Skip to content

Skip to table of contents

Ko e Lalolagi Fou—To Ha Ha Nakai a Koe i Ai?

Ko e Lalolagi Fou—To Ha Ha Nakai a Koe i Ai?

Ko e Lalolagi Fou—To Ha Ha Nakai a Koe i Ai?

“Nakai fai mena kua mitaki kia lautolu, ka kia olioli e tau tagata, mo e eke e tau mena mitaki he momoui ai a lautolu. Hanai foki, kia takitaha e tagata mo e kai, mo e inu, mo e fiafia ai ke he tau mena mitaki he hana tau gahua ti; ko e mena kua foaki mai he Atua haia.”—FAKAMATALAAGA 3:12, 13.

1. Ko e ha kua lata ke onoono mitaki a tautolu hagaao ke he vaha anoiha?

TOKOLOGA e tau tagata kua manamanatu ke he Atua Mua Ue Atu nukua papa mao mo e vale. Ka e, tonu e tau kupu i luga ka moua e koe he Kupu omoomoi he agaga hana. Kua tutonu ai ki a ia ko e ‘Atua fiafia’ fakalataha mo e tuku foki e ia e tau mamatua fakamua ha tautolu he lalolagi parataiso. (1 Timoteo 1:11; Kenese 2:7-9) Ka kumikumi e maamaaga ke he vaha anoiha kua mavehe mai he Atua ma e hana tau tagata, kia nakai ofo a tautolu he ako e tau tutuaga ka ta mai e olioli tukulagi.

2. Ko e heigoa falu mena kua amaamanaki atu a koe ki ai?

2 He vala tala fakamua, kua kumikumi e tautolu, tolu mai he fa e talahauaga ne talahau tuai he Tohi Tapu ke he “lagi fou mo e lalolagi fou.” (Isaia 65:17) Ko e taha he tau talahauaga tuai moli ia ne fakamau he Fakakiteaga 21:1. Ko e tau kupu tohi fakamua ne talahau ki a tautolu e magaaho ka hiki fakamafiti he Atua Mua Ue Atu e tau tuaga fakalalolagi ke he mitaki. To holoholo kehe e Ia e tau hihina mata oti he maanu. To nakai liu fai tagata mate he fuakau, gagao, po ke tau pakia. To galo kehe e fakatutuku, tagi mo e matematekelea. Ko e amaamanakiaga fulufuluola ha ia! Nukua moli kia a tautolu to hohoko mai e tau mena ia, ti ko e heigoa e malolo he amaamanakiaga ia kua ha ha ia tautolu mogonei?

Tau Kakano ma e Mauokafua

3. Ko e ha kua lata ia tautolu ke falanaki ke he tau maveheaga he Tohi Tapu hagaao ke he vaha anoiha?

3 Mailoga e puhala kua matutaki atu e Fakakiteaga 21:5. Kua fatiaki mai e Atua ne nofo he hana nofoaiki he lagi, he fakapuloa: “Kitiala, kua fakafou tuai e au e tau mena oti.” Ko e maveheaga faka-Atua ia kua mitaki ke he ha fakamoliaga fakamotu he tu tokotaha, ha tutonuhia mogonei, po ke ha omoomoiaga he tagata ma e vaha anoiha. Ko e falanakiaga katoatoa he fakamoliaga mai ia Ia nukua talahau he Tohi Tapu “kua nakai maeke ke pikopiko.” (Tito 1:2) Maama ai, liga logona e koe kua lata ke fakamaou a tautolu he mogo tonu nei, ke olioli e amaamanakiaga fulufuluola nei mo e falanaki ke he Atua. Ka e nakai lata ia tautolu ke fakamaou. Kua loga lahi e mena ka ako e tautolu hagaao ke he ha tautolu a vaha anoiha.

4, 5. Ko e heigoa e tau perofetaaga he Tohi Tapu kua fita he kitekite a tautolu ki ai kua fakamalolo e mauokafua ha tautolu hagaao ke he mena kua fakatoka mai mua?

