Skip to content

Skip to table of contents

Tau Akau ne Fakauka ke he Vaha Loa

Tau Akau ne Fakauka ke he Vaha Loa

Tau Akau ne Fakauka ke he Vaha Loa

Kua nakai mitaki e feutu ke eke mo kaina hau, ti kelea lahi ka haia i luga he tau mouga. Ka e, pete ni ko e tau tutuaga hagahaga kelea, kua pili fefeke falu akau paina ke he tau mata maka pihia, he fakauka ke he makalili aisa he vaha makalili mo e fakauka ke he velagia he la he vaha mafana.

KA KUA nakai ofoofogia e tau akau nei tuga falu akau tatai pihia. Kua mavikoviko e tau matapatu ha lautolu ti kua nakai lalahi a lautolu. Kua helehele kehe he matagi kelea e tau lau ha lautolu mo e he tama vala kelekele ne tutupu ai a lautolu.

He tupu uka a lautolu he taha he tau matakavi hagahaga kelea he lalolagi, liga piko ni a koe kua nakai moui loa e tau akau pihia. Ka kua nakai moli. He talahau he falu, ko e akau ne ui ko Metusela, ko e paina fua fotofoto kua tupu ke loa ke 3,000 mita he White Mountains ha California, kua 4,700 e tau tau he moui. Ne tohi he The Guinness Book of Records 1997 ko e akau nei ko e akau mai i tuai tigahau he palaneta. Ne fakamaama e Edmund Schulman, ne kumikumi ke he tau akau tuai nei: “Ko e tau paina fua fotofoto . . . kua liga moui ni ha ko e tuaga hagahaga kelea. Ko e falu foki [tau akau paina] he White Mountains kua tutupu ke tetei 3,000 e mita he malamalaega magomago mo e makamaka.” Kitia foki e Schulman ko e tau akau tuai lalahi he falu a paina kua tutupu foki pihia he tau tutuaga kelea.

Pete kua lata ia lautolu ke kautu ke he tuaga hagahaga kelea, ko e tau akau tupu uka nei kua moua e lagomatai mai he tau mena ua ne ha ha ia lautolu. Ko e tuaga malamalaega ha lautolu, ne fiha ni e tama akau ne tutupu ai, kua puipui a lautolu mai he afi ka vela e vaouhi, ko e taha mena kelea lahi ma e tau akau lalahi. Mo e tau vakavaka ha lautolu kua pili nivaniva ke he mata maka ti ko e mafuike ni ka huhuo ai.

I loto he Tohi Tapu ne fakatai e tau fekafekau fakamoli he Atua ke he tau akau. (Salamo 1:1-3; Ieremia 17:7, 8) Liga fehagai foki a lautolu mo e tuaga hagahaga kelea ha ko e tau tutuaga ne ha ha ai a lautolu. Favaleaga, tino gagao, po ke mativa kelea ka kamatamata e tua ha lautolu, mua atu ka holo atu e tau kamatamata ke he taha tau ke he taha tau. Ka e pete he pihia, ko e Tufuga ha lautolu, ne talaga e tau akau ke moui ke he tau tuaga hagahaga kelea, kua fakamoli ke he tau tagata tapuaki hana to lalago e ia lautolu. Ne mavehe e Tohi Tapu ki a lautolu ne tutu mauokafua: ‘To fakatumau mo e fakamalolo e ia a mutolu.’—1 Peteru 5:9, 10.

Ke ‘tu mauokafua, ke fakatumau, po ke fakamanava loa’ ko e manatu a ia i tua he kupu Heleni ne fakaliliu “fakauka” i loto he Tohi Tapu. Tuga e tau akau paina, ko e vakavaka mitaki ko e kei ke he fakaukaaga a ia. Ka ke he tau Kerisiano, kua lata ia lautolu ke mauniva e tau vaka ia Iesu Keriso ke maeke ke fakatumau. “Tuga ne talia e mutolu a Keriso Iesu,” he tohia e Paulo, “ko e Iki, kia o fano ai a mutolu ia ia. Kua fai vaka a mutolu ia ia, mo e ati hake kia ia, ti fakatumau ke he tua, tuga ne fakaako ai a mutolu mo e fakaaue.”—Kolose 2:6, 7.

Kua maama e Paulo e manako ma e tau vaka malolo fakaagaga. Kua fetului foki a ia mo e “mena mahukihuki ke he tino,” mo e fakauka a ia ke he tau favaleaga fakalialia he fekafekauaga katoa hana. (2 Korinito 11:23-27; 12:7) Ka e mailoga e ia ha ko e malolo he Atua kua maeke ia ia ke fakauka. “Kua maeke ia au e tau mena oti kana ke he fakamalolo mai [he Atua] kia au,” he talahau e ia.—Filipi 4:13, fakatatai NW.

Tuga e fakafifitakiaga ne fakakite e Paulo, ke kautu e Kerisiano he fakauka kua nakai falanaki ke he tau tutuaga mitaki. Tuga e tau akau paina ne tupu uka he tau matagi afa ke he tau senetenari loga, kua maeke ia tautolu ke tutu mauokafua kaeke vakavaka a tautolu ia Keriso mo e falanaki ke he malolo ne mai he Atua. Mua atu, kaeke fakauka a tautolu ke he fakahikuaga, to ha ha ia tautolu e amaamanakiaga ke kitia ni ma tautolu e fakamoliaga he taha maveheaga faka-Atua: “Kua tuga ne tau aho he akau e tau aho he haku motu.”—Isaia 65:22; Mataio 24:13.