Skip to content

Skip to table of contents

Kia Eke mo Tau Tagata Fiafia he Gahua Helehele!

Kia Eke mo Tau Tagata Fiafia he Gahua Helehele!

Kia Eke mo Tau Tagata Fiafia he Gahua Helehele!

“Kua loga e tau saito ke helehele, ka ko e tau gahua, kua tokogaogao a lautolu. Ko e mena ia, kia olelalo atu ai a mutolu ke he Iki hana e tau saito ke helehele, kia fakafano mai e ia e falu ke gahua ke he tau saito ke helehele.”—MATAIO 9:37, 38.

1. Ko e heigoa ka lagomatai a tautolu ke fakauka he taute e finagalo he Atua?

HE MANATU e tautolu e aho ne papatiso a tautolu mo taha he tau fekafekau a Iehova, pete he fiha e tau tau po kua leva tuai, liga ni kua tuga laia ne afi. Kua eke ai mo matapatu he moui tukulele ha tautolu ke fakaheke ki a Iehova. He fakaaoga e tautolu e aho ke lagomatai falu ke logona mo e liga talia e fekau he Kautu, kua tupetupe lahi ai a tautolu ke fekafekau fiafia ki a Iehova. (Efeso 5:15, 16) Tali mai ke he aho nei, ne mailoga e tautolu kua mafiti e tau magaaho ka lahi e lavelave ha tautolu, he “fakamakai nakai noa ke he gahua he Iki.” (1 Korinito 15:58) Pete kua fehagai a tautolu mo e tau mena vihi, to fakaohooho atu ki mua a tautolu he fiafia he taute e finagalo ha Iehova.—Nehemia 8:10.

2. Ko e heigoa ne lafi ke he fiafia ne moua e tautolu he gahua helehele saito fakatai?

2 Ko e tau Kerisiano, kua fakafita a tautolu ke he gahua helehele saito fakatai. Ne fakatai e Iesu Keriso e fakapotopoto he tau tagata takitaha ma e moui tukulagi ke he helehele saito. (Ioane 4:35-38) Ha kua fakalataha a tautolu ke he gahua helehele pihia, to fakamalolo lahi ke kumikumi e fiafia he tau Kerisiano fakamua atu ne gahua helehele. To liu kikite atu a tautolu ke he tau mena tolu ne lafi ke he fiafia ne iloa e tautolu he gahua helehele he vaha nei. Ko e tau mena nei ko e (1) ha tautolu a fekau he amaamanakiaga, (2) ha tautolu a kautu he kumikumi, mo e (3) aga taute mafola ha tautolu ko e tau tagata gahua helehele.

Fakafano Atu mo Tau Tagata Gahua Helehele

3. Ko e heigoa ne moua ai he tau tutaki fakamua ha Iesu e fiafia?

3 Ko e hiki ha ia he tau momoui he tau tagata gahua helehele fakamua atu—mua atu ke he tau tutaki 11 ha Iesu—he aho 33 V.N. he magaaho ne o a lautolu ke he mouga ko Kalilaia ke feleveia mo e Keriso ne liu tu mai! (Mataio 28:16) Liga ‘tokolima e teau e tau matakainaga’ ne ha ha ai he magaaho ia. (1 Korinito 15:6) Ko e poakiaga ne age e Iesu ki a lautolu kua taogo he tau teliga ha lautolu. Ne pehe a ia ki a lautolu: “Kia o atu a a mutolu ke eke e tau motu oti kana mo tutaki, ti papatiso atu a lautolu ke he higoa he Matua, mo e Tama, mo e Agaga Tapu. Ti fakaako atu a mutolu kia lautolu kia omaoma ke he tau mena oti ne tala atu e au kia mutolu.” (Mataio 28:19, 20) Pete ko e favaleaga mania, ne moua e lautolu e fiafia he gahua helehele he kitia e lautolu e tau fakapotopotoaga he tau tutaki he Keriso kua fakatu he tau matakavi kehekehe. Fai magaaho, “ne fakamatala atu ke he tau tagata oti ke he lalolagi.”—Kolose 1:23; Gahua 1:8; 16:5.