4 Fakaata ke he vala tala fakamua ne fakave ke he tau maveheaga he Tohi Tapu he lagi fou mo e lalolagi fou. Ne talahau tuai e Isaia e fakatokaaga fou ia, mo e hana fakamoliaga kua fakamoli he magaaho ne liliu e tau Iutaia ke he motu ha lautolu mo e liu ati hake e tapuakiaga moli. (Esera 1:1-3; 2:1, 2; 3:12, 13) Ka e, ko e naia ni kia ne tuhi ki ai e perofetaaga a Isaia? Nakai oti he naia! Ko e tau mena ne talahau tuai e ia to fakamoli ke he puhala mua ue atu he vaha mamao i mua. Ko e hokotia he ha a tautolu ke he fakaotiaga ia? Ha ko e mena ne totou e tautolu he 2 Peteru 3:13 mo e Fakakiteaga 21:1-5. Ko e tau vala ia kua tuhi ke he lagi fou mo e lalolagi fou ka aoga ke he tau Kerisiano he lalolagi katoa.

5 He talahau fakamua, laga fa e fakaaoga he Tohi Tapu e talahauaga he “lagi fou mo e lalolagi fou.” Kua kitekite a tautolu ke he tolu he tau mena nei mo e kua hokotia ai ke he fakaotiaga fakamalolo. Tonutika, kua talahau tuai he Tohi Tapu to uta kehe he Atua e mahani kelea mo e falu tupuaga he matematekelea ti hokotia atu a ia mogoia ke fakamonuina e tau tagata he fakatokaaga fou ne mavehe e ia.

6. Ko e heigoa kua talahau tuai mai he perofetaaga ke fa aki ne kua totoku e “lagi fou mo e lalolagi fou”?

6 Kia kumikumi la tautolu mogonei ke he vala ne toe he talahauaga he “lagi fou mo e lalolagi fou,” ia Isaia 66:22-24: “Ha ko e mena tuga ne tumau ki mua haku e lagi fou mo e lalolagi fou kua eke e au, kua pehe mai a Iehova, to tumau pihia ha mutolu a fanau mo e ha mutolu a higoa. Ko e taha mahina pula fou, mo e taha mahina pula fou, ko e taha sapati mo e taha sapati to o mai ai e tau tagata oti ke hufeilo ki mua haku, kua pihia mai a Iehova. To o atu foki a lautolu mo e kitekite ke he tau tino mamate he tau tagata ne fakafualoto mai kia au; ha ko e mena nakai mate ha lautolu a uaga, to nakai tamate foki ha lautolu a afi; to vihiatia foki a lautolu he tau tagata oti kana.”

7. Kua lata he ha ke fakahiku e tautolu, to ha ha ai e fakamoliaga ke he tohi a Isaia 66:22-24, he tau aho i mua?

7 Hagaao e perofetaaga nei ke he tau Iutaia ne liliu ati hake e motu ha lautolu, ti fakalaulahi atu foki e fakamoliaga. Kua leva lahi e mena ia he mole e tohi hifo he tohi ke uaaki ha Peteru mo e tohi ha Fakakiteaga, ha kua tuhi ai ke he ‘lagi fou mo e lalolagi’ he vaha anoiha. Maeke ia tautolu ke moua e fakamoliaga ue atu ia mo e katoatoa ke he fakatokaaga fou. Manamanatu la ke he falu tutuaga ka amaamanaki atu a tautolu ke olioli ai.

8, 9. Ko e heigoa e kakano ka “tumau pihia” e tau tagata he Atua? (e) Ko e heigoa e fakakiteaga he perofetaaga ka tapuaki e tau fekafekau ha Iehova he “taha mahina pula fou, mo e taha mahina pula fou, ko e taha sapati mo e taha sapati”?

8 Kua fakakite mai ia Fakakiteaga 21:4 to nakai liu fai mate foki. Kua talia he tau kupu a Isaia veveheaga 66 e mena ia. Kitia e tautolu mai he Isa 66 kupu 22 kua iloa e Iehova to nakai fai fakakaupaaga e lagi fou mo e lalolagi fou. Lafi ki ai, to fakauka e tau tagata hana; to “tumau pihia” a lautolu ki mua hana. Ko e mena nukua fita he taute he Atua ma e tau tagata fifili hana kua foaki mai ki a tautolu e kakano he mauokafua. Kua fehagai e tau Kerisiano moli mo e favale vevela, pihia mo e tau laliaga malolo ke tamate a lautolu. (Ioane 16:2; Gahua 8:1) Ka e, pihia foki e tau fi malolo lahi he tau tagata he Atua, tuga e Pule Atu Motu Roma ko Nero mo Adolf Hitler, ne nakai maeke ke tamate tukulagi e tau tagata mahani fakamoli he Atua, ne fua e higoa hana. Ne fakahao e Iehova e fakapotopotoaga he hana tau tagata, ti iloa moli e tautolu kua maeke ia ia ke fakatumau tukulagi ai.

