Skip to content

Skip to table of contents

Mitaki Lahi Kia e Mahani he Tohi Tapu?

Mitaki Lahi Kia e Mahani he Tohi Tapu?

Mitaki Lahi Kia e Mahani he Tohi Tapu?

“KUA manako e kaufakalatahaaga ke he fakatokatokaaga aoga nukua foaki ke he tau tagata hana e haohao mitaki mo e takitakiaga.” Talahau pihia he tagata tohia lotomatala mo e fakapuloa letio Sihamani. Fai kakano moli e mena ia. Ke maeke he kaufakalatahaaga tagata ke mauokafua mo e monuina, kua lata e tau tagata ke fai fakaveaga malolo he mahani ke talia e tau poakiaga ne fakakite e mena kua hako po ke hepe, mitaki po ke kelea. Ko e huhu: Ko e heigoa e tau poakiaga kua mahomo atu ma e kaufakalatahaaga mo e hana tau tagata?

Kaeke kua fakaaoga e tau poakiaga he tau mahani aoga he Tohi Tapu, kua lata ke lagomatai ai e tau tagata ke moua e tau momoui fiafia mo e mauokafua. He fakalaulahiaga ia, to taute e kaufakalatahaaga tagata hane kitekite ke he tau aoga ia ke fiafia lahi mo e mauokafua. Pihia ke mena ka tupu? O mai la tautolu ke kumikumi e mena ne talahau he Tohi Tapu ke he ua e matakupu aoga: ko e tua fakamoli he fakamauaga mo e mahani fakamoli he tau aho oti he moui.

Pipiki Mau ke he Hoa Hau

Ne taute he Tufuga a Atamu ti tufugatia a Eva ke eke mo hoa hana. Ko e fakalatahaaga ha laua e fakamauaga fakamua he matohiaga tala ti kua lata tonu he eke mo fakafetuiaga tukumalagi. Ne pehe e Atua: “Ko e mena ia ke toka ai he tane hana matua tane mo e hana matua fifine, ka e pipiki ke he hana hoana.” Ke he 4,000 tau he mole, ne fatiaki e Iesu Keriso e poakiaga he mau nei ma e tau tutaki oti hana. Lafi ki ai, ne fakahala e ia e mahani fakatane mo e fifine i fafo he fakamauaga.—Kenese 1:27, 28; 2:24; Mataio 5:27-30; 19:5.

Hagaao ke he Tohi Tapu, ua e kei aoga ke he fakamauaga fiafia ko e fakaalofa mo e fakalilifu he vahaloto he tau hoa tokoua. Ko e tane, ko e ulu he magafaoa, kua lata ke fakakite e fakaalofa nakai lotokai he kumi e tau manako he hana hoana. Kia nofo a ia mo e hoana hana ‘fakalataha mo e iloilo’ mo e nakai “fakahogohogo” ki a ia. Kua lata he hoana ke taute ke he hana tane e ‘fakalilifu hokulo.’ Kaeke ke muitua he tau hoa mau e tau matapatu fakaakoaga nei, to kaumahala po ke nakai tutupu e tau lekua loga he fakamauaga. Kua manako e tane ke pipiki ke he hoana hana mo e hoana ke he tane hana.—1 Peteru 3:1-7; Kolose 3:18, 19; Efeso 5:22-33.

Maeke kia he poakiaga he Tohi Tapu ke pipiki fakamoli ke he hoa hana ke lafi atu ke he fiafia he fakamauaga? Mailoga la e tau fua he kumikumiaga ne taute i Sihamani. Ne huhu atu ke he tau tagata ko e heigoa e tau puhala kua aoga ma e fakamauaga mitaki. I mua he kumikumiaga ia ko e tua fakamoli he hoa tokoua. To talia kia e koe nukua mahomo atu e fiafia he tau tagata mau ka iloa e lautolu kua tua fakamoli e tau hoa ha lautolu?

Ka e Kua ka Tutupu e Tau Lekua?

