Ati Hakeaga he Magafaoa Malolo Fakaagaga
Ati Hakeaga he Magafaoa Malolo Fakaagaga
“Kia leveki ai ke he tau kupu akonaki mo e tau kupu fakamafana he Iki.”—EFESO 6:4.
1. Ko e heigoa e finagalo he Atua ma e magafaoa, ka ko e heigoa e mena ne tupu?
“KIA fanau a mo e fakatokologa, kia fakapuke foki e lalolagi.” (Kenese 1:28) Mo e tau kupu ia ki a Atamu mo Eva, ne fakatu e Iehova ko e Atua e fakaholoaga fakamagafaoa. (Efeso 3:14, 15) He onoono atu ki mua, kua maeke he hoa fakamua ia ke kitia e lalolagi ne puke he fanau ha laua—ko e magafaoa fakalaulahi he tau tagata mitaki katoatoa ne momoui fiafia he lalolagi parataiso mo e tapuaki auloa e Tufuga Mua ue Atu ha lautolu. Ka kua agahala tuai a Atamu mo Eva, ti nakai fakapuke e lalolagi aki e tau tagata tututonu, matakutaku Atua. (Roma 5:12) Ko e mena ne tupu, ne amanaki ai e moui fakamagafaoa ke kelea fakahaga, ati holofa ai e mahani fakavihia, holifono, mo e “nakai fai fakaalofa,” mahomo atu he “tau aho fakamui” nei.—2 Timoteo 3:1-5; Kenese 4:8, 23; 6:5, 11, 12.
2. Ko e heigoa e lotomatala ne ha ha he fanau ha Atamu, ka ko e heigoa kua lata ke ati hake e magafaoa malolo fakaagaga?
2 Kua eke a Atamu mo Eva ke he fakatai he Atua. Pete ko e tagata agahala he mogonei, ne fakaata e Iehova a Atamu ke fanafanau. (Kenese 1:27; 5:1-4) Ke tuga e matua tane ha lautolu, ne ha ha he fanau ha Atamu e lotomatala ti kua maeke ke mailoga e vahaloto he hako mo e hepe. Kua maeke ke fakaako a lautolu hagaao ke he puhala ke tapuaki e Tufuga ha lautolu mo e aoga he fakaalofa ki a ia mo e ha lautolu a loto katoa, solu, manamanatuaga, mo e malolo. (Mareko 12:30, NW; Ioane 4:24; Iakopo 1:27) Mua atu, maeke foki ke fakaako a lautolu “ke eke ai e mahani tututonu, ke fiafia ke he fakaalofa, mo e feoaki mo e . . . Atua mo e loto holoilalo.” (Mika 6:8) Ha ko e tau tagata agahala, kua lata ia lautolu ke omaoma fakalahi ke maeke ke ati hake e magafaoa malolo fakaagaga.
Kia Fakaaoga e Tau Aho
3. Maeke fefe he tau matua ke ‘fakaaoga e tau aho’ ke feaki e fanau Kerisiano?
3 He tau magaaho ukufakina nei, kua lata ke lali fakalahi ke maeke he fanau mo ‘tau tagata fakaalofa atu kia Iehova’ ko lautolu ne ‘fakavihia e tau mena kelea.’ (Salamo 97:10) Ko e tau matua pulotu ka ‘fakaaoga e tau aho’ ke fahia ke he paleko nei. (Efeso 5:15-17) Kaeke ko e matua a koe, maeke fefe ia koe ke taute e mena nei? Fakamua, fakatokatoka e tau mena ne mua, mailoga e “tau mena ne mua atu e aoga lahi,” putoia ai e fakaako mo e fakamahani he fanau hau. (Filipi 1:10, 11, NW) Ke ua aki, fakamukamuka e puhala moui hau. Liga lata ia koe ke tiaki e tau matagahua ne nakai aoga lahi. Po ke liga lata ia koe ke tiaki e tau koloa nakai aoga ne fakamole magaaho he leveki. Ko e tau matua Kerisiano, to nakai tokihala a koe he taute e tau gahua ne kua lata ke feaki hake e fanau matakutaku Atua.—Tau Fakatai 29:15, 17.
4. Maeke fefe e magafaoa ke tumau ke maopoopo?
4 He fai magaaho ne fakaaoga mo e fanau hau, mahomo atu ka hagaao ke he tau mena fakaagaga, kua hololoa e mitaki ti ko e taha he tau puhala ne mua atu ke fakatumau e magafaoa ke maopoopo. Ka kia nakai toka e mena nei ke tupu noa. Setulu e magaaho pauaki ke fiafia auloa a mutolu. Nakai pehe e mena nei ke nonofo auloa he fale, mo e igatia ni ke taute hana mena. Kua tupuolaola mitaki e fanau ka leveki ki ai he tau aho takitaha. Ko e fakaalofa mo e leveki kua lata ke fakakite fakamokoi. Pihia foki ato fifili a laua ke fanafanau, lata he hoa ne mau ke manamanatu fakalahi ke he matagahua aoga nei. (Luka 14:28) To nakai kitia mogoia e laua e feakiaga he fanau mo gahua uka. Ka e to kitia ai e laua ko e kotofaaga monuina.—Kenese 33:5; Salamo 127:3.
Fakaako he Kupu mo e Fakafifitakiaga
5. (a) Kamata aki e heigoa ke fakaako e fanau ke fakaalofa ki a Iehova? (e) Ko e heigoa e fakatonuaga ne foaki ke he tau matua ia Teutaronome 6:5-7?
5 Ke fakaako e fanau hau ke fakaalofa ki a Iehova kua kamata mo e fakaalofa ni hau ki a ia. Ko e fakaalofa malolo ma e Atua ka omoi a koe ke muitua fakamoli e tau fakaakoaga oti hana. Putoia e mena nei ke feaki e fanau “ke he tau kupu akonaki mo e tau kupu fakamafana he Iki.” (Efeso 6:4) Ne fakatonutonu he Atua e tau matua ke fakatokatoka e fakafifitakiaga ma e fanau ha lautolu, ke matutaki mo lautolu, mo e ke fakaako a lautolu. Ne talahau he Teutaronome 6:5-7: “Kia fakaalofa a koe kia Iehova hau a Atua mo e hau a loto katoa, mo e hau a agaga katoa, mo e hau a malolo katoa. Kia ha i ai foki ke he hau a loto e tau kupu nai kua poaki atu ai e au kia koe ke he aho nai. Kia fakaako atu mau ia ke he hau a fanau, mo e vagahau ki ai, ka nofo a koe ke he hau a fale, ti pihia foki ka fano a koe ke he puhala, ti pihia foki ka takoto a koe, ti pihia foki ka matike ai a koe.” He tomatoma mo e fatiaki tumau ki ai, maeke ia koe ke fakaako e tau poakiaga he Atua ke he fanau hau. To logona hifo he fanau e fakaalofa hau ne ha ia koe ma Iehova, ati fakalagalaga ai ke fakatata atu ki a ia foki.—Tau Fakatai 20:7.
6. Maeke fefe he tau matua ke mailoga na fakaako e fanau he tau fakafifitakiaga?
6 Manako lahi e fanau ke fakaako. Ko lautolu ko e tau tagata fanogonogo mo e tau tagata onoono makutu mo e mafiti ke fifitaki e fakafifitakiaga hau. Ka kitia e lautolu nakai ko e tagata manako koloa a koe, to lagomatai he mena nei a lautolu ke ako e puhala ke muitua e fakatonuaga ha Iesu. Kua fakaako e koe a lautolu ke nakai tupetupe ke he tau koloa tino ka e ke ‘kumikumi fakamua ke he kautu he Atua.’ (Mataio 6:25-33) He tala e tau tutalaaga ati hake mo e fakamafana hagaao ke he kupu moli he Tohi Tapu, fakapotopotoaga he Atua, mo e ke he tau motua kotofa, kua fakaako e koe e fanau hau ke fakalilifu a Iehova mo e ke fakaaue ke he tau foakiaga fakaagaga hana. Ha kua mafiti e fanau ke kitia e nakai fakatumau, kua lata ai ke kitia moli e tau fakaakoaga ne talahau ke he tau mahani mo e tau aga nukua fakakite e loto fakaaue hokulo ni hau ma e tau mena fakaagaga. Ko e monuina ha ia he magaaho ka kitia he tau matua kua fakatupu he fakafifitakiaga mitaki ha lautolu ki loto he tau fanau ha lautolu e fakaalofa loto katoa ma Iehova!—Tau Fakatai 23:24, 25.
7, 8. Ko e heigoa e fakafifitakiaga ne fakakite e aoga he fakaako e fanau mai he tau tau ikiiki, mo e tuku ki a hai e kautuaga?
7 Ko e aoga he fakaako e fanau mai he tau tau ikiiki kua kitia he fakafifitakiaga mai i Venesuela. (2 Timoteo 3:15) Kua putoia ai e hoa ne mau, ko Félix mo Mayerlín. Ko e tau fekafekau paionia a laua. He magaaho ne fanau mai e tama tane ha laua ko Felito, ne eketaha a laua ke feaki hake a ia mo tagata tapuaki moli ha Iehova. Ne kamata a Mayerlín ke totou fakalahi ki a Felito mai he My Book of Bible Stories, tohi fakailoa he Tau Fakamoli a Iehova. He tote e tau, tuga mailoga e Felito a Mose mo e falu tagata i loto he tohi nei.