9 Tatai ai, ko lautolu kua tua fakamoli ke he Atua ko e vala he lalolagi fou, ko e kaufakalatahaaga he tau tagata tapuaki he lalolagi fou, ka tutu tumau ha ko e mena to taute e lautolu e tapuakiaga mea ke he Tufuga he tau mena oti kana. To nakai ko e tapuakiaga ku po ke fiofio noa ni. Ne foaki e Fakatufono he Atua ke he tau Isaraela he puhala ia Mose, nukua manako ke he falu gahua he tapuakiaga he taha mahina pula fou, ne kua fakamailoga aki e mahina fou, mo e fahi tapu takitaha, ne fakamailoga he aho Sapati. (Levitika 24:5-9; Numera 10:10; 28:9, 10; 2 Nofoaga he Tau Patuiki 2:4) Ti tuhi mai e Isaia 66:23 ke he tapuakiaga fakatumau he Atua, ke he taha fahitapu ke he taha fahitapu mo e taha mahina ke he taha mahina. To nakai liu foki fai fakaakoaga nakai talitonu ke he Atua mo e fakatupua fakalotu he magahala ia. “To o mai ai e tau tagata oti ke hufeilo ki mua” ha Iehova.

10. Ko e mauokafua he ha a koe to nakai puke tumau tukulagi e lalolagi fou he tau tagata mahani kelea?

10 Kua fakamoli mai he Isaia 66:24 ki a tautolu ko e mafola mo e tututonu he lalolagi fou to nakai hagahaga kelea. To nakai moumou ai he tau tagata mahani kelea. Liu manatu na talahau he 2 Peteru 3:7, ha ha i mua ha tautolu e “aho fakafili ai mo e mahakava ai e tau tagata matahavala.” Ko lautolu ka hohoko ke he moumouaga ko e tau tagata nakai mahani Atua. To nakai hagahaga kelea e tau tagata nonofo mitaki, nakai tuga e mena fa tupu he tau felakutaki he tagata, ne kua tokologa e tau tagata felakutaki ne mahomo hake he tau tagata nonofo noa. Kua fakamau he Iki Fakafili Lahi ki a tautolu ko e aho hana to moumou e tau tagata nakai mahani Atua.

11. Ko e heigoa ne fakakite e Isaia ke he vaha anoiha ma lautolu kua fulufuluhi kehe mai he Atua mo e hana tapuakiaga?

11 Ko lautolu kua tututonu ka hao mai ke kitia e tonu he kupu moli fakaperofeta he Atua. Kua talahau tuai mai he Isa 66 kupu 24 ko e “tau tino mamate he tau tagata ne fakafualoto mai kia” Iehova to fakamoli he hana fakafiliaga. Ko e malolo he vagahau ne fakaaoga e Isaia liga kua ofoofogia. Ka e, tatai ai mo e fakamoliaga he fakamauaga tala tuai. I fafo he tau kaupa i Ierusalema i tuai e toloaga veve mo e, falu magaaho, kua eke ai ma e tau tino mamate he tau tagata holifono ne fakafili ke nakai lata mo e tanuaga lilifu. * Ko e tau uaga mo e afi puho tumau ka tugi oti e tau veve mo e tau gati tino mamate ha lautolu. Moli ai, ko e tau manamanatuaga ha Isaia kua fakataitai aki e fakahikuaga he fakafiliaga a Iehova ke he tau tagata agahala.

Mena kua Mavehe e Ia

12. Ko e heigoa e falu fakakiteaga kua foaki e Isaia hagaao ke he moui he lalolagi fou?

12 Kua talahau he Fakakiteaga 21:4 ki a tautolu e falu mena ka nakai kitia he fakatokaaga fou hane hau. Pete ia, ko e heigoa ka kitia mogoia? To fefe e moui mogoia? Maeke nakai ia tautolu ke moua e tau talahauaga kua moli? E. Kua fakamaama fakaperofeta he Isaia veveheaga 65 e tau tutuaga ka olioli kaeke ke moua e tautolu e taliaaga a Iehova ke moui he magaaho ka, hokotia a ia, ke tufuga e lagi fou mo e lalolagi fou nei. Ko lautolu ka fakamonuina aki e matakavi tukulagi he lalolagi fou to nakai fuakau mo e mamate ai. Kua fakamafana mai he Isaia 65:20 ki a tautolu: “To nakai tuai ha i ai ke he mena ia e tama mukemuke, po ke tagata motua kua nakai katoatoa ai hana tau aho; ha ko e mena to mate e fuata kua teau hana tau tau; ka ko e tagata hala kua teau hana tau tau to malaia a ia.”