4. I lalo he tau tutuaga fefe ne fakafano atu e tau tutaki he Keriso?

4 He fakapa he fekafekauaga hana i Kalilaia, ne hea e Iesu e tau tutaki 12 mo e fakafano a lautolu ke fakamatala pauaki: “Kua tata mai tuai e kautu he lagi.” (Mataio 10:1-7) Ka ko ia kua “haele fano . . . ke he tau māga [Kalilaia] oti, mo e tau magamotu, kua fakaako ke he tau sunako ha lautolu, mo e fakamatala e vagahau mitaki he kautu, kua fakamalolo foki e ia e tau gagao oti, mo e tau tagata mamahi oti he motu.” Ne fakaalofa a Iesu ke he moto tagata “ne fakafita a lautolu, mo e tiaki atu ai, tuga e tau mamoe nakai fai leveki a lautolu.” (Mataio 9:35, 36) Kua momoko lahi, ne tala age a ia ke he tau tutaki hana: “Kua loga e tau saito ke helehele, ka ko e tau tagata gahua, kua tokogaogao a lautolu. Ko e mena ia, kia olelalo atu ai a mutolu ke he Iki hana e tau saito ke helehele [ko Iehova ko e Atua], kia fakafano mai e ia e falu ke gahua ke he tau saito hana ke helehele.” (Mataio 9:37, 38) Kua tatai e fuafuaaga ha Iesu ke he manako ma e tau tagata gahua helehele i Iutaia he ono ni e mahina ne toe he fekafekauaga hana. (Luka 10:2) He tau magaaho ua ia, ne fakafano e ia e tau tutaki hana mo tau tagata gahua helehele.—Mataio 10:5; Luka 10:3.

Ha Tautolu a Fekau he Amaamanakiaga

5. Ko e heigoa e fekau ne fakapuloa e tautolu?

5 Ko e tau fekafekau ha Iehova he vaha fou nei, kua fiafia a tautolu ke tali e poakiaga ma e tau tagata gahua helehele. Taha puhala ne lafi mahaki ke he fiafia ha tautolu he kua uta e tautolu e fekau he amaamanakiaga ke he tau titagata mo e tau tagata holoilalo. Ke tuga e tau tutaki he senetenari fakamua ha Iesu, ko e kotofaaga ha ia ha tautolu ke fakamatala e tala mitaki—ko e fekau moli he amaamanakiaga—ki a lautolu ne ‘fakafita mo e tiaki tuga e tau mamoe nakai fai leveki’!

6. Ko e heigoa e gahua ne fakafita e tau aposetolo ki ai he senetenari fakamua?

6 He lotouho he senetenari fakamua, nukua lavelave e aposetolo ko Paulo he fakamatala e tala mitaki. Ti kua lauia mitaki foki e gahua helehele hana, ha kua tohia ke he tau Kerisiano i Korinito he kavi he 55 V.N., ne pehe a ia: “Ko e tau matakainaga na e, kua fakailoa atu e au kia mutolu e vagahau mitaki ne fakamatala atu ai au kia mutolu, ne talia ai foki e mutolu, kua tumau foki a mutolu ki ai.” (1 Korinito 15:1) Ko e tau aposetolo mo e falu Kerisiano fakamua atu kua makutu lahi ke he gahua helehele. Pete he nakai talahau he Tohi Tapu ki a tautolu ko e fiha e aposetolo ne moui he magahala he tau mena tutupu lalahi ne fakahiku he fakaotiaga ha Ierusalema he 70 V.N., ne iloa e tautolu kua fakamatala agaia e aposetolo ko Ioane ke kavi 25 e tau he mole.—Fakakiteaga 1:9.

7, 8. Ko e heigoa e fekau he amaamanakiaga ne fa e fakapuloa fakamafiti lahi he tau fekafekau a Iehova he mogonei?

7 Ati hoko mai e tau senetenari ne pule e tau akoako Kerisitenitome, ko e “tagata [tiaki taofiaga] he hala.” (2 Tesalonia 2:3) Ka e, he fakahikuaga he senetenari ke 19 aki, ko lautolu ne kumi ke fakatatai e tau momoui ha lautolu ke he puhala Kerisiano fakamua, kua oma e lautolu e fekau he amaamanakiaga, he fakapuloa e Kautu. Ti tali mai he fufuta fakamua (Iulai 1879), ne putoia ke he mataulu he mekasini nei e tau kupu “Fakapuloaaga he Ha Ha Hinei he Keriso,” “Fakapuloa he Kautu he Keriso,” po ke “Fakapuloaaga he Kautu a Iehova.”