8 He tote lahi agaia, ne kamata a Felito ke fakamatala tokotaha. Ne fakamoli e ia hana manako ke eke mo tagata fakailoa he Kautu, ti fakahiku ke papatiso. Fai magaaho ne eke a Felito mo paionia gahua mau. Ne talahau he tau matua hana: “He kitekite e maua e tama ha maua kua holo ki mua, ne mailoga e maua kua lata ke tuku atu e maua e kautu ia ki a Iehova mo e fakaakoaga hana.”
Lagomatai e Fanau ke Tutupu Fakaagaga
9. Ko e ha nukua lata ia tautolu ke fakaaue ma e fakaakoaga fakaagaga ne moua e tautolu he puhala he vahega fekafekau fakamoli mo e loto matala?
9 Ha i ai e tau tasini he tau mekasini, totou teau he tau tohi, mo e totou afe he tau fahi Web he Internet ne fae foaki e tau tomatomaaga hagaao ke he feakiaga he fanau. Kua fa mahani ke “fekehekeheaki e tau talahauaga,” he talahau he Newsweek ko e fufuta pauaki ke he fanau. “Ka ko e mena ne mua atu e fakagoagoa ko e magaaho ka manatu a koe kua falanaki a koe ke he talahauaga ia, ka kua eke ni ke hepe lahi.” Ko e fakaaue ha ia ha tautolu he foaki fakalahi mai e Iehova ma e fakaakoaga mo e tupuaga fakaagaga he tau magafaoa! Kua fakaaoga fakamitaki nakai e koe e tau foakiaga oti ne taute he puhala he vahega fekafekau fakamoli mo e loto matala?—Mataio 24:45-47.
10. Aoga fefe e fakaakoaga Tohi Tapu lauia mitaki he magafaoa ke he tau matua mo e fanau?
10 Taha mena aoga lahi ko e fakatumau ke fakaako Tohi Tapu fakamagafaoa ne taute he puhala mafola. Ke taute ke aoga, fiafia, mo e mafanatia, kua lata ke tauteute fakamitaki fakamua. He futiaki e fanau ha lautolu, maeke he tau matua ke iloa ko e heigoa he tau loto mo e he tau manamanatuaga ha lautolu. Taha puhala ke iloa e holo mitaki he fakaakoaga fakamagafaoa he fioia ko e mautali fiafia nakai a lautolu oti he magafaoa ki ai.
11. (a) Ko e heigoa e tau foliaga ne kua lata he tau matua ke lagomatai e fanau ha lautolu ke moua? (e) Ko e heigoa e fua he magaaho ne tutuli he taha tama fifine Sapani e foliaga hana?
11 Kua lafi foki e tau foliaga faka-Tohiaga Tapu ke he malolo fakaagaga he magafaoa, mo e lata he tau matua ke lagomatai e fanau ha lautolu ke fakatokatoka e tau mena nei. Lafi ke he tau foliaga kua lata ko e totouaga he Tohi Tapu he tau aho takitaha, eke mo tagata fakailoa tumau he tala mitaki, mo e tolomaki ke he tukuleleaga mo e papatiso. Liga lafi ke he falu foliaga ko e fekafekauaga mau ko e paionia, he Peteli, po ke misionare. Fano agaia he aoga fakamahani, ko e tama fifine Sapani ne higoa ko Ayumi ne taute e foliaga ke fakamatala ke he tau tama oti he vahega hana. Ke fakalagalaga aki e fiafia he hana faiaoga mo e tau kapitiga he vahega, ne moua e ia e fakaataaga ke toka e tau tohi faka-Tohi Tapu he fale toka tohi. Ko e fua, fakaako 13 e fakaakoaga Tohi Tapu he magahala ono tau hana he aoga. Taha he tau tagata fakaako Tohi Tapu ia mo e falu he magafaoa hana kua eke mo tau Kerisiano papatiso.