13. Talahau moli fefe he Isaia 65:20 ki a tautolu to fiafia he tau tagata he Atua e haohao mitaki?

13 He fakamoli fakamua e mena nei he tau tagata a Isaia, ne kakano kua hao e tau tama mukemuke he motu. Nakai fai fi ne huhu mai ki loto, tuga ne taute ai he tau Papelonia, ke fofo e tau tama mukemuke po ke tamate e tau tagata malolo ha lautolu. (2 Nofoaga he Tau Patuiki 36:17, 20) He lalolagi fou hane hau, to hao e tau tagata oti, ke olioli e moui. Kaeke ke fifili e tagata ke totoko ke he Atua, to nakai fakaata a ia ke moui tumau. To uta kehe he Atua a ia. Ka e kua ka teau e tau he moui he tagata agahala totoko? To mate a ia tuga e ‘tama mukemuke nakai la katoa e tau aho’ fakatatai ke he moua he moui tukulagi.—1 Timoteo 1:19, 20; 2 Timoteo 2:16-19.

14, 15. Fakave ke he Isaia 65:21, 22, ko e heigoa e tau gahua palepale mitaki ka amaamanaki atu a koe ki ai?

14 He nakai hagaaki ke he puhala ka liga utakehe e tagata agahala pauaki, ne fakamaama e Isaia e tau tutuaga momoui ka moua he lalolagi fou. Lali ke kitia a koe ni he fakatino. Ko e tau mena ka manatu mua e koe, ko e tau mena ne tata ke he kaina hau. Kua talahau e Isaia e tau mena ia he Isa 65 kupu 21 mo e 22: “To ta fale a lautolu, mo e nonofo ai a lautolu; to to e lautolu e tau ulu vine, mo e kai ai e lautolu ha lautolu a tau fua. Nakai ta fale e lautolu ke nonofo ai e falu, ti nakai to uluvine e lautolu ke kai ai e falu; ha kua tuga ne tau aho he akau e tau aho he haku motu; to oti ai ke he tau lima ha lautolu.”

15 Ka nakai la moua e koe e pulotu talaga po ke taute katene, kua talahau he perofetaaga a Isaia ko e fakaakoaga hane fakatali ia koe. Makai nakai a koe ke ako mai fakalataha mo e lagomatai mai he tau tagata fakaako lotomatala, liga mai he tau katofia kaina kua fiafia ke lagomatai a koe? Nakai talahau a Isaia to lalahi e tau pu fakamaama hio he fale hau, ke maeke ia koe ke olioli e hahau he tau akau, po ke tau hio kalase ke maeke ia koe ke kitekite e tau hikihikiaga he tau vaha. To talaga nakai e koe e fale kua ha ha ai e tuafale paipai ke moua e uha mo e kiona? Po ke kua lata e tuafale lapalapa mo e matagi he matakavi—tuga ia he Lotouho he Fahi Uta—ko e fale kua maeke ia koe mo e magafaoa hau ke fakalataha ke he tau taumafaaga fulufuluola mo e fakatutalaaga?—Teutaronome 22:8; Nehemia 8:16.

16. Ko e ha kua amanaki a koe ke he lalolagi fou ke makona tukulagi?

16 Aoga lahi he iloa e tau matafeiga pihia to ha ha ia koe ni hau a fale. To hau ni—nakai tuga he vaha nei ka fakatupa a koe ke talaga ka e aoga ai ma e falu tagata. Talahau mai foki he Isaia 65:21, to to mo e kai e koe e tau fua lakau. Maaliali ai, kua fakakatoatoa he mena ia e tau tuaga kehekehe. To moua e koe e makona lahi mahaki mai he tau laliaga hau, ko e fua he tau gahua ni hau. To maeke ia koe ke taute e mena ia ke he vaha loa—“tuga ne tau aho he akau.” Kua tatai tonu e mena ia mo e talahauaga he ‘fakafou tuai e tau mena oti’!—Salamo 92:12-14.