Ka e kua ka ha ha he tane mo e hoana e tau fekehekeheaki kelea muitui? Ka e kua ka ataata e fakaalofa ha laua? Nakai kia mitaki lahi ke he tau tutuaga pihia ke fakaoti e fakamauaga? Po ke fai kakano mitaki agaia kia e poakiaga he Tohi Tapu ke pipiki tua fakamoli ke he hoa?

Ne mailoga he tau tagata tohia Tohi Tapu ko e tau hoa mau oti to fehagai mo e tau lekua ha ko e fua he nakai mitaki katoatoa he tagata. (1 Korinito 7:28) Ka e ko e tau hoa ne fakagahua agaia e tau poakiaga he mahani he Tohi Tapu kua lali ke fakamagalo mo e fakahako tokoua e tau fevihiaki ha laua. Moli, ha ha i ai e tau tutuaga—tuga e faivao po ke fakakelea fakatino—ka manamanatu tonu e Kerisiano ke nonofo kehekehe po ke mavehevehe. (Mataio 5:32; 19:9) Ka ko e fakaoti mafiti noa ni e fakamauaga ka e nakai fai kakano kelea muikau po ke fai hoa kehe foki kua fakakite e fakalilifu lotokai ma e falu. Nakai ta mai moli e mauokafua po ke fiafia ke he moui he taha. Kia fakatai la e tautolu.

Ne mailoga e Peter kua galo e alaala he fakamauaga ne ha ha ia ia fakamua. * Ti, toka e ia hana hoana mo e nofo mo Monika, ne kua tiaki e ia hana tane. Ti ko e heigoa e fakahikuaga? Fai mahina he mole, ne talahau e Peter ko e nonofo mo Monika ne “nakai ko e mena mukamuka tuga he manatu e au.” Ko e ha ne pihia ai? Ko e tau lolelole fakatagata ne kitia ke he hana hoa fou kua tuga ni e hoa tuai hana. Ke fakalaulahi atu e kelea, ko e fifiliaga mafiti mo e lotokai hana ne taute a ia ke hokotia ke he tau lekua fakatupe. Lafi ki ai, ne malipilipi e tau logonaaga he fanau ha Monika ha ko e hiki lahi he moui fakamagafaoa ha lautolu.

He fakatata he mena tupu nei, ka fehagai e fakamauaga mo e matagi hagahaga kelea, ko e tiaki e toga nakai ko e tali a ia. He taha fahi, ka feleveia mo e afa, ko e momoui ke he aoga he mahani he Kupu he Atua, ko e Tohi Tapu, ka fakatumau e fakamauaga ke hili mo e ta mai ai ke he vai milino. Ko e mena anei ne tupu ki a Thomas mo Doris.

Kua molea tuai e 30 e tau ne mau a Thomas mo Doris he magaaho ne kamata a Thomas ke inu kava goagoa. Ne hufia a Doris ke he fakaagitau, ti fakatutala a laua tokoua ke tau vevehe. Ne tutala a Doris ke he taha he Tau Fakamoli a Iehova. Ne fakakite age he Fakamoli ki a Doris e mena ne talahau he Tohi Tapu ke he fakamauaga, fakamalolo ai a ia ke nakai fakatepetepe ke nonofo kehekehe he lali ke fakamafola mua mo e tane hana ke kumi e tuluiaga. Ko e mena haia ne taute e Doris. Fai mahina he mole, ne nakai liu manamanatu ke tau vevehe. Ne gahua tokoua a Thomas mo Doris ke he tau lekua ha laua. Ti ko e muitua ke he tomatomaaga he Tohi Tapu ne fakamalolo ha laua a fakamauaga mo e foaki ki a laua e magaaho ke fakamafola.