8 Nukua fakatu e Kautu he lagi he Atua he tau lima ha Iesu Keriso he 1914, ti he mogonei kua mafiti lahi e fakapuloaaga ha tautolu he fekau he amaamanakiaga ke he vaha ia. Ko e ha? Ha kua fakalataha ke he tau monuina he pule Kautu, ko e fakaotiotiaga hane tatali ke he fakatokaaga kelea he vaha nei. (Tanielu 2:44) Ko e heigoa e fekau mitaki ne ha ha ai foki? Mo e fai fiafia lahi foki kia ne moua e tautolu he fakalataha ke he fakapuloaaga he Kautu ato hoko e ‘matematekelea lahi’?—Mataio 24:21; Mareko 13:10.

Ko e Kumikumiaga Kautu

9. Ko e heigoa e fakaakoaga ne foaki e Iesu ke he tau tutaki hana, mo e fefe e tau tagata ke he fekau he Kautu?

9 Taha puhala foki ne lafi ke he fiafia ha tautolu ko e tau tagata gahua helehele, ko e kautu ha tautolu he kumi a lautolu nukua eke mo tau tutaki mo e fakalataha mai mo tautolu ke he gahua helehele. He 31-32 V.N., ne hataki e Iesu e tau tutaki hana: “Ko e māga, po ke magamotu ke hohoko atu a mutolu ki ai, kia hūhū po ko hai ha i ai kua lata.” (Mataio 10:11) Nakai lata e tau tagata oti, tuga ne fakakite he tali ha lautolu ke he fekau he Kautu. Pete he pihia, ne fakamakamaka e tau tutaki ha Iesu ke fakamatala e tala mitaki ke he ha matakavi ni ne ha ha ai e tau tagata.

10. Tutuli fefe e Paulo e kumikumi hana ki a lautolu ne kua lata?

10 He mole e matulei mo e liu tu mai ha Iesu, ne au atu e malolo ke kumi a lautolu ne lata. Ne tutala a Paulo ke he tau Iutaia he tau sunako ha lautolu mo e ke he tau tagata ne ha ha ai he male i Atenai. He fakamatala a ia he Areopako he maga i Heleni, “kua pipiki mai e falu a tagata kia ia, mo e tua; ha i ai a Taionesio ko e tagata Areopako, mo e fifine kua higoa ko Tamari, mo e falu foki fakalataha mo laua.” Ke he ha mena ni ne fano ki ai a Paulo, kua talahaua mitaki a ia he fakamatala ‘ki mua he tau tagata he taha fale mo e taha fale.’—Gahua 17:17, 34; 20:20.

11. Ko e heigoa e tau puhala he fekafekauaga ne fakaaoga he tau tau i tuai?

11 He magahala fakahiku he tau hogofulu tau he senetenari ke 19 aki, ne fakafita fakamakai e tau Kerisiano fakauku he kumi a lautolu ne lata. I loto he vala tala ne mataulu “Fakauku ke Fakamatala,” ne pehe e Zion’s Watch Tower ia Iulai/Aokuso1881: “Ko e fakamatala he tala mitaki . . . kua fakahako atu ‘ke he tau tagata mahani molu’—ko lautolu ne fakamakai mo e maeke ke logona, ke moua mai ia lautolu e kau ha Keriso, ko e tau hakega fakalataha.” Ne fa mahani e tau tagata gahua helehele he Atua ke fakafeleveia ke he tau tagata ne o mai laia he tapu mo e foaki ki a lautolu e tau tuleke ne tohi ai e tau fekau he Tohi Tapu ne talaga ke fakaalaala aki e tali fiafia ia lautolu ne lata. He mole e manamanatu ke he puhala lauia mitaki nei he fakamatalaaga, ne fakamafana he Watch Tower ia Me 15, 1903, e tau tagata gahua helehele ke tufatufa e tau tuleke “ke he taha fale mo e taha fale, he pale la he tau Aho Tapu.”