17. Ko e heigoa e maveheaga ka moua he tau mamatua mua atu ke he fakamaloloaga?

17 Kaeke ko e matua a koe, to hokotia e tau kupu nei ke he loto hau: “Nakai gahua teao a lautolu, to fanau e lautolu, ka e nakai tupu ai e fakaatukehe; ha ko e fanau kua fakamonuina e Iehova a lautolu, katoa mo lautolu ke tutupu mai ia lautolu. Ka kua nakaila tauui e lautolu, to tali atu ai e au; ka kua vagahau mai e lautolu, to fanogonogo atu au.” (Isaia 65:23, 24) Logona nakai e koe mai he mamahi ‘fanau ka e tupu ai e fakaatukehe’? Nakai lata ia tautolu ke tohi oti e tau lekua kua ta mai he fakaatukehe he tau fanau ke he tau mamatua mo e falu. Tatai ke he mena ia, ha ha ia tautolu e tau mamatua kua lavelave lahi mo e ha lautolu a tau feua, tau gahua, po ke tau fakafiafiaaga ka e tote lahi e magaaho ha lautolu mo e fanau ha lautolu. Kehekehe ai, kua fakamoli mai e Iehova ki a tautolu to logona mo e tali e ia e tau manako ha tautolu oti, pihia foki he kitia tuai ki ai.

18. Ko e ha kua amanaki a koe ke fiafia fakalataha mo e tau manu he lalolagi fou?

18 He manamanatu a koe hagaao ke he mena ka olioli e koe he lalolagi fou, fakaata e fakatino kua fakatoka mai he kupu fakaperofeta he Atua: “To kai fakalataha e luko mo e punua mamoe, to kai he leona e tau kakau saito tuga ne povi; ka ko e gata to eke ai e efuefu mo mena kai hana; to nakai-eke e lautolu e tau mena kelea, ti nakai moumou mena ai e lautolu ke he haku a mouga tapu oti ni, kua pihia mai a Iehova.” (Isaia 65:25) Ko e tau tagata ta fakatino ne lali ke vali e fakatino, ka e nakai ko e fakatino manamanatu ulu anei ne taute he manatu noa he fakatino. To moli e mena nei. To ha ha i ai e mafola he tau tagata mo e to lautatai ai mo e mafola mo e tau manu. Tokologa e tau tagata kumikumi moui mo e tau tagata ofania ke he tau manu kua fakaaoga e tau tau loga he tau momoui ha lautolu ke ako e moui hagaao ke he tau faga manu kehekehe po ke taha ni e tupu maiaga po ke fuifui taha. Kehekehe ai, manamanatu ko e heigoa hau ka ako ka nakai fakamatakutaku he tau manu e tau tagata. Ti maeke ia koe ke fakalataha mo e tau manu lele mo e tau mena momoui ikuhila kua nonofo ke he vao po ke vaouhi—e, mamata ki ai, ako mai ai, mo e olioli ai. (Iopu 12:7-9) Maeke ia koe ke taute mo e haohao mitaki ai, ataina mai he hagahaga kelea he tagata po ke manu. Kua pehe a Iehova: “Nakai mahani kelea a lautolu, to nakai moumou mena ai e lautolu ke he haku a mouga tapu.” Ko e hikiaga ha ia mai he mena kua kitia mo e iloa e tautolu he vaha nei!

19, 20. Ko e kehe he ha e tau tagata he Atua mai he tau tagata tokologa he vaha nei?

19 Kua fita he talahau mai fakamua, nakai maeke he tau tagata ke talahau tuai fakatonu e vaha anoiha, pete ne tau tupetupe loga ha ko e meleniamu fou. Moua mai ai e loga he tau fakaita, fakagoagoa, po ke fakaatukehe. Ko e takitaki, ko Peter Emberley, he univesiti i Kanata, ne tohi: “Tokologa e [tau fuata] kua fakahiku taufetului mo e tau matapatu huhu he moui. Ko hai au? Ko e heigoa haku fa e tutuli moli? Ko e heigoa e tohi fakamatafakatufono ka toka e au ma e atuhau a mui? Ha ne taufetului a lautolu he moui he ku temotemoai, ke moua e tuaga mafola mo e fai kakano he tau momoui ha lautolu.”

