Skip to content

Skip to table of contents

Manako Lahi Ue Atu Nakai a Koe ke he Tau Talahau ha Iehova?

Manako Lahi Ue Atu Nakai a Koe ke he Tau Talahau ha Iehova?

Manako Lahi Ue Atu Nakai a Koe ke he Tau Talahau ha Iehova?

“Kua taofi haku loto ke he hāu a tau talahau; mo e manako lahi ue atu au ki ai.”—SALAMO 119:167.

1. Moua moli e tautolu i fe e tau fakamauaga fatiaki ke he tau talahau ha Iehova?

MANAKO a Iehova ke fiafia hana tau tagata. Ke moua e fiafia moli, kua lata ia tautolu ke o fano he fakatufono he Atua mo e matakite ke he tau poakiaga hana. Ke kautu ai, kua foaki e ia ki a tautolu e tau talahauaga. Kua fatiaki mau mai e tau mena nei he tau Tohiaga Tapu, mua atu he Salamo 119, ne liga fati he fuata Iutaia ko e tama tane patuiki ko Hesekia. Ko e lologo fulufuluola nei kua kamata aki e tau kupu nei: “Uhoaki a lautolu kua hakohako ha lautolu a puhala, ko lautolu kua o fano ke he fakatufono a Iehova. Uhoaki a lautolu kua omaoma ke he hana tau talahau, ko lautolu kua kumi kia ia mo e loto katoa.”—Salamo 119:1, 2.

2. Matutaki fefe e tau talahau he Atua ke he fiafia?

2 Kua “o fano a tautolu ke he fakatufono a Iehova” he uta e iloilo tonu he hana Kupu mo e fakagahua ai ke he tau momoui. Ha kua agahala a tautolu, kua lata a tautolu mo e tau talahau. Ko e kupu Heperu ne fakamaama “tau talahau” kua fakakite na liu fakamanatu mai he Atua e tau fakatufono, tau poakiaga, tau matafakatufono hana ki a tautolu. (Mataio 10:18-20) To fakatumau a tautolu ke fiafia kaeke ni ke fakatumau a tautolu ke matakite ke he tau talahau pihia, ha kua lagomatai ai a tautolu ke kalo kehe mai he tau matahele fakaagaga kua fua mai he matematekelea mo e momoko.

Pipiki Mau ke he Tau Talahau ha Iehova

3. He fakave ke he Salamo 119:60, 61, ko e heigoa e mauokafua kua ha ha ia tautolu?

3 Kua uho lahi e tau talahau he Atua ke he salamo ne lologo: “Ne alumaki au, ti nakai fakatalē ke omaoma ke he hāu a tau poaki. Kua agaagai au he tau hele he tau tagata mahani kelea; kua nakai nimo ia au hāu a fakatufono.” (Salamo 119:60, 61) Kua lagomatai he tau talahau ha Iehova a tautolu ke fakauka ke he favaleaga ha kua mauokafua a tautolu ko e Matua ha tautolu he lagi ka fakamavete e tau hele he tau fi ne lili aki a tautolu. He magaaho nei, kua fakatokanoa e ia a tautolu mai he tau mena uka pihia ke maeke ia tautolu ke matutaki e gahua fakamatala ha tautolu he Kautu.—Mareko 13:10.

4. Tali atu fefe a tautolu ke he tau talahau he Atua?

4 Falu magaaho, kua fakatonu he talahauaga ha Iehova a tautolu. Kia loto fakaaue tumau a tautolu ke he tau fakatonuaga pihia, tuga ne taute he salamo. Ne pehe a ia he liogi ke he Atua: “Ko e hāu a tau talahau ko e haku a fiafia ni a ia . . . kua manako lahi au ke he hāu a tau talahau.” (Salamo 119:24, 119) Lahi atu e tau talahau he Atua ki a tautolu ke he salamo. Ko e tau fatiakiaga totou teau mai he tau tohiaga Heperu kua liu kitia he tau Tohiaga Tapu Heleni kua fakamanatu ki a tautolu nakai ni ko e tau fakaakoaga ha Iehova ke he tau tagata hana i lalo hifo he Fakatufono ka e pihia foki hana tau finagalo ke he fakapotopotoaga Kerisiano. Ka kitia he Atua nukua lata ke fakamanatu ki a tautolu e tau mena ke lata mo e tau fakatufono hana, kua fiafia lahi a tautolu ma e puhala ia. He ‘pipiki ke he tau talahauaga ha Iehova,’ kua kalo kehe a tautolu mai he tau lagatau agahala kua nakai fakafiafia e Tufuga ha tautolu mo e fofo e fiafia ha tautolu.—Salamo 119:31.