12. Kua fakatolomaki fefe e tautolu e lauiaaga mitaki he gahua fakamatala ha tautolu? Fakamaama.

12 He tau tau ne mole laia, ne fakalaulahi e tautolu e fekafekauaga ha tautolu he tutala ke he tau tagata he tau matakavi kehe mai he tau kaina ha lautolu. Nukua lauia mitaki e puhala nei ke he tau motu ne uta he tau tutuaga tupe mo e he tau matagahua okioki e tau tagata mai he tau kaina ha lautolu he magaaho ne fa mahani a tautolu ke aahi atu. He kitia he taha Fakamoli i Igilani mo e hoa hana e tau tagata ahiahi ne liliu tumau he pasi he mole e fiafia ke he fahi tahi, ne fakamalolo a laua ke o ke he tau pasi mo e foaki e tau lagaki he The Watchtower mo e Awake! ke he tau tagata i loto. Ti he taha ni e mahina, ne tufatufa e laua 229 e lagaki. Ne hokotaki e laua: “Ne nakai matakutaku a maua ke fakamatala he fahi tahi, he matakavi pisinisi, po ke ha paleko foki ka fehagai mo maua ha kua iloa e maua kua haia tumau a Iehova mo maua.” Ne fakatu e laua e fakaholoaga mekasini, ti kamata ai e fakaakoaga Tohi Tapu, mo e fakalataha tokoua a laua ke he fekafekauaga paionia fakaku.

13. Ko e heigoa e hikiaga he fekafekauaga ha tautolu ne taute he mogonei ke he falu a matakavi?

13 He fakatumau ke kumi a lautolu ne lata, liga mitaki ke fuafua fakaeneene e fekafekauaga ha tautolu he falu a matakavi. Pete he tokologa e Tau Fakamoli ne mahani ke fakamatala he taha fale ke he taha fale he tau pogipogi Tapu, ka he falu matakavi ne mailoga e lautolu kua nakai mitaki lahi ka o tuai a lautolu ke he tau kaina he tau tagata ha kua momohe agaia e tau tagata. He hiki e tau setulu ha lautolu, tokologa e Tau Fakamoli he mogonei ne kumikumi he fakahiku he aho, liga he mole e feleveiaaga Kerisiano. Mo e kua fua mitaki moli e kumikumi nei. Ko e numera he tau tagata fakapuloa he Kautu he tau kua mole kua malikiti ke 2.3 e pasene. Kua fakamatalahi he mena nei e Iki he heleheleaga mo e ta mai e fiafia ke he tau loto ha tautolu.

Fakatumau e Mafola he Gahua Helehele ha Tautolu

14. Ko e heigoa e aga he foaki e tautolu e fekau ha tautolu, mo e ko e ha?

14 Taha kakano ma e fiafia ha tautolu nukua matutaki ke he aga taute mafola ne fakakite e tautolu he gahua helehele. “Ka hūhū atu a mutolu ke he taha magafaoa,” he tala age e Iesu, “kia fakaalofa atu a mutolu ki ai. Kaeke foki kua lata e magafaoa ia, to hoko atu ki ai ha mutolu a fakamonuina.” (Mataio 10:12, 13) Ko e fakafeleveiaaga faka-Heperu mo e kupu Heleni he Tohi Tapu kua tatai e tau kakano ‘Kia monuina a koe.’ Kua takitaki he manatu nei e fakafehagaiaga ha tautolu mo e tau tagata he magaaho ka fakamatala e tautolu e tala mitaki. Ko e amaamanakiaga ha tautolu ke tali mitaki a lautolu ke he fekau he Kautu. Ma lautolu ne tali fiafia, kua ha ha ai e amaamanakiaga ke fakafeilo mo e Atua he tokihala a lautolu he tau hala ha lautolu, liu tua, mo e taute e finagalo hana. Ko e mena ka moua, to takitaki atu e mafola mo e Atua ke he moui tukulagi.—Ioane 17:3; Gahua 3:19; 13:38, 48; 2 Korinito 5:18-20.

15. Maeke fefe ia tautolu ke fakatumau e aga mafola he magaaho ka feleveia mo e aga vale he gahua fakamatala ha tautolu?

15 Maeke fefe a tautolu ke fakatumau e mafola ha tautolu he magaaho ka nakai mitaki e tali mai? Ne hataki e Iesu: “Kaeke foki kua nakai lata [e magafaoa], ti liliu mai ai kia mutolu ha mutolu a fakamonuina.” (Mataio 10:13) Ko e fakamauaga ha Luka ke fakafano e tau tutaki 70 kua putoia ki ai e talahauaga ha Iesu: “Kaeke ko e tagata he monuina ha i ai, to hoko kia ia ha mutolu a fakamonuina; ka nakai, ti liuaki mai ai kia mutolu.” (Luka 10:6) He fakamatala e tautolu e tala mitaki ke he tau tagata, kua taute e tautolu aki e aga fiafia mo e mafola. Ko e tali fakahanoa, ko e gugu, po ke tali nakai totonu he tagata he fale kua taute ni ke ‘liuaki mai ki a tautolu’ e fekau mafola ha tautolu. Ka e nakai uta kehe he tau mena nei mai ia tautolu e mafola, ko e fua he agaga tapu ha Iehova.—Kalatia 5:22, 23.

