Takitakiaga Faka-Atua ke Fifili Aki e Hoa he Fakamauaga
Takitakiaga Faka-Atua ke Fifili Aki e Hoa he Fakamauaga
“To fakaako e au a koe, mo e fakakite kia koe e puhala ke fano ai a koe; to fakatonu e au kia koe, mo e kitekite au kia koe.”—SALAMO 32:8.
1. Ko e heigoa e tau puhala ne kua lata ma e fakamauaga mitaki?
NE FAKAMAGEGA mai e tagata he geka tokoluga, fakamavilovilo, mo e hopo fakafiti ke he pulagi. He fakapaagi e tino hana, ne oho atu e tau lima hana ti kuku he taha tagata ne fakapaagi mai he taha fahi. Ne fakapaoga mitaki e hoa i loto he pa aisa. Amanaki ni e tagata tane ti lagaki e hoa hana mo e liti a ia ke he pulagi. Fakamavilovilo ai e hoa, tu hifo fakaeneene he tevae, mo e liu fakaholo viko mo e tagata tane i luga he aisa. Kua tuga e nakai uka e tau matagahua ua ia. Ka e, ko hai ka lali ke taute e tau mena ia ka e nakai fakaako fakamua, nakai fai hoa iloilo, mo e mua atu ke he puhala tonu he takitakiaga po ke fakaakoaga. Tuga mo e fakamauaga mitaki kua tuga tupu noa ni. Pete ia, kua falanaki foki ke he hoa mitaki, ke he tau laliaga kaufakalataha, mo e mua atu ke he fakatonuaga pulotu. Moli ni, kua lata tonu mo e takitakiaga mitaki.
2. (a) Ko hai ne fakatu e fakaholoaga he fakamauaga, mo e mo ha? (e) Kua taute fefe falu fakaholoaga he fakamauaga?
2 Ko e manatu pauaki ma e fuata tane po ke fifine nakai la mau ia ke manamanatu hagaao ke he hoa he fakamauaga—ko e hoa he moui. Tali mai he fakatu ai e Iehova ko e Atua, ko e puhala mau he moui e fakamauaga he tane mo e fifine. Ka ko e tagata tane fakamua, ko Atamu, kua nakai fifili e hoana hana. Ne foaki fakaalofa e Iehova e hoana ma hana. (Kenese 2:18-24) Kua lata ke fua loga e hoa fakamua, ke maeke e lalolagi ke puke he tau tagata. He mole e fakalatahaaga fakamua ia, ne fa taute he tau matua he kitofaitane mo e kitofaihoana e tau fakaholoaga he fakamauaga, falu magaaho he mole e taliaaga ha lautolu ne putoia ki ai. (Kenese 21:21; 24:2-4, 58; 38:6; Iosua 15:16, 17) Pete he mahani agaia e tau fakaholoaga ma e tau fakamauaga he falu motu mo e ke he tau mahani fakamotu, tokologa he vaha nei ne fifili ni e lautolu e hoa he fakamauaga ha lautolu.
3. Puhala fe kua lata ke fifili e hoa he fakamauaga?
3 Kua lata ke fifili fefe e hoa he fakamauaga? Falu kua fakaohooho he mena ne kitia—ko e mena ne fiafia a lautolu ki ai mo e manako he tau mata. Onoono falu ke he tau aoga fakatino, ma e taha tagata ka leveki fakamitaki a lautolu mo e ka foaki ma e tau manako ha lautolu. Ka e takitaki nakai taha he tau puhala nei ke he fakafetuiaga fiafia mo e makona? “Ko e fulufuluola ko e fakavai haia, ko e tino mitaki ko e mena fakateaga haia,” he talahau he Tau Fakatai 31:30, “ka ko e fifine kua matakutaku kia Iehova, to fakaheke atu ni kia ia.” Mo e ha i ai e manatu aoga: Kia manamanatu ki a Iehova ka fifili e hoa.