5. O mai fefe a tautolu ke manako lahi ue atu ke he tau talahau ha Iehova?

5 Kua lata ke lahi fefe e manako ha tautolu ke he tau talahau ha Iehova? “Kua taofi haku loto ke he hāu a tau talahau; mo e manako lahi ue atu au ki ai.” (Salamo 119:167) To o mai a tautolu ke manako lahi ue atu ke he tau talahau ha Iehova kaeke ke kitia mo e talia e tautolu tuga ko e fakamafanaaga he Matua kua leveki moli ki a tautolu. (1 Peteru 5:6, 7) Lata a tautolu mo e tau talahau hana, ti ko e manako ha tautolu ki ai to tupu he kitia e tautolu e aoga ha lautolu ki a tautolu.

Kakano kua Lata a Tautolu mo e Tau Talahau he Atua

6. Ko e heigoa taha kakano kua lata ia tautolu ke moua e tau talahau ha Iehova, mo e heigoa ka lagomatai a tautolu ke manatu ai?

6 Taha e kakano kua lata ke moua e tautolu e tau talahau ha Iehova ha ko e mena fa loto nimo a tautolu. Talahau he The World Book Encyclopedia: “Kua loto nimo fakahaga e tau tagata he mole atu e tau vaha. . . . Liga kua fita he iloa e koe e nakai maeke ke manatu e higoa po ke taha vala tala ne iloa e koe. . . . Ko e nimo fakaku pihia he manamanatuaga, kua fa tupu tumau, nukua talahau ai ko e kaumahala he liu manatu. Kua fakatatai he tau saienetisi ke he lali ke kumi e mena galo he poko muhumena. . . . Ko e puhala mitaki ke manatu tonu e vala tala ko e kumikumi ki ai he leva e mole e manatu e koe ati matau loto ai e koe.” Ko e fakaako fakamakai mo e liu fatiaki ka lagomatai a tautolu ke liu manatu e tau talahau he Atua mo e fakagahua ai ma e mitaki ni ha tautolu.

7. Kua lata he ha e tau talahau he Atua he vaha nei nakai la pihia fakamua?

7 Manako lahi a tautolu ke he tau talahauaga ha Iehova he vaha nei ha kua hokotia tuai e mahani kelea ke he kelea muikau ne mua he fakamauaga tala he tagata. Ka fanogonogo a tautolu ke he tau talahau he Atua, kua moua e tautolu e maama kua lata ke kalo kehe mai he hele ke he tau puhala kelea he lalolagi. “Kua mua haku a pulotu kia lautolu oti kua fakaako mai kia au,” he talahau he salamo, “ha ko e hāu a tau fakatufono kua manamanatu ki ai au. Ko e haku a loto matala kua mua ia ke he tau patu, ha kua omaoma e au ke he hāu a tau fekau. Kua kalo kehe haku tau hui mo e tau puhala kelea oti kana, kia taofi ai e au hāu a tau kupu.” (Salamo 119:99-101) He matakite e tau talahau he Atua, to fakamamao a tautolu mai he “puhala kelea oti kana” ti kalo kehe mai he tuga e tau tagata tokologa, nukua ha ha he ‘pouligia e tau loto manamanatu, kua mafoki kehe a lautolu mai he moui ha he Atua.’—Efeso 4:17-19.

8. Mau tauteute fefe a tautolu ke kautu he feleveia mo e tau kamatamata he tua?

8 Ko e tau talahau he Atua kua lata foki ha kua fakamalolo ai a tautolu ke fakauka ke he tau kamatamata loga ha tautolu he “vaha ke fakahiku ai.” (Tanielu 12:4) Ka nakai fai talahau pihia to eke a tautolu mo ‘tau tagata fanogonogo fakanimonimo.’ (Iakopo 1:25) Ka ko e fakaako fakamakai fakatagata mo e he fakapotopotoaga ke he tau Tohiaga Tapu fakalataha mo e lagomatai he tau tohi mai he “fekafekau fakamoli mo e loto matala” ka takitaki a tautolu ke kautu e tua mai he tau kamatamata. (Mataio 24:45-47) Ko e tau foakiaga fakaagaga pihia kua fakamalolo a tautolu ke kitia e mena kua lata ia tautolu ke taute ke fakafiafia a Iehova he feleveia a tautolu mo e tau tutuaga kamatamata.

Ko e Matagahua Aoga he Tau Feleveiaaga ha Tautolu

9. Ko hai e “tau mena fakaalofa ke he tau tagata,” ti lagomatai fefe e lautolu e tau matakainaga?

9 Ko e lata ha tautolu mo e tau talahau he Atua kua taute fakavalavala he tau feleveiaaga Kerisiano, nukua foaki ai he tau matakainaga tane ne kotofa e hatakiaga. Ne tohi he aposetolo ko Paulo he magaaho “ne haele hake a [Iesu] ki luga, ne takitaki e ia e tau tagata ne fofo he tau ke he fakapaeāga; ne foaki noa mai foki e ia e tau mena fakaalofa ke he tau tagata.” Ne lafi e Paulo: “Kua tuku mai foki e [Keriso] e falu ke eke mo tau aposetolo, ko e falu foki ke eke mo tau perofeta, ko e falu foki ke fakamatala e vagahau mitaki, ko e falu foki ke eke mo tau leoleo katoa mo e tau akoako. Kia fakakatoatoa ai e mitaki he tau tagata tapu, ke eke ai e lautolu e tau gahua he tau fekafekau, kia ati hake ai e tino a Keriso.” (Efeso 4:8, 11, 12) Ko e fakaaue ha ia ha tautolu ki a lautolu nei ko e “tau mena fakaalofa ke he tau tagata”—ko e tau motua kotofa—kua hagaaki e onoonoaga ha tautolu ke he tau talahau ha Iehova ka feleveia auloa a tautolu ke tapuaki!

10. Ko e heigoa e matapatu manatu he Heperu 10:24, 25?

10 Ko e loto fakaaue ke he tau foakiaga faka-Atua ka omoi a tautolu ke fakalataha ke he tau feleveiaaga he fakapotopotoaga ha tautolu ne lima he tau fahitapu takitaha. Nukua peehi e Paulo ke fakapotopoto auloa tumau. Ne tohi e ia: “Kia manatu foki a tautolu ko e taha ke he taha, ke fakalagalaga ai e fakaalofa mo e tau gahua mitaki. Aua neke tiaki e fakapotopotoaga ha tautolu tuga ne mahani he falu, ka kia fefakamafanaaki; kia au atu ai foki he pihia ha kua kitia e mutolu kua tata tuai e aho.”—Heperu 10:24, 25.

11. Aoga fefe e tau feleveiaaga he tau fahitapu takitaha ki a tautolu?

11 Loto fakaaue nakai a koe ke he tau mena kua taute he tau feleveiaaga ma tautolu? Ko e Fakaakoaga Kolo Toko he fahitapu kua fakamalolo e tua ha tautolu, lagomatai a tautolu ke fakalautatai mo e tau talahau ha Iehova, ti kua fakamalolo a tautolu ke fakamamao mai he “agaga he lalolagi.” (1 Korinito 2:12; Gahua 15:31) He Feleveiaaga ma e Tau Tagata, ne talahau he tau tagata lauga e fakaakoaga mai he Kupu he Atua, putoia e tau talahau ha Iehova mo e “tau kupu he moui tukulagi” homo ue atu a Iesu. (Ioane 6:68; 7:46; Mataio 5:1–7:29) Ko e tau puhala fakaako ha tautolu kua lauia mitaki ke he Aoga Fekafekau Fakateokarasi. Kua aoga lahi e Feleveiaaga Fekafekau he lagomatai a tautolu ke holo ki mua e fakatataaga ha tautolu he tala mitaki he taha fale ke he taha fale, he tau liu aahi atu, he tau fakaako Tohi Tapu he kaina, mo e falu puhala foki he ha tautolu a fekafekauaga. Ko e matakau tote he Fakaakoaga Tohi he Fakapotopotoaga kua foaki ki a tautolu lahi e magaaho ke taute e tau talahauaga ne putoia e tau talahau he Atua.