Ko e Foliaga Mitaki ma e Tau Tagata Gahua Helehele

16, 17. (a) Ko e heigoa e foliaga ha tautolu ka taute e tau aahi atu? (e) Lagomatai fefe e tautolu a lautolu ne fai huhu faka-Tohi Tapu?

16 Ko e tau tagata gahua helehele kua fiafia lahi a tautolu ke fai vala he fakapotopoto mai e tau tagata ma e moui tukulagi. Mo e fiafia ha ia ha tautolu kaeke ko e tagata ne fakamatala a tautolu ki ai kua tali fiafia mai, manako ke fai mena foki ka iloa, mo e eke mo “tagata he monuina”! Liga loga e tau huhu faka-Tohi Tapu hana mo e nakai maeke ia tautolu ke tali oti e tau huhu ia he aahi atu fakamua. Ha kua liga nakai mitaki ke nofo loa he aahi fakamua, ko e heigoa kua lata ke taute? Maeke ia tautolu ke fai foliaga foki tuga ne fakamafana mai he 60 e tau kua mole.

17 “Kua lata e Tau Fakamoli a Iehova ke mautauteute ke takitaki e tau fakaakoaga he Tohi Tapu.” Ko e talahauaga ia kua toka i loto he tohi tolu he tau tohi fakaako ikiiki Model Study ne lomi fakailoa mai he 1937 ke he 1941. Ne fakaholo ke talahau: “Kua lata e tau tagata fakapuloa oti [he Kautu] ke fakalotomatala he lagomatai e tau tagata loto fiafia ne fakakite e fiafia ke he fekau he Kautu, ke he tau puhala oti nukua fahia ki ai. Kua lata ke taute e tau liliu aahi atu ke he tau tagata nei, tali e tau huhu kehekehe . . . , ti kamata agataha mogoia e fakaakoaga.” E, ko e foliaga ha tautolu he taute e tau liliu aahi atu ke kamata e fakaakoaga Tohi Tapu he kaina mo e takitaki tumau ai foki. * Kua omoi he aga fakakapitiga mo e tupetupe fakaalofa ma e tagata fiafia a tautolu ke tauteute mo e takitaki fakamitaki e fakaakoaga.

18. Lagomatai fefe e tautolu a lautolu ne fou ke eke mo tau tutaki ha Iesu Keriso?

18 Mo e lagomatai he tohi Iloilo ne Takitaki Atu ke he Moui Tukulagi mo e tau porosua tuga e Ko e Heigoa e Manako he Atua ma Tautolu?, kua maeke ia tautolu ke takitaki e tau fakaako Tohi Tapu he kaina mo e fakalataha ke lagomatai a lautolu ne fiafia fou ke eke mo tau tutaki. He fakatumau a tautolu ke fifitaki e Faiaoga ne Mua, ko Iesu Keriso, liga foki ni to ako foki e tau tagata fakaako Tohi Tapu pihia ha ko e aga mafola mo e olioli ha tautolu, ha tautolu a mahani fakamoli, mo e fakalilifu ha tautolu ma e tau tutuaga mo e tau takitakiaga ha Iehova. He lagomatai e tautolu he tali e tau huhu ha lautolu ne fou, kia lagomatai foki e tautolu a lautolu ke tali ni e lautolu e tau huhu he falu ki a lautolu. (2 Timoteo 2:1, 2; 1 Peteru 2:21) Ko e tau tagata gahua helehele saito fakatai, kua olioli moli a tautolu ha kua takitaki fakaavelesi 4,766,631 e tau fakaako Tohi Tapu he kaina ke he lalolagi katoa he tau fekafekau nei kua mole. Kua mua atu e olioli kaeke auloa a tautolu mo e tau tagata gahua helehele ne fai vala ke he gahua fakaako Tohi Tapu he kaina.

