Skip to content

Skip to table of contents

Kia Kitia Hau a Mafiti

Kia Kitia Hau a Mafiti

Kia Kitia Hau a Mafiti

“Kia manamanatu a koe ke he tau mena na, kia fakamahani a koe ki ai; kia kitia ai he tau tagata oti hāu a mafiti.”—1 TIMOTEO 4:15.

1. Iloa fefe e koe e magaaho ka momoho e fua akau mo e lata ke kai?

MANAMANATU la ke he fua akau mahuiga hau—ko e tava, ko e kautoga, ko e mago, po ke ha fua akau foki. Mailoga nakai e koe e magaaho ka momoho ai ti lata ke kai? Mailoga moli. Ko e hana manogi, lanu, mo e molu kua fakakite atu ki a koe kua latatonu tuai ke kai ai e koe. Ko e magaaho ni ne gagau e koe, ne hohoko e loto hau. Ko e huhua ha ia! Ko e humelie ha ia! Kua foaki atu ki a koe e fiafia mo e makona.

2. Kitia fefe e motua, ti ko e heigoa e lauiaaga kua ha ha ke he tau fakafetuiaga fakatagata?

2 Ko e mena mukamuka nei ka e fiafia kua tatai ke he falu fahi he moui. Taha e mena, ke tuga moli e momoho he fua akau, ko e motua fakaagaga he tagata kua kitia foki ke he tau puhala kehekehe. Mailoga e tautolu e motua i loto he tagata ka kitia e tautolu e lotomatala, maamaaga, pulotu, mo e falu mena foki. (Iopu 32:7-9) Ko e fiafia moli ke feoaki mo e gahua mo e tau tagata kua fakatata e tau fua pihia ke he tau aga mo e tau gahua ha lautolu.—Tau Fakatai 13:20.

3. Ko e heigoa kua fakakite he talahauaga ha Iