he tau tau ne momole laia?
7 He mole atu e tau hogofulu tau loga, ne liu fakaata e gahua fakamatala he Kautu. Ko Polani, pete kua ha ha agaia i lalo he pule Komunisi, ne fakaata e tau fonoaga aho taha he 1982. Ti fakahoko ki ai e tau fonoaga he lalolagi katoa he 1985. Kua lalahi atu e tau fonoaga he lalolagi katoa he 1989, katoa mo e totou afe ne o mai i Rusia mo Ukaraine. He tau ia ne poaki e Hugari mo Polani e fakamauaga fakamatafakatufono ke he Tau Fakamoli a Iehova. He vaha mateafu he 1989, ne tahifo ki lalo e Kaupa a Berlin. Gaogao e tau mahina he mole, ne moua e tautolu e fakaataaga fakamatafakatufono ki Sihamani Uta, mo e nakai leva ne fakahoko e fonoaga he lalolagi katoa ki Berlin. Mo e he kamataaga he hogofulu tau he senetenari ke 20 aki, ne taute e tau tauteuteaga ke matutaki fakatagata atu mo e tau matakainaga i Rusia. Ne tutala ai ke he falu tagata fakatufono i Moscow, mo e he 1991, kua foaki ke he Tau Fakamoli a Iehova e fakamauaga fakamatafakatufono. Tali mai he mogoia kua tupu lahi e gahua i Rusia mo e ke he tau fahi motu ne vala he Kautaha Soviete fakamua.
8. Ko e heigoa ne tupu ke he Tau Fakamoli a Iehova he 45 e tau tau he mole atu e fakaotiaga he Felakutaki II he Lalolagi?
8 Pete kua mafola e favale he falu matakavi, ka e tolomaki agaia ki mua he falu fahi. He 45 e tau tau he mole e felakutaki ke ua aki he lalolagi, ne loga agaia e tau motu ne nakai talia ke foaki e fakamauaga fakamatafakatufono ke he Tau Fakamoli a Iehova. Ke lafi ki ai, kua pa a tautolu po ke tau gahua ha tautolu ke he tau motu 23 i Aferika, 9 i Asia, 8 i Europa, 3 i Amerika Latini, mo e 4 he falu atu motu.
9. Ko e heigoa ne tupu ke he tau fekafekau a Iehova i Malaui?
9 Ne fakafita e Tau Fakamoli a Iehova i Malaui ke he tau favale muikau ne mua he kamataaga he 1967. Ha ko e tu uho ha lautolu ko e tau Kerisiano moli, ko e tau katofia talitonu ha tautolu he kavi ia kua nakai mahalo ke fakatau e tau pine fakapolitika. (Ioane 17:16) He mole e fono he Malawi Congress Party he 1972, ne fakafou ai e favale muikau. Kua vega e tau matakainaga he tau kaina ha lautolu mo e nakai age taha gahua. Totou afe ne fehola kehe he motu neke kelipopo. Ka kua kautu kia e tau tagata tau ke he Atua mo e hana tau tagata? Nakai fakai! He mole e kehekehe he tau tutuaga, ne hokotaki e tapunu he 43,767 he tau tagata fakailoa i Malaui he 1999, mo e molea e 120,000 ne o ke he tau fonoaga he fahimotu i ai. Ti ta foki e la ofisa fou he matapatu taone.