20 Maeke ia koe mogoia ke maama e kakano he tau mena tutupu loga. Liga lali a lautolu ke moua e moui olioli, he tau feua po ke puhala he tau mena fakafiafia. Ka e, nakai iloa e lautolu e mena kua fakatoka he vaha anoiha, ti kua nakai fai aoga lahi, fakatokaaga, po ke fai kakano moli e moui. Fakakehekehe la e mena ia mogonei mo e onoonoaga hau ke he moui, mo e mena kua fita he kitekite a tautolu ki ai. Iloa e koe ke he lagi fou mo e lalolagi fou ne mavehe mai e Iehova, to maeke ia tautolu ke onoono viko mo e talahau mai he tau loto ha tautolu, ‘Kitiala, kua fakafou tuai he Atua e tau mena oti!’ To olioli ai e tautolu e mena ia!

21. Ko e heigoa e tuaga mahani mau kua moua e tautolu he Isaia 65:25 mo e Isaia 11:9?

21 Kua nakai fakatokoluga ke manamanatu noa ke he moui he lalolagi fou he Atua. Kua uiina, ti fakamalolo foki e ia, a tautolu ke tapuaki a ia ke he kupu moli mogonei ke lata ai mo e moui ka ‘nakai eke e lautolu e tau mena kelea, ti nakai moumou mena ai e lautolu ke he hana a mouga tapu oti ni.’ (Isaia 65:25) Kua mailoga nakai e koe, mogoia, ke he mataulu, ne taute e Isaia e talahauaga taha ia ti putoia e ia ki ai e manatu kua aoga ke he fiafia moli ha tautolu ke he lalolagi fou? Kua talahau he Isaia 11:9: “Nakai mahani kelea a lautolu, to nakai moumou mena ai e lautolu ke he haku a mouga tapu oti; ha ko e mena to puke e lalolagi ke he maama kia Iehova, tuga ne toka kua ūfia ke he puke tahi.”

22. Ko e kitekiteaga ha tautolu ke he fa e perofetaaga he Tohi Tapu kua lata ke fakamalolo e fifiliaga ha tautolu ke taute e heigoa?

22 Ko e “maama kia Iehova.” He magaaho ka fakafou he Atua e tau mena oti, ko e tau tagata ne nonofo he lalolagi to moua e iloilo moli ki a ia mo e hana finagalo. To lahi mahaki e mena ka taute he ako ni hokoia he tufugatiaaga mai he tau manu. Kua lauia ai e Kupu omoomoi he agaga hana. Ma e fakatai, fakaata la e lahi he mena kua fita he kitia e tautolu he kumikumi ke he fa ni e perofetaaga nukua totoku e “lagi fou mo e lalolagi fou.” (Isaia 65:17; 66:22; 2 Peteru 3:13; Fakakiteaga 21:1) Ha ha ia koe e kakano mitaki he totou e Tohi Tapu he tau aho takitaha. Haia kia e fakatokaaga he puhala hau? Ka nakai, ko e heigoa e tau hikihikiaga kua maeke ia koe ke taute ke maeke ia koe he tau aho takitaha ke totou e mena kua talahau he Atua? To moua e koe e mena ia he onoono atu ki mua ke olioli e lalolagi fou, to moua e koe e fiafia lahi he magaaho nei, tuga ni ne moua he salamo.—Salamo 1:1, 2.

[Matahui Tala]

^ para. 11 Kikite Insight on the Scriptures, Volume 1, lau tohi 906, lomi fakailoa he Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.

To Tali Fefe e Koe?

• Ko e ha kua fakahiku ai e tautolu kua talahau tuai he Isaia 66:22-24 e mena kua fakatoka mai mua?

• Ko e heigoa kua amaamanaki pauaki atu a koe ki ai mai he tau mena kua talahau he tau perofetaaga ia Isaia 66:22-24 mo e Isaia 65:20-25?

• Ko e heigoa e tau kakano kua mauokafua a koe i ai hagaao ke he vaha anoiha?

[Tau Huhu he Fakaakoaga]

[Tau Fakatino he lau  15]

Ne talahau tuai e Isaia, Peteru, mo Ioane e tau tuaga he “lagi fou mo e lalolagi fou”