Takitaki Fakaalofa Mai he Atua
4. Ko e heigoa e lagomatai ne foaki he Atua hagaao ke he fifiliaga he hoa he fakamauaga?
4 Ko e Matua fakaalofa ha tautolu he lagi, ko Iehova, kua foaki e Kupu tohi hana ke takitaki aki a tautolu he tau mena oti. Ne talahau e ia: “Ko au ko Iehova, ko e hau a Atua, kua fakaako atu kia koe ke he tau mena ke aoga ai, kua takitaki e ia a koe ke he puhala ke fano ai a koe.” (Isaia 48:17) Ti, nakai ko e mena ke ofo ai ke kitia i loto he Tohi Tapu e tau takitakiaga kamatamata he vaha ma e fifiliaga he hoa he fakamauaga. Manako a Iehova ke tukulagi mo e fiafia e tau fakamauaga ha tautolu. Ko e mena ia, kua foaki e ia ma tautolu e lagomatai ke maama mo e fakagahuahua e tau takitakiaga nei. Nakai kia ko e mena ia ne amanaki mai a tautolu he Tufuga fakaalofa ha tautolu?—Salamo 19:8.
5. Ko e heigoa ne latatonu ma e fiafia tukulagi he fakamauaga?
5 He magaaho ne fakatu e Iehova e fakaholoaga he fakamauaga, kua manako a ia ke eke ai mo pipiaga tukulagi. (Mareko 10:6-12; 1 Korinito 7:10, 11) Ko e mena haia ne ‘vihiatia e ia e tiaki hoana,’ ti fakaata ai ni ka “faivao.” (Malaki 2:13-16; Mataio 19:9) Ko e mena ia, ke fifili e hoa he fakamauaga ko e taha he tau lakaaga lalahi a ia ke taute e tautolu ti kua nakai ke uta fakateaga. Kua nakai loga e tau fifiliaga ne ha i ai e amaamanakiaga ke fiafia po ke momoko. Kua maeke he fifiliaga mitaki ke fakamonuina e moui he taha tagata mo e fakamakona ai, kua maeke foki he fifiliaga goagoa ke tamai e momoko tukulagi. (Tau Fakatai 21:19; 26:21) Ma e fiafiaaga ke tumau, kua latatonu ke fifili fakapulotu mo e fakamakai ke taute e fakamoliaga ke tukulagi, ha kua fakatu he Atua e fakamauaga mo matutakiaga he tau tagata tokoua ka tupuolaola he lau fakatatai mo e kaufakalataha.—Mataio 19:6.
6. Ko e ha ne kua lata lahi e tau fuata tane mo e fifine ke fakaeneene he magaaho ka fifili e hoa, mo e maeke fefe a lautolu ke taute e fifiliaga pulotu?
6 Kua mua atu ke he tau fuata tane mo e fifine ke fakaeneene neke fakakelea he manako fahi tino mo e tau logonaaga malolo e fifiliaga ha lautolu he magaaho ka fifili e hoa. Moli, ko e fakafetuiaga ne fakave ni ke he tau mena pihia ka mafiti ke hoko ke he nakai fakalilifu mo e vihiatia foki. (2 Samuela 3:15) Ke he taha fahi, kua maeke he fakaalofa fakauka ke feaki hake he iloa fakahaga e tautolu e hoa ha tautolu mo e iloa mitaki foki ni e tautolu a tautolu foki. Lata foki ia tautolu ke mailoga ko e mena mitaki ki a tautolu kua liga nakai ko e tau manako fakamua a ia he loto ha tautolu. (Ieremia 17:9) Ko e mena haia ne aoga lahi ai e takitakiaga ne moua he Tohi Tapu. Kua lagomatai a tautolu ke kitia e puhala ka maeke ia tautolu ke taute e tau fifiliaga pulotu he moui. Ne fakamau he salamo a Iehova ke talahau: “To fakaako e au a koe, mo e fakakite kia koe e puhala ke fano ai a koe; to fakatonu e au kia koe, mo e kitekite au kia koe.” (Salamo 32:8; Heperu 4:12) Pete kua maeke he fakamauaga ke fakamakona e manako ha tautolu ma e fakaalofa mo e fai hoa, kua foaki mai foki e tau paleko ne lata ke loto motua mo e manamanatu.
7. Ko e ha ne nakai talia he falu e fakatonuaga fakave ke he Tohi Tapu ne hagaao ke he fifiliaga he hoa, ka e to takitaki atu e puhala nei ki fe?
7 Ko e puhala pulotu a ia ke omaoma ke he mena ne talahau he Kamataaga he fakamauaga ke he fifiliaga he hoa. Ka e liga nakai fiafia a tautolu he magaaho ka talahau he tau matua po ke he tau motua Kerisiano e fakatonuaga fakave ke he Tohi Tapu. Liga manatu a tautolu kua nakai maama katoatoa e lautolu a tautolu, mo e liga omoi he tau manako malolo a tautolu ke muitua ke he fatuakiloto he tau loto. Ka e, he fehagai mogoia ke he mouiaga he tau aho oti, liga tokihala a tautolu he nakai omaoma ke he fakatonuaga pulotu ne foaki ma e mitaki ni ha tautolu. (Tau Fakatai 23:19; 28:26) Liga putoia ai a tautolu ke he fakamauaga nakai fai fakaalofa, mo e fanau uka ke leveki mo e liga ko e hoa foki ne nakai talitonu. Ko e momoko ha ia, ha ko e fakaholoaga ne kua lata ke tamai e fiafia lahi ma tautolu kua eke mo punaaga he tupetupeaga lahi!
Mahani Atua Fakamoli—Ko e Puhala Aoga
8. Lagomatai fefe he mahani Atua e fakamauaga ke fakauka mo e ke tamai e fiafia?
8 Moli, lagomatai he futiaaga he tau tagata tokoua ke fakamalolo e fakamauaga. Ka ko e tau manako tatai kua mua atu e aoga foki ma e fakalatahaaga he fakamauaga ke fakauka mo e ke fakatupu e fiafia. Kua taute he mahani fakamoli he tau tagata tokoua ki a Iehova ko e Atua e pipiaga tukulagi ti fakamalolo e kaufakalatahaaga ke he puhala ne nakai maeke he ha puhala foki. (Fakamatalaaga 4:12) He magaaho ka viko he tokoua Kerisiano e tau momoui ha laua ke he tapuaki moli a Iehova, kua kaufakalataha fakaagaga, ke he manamanatuaga, mo e ke he mahani mitaki a laua. Kumikumi tokoua e laua e Kupu he Atua. Liogi tokoua a laua, ti fakalataha he naia e tau loto ha laua. Fehoaaki a laua ke he tau feleveiaaga Kerisiano mo e gahua tokoua ke he fekafekauaga he fonua. Kua lagomatai he mena nei ke fakamalolo e pipiaga fakaagaga ke fefakatataaki a laua. Mua atu e aoga, kua fua mai e fakamonuina a Iehova.
9. Ko e heigoa ne taute e Aperahamo he kumi e hoana ma Isaako, mo e heigoa e fua?
9 Ha ko e mahani Atua hana, ko e tupuna tua fakamoli ko Aperahamo ne kumi ke fakafiafia e Atua he magaaho ne hoko mai ke fifili e hoana ma e tama hana ko Isaako. Ke he fekafekau fakamoli hana he magafaoa, ne pehe a Aperahamo: “Mo e omonuo mai e koe kia au kia Iehova, ko e Atua he lagi, mo e Atua he lalolagi, kia nakai uta hoana e koe mo e tama haku mai he tau fifine Kanana, ko e motu haia kua nofo ai au. Ka kia fano a koe ke he haku motu, mo e haku faoa, mo e ta mai ai e hoana mo e tama haku, ko Isaako. . . . To fakafano e [Iehova] hana agelu ke mua kia koe; to ta mai foki e koe he motu ia e hoana mo e tama haku.” Kua eke moli a Repeka mo e hoana mitaki lahi, ne fakahelehele lahi e Isaako.—Kenese 24:3, 4, 7, 14-21, 67.
10. Ko e heigoa e tau matagahua faka-Tohiaga Tapu ne hili ke he tau tane mo e tau hoana?
10 Kaeke ko e tau Kerisiano nakai mau a tautolu, to lagomatai he mahani Atua fakamoli a tautolu ke feaki e tau fua ka maeke ia tautolu ke feleveia ke he tau fakatufono faka-Tohiaga Tapu he fakamauaga. Haia he tau matagahua he tau tane mo e tau hoana ko e tau mena nei ne talahau he aposetolo ko Paulo: “Ko mutolu na, ko e tau fifine kia takitokotaha mo e omaoma ke he tau tane ha mutolu tuga e omaoma ke he Iki. . . . Ko mutolu, ko e tau tane, kia fakaalofa a mutolu ke he tau hoana ha mutolu, tuga e fakaalofa a Keriso ke he ekalesia, mo e foaki mai e ia a ia ke eke mo hukui māna. . . . Kua lata pihia foki ke he tau tane ke fakaalofa age ke he tau hoana ha lautolu, tuga e tau tino ha lautolu. . . . Kia takitokotaha a mutolu gotoa mo e fakaalofa atu ke he hana hoana, tuga e fakaalofa a ia kia ia ni; ka ko e fifine kia fakalilifu a ia ke he hana tane.” (Efeso 5:22-33) Tuga he kitia e tautolu, kua peehi he tau kupu omoi agaga ha Paulo e lata ma e fakaalofa mo e fakalilifu. He fakatatai ke he fakatonuaga nei kua fakalataha ki ai foki e matakutaku fakalilifu ki a Iehova. Kua lata ai mo e matagahua mai he loto katoatoa he tau magaaho mitaki mo e kelea. Ko e tau Kerisiano ne amaamanaki ke mau kua lata ke moua e matagahua nei.
Fifiliaga he Magaaho ke Mau
11. (a) Ko e heigoa e fakatonuaga hagaao ke he magaaho ka mau ai ne foaki he tau Tohiaga Tapu? (e) Ko e heigoa e fakafifitakiaga ne fakakite e pulotu he muitua ke he fakatonuaga he Tohi Tapu ne fakamau he 1 Korinito 7:36?
11 Ke iloa e magaaho ka mautali ai ke mau kua aoga lahi. Ha kua kehekehe e mena nei ke he tau tagata takitokotaha, kua nakai fakatoka he tau Tohiaga Tapu e tau tau he moui ke mau ai. Ka kua fakakite mai, kua mitaki ke fakatali ato “mole e uho he fuata,” ko e magaaho kua maeke ke fakakelea he tau logonaaga malolo he mahani fakatane mo e fifine e fifiliaga mitaki. (1 Korinito 7:36) “He kitia e au e tau kapitiga haku ne fefakamahaniaki mo e mau, tokologa he tau tau fuata ha lautolu, kua uka he falu magaaho ke muitua ke he fakatonuaga nei,” he talahau e Michelle. “Ka e mailoga e au ko e fakatonuaga mai ia Iehova, mo e tala mai ni e ia ki a tautolu e mena kua aoga ma tautolu. He fakatali ke mau, kua maeke ia au ke manamanatu atu ke he fakafetuiaga haku mo Iehova mo e ke iloa falu lahi mena he moui, ne kua nakai maeke ke moua e koe he tau tau fuata hau. Fai tau he mole, kua mautali mitaki au ke fahia ke he tau matagahua mo e tau mena vihi foki he fakamauaga.”
12. Ko e ha ne pulotu ai ke nakai mafiti ke mau ka e fuata tote agaia?
12 Ko lautolu ne mafiti ke mau ka e fuata tote agaia kua mahani ke mailoga kua hikihiki e tau manako ha lautolu he motua a lautolu. Mogoia ne mailoga e lautolu ko e tau mena ne manako lahi a lautolu fakamua ki ai kua nakai aoga lahi. Taha e fuata Kerisiano ne manako ke mau ka 16 e tau hana. Kua mau e tupuna fifine hana he tau tau ia, pihia foki e matua fifine hana. He magaaho ne nakai manako e fuata tane ne fiafia a ia ki ai ke mau mo ia he magaaho ia, ne fifili e ia taha tagata ne manako. Ka e, fai magaaho he moui, ne tokihala lahi a ia he fifiliaga mafiti hana.
13. Ko lautolu ne mau he vaha fuata lahi kua fa mahani ke mahala mai he heigoa?
13 Ka amaamanaki ke mau, kua aoga lahi ke fai maamaaga motua a lautolu oti ne putoia ki ai. Maeke he fakamauaga he vaha fuata lahi ke tamai e tau mena vihi loga ne kua nakai fahia e tokoua fuata ke fehagai ki ai. Liga nakai ha ha ia laua e iloaaga mo e tuaga motua ne kua lata ke fehagai mo e tau peehiaga he fakamauaga mo e ke he feakiaga he fanau. Kua lata ni ke mau he magaaho kua mautali a tautolu he fahi tino, he manamanatuaga, mo e fakaagaga ke fakauka ke he fakafetuiaga tukulagi.
14. Ko e heigoa kua lata ke fahia ke he tau tutuaga tupetupe he fakamauaga?
14 Ne tohia e Paulo ko lautolu ne mau to “moua a lautolu kua pihia he matematekelea ke he tino.” (1 Korinito 7:28) To tutupu mai e tau mena vihi ha kua ua e puhala fakatagata, mo e to kehekehe e tau manamanatuaga. Ha ko e nakai mitaki katoatoa he tagata, liga uka ke fakamoli e matagahua faka-Tohiaga Tapu ha tautolu he fakaholoaga he fakamauaga. (1 Korinito 11:3; Kolose 3:18, 19; Tito 2:4, 5; 1 Peteru 3:1, 2, 7) Kua lata ke motua mo e malolo fakaagaga ke kumi mo e muitua ke he takitakiaga faka-Atua ke maeke ke fahia atu ke he tau magaaho tupetupe.
15. Ko e heigoa e matagahua ne kua lata he tau matua ke taute he tauteute e fanau ha lautolu ma e fakamauaga? Fakamaama.
15 Lata he tau matua ke tauteute e fanau ha lautolu ma e fakamauaga he lagomatai a lautolu ke maama e aoga he muitua ke he takitaki faka-Atua. He fakaaoga fakamitaki e tau Tohiaga Tapu mo e tau tohi faka-Kerisiano, maeke he tau matua ke lagomatai e fanau ha lautolu ke fifili kua mautali nakai a lautolu po ko lautolu ka hoa e lautolu ke taute e tau matagahua he fakamauaga. * Ko Blossom ne hogofulu ma valu e tau ne manatu kua manako lahi a ia ke he fuata tane he fakapotopotoaga hana. Ko e paionia fekafekau tumau a ia, mo e manako a laua ke mau. Ka e ole e tau matua hana ki a ia ke fakatali ke taha e tau, ha kua tote agaia a ia. Ne tohia e Blossom fakamui: “Kua fakaaue lahi au he fanogonogo au ke he tomatomaaga pulotu ia. He magahala he tau ia, ne motua au mo e kamata ke kitia kua nakai ha ha he fuata tane nei e tau fua he hoa mitaki he fakamauaga. Ne fakahiku toka e ia e fakatokatokaaga, mo e hao mai au he matematekelea lahi he moui haku. Ko e mitaki ha ia ke fai matua pulotu ke falanaki ke he tau fifiliaga ha laua!”
‘Mau kia Lata mo e Iki’
16. (a) Kamatamata fefe e tau Kerisiano hagaao ke he ‘mau kia lata mo e Iki’? (e) He magaaho ka kamatamata ke mau e tagata nakai talitonu, kua lata ke manamanatu e Kerisiano ke he heigoa?
16 Kua mahino lahi e fakatufono ha Iehova ma e tau Kerisiano: ‘Mau kia lata mo e Iki.’ (1 Korinito 7:39, fakatatai NW) Liga kamatamata e tau matua Kerisiano mo e fanau ha lautolu ke he mena nei. Puhala fe? Liga manako e tau fuata ke mau, ka e nakai fai hoa kua lata he fakapotopotoaga. Liga pihia e mena ne tupu. Liga tokogahoa lahi e tau tane mai he tau fifine he taha matakavi, po ke liga nakai fai tagata kua lata he kavi ia. Ko e fuata ne nakai ko e tagata tukulele he fakapotopotoaga kua liga manako ke he fifine (po ke tane) Kerisiano fuata, ti ha ha ai e peehi ke fakahui e tau tutuaga ne fakatoka e Iehova. He tau tutuaga pihia, kua mitaki ke manamanatu atu ke he fakafifitakiaga ha Aperahamo. Taha puhala ne taofi mau e ia e fakafetuiaga mitaki hana mo e Atua he omoi e ia hana tama ko Isaako ke mau e tagata tapuaki moli a Iehova. Taute pihia foki e Isaako ke he tama hana ko Iakopo. Kua gahua oti a lautolu ne putoia ki ai, ka kua fiafia e Atua mo e fua ai he fakamonuinaga hana.—Kenese 28:1-4.
17. Ko e ha ne kua mahani ke matematekelea ka mau e tagata nakai talitonu, mo e heigoa e kakano ne mua ue atu ke ‘mau kia lata mo e Iki’?
17 Kua fai magaaho foki ne fakahiku e tagata nakai talitonu ke eke mo Kerisiano. Ka ke mau ke he tau tagata nakai talitonu kua fa mahani ni ke matematekelea. Ko lautolu ne nakai tatai e hahamo kua nakai fakalataha ke he tau taofiaga, fakaakoaga, po ke tau foliaga. (2 Korinito 6:14) Kua maeke he mena nei ke fakalauia e matutakiaga mo e fiafia he fakamauaga. Ke tuga anei, taha e fifine Kerisiano ne tokihala lahi he mole e feleveiaaga ati hake, kua nakai maeke ia ia ke fano ki kaina mo e tala e tau mena fakaagaga ke he hoa nakai talitonu hana. Ka e mua atu e aoga, ke ‘mau kia lata mo e Iki’ ko e mahani fakamoli a ia ki a Iehova. He fakatatai a tautolu ke he Kupu he Atua, nakai fakamamahi he tau loto ha tautolu a tautolu, ha kua taute e “tautolu e tau mena kua fiafia ki ai a ia.”—1 Ioane 3:21, 22.
18. He magaaho ka amaamanaki ke mau, ko e heigoa e tau mena aoga kua lata ke manamanatu ki ai, ti ko e ha?
18 He manamanatu ke he fakamauaga, ko e mahani mitaki mo e tuaga fakaagaga he hoa ka mau kua lata ke eke mo mena ne mua. Ko e aga faka-Kerisiano, katoa mo e fakaalofa ma e Atua mo e fakamoli loto katoatoa ki a ia, kua mua ue atu e mitaki ke he manako fakatino. Ko e fiafia faka-Atua kua olioli e lautolu ne loto fakaaue mo e fakamoli e matagahua ha lautolu ke eke mo tau hoa malolo fakaagaga. Mo e malolo lahi ka moua he hoa mau kua mai he fakamoliaga tokoua ha laua ke he Tufuga mo e talia katoatoa e takitaki hana. He puhala nei kua fakalilifu a Iehova, mo e kamata e fakamauaga he tuaga malolo fakaagaga ka lafi atu ke he kaufakalatahaaga tukulagi.
[Matahui Tala]
^ para. 15 Kikite The Watchtower ia Fepuari 15, 1999, tau lau 4-8.
To Tali Fefe e Koe?
• Ko e ha kua lata mo e takitaki faka-Atua ke fifili aki e hoa mitaki he fakamauaga?
• Lagomatai fefe he mahani Atua fakamoli ke fakamalolo e pipiaga he fakamauaga?
• Maeke fefe he tau matua ke tauteute e fanau ha lautolu ma e fakamauaga?
• Ko e ha ne aoga ai ke ‘mau kia lata mo e Iki’?
[Tau Huhu he Fakaakoaga]
[Tau Fakatino he lau 13]
He fakagahuahua e fakatonuaga he Atua he fifili e hoa ka fua mai e fiafia lahi
[Tau Fakatino he lau 14]
Ko e tau monuinaaga loga kua mai he ‘mau kia lata mo e Iki’