Kumi Hokotaki a Lautolu
10. Tuga ne tupu ki a Tanielu, ko e heigoa ne taute he tau tagata totoko he vaha fou nei ke he tau tagata he Atua?
10 Ko e tau tagata tiaki tua, tau akoako, mo e falu foki kua nakai fiafia ke he matafekau ha tautolu mai he Kupu he Atua. I lalo he peehiaga mai he tau fahi fakalotu a Kerisitenitome, kua kumi puhala fakamatafakatufono e tau tagata totoko ke fakatonu aki e tau ha lautolu ki a tautolu. Ko e heigoa e tau lagatau ne fakaaoga he falu mogo? Ka ko e heigoa e lagatau ne taute he tau tagata pulega kelea ke he perofeta ko Tanielu? He Tanielu 6:4, 5, ne totou e tautolu: “Ti kumi he tau iki ne mua mo e tau iki ke moua e lautolu e mena ke he kautu ke hokotaki ai a Tanielu; ka e nakai moua ai e lautolu ha mena ke hokotaki ai a ia, po ke mena ne mahani kelea ai a ia; ha kua fakamoli ai a ia, ti nakai moua foki e lautolu ha mena ne hehe ai, po ke mahani kelea ai a ia. Ti pehe age e tau tagata ia, Nakai moua e tautolu ha mena ke hokotaki ai a Tanielu na, kaeke ke nakai moua ai e tautolu ha mena kia ia ke he fakatufono he hana Atua.” He vaha nei, kua kumi hokotaki pihia e tau tagata totoko. Ne hoha a lautolu hagaao ke he “tapuakiaga fakahagahaga kelea” mo e lali ke pili e higoa nei ke he Tau Fakamoli a Iehova. He talahau hehe, tuaha noa, mo e fakavai, kua tau mai a lautolu ke he ha tautolu a tapuakiaga mo e ha tautolu a pipiki mau ke he tau matapatu fakaakoaga he Atua.
11. Ko e heigoa e tau fatipiko ne talahau he falu tagata totoko ke he Tau Fakamoli a Iehova?
11 He falu motu, kua nakai talitonu e tau matakau lotu mo e politika ke talahaua kua taute e tautolu e “oma ke he Atua kua mitaki mo e fakamoli ki mua he Atua.” (Iakopo 1:27) Pete kua fakafita e tau gahua Kerisiano ha tautolu ke he 234 e motu, ne talahau he tau tagata totoko nakai ko e “lotu iloa” ha tautolu. Nakai leva ato hoko e fonoaga he lalolagi katoa he 1998, ne fatiaki he nusipepa Athens e tau akoako Ofotoko Heleni ke talahau ko e “[Tau Fakamoli a Iehova] nakai ko e ‘lotu iloa,’ ” pete ni kua kehe e fakafiliaga he European Court of Human Rights. Gaogao e tau aho he mole, ne fatiaki he taha nusipepa he taone ia ni e tagata fakahoko kupu he lotu ke talahau: “Kua nakai lata e [Tau Fakamoli a Iehova] ke eke mo ‘fakapotopotoaga Kerisiano,’ ha kua nakai fai vahaloto a lautolu mo e tua faka-Kerisiano ke he tagata ko Iesu Keriso.” Kua kehe lahi e mena nei, ha kua nakai fai matakau lotu ne kua lahi e peehi ke fifitaki ki a Iesu ka ko e tau Tau Fakamoli a Iehova ni!
12. He tau he felakutaki fakaagaga ha tautolu, ko e heigoa kua lata ia tautolu ke taute?
12 Kua kakapa a tautolu ke puipui mo e fakatu e tala mitaki ha ko e tau mena fakamatafakatufono. (Filipi 1:7) Mua atu, to nakai fakahui po ke fakavalavai e pipiki mauokafua ha tautolu ke he tau tutuaga tututonu he Atua. (Tito 2:10, 12) Ke tuga a Ieremia, kua ‘pipi e tautolu e tau tokupu ha tautolu mo e vagahau e tau mena oti ne poaki e Iehova kia tautolu,’ nakai toka e tau tagata tau ke he Atua ke tukimomo a tautolu aki ha fakamatakutaku. (Ieremia 1:17, 18) Kua fakamailoga fakamaali mai he Kupu Tapu a Iehova e puhala ke uta e tautolu. Kia nakai manatu a tautolu ke fakape atu ke he ‘lima ameame he tagata’ po ke kumi e “malu a Aikupito,” ko e mena ia, ko e lalolagi nei. (2 Nofoaga he Tau Patuiki 32:8; Isaia 30:3; 31:1-3) He tau he tauaga fakaagaga, kua lata ia tautolu ke fakatumau ke tua ki a Iehova mo e loto katoa, toka a ia ke takitaki e tau lakaaga ha tautolu, mo e nakai falanaki ke he ha tautolu ni a pulotu. (Tau Fakatai 3:5-7) Ato ha ha ia tautolu e lagomatai a Iehova mo e takitaki e ia a tautolu, ko e tau gahua ha tautolu to ‘teao ni.’—Salamo 127:1.