Mahani Fakamoli ke he Tau Mena Oti Kana

Ko e pipiki mau ke he hoa mau kua peehi ma e malolo he mahani mo e fakaalofa ke he matapatu fakaakoaga. Ko e tau fua pihia kua lata ke fakatumau e mahani fakamoli he lalolagi nakai fakamoli. Lahi mahaki e mena ne talahau he Tohi Tapu ke he mahani fakamoli. Ne tohi he aposetolo ko Paulo ke he tau Kerisiano Iutaia he senetenari fakamua: “Kua loto a mautolu ke mahani mitaki ke he tau mena oti kana.” (Heperu 13:18) Ko e heigoa e kakano he mena ia?

Ko e tagata mahani fakamoli kua talahau e moli mo e ataina mai he fakavaivai. Kua mitaki hana tau fehagai mo e falu—hakotika, lilifu, nakai fakavai po ke fakahehe. Lafi ai, ko e tagata mahani fakamoli ko e tagata taofi fakamoli ne nakai kaiha hana matakainaga. Ko e tau tagata mahani fakamoli ne lafi atu ke he tuaga falanaki ki ai mo e mauokafua, nukua takitaki ke he tau aga mitaki mo e fakatolomaki e tau fakafetuiaga malolo he tagata.

Fiafia kia e tau tagata mahani fakamoli? Ha ha ia lautolu e tau kakano ke fiafia. Pete ni e holofa e mahani kolokolovao mo e kaiha—po ke liga ha ko e mena ia—ko e tau tagata mahani fakamoli kua nava he falu. Hagaao ke he kumikumiaga mai he tau fuata, ko e mahani fakamoli e aga kua tuku tokoluga he 70 e pasene he tau tagata ne talia ki ai. Lafi atu, pete fiha e tau tau moui ha tautolu, ko e mahani fakamoli e matapatu aoga ki a lautolu kua eke mo tau kapitiga ha tautolu.

Ne fakaako a Christine ke kaiha mai he magaaho ne 12 e tau tau hana he moui. Ke he tau tau loga ne eke a ia mo tagata kaiha makaka. “Falu aho ne ta mai e au ki kaina $2,200 he tau tupe U.S.,” he fakamaama e ia. Ka e tapaki a Christine ke he falu magaaho, ti nofo hagahaga kelea tumau a ia neke uta ke he fale pouli. He fakamaama he Tau Fakamoli a Iehova ki a ia e mena ne talahau he Tohi Tapu hagaao ke he mahani fakamoli, ne futiaki a Christine ke he tau poakiaga he mahani he Tohi Tapu. Ne ako a ia ke omaoma ke he fakamafanaaga: “Ko e tagata kaiha aua neke liu kaiha foki.”—Efeso 4:28.

He papatiso a Christine mo taha he Tau Fakamoli a Iehova, nakai liu a ia ke eke mo tagata kaiha. Kua lali fakamakamaka a ia ke mahani fakamoli ke he tau mena oti, ha kua peehi fakalahi he Tau Fakamoli e mahani fakamoli mo e falu mahani faka-Kerisiano. Kua hokotaki mai he nusipepa Lausitzer Rundschau: “Ko e tau kupu he mahani tuga e mahani fakamoli, fakalatalata, mo e fakaalofa ke he katofia kua tuku ki luga matua he tua he Tau Fakamoli.” Fefe e logonaaga ha Christine ke he hikiaga he moui hana? “Kua fiafia lahi au mogonei ha kua oti tuai e kaiha haku. Kua logona e au tuga ko au ko e taha lilifu he kaufakalatahaaga.”

Aoga ke he Kaufakalatahaaga Katoa

Ko e tau tagata kua tua fakamoli ke he tau hoa ha lautolu mo e mahani fakamoli nakai ni fiafia lahi a lautolu ki a lautolu ni ka ko e mitaki foki ma e kaufakalatahaaga katoa. Ko e tau takitaki gahua kua fiafia ke he tau tagata nakai kaiha. Manako oti a tautolu ke he tau katofia falanaki ki ai, ti manako a tautolu ke fakatau he tau fale koloa ne taute he tau tagata pisinisi tututonu. Nakai kia fakalilifu e tautolu e tau tagata politika, tau leoleo, mo e tau ikifakafili ne nakai kolokolovao? Kua aoga lahi e kaufakalatahaaga ka mahani fakamoli e tau tagata i ai ke he tau matapatu fakaakoaga, nakai ni he magaaho kua lata ke taute pihia e lautolu.

Lafi ki ai, ko e tau hoa mau tua fakamoli he fakamauaga ko e fakamatapatuaga he tau magafaoa nakai maueue. Ti tokologa e tau tagata ka talia mo e tagata politika Europa ne fakapuloa: “Ko e [aga] fakamagafaoa kua tumau ke he aho nai mo huaga aoga lahi he haohao mitaki mo e amaamanakiaga he tagata.” Ko e pipiaga he mafola fakamagafaoa ne ha ha i ai e tau tagata lalahi mo e tau fanau kua moua e magaaho mitaki lahi ke haohao mitaki e loto logona. Ko lautolu kua tua fakamoli he fakamauaga kua lagomatai ke ati e kaufakalatahaaga mauokafua.

Manamanatu la ke he aoga lahi he tau tagata oti kaeke ke nakai fai ka tiaki hana hoa, tau hopoaga tau vevehe, po ke totogi he hoa e levekiaga he tau fanau. Ka e kua ka nakai liu fai tagata kaiha, kaiha fale koloa, mulefu, tau tagata kolokolovao, po ke tau saienetisi fakavaia? Tuga kia e miti noa e mena ia? Nakai kia lautolu ne makai lahi ke he Tohi Tapu mo e mena ne talahau i ai hagaao ke he vaha anoiha. Kua mavehe mai he Kupu he Atua to pule katoatoa e Kautu faka-Mesia ha Iehova ke he kaufakalatahaaga tagata he lalolagi. I lalo he Kautu ia ko e tau tagata oti ka fakaako ke momoui fakatatau ke he tau mahani he Tohi Tapu. He magaaho ia, “to eke ni e motu ma e tau tagata tututonu, to nonofo muatua ai a lautolu.”—Salamo 37:29.

Ko e Mahani he Tohi Tapu ko e Mahani Mitaki Lahi

Totou miliona e tau tagata ne onoono fakamakutu ke he tau Tohiaga Tapu kua loto fakaaue ke he tomatomaaga he Tohi Tapu ne fakave ke he pulotu mahani Atua, ne mahomo atu ke he manamanatuaga he tagata. Ko lautolu pihia kua hagaao ke he Tohi Tapu mo falanakiaga mo e aoga ke he moui he lalolagi ha tautolu he vaha nei. Kua iloa e lautolu kua aoga lahi mahaki ke omaoma ke he tomatomaaga he Kupu he Atua.

Ti ko e tau tagata pihia kua matau loto e tomatomaaga he Tohi Tapu: “Kia tua a koe kia Iehova mo e hāu a loto katoa; ka e aua neke falanaki a koe ke he hāu a pulotu. Kia manatu e koe a ia ke he hāu a tau puhala oti, ti fakahakohako ai e ia hāu a tau puhala.” (Tau Fakatai 3:5, 6) He taute pihia, kua fakaholo ki mua ha lautolu ni a tau momoui, ti kua aoga ai foki ke he tau momoui ha lautolu ne viko takai ia lautolu. Ti fakatupu e lautolu e mauokafua malolo ke he ‘mouiaga kua tatali,’ he magaaho ka mumuitua e tau tagata oti kana ke he mahani he Tohi Tapu.—1 Timoteo 4:8.

[Matahui Tala]

^ para. 11 Kua hiki e tau higoa he vala tala nei.

[Blurb he lau 5]

He fehagai mo e fakamauaga fevihiaki, ko e momoui fakatumau ke he tau poakiaga he Tohi Tapu ka fakatumau e fakamauaga ke hili mo e ta mai ai ke he tau vai milino

[Blurb he lau 6]

Pete ni e tau kolokolovao holofa fano—po ke ha ko e mena ia—ko e tau tagata mahani fakamoli kua nava he falu