12. Maeke fefe e fanau ke moua e aoga ne mua mai he tau feleveiaaga Kerisiano?
12 Ko e mena foki ne aoga ma e malolo moui fakaagaga ko e fakatumau ke he feleveiaaga. Ne tomatoma age e aposetolo ko Paulo ke he tau katofia tua ke “aua neke tiaki e fakapotopotoaga ha [l]autolu tuga ne mahani he falu.” Kia nakai toka e mena ia mo mahani ha tautolu, ha kua aoga lahi ke he tau fuata mo lautolu foki ne momotua ke ha ha tumau ai he tau feleveiaaga Kerisiano. (Heperu 10:24, 25; Teutaronome 31:12) Kua lata ke fakaako e fanau ke fanogonogo fakamitaki. Kua latatonu foki ke tauteute tuai ma e tau feleveiaaga, ha kua moua e aoga lahi ka tali hake. Pete fiha ni e kupu he tama tote ka tali he kamataaga po ke totou taha vala tote he paratafa, to aoga lahi ni kaeke fakaako e fanau ke kumi e tau tali mo e fakakupu ni ke he tau kupu ha lautolu. Fakatokatoka nakai e mutolu ko e tau matua e fakafifitakiaga he tali tumau? Kua mitaki foki ke igatia a lautolu he magafaoa ke fai Tohi Tapu, tohi lologo, mo e taha tohi kua fakaaoga ma e fakatutalaaga faka-Tohiaga Tapu.
13, 14. (a) Ko e ha ne lata he tau matua ke gahua auloa mo e fanau ha lautolu he fekafekauaga? (e) Ko e heigoa ka lagomatai ke taute e fekafekauaga he fonua ke aoga mo e fiafia ma e fanau?
13 To tuhi he tau matua pulotu e malolo fuata he fanau ha lautolu ke fekafekau ki a Iehova, he lagomatai a lautolu ke taute e fakamatalaaga mo vala ne mua he tau momoui ha lautolu. (Heperu 13:15) Ko e gahua ni mo e fanau ha lautolu he fekafekauaga ka maeke he tau matua ke iloa moli to moua he fanau ha lautolu e fakaakoaga kua lata ke eke mo tau fekafekau ne “nakai fai mena ke mā ai, kua fakatokatoka fakahako e kupu moli.” (2 Timoteo 2:15) Ka e kua mogoia a koe? Kaeke ko e matua a koe, lagomatai nakai e koe e fanau hau ke tauteute tuai ma e fekafekauaga he fonua? He taute pehenei, ka lagomatai ke taute e fekafekauaga ke fiafia, fai kakano, mo e fua mitaki ma lautolu.
14 Ko e ha ne aoga lahi ma e tau matua mo e fanau ha lautolu ke gahua auloa he fekafekauaga? He puhala nei, maeke he fanau ke mailoga mo e fifitaki e fakafifitakiaga mitaki he tau matua ha lautolu. He magaaho taha ia ni, maeke he tau matua ke mailoga e aga, mahani, mo e lotomatala he fanau ha lautolu. Kia uta e fanau hau mo koe ke he tau puhala kehekehe he fekafekauaga. Ka lata, kia igatia e tama mo e hana kato fakamatala, mo e fakaako a ia ke fakamaopoopo tumau e kato. He fakatumau ke fakaako mo e fakamafanatia atu, to ati hake e manako moli ma e fekafekauaga, mo e mailoga he fanau e gahua fakamatala ko e puhala ke fakakite e fakaalofa ke he Atua mo e katofia.—Mataio 22:37-39; 28:19, 20.
Taofi Mau e Malolo Fakaagaga
15. Ha kua aoga lahi ke taofi mau e malolo fakaagaga he magafaoa, ko e heigoa falu puhala ke taute e mena nei?
15 Ke taofi mau e malolo fakaagaga he magafaoa ko e mena aoga lahi a ia. (Salamo 119:93) Taha puhala ke taute e mena nei ko e fakatutala mena fakaagaga mo e magafaoa hau he tau magaaho oti. Fakatutala nakai e koe e kupu Tohi Tapu he aho mo lautolu? Ko e mahani nakai hau ke talahau e tau mena tutupu he fekafekauaga po ke tau manatu mai he tau mekasini Kolo Toko mo e Awake! fou “ka fano a koe ke he puhala”? Manatu nakai e koe ke fakaaue ki a Iehova he liogi ma e tau aho takitaha he moui mo e ma e tau foakiaga loga hana he magaaho “ka takoto a koe, ti pihia foki ka matike ai a koe”? (Teutaronome 6:6-9) He magaaho ka fioia he fanau hau e fakaalofa ma e Atua ne kitia he tau mena oti ne taute e koe, to lagomatai he mena nei a lautolu ke taute e kupu moli ma lautolu ni.