Favale Mai ka e Nakai Fakahui
13. Ko e ha kua maeke ke talahau ai kua kaumahala e favale faka-Satani ki a Iesu?
13 Ko e fakafifitakiaga ne mua he mahani fakamoli nakai fakahui ki a Iehova ko Iesu, ko ia ne tukupau ke fakafualoto mo e he faguna e fakatokaaga kua fakatu. He mole e kumikumi atu ke he fakahalaaga a Iesu, ne makai a Pilato ke fakatoka a ia. Ka ko e tau tagata tokologa, he fakaohooho he tau takitaki lotu, kua manako ke fakatautau a Iesu, ka kua nakai hala tukua a ia. Ke hukui aki a ia, ne hea a lautolu ke fakatoka a Parapa—ko e tagata fakapagota he fakafualoto mo e kelipopo tagata! Ne liu a Pilato lali ke fakamaliu e tau loto he tau tagata totoko nakai tonu, ka e fakahiku ni a ia ke mahala ke he hoha he tau tagata. (Luka 23:2, 5, 14, 18-25) Pete kua mate a Iesu i luga he akau fakatautau, ko e favale muikau faka-Satani ke he Tama nakai hala he Atua kua kaumahala katoatoa, ha kua liu fakatu mai e Iehova a Iesu mo e fakatokoluga a ia ke he lima matau Hana. Mo e he aho Penetekoso 33 V.N., puhala he fakalilifu ko Iesu, ne liligi hifo e agaga, ti fakatu ai e fakapotopotoaga Kerisiano—“ko e tagata fakafou.”—2 Korinito 5:17; Gahua 2:1-4.
14. Ko e heigoa ne tupu he magaaho ne feoho atu e matakau lotu faka-Iutaia ke he tau tutaki ha Iesu?
14 Nakai leva ne fakamatakutaku he tau matakau lotu e tau aposetolo, ka ko e tau tutaki ia he Keriso kua nakai oti e vagahau hagaao ke he tau mena ne kitia mo e logona e lautolu. Ne liogi e tau tutaki ha Iesu: “Ma Iki na e, kia kitekite a koe ke he fakamatakutaku mai ha lautolu; mo e foaki mai e koe ke he hau a tau fekafekau, kia talahau atu e lautolu hau a kupu mo e fakamalolo ni.” (Gahua 4:29) Ne tali e Iehova ha lautolu a olelalo mo e fakapuke a lautolu aki e agaga tapu mo e fakamalolo a lautolu ke fakatumau e fakapuloaaga nakai matakutaku ha lautolu. Nakai leva ne liu poaki e tau aposetolo ke fakaoti e fakamatalaaga, ka e tala age a Peteru mo e falu aposetolo: “Kua lata ni ke mua e omaoma ke he Atua ke he omaoma ke he tau tagata.” (Gahua 5:29) Kua nakai fakai e tau fakamatakutaku, tau tapaki, mo e tau fahi ke fakalolelole a lautolu he fakalaulahi e gahua Kautu ha lautolu.
15. Ko hai a Kamalielu, mo e heigoa e tomatomaaga ne age e ia ke he tau tagata totoko fakalotu he tau tutaki ha Iesu?
15 Ka e fefe mogoia e tau takitaki lotu? “Ati vale lahi ai, kua pulega ai a lautolu ke kelipopo [e tau aposetolo].” Ka ko e ako Fakatufono ko Kamalielu, ko e Farasaio, ne ha ha i ai, kua talahaua he motu oti ni. He tuku fakaku e tau aposetolo ki fafo he fale Saneheturini, ne tomatoma age a ia ke he tau tagata totoko fakalotu: “Ko e tau tagata Isaraela na e, a mutolu, mo e tau mena ka eke e mutolu ke he tau tagata nai. . . . Kua tala atu e au kia mutolu, fakamamao a mo e tau tagata nai, ti tokai a lautolu; kaeke kua tupu mai he tau tagata e pule ia, mo e gahua ia, ti fakaoti ai; kaeke kua tupu mai he Atua, ti nakai maeke ia mutolu ke fakaoti ai; neke moua a mutolu kua tau ke he Atua.”—Gahua 5:33-39.