12, 13. Fakakite fefe he tau tagata he Atua he taha motu i Asia e loto fakaaue ma e tau feleveiaaga Kerisiano?

12 Ko e fakalataha tumau ke he tau feleveiaaga he fakapotopotoaga kua taute ke fakamanatu ki a tautolu e tau poakiaga he Atua mo e lagomatai a tautolu ke fakatumau e malolo fakaagaga pete he puhopuho e felakutaki he vihi fakatupe, mo e falu kamatamata foki he tua ha tautolu. Ko e aoga he tau feleveiaaga ne logona moli he falu Kerisiano toko 70 he taha motu Asia ne galo ha lautolu a tau kaina mo e peehi ke nonofo he tau uho vao. He fifili ke fakatumau e fakalataha auloa ke he feleveiaaga, ne liliu a lautolu ke he taone ne malona he felakutaki, tuku hifo e tau mena ne toe he Fale he Kautu, mo e liu talaga hake ai he vao uhi.

13 He mole e fakauka ke he tau tau loga he felakutaki he taha vala he motu taha ia, ne fakatumau agaia ne tau tagata a Iehova ke fekafekau fakamakutu. Huhu ai ke he taha motua he matakavi: “Ko e heigoa e lagomataiaga aoga he fakatumau e tau matakainaga ke fakalataha?” Hana tali? “He 19 ia e tau, ne nakai la fakato noa ia e mautolu e feleveiaaga. Falu magaaho ha koe fakapa pomu po ke falu mena uka, falu he tau matakainaga ne nakai maeke ke hohoko atu ke he matakavi feleveiaaga, ka e fakahoko agaia ni e mautolu e feleveiaaga.” Kua loto fakaaue moli e tau matakainaga fakahele nei ke he aoga he ‘nakai tiaki e fakapotopotoaga auloa ha lautolu.’

14. Ko e heigoa ne ako mai e tautolu he aga he fuakau fifine ko Ana?

14 Ko e takape ko Ana ne 84 e tau tau he moui ne “nakai fano kehe a ia he faituga.” Ti ko e fua, ko ia i ai he magaaho ne ta mai ai e tama mukemuke ko Iesu he mole la ia e fanau hana. (Luka 2:36-38) Fifili nakai a koe ke nakai fakato noa ha feleveiaaga? Hane lali fakamakamaka nakai a koe ke fakalataha ke he tau vala takitaha he tau toloaga mo e tau fonoaga? Ko e fakaakoaga aoga fakaagaga ne moua he tau fakalatahaaga nei kua foaki ki a tautolu e fakamoliaga mahino ko e Matua ha tautolu he lagi kua leveki hana tau tagata. (Isaia 40:11) Ko e tau magaaho pihia kua fakatolomaki foki e olioli, mo e fakalatahaaga ha tautolu kua fakatata e loto fakaaue ha tautolu ke he tau talahau ha Iehova.—Nehemia 8:5-8, 12.

Fakatoka Kehe ha ko e Tau Talahau ha Iehova

15, 16. Lauia fefe e mahani ha tautolu he matakite ke he tau talahau ha Iehova?

15 Ko e matakite ke he tau talahau he Atua ka lagomatai a tautolu ke fakamamao mai he lalolagi kelea nei. Tuga anei, ko e omaoma ke he tau talahau he Atua kua puipui a tautolu mai he taute e mahani feuaki. (Teutaronome 5:18; Tau Fakatai 6:29-35; Heperu 13:4) Ko e kamatamata ke pikopiko, ke nakai mahani fakamoli, po ke kaiha ka kautu ni he muitua ke he tau talahau faka-Atua. (Esoto 20:15, 16; Levitika 19:11; Tau Fakatai 30:7-9; Efeso 4:25, 28; Heperu 13:18) He kitekite e tau talahau ha Iehova kua fakamamao foki a tautolu mai he taui atu, he fakafualoto, po ke ekefakakelea ha tagata.—Levitika 19:16, 18; Salamo 15:1, 3.

16 He omaoma e tau talahau he Atua, kua fakatumau a tautolu ke fakatokoluga, po ke vevehe kehe, ma e hana fekafekauaga. Mo e aoga ha ia ke vevehe kehe mai he lalolagi nei! He liogi ki a Iehova he po fakahiku he moui hana ke he lalolagi, ne taute e Iesu e ole nei ma e tau tutaki hana: “Kua tuku atu e au hau a kupu kia lautolu; kua fakavihia he lalolagi a lautolu, ha ko e mena nakai ko e tau tagata he lalolagi a lautolu; tuga na au, nakai ko e tagata he lalolagi au. Nakai liogi au kia uta kehe e koe a lautolu he lalolagi, ka kia leveki atu e koe a lautolu mai ia ia ne mahani kelea. Nakai ko e tau tagata he lalolagi a lautolu, ke tuga foki au, nakai ko e tagata he lalolagi au. Kia fakatapu e koe a lautolu ke he hau a kupu moli; ko e hau a kupu ko e kupu moli haia.” (Ioane 17:14-17) Kia fakatumau a tautolu ke ofania e Kupu he Atua, nukua fakatoka ke tuku kehe a tautolu ma e hana fekafekauaga tapu.

17. Ko e heigoa ka tupu kaeke fakaheu e tautolu e tau talahau he Atua, ti ko e heigoa kua lata ia tautolu ke taute?

17 Ko e tau fekafekau a Iehova, manako a tautolu ke fakatumau e taliaaga ma e fekafekauaga hana. Kaeke ke fakaheu e tautolu e tau talahau he Atua, to nakai mahala a tautolu ke he aga he lalolagi nei, ti moua lahi hana vagahau, tohi, fakafiafiaaga, mo e mahani. Ti nakai manako moli a tautolu ke eke mo tau tagata velevele koloa, to hula noa, to fakatokoluga, nakai fakaaue, mahani kelea, mahani favale, mahani fakahanoa, manako lahi ke he tau mena ke fiafia ki ai, ka e manako tote ke he Atua—ko e falu ni anei he tau aga ne fakakite e lautolu ne o kehe mai he Atua. (2 Timoteo 3:1-5) Ha kua nonofo a tautolu he lotouho tonu he tau aho fakahiku he fakatokaaga nei, kia fakatumau a tautolu ke liogi ma e lagomataiaga faka-Atua ke maeke ia tautolu ke fakatumau ke manamanatu ke he tau talahau ha Iehova mo e ‘leoleo ki ai ke lata mo e hana tau kupu.’—Salamo 119:9.

18. Ko e matakite ke he tau talahau he Atua ka fakatupu a tautolu ke taute e tau lakaaga mitaki fe?

18 Ko e tau talahau ha Iehova kua lahi mai he fakamataala a tautolu ke he tau mena kua nakai lata ia tautolu ke taute. He matakite ke he tau talahau hana ka taute a tautolu ke gahuahua fakamitaki, omoi a tautolu ke falanaki katoatoa ki a Iehova mo e ke fakaalofa ki a ia mo e tau loto, solu, manatu, mo e malolo katoa. (Teutaronome 6:5; Salamo 4:5; Tau Fakatai 3:5, 6; Mataio 22:37; Mareko 12:30) Kua omoomoi foki he tau talahau he Atua a tautolu ke fakaalofa ke he katofia ha tautolu. (Levitika 19:18; Mataio 22:39) Mua atu e fakatata e tautolu e fakaalofa he Atua mo e katofia he taute e finagalo faka-Atua mo e talahau ke he falu e “iloilo [foaki moui] ke he Atua.”—Tau Fakatai 2:1-5.

Matakite ke he Tau Talahauaga ha Iehova ko e Puhala he Moui!

19. Fakakite fefe e tautolu ke he falu kua aoga mo e lagomatai ke omaoma ke he tau talahau ha Iehova?

19 Ka matakite a tautolu ke he tau talahauaga ha Iehova mo e lagomatai e falu ke taute pihia, to fakamomoui e tautolu a tautolu mo lautolu ne fanogonogo ki a tautolu. (1 Timoteo 4:16) Fakakite fefe e tautolu ke he falu ko e omaoma ke he tau talahau ha Iehova kua aoga mo e lagomatai moli? He fakagahua e tau matapatu fakaakoaga Tohi Tapu he tau momoui ni ha tautolu. Ko “lautolu oti ne kotofa ke he moui tukulagi” ka moua e fakamoliaga ke he puhala ne fakatoka mai he Kupu he Atua kua mitaki moli ke moua. (Gahua 13:48) To kitia foki e lautolu ‘ko e moli ha ha ia mautolu e Atua’ mo e omoi a lautolu ke fakalataha mo tautolu ke he tapuakiaga he Iki Pule Katoatoa ko Iehova.—1 Korinito 14:24, 25.