16. Ko e ha ne aoga ai ke fakamalolo e fanau ke taute ni e lautolu ha lautolu a kumikumiaga?
16 He falu magaaho, to manako e fanau ma e takitakiaga ke fahia ke he tau mena vihi po ke tau tutuaga ka tutupu. He nakai tala age tumau ki a lautolu e mena ke taute, ko e ha he fakakite ki a lautolu e puhala ke iloa e onoonoaga he Atua he fakamalolo a lautolu ke taute ni e lautolu ha lautolu a kumikumiaga? He fakaako e fanau ke fakaaoga fakamitaki e tau kanavaakau mo e tau tohi oti ne foaki he puhala he “fekafekau fakamoli” ka lagomatai a lautolu ke feaki e fakafetuiaga tata mo Iehova. (1 Samuela 2:21e) Ti he magaaho ka tala a lautolu ke he tau fua mitaki he kumikumiaga faka-Tohi Tapu ha lautolu ke he falu foki he magafaoa, kua fakatolomaki ki mua e malolo fakaagaga he magafaoa.
Falanaki Katoatoa ki a Iehova
17. Ko e ha kua nakai lata e tau matua tokotaha ke fakalolelole ka feaki e fanau ha lautolu mo tau Kerisiano?
17 Ka e kua e tau magafaoa matua tokotaha? Fehagai a lautolu nei mo e tau paleko hagaao ke he feakiaga he fanau. Ma tau matua tokotaha, kia nakai fakalolelole! Kua maeke ke kautu, tuga ne fakakite he tokologa he tau matua tokotaha ne falanaki ke he Atua, omaoma mo e fakagahuahua e fakatonuaga hana, ti kua feaki e fanau malolo fakaagaga mitaki. (Tau Fakatai 22:6) Moli, ko e tau Kerisiano ne matua tokotaha kua lata ke falanaki katoatoa ki a Iehova. Kua lata ia lautolu ke tua to foaki e ia e lagomatai.—Salamo 121:1-3.
18. Ko e heigoa e manako he loto mo e fakatino he fanau ha lautolu kua lata he tau matua ke mailoga, ka ko e heigoa kua lata ke peehi ki ai?
18 Mailoga he tau matua pulotu kua ha ha ai e ‘vaha ke kata ai mo e vaha ke kolikoli ai.’ (Fakamatalaaga 3:1, 4) Aoga lahi ke he ati hakeaga he manamanatuaga mo e tino he tama e magaaho okioki mo e fakafiafiaaga lagotatai mitaki. Ko e leo kofe ati hake mo e mua atu ka uhu e tau lologo fakaheke ke he Atua ka lagomatai e tama ke feaki e aga malolo ne lata ke fakamalolo aki hana fakafetuiaga mo Iehova. (Kolose 3:16) Ko e fuata ko e vaha foki ke tauteute tuai ke eke mo tagata lahi matakutaku Atua, ti maeke he fiafia he moui ke fakatumau tukulagi atu he lalolagi parataiso.—Kalatia 6:8.
19. Ko e ha ne kua lata he tau matua ke mauokafua ke he fakamonuinaaga ha Iehova ke he tau laliaga ha lautolu ke feaki tama?
19 Manako a Iehova ma e tau magafaoa Kerisiano oti ke fakatumau ke malolo fakaagaga mo e maopoopo. Ka fakaalofa moli a tautolu ke he Atua mo e taute e mena ne fahia a tautolu ki ai ke omaoma hana Kupu, to fakamonuina e ia e tau laliaga ha tautolu mo e to foaki ki a tautolu e malolo ne lata ke muitua hana takitakiaga mai he agaga. (Isaia 48:17; Filipi 4:13) Manatu ko e magaaho ne moua e koe mogonei ke fakaako mo e fakamahani e fanau hau kua ku mo e to nakai liu fatiaki foki. Taute e mena ne fahia ki ai a koe ke fakagahuahua e fakatonuaga he Kupu he Atua, mo e to fakamonuina e Iehova e tau laliaga hau ke ati hake e magafaoa malolo fakaagaga.
Ko e Heigoa ne Ako e Tautolu?
• Ko e ha ne aoga lahi ai ke fakaaoga e tau aho ka fakaako e fanau?
• Ko e ha kua lata e fakafifitakiaga mitaki he tau matua?
• Ko e heigoa falu puhala aoga lahi ke lagomatai e fanau ke tutupu fakaagaga?
• Maeke fefe e malolo fakaagaga he magafaoa ke taofi mau?
[Tau Huhu he Fakaakoaga]
[Tau Fakatino he lau 18, 19]
Ko e tau magafaoa malolo fakaagaga kua fakaako tumau e Kupu he Atua, o ke he tau feleveiaaga Kerisiano, mo e gahua auloa ke he fekafekauaga