Tau Kanavaakau Oti kua Taute ke Tau ki a Tautolu To Nakai Monuina
16. Ke he tau kupu ni hau, fakamaama fefe e koe e fakamoliaga ne foaki e Iehova ke he tau tagata hana?
16 Kua kakano lahi e tomatomaaga ha Kamalielu, ti kua loto fakaaue a tautolu he magaaho ka vagahau hake falu hagaao ki a tautolu. Kua mailoga foki e tautolu ko e tokanoaaga ke tapuaki kua papale he tau fifiliaga he tau iki fakafili loto fakalatalata he hopoaga. Moli, ko e pipiki mau ha tautolu ke he Kupu he Atua kua nakai fakafiafia e tau akoako Kerisitenitome mo e falu takitaki a Papelonia ko e Maga Lahi , ko e kautu he tau lotu fakavai he lalolagi katoa. (Fakakiteaga 18:1-3) Pete kua tau mai a lautolu ki a tautolu fakalataha mo e tau tagata ne fakaohooho e lautolu, kua ha ha ia tautolu e fakamoliaga nei: “Ko e tau kanavaakau oti kua taute ke tau kia koe, nakai monuina ia; ko e tau alelo oti ke taufetoko mo koe ke he fakafiliaga to fakahala ai e koe; ko e tufaaga hanā he tau fekafekau a Iehova, ko e ha lautolu a tututonu foki mai ia au haia, kua talahau mai ai e Iehova.”—Isaia 54:17.
17. Pete kua tau mai e tau tagata totoko ki a tautolu, ko e ha kua nakai fakalolelole a tautolu?
17 Kua tau teao mai e tau fi ha tautolu, ka kua nakai fakalolelole a tautolu. (Salamo 109:1-3) Kia nakai lagataha a tautolu ke toka a lautolu ne fakavihia e matafekau Tohi Tapu ha tautolu ke fakamatakutaku a tautolu ke fakahui ha tautolu a tua. Pete kua amanaki a tautolu ke holo ki mua e tau fakaagaga ha tautolu, ka kua iloa e tautolu e mena ka tupu. Tuga a Ieremia, to iloa e tautolu e fakamoliaga he tau kupu fakaperofeta: “To tau a lautolu kia koe, ka e nakai kautu a lautolu kia koe; ha kua fakalataha au mo koe, ke laveaki a koe, kua pihia mai a Iehova.” (Ieremia 1:19) E, iloa e tautolu ko e tau tagata tau ke he Atua to nakai kautu!
[Matahui Tala]
^ para. 5 Kikite e vala tala “Tua Fakamoli mo e Nakai Matakutaku he Fehagai ke he Favale he Faka-Nasi,” tau lau tohi 24-8.
To Tali Fefe a Koe?
• Ko e ha ne favale ai ke he tau fekafekau ha Iehova?
• Ko e heigoa e tau puhala ne tau e tau tagata totoko ke he tau tagata ha Iehova?
• Ko e ha ne kua iloa tonu e tautolu ko e tau tagata tau ke he Atua to nakai kautu?
[Tau Huhu he Fakaakoaga]
[Fakatino he lau 27]
Kua fakamoli ki a Ieremia to ha ha a Iehova mo ia
[Fakatino he lau 28]
Lautolu ne hao mai he kemu pagota
[Fakatino he lau 28]
Tau matakau favale ke he Tau Fakamoli a Iehova
[Fakatino he lau 28]
J. F. Rutherford mo e tau hoa
[Fakatino he lau 31]
Tuga e mena ne tupu ki a Iesu, ko lautolu ne tau ke he Atua kua nakai kautu