20, 21. Ko e tau talahau he Atua mo e hana agaga ka fakamalolo a tautolu ke taute e heigoa?

20 He fakatumau ke fakaako e tau Tohiaga Tapu, fakagahua e mena ne ako e tautolu, mo e fakaaoga katoatoa e tau foakiaga fakaagaga ha Iehova, to manako lahi ue atu a tautolu ke he tau talahau hana. Ka omaoma, to lagomatai he tau talahau nei a tautolu ke tapulu ke he “tagata fou kua eke ke lata mo e Atua, ke he tututonu mo e mahani mitaki ke fakamoli ai.” (Efeso 4:20-24) Ko e tau talahau ha Iehova mo e hana agaga tapu ka fakamalolo a tautolu ke fakatata e fakaalofa, olioli, mafola, fakamanavalahi, mahani totonu, mitaki, tua, mahani molu, fakalatalata—tau fua ne nakai tatai ke he tau aga he lalolagi kua ha ha i lalo he pule ha Satani! (Kalatia 5:22, 23; 1 Ioane 5:19) Ko e mena ia, kia loto fakaaue a tautolu ka fakamanatu mai ki a tautolu e tau poakiaga ha Iehova ke he magaaho ka fakaako fakatagata a tautolu ke he Tohi Tapu, mai he tau motua kotofa, mo e ke he tau feleveiaaga ha tautolu, tau toloaga, mo e tau fonoaga.

21 Ha kua iloa e tautolu e tau talahau ha Iehova, kua fiafia a tautolu pihia foki ka hoko ke he matematekelea ha ko e mahani tututonu. (Luka 6:22, 23) Kia ono atu a tautolu ke he Atua ke fakahao a tautolu mai he tau tuaga fakamatakutaku lahi. Kua mahomo e aoga he mena ia he magaaho nei ko e tau motu oti kua fakapotopoto ma e “tau ke he aho lahi he Atua mana” i Amaketo.—Fakakiteaga 16:14-16.

22. Ko e heigoa e fifiliaga ha tautolu hagaao ke he tau talahau ha Iehova?

22 Kaeke ke moua e tautolu e mena fakaalofa noa he moui tukulagi, kua lata ia tautolu ke manako lahi ue atu ke he tau talahau ha Iehova mo e matakite loto katoa ki ai. Kia moua mogoia e tautolu e agaaga he salamo ne lologo: “Kua tonu hāu a tau fakatufono tukulagi ni; kia foaki mai e koe e loto matala kia au, ti moui ai au.” (Salamo 119:144) Ti fakatata e tautolu e fifiliaga nukua moli ke he tau kupu he salamo: “Kua ui atu au kia koe [Iehova]; kia fakamoui e koe au, ti taofi ai e au hāu a tau talahau.” (Salamo 119:146) E, ke he kupu mo e gahua, kia fakakite e tautolu a tautolu kua manako lahi ue atu moli a tautolu ke he tau talahau ha Iehova.

To Tali Fefe e Koe?

• Onoono fefe e salamo ke he tau talahau ha Iehova?

• Ko e lata he ha a tautolu mo e tau talahau he Atua?

• Ko e heigoa e matagahua he tau feleveiaaga kua taute ke lata mo e tau talahau faka-Atua

• Fakatoka kehe fefe he tau talahau ha Iehova a tautolu mai he lalolagi?

[Tau Huhu he Fakaakoaga]

[Fakatino he lau 25]

Ne manako lahi ue atu e salamo ke he tau talahau ha Iehova

[Tau Fakatino he lau 26, 27]

He muitua ke he fakafifitakiaga ha Ana, to taute kia e koe ke nakai fakato noa ha feleveiaaga?

[Fakatino he lau 28]

Ko e omaoma ke he tau talahau ha Iehova kua fakatoka kehe a tautolu ma e hana fekafekauaga mea mo e talia