Kia Fakatumau ke Olioli ke he Heleheleaga

19. Ko e ha ne ha ha ai e tau kakano mitaki ke fiafia he heleheleaga he magahala he fekafekauaga ha Iesu mo e he mole fakatote atu?

19 Ha i ai e tau kakano mitaki ke fiafia he heleheleaga he magahala he fekafekauaga ha Iesu mo e he mole fakatote atu. Tokologa ne tali fiafia he mogoia ke he tala mitaki. Kua mahomo ki mua e olioli he Penetekoso 33 F.V., ha kua kavi 3,000 ne tali ke he fakatonutonuaga ha Peteru he mogoia, moua e agaga tapu ha Iehova, ti eke mo vala he motu ko Isaraela fakaagaga he Atua. Moli, kua tolomaki ki luga e numera ha lautolu, mo e lahi mahaki e olioli he “lafilafi he Iki ke he ekalesia ke he taha aho mo e taha aho a lautolu kua fakamomoui.”—Gahua 2:37-41, 46, 47; Kalatia 6:16; 1 Peteru 2:9.

20. Ko e heigoa ne ta mai e fiafia mahaki ke he gahua helehele ha tautolu?

20 He magaaho ia, ne kitia moli ai e perofetaaga ha Isaia: “Kua fakatokologa e koe [Iehova] e motu kua fakalahi ai e koe ha lautolu a fiafia, kua fiafia a lautolu ki mua hāu, tuga ne fiafia ka helehele ai e saito, ke tuga ne olioli ai a lautolu kua tufatufa e tau mena ne fofo he tau.” (Isaia 9:3) Pete kua kitia e tautolu he mogonei hane teitei katoatoa e “motu kua fakalahi” ha lautolu ne fakauku, kua olioli lahi a tautolu he mailoga e tautolu e numera he falu tagata gahua helehele nukua tupu ki mua he tau tau oti.—Salamo 4:7; Sakaria 8:23; Ioane 10:16.

21. Ko e heigoa ka tutala ki ai a tautolu he vala tala ka mui mai?

21 Kua ha ha moli ia tautolu e kakano mitaki ke fakatumau ke olioli he gahua helehele. Ko e ha tautolu a fekau he amaamanakiaga, ha tautolu a kumikumi ki a lautolu kua lata, mo e aga taute mafola ha tautolu—ko e tau mena oti nei kua ta mai e fiafia ki a tautolu ko e tau tagata gahua helehele. Pete ia, kua moua e lautolu e aga vale mai he tokologa. Ne hoko e mena nei ke he aposetolo ko Ioane. Ne fakapagota a ia he motu ko Patamo “ha ko e kupu he Atua, mo e talahauaga kia Iesu Keriso.” (Fakakiteaga 1:9) Maeke fefe, mogoia, ia tautolu ke fakatumau e fiafia ha tautolu ka fehagai mo e favale mo e totokoaga? Ko e heigoa ka lagomatai a tautolu ke fahia ke he aga mao niniva he tokologa ne fa e fakamatala a tautolu ki ai? To foaki he vala tala ka mui mai e lagomatai faka-Tohiaaga Tapu ke tali e tau huhu nei.

[Matahui Tala]

^ para. 17 Fakamua ne fakatokatoka e tau fakaakoaga he tau matakavi ne tolo ki ai e matakau tagata ne fiafia mai. Ka e nakai leva, kua takitaki foki e tau fakaakoaga mo e tau tagata takitokotaha mo e tau magafaoa.—Kikite Jehovah’s Witnesses—Proclaimers of God’s Kingdom, lau 574, lomi fakailoa he Tau Fakamoli a Iehova.

To Tali Fefe e Koe?

• Ko e heigoa e gahua helehele saito fakatai?

• Ko e fekau fe ne fakapuloa e tautolu?

• Ko e ha ne kautu e kumi tutaki ha tautolu?

• Fakatumau fefe e tautolu e mafola he gahua helehele?

• Ko e ha ne fakatumau a tautolu ke olioli he heleheleaga?

[Tau Huhu he Fakaakoaga]

[Tau Fakatino he lau 8, 9]

Fakamatala he senetenari ke 1 aki mo e ke 20 aki

[Tau Fakatino he lau 9]

Tuga a Paulo, kua lali e tau tagata gahua helehele he vaha fou nei ke hokotia ke he tau tagata he tau matakavi oti

[Fakatino he lau 9]

Fakapuloa e tala mitaki mo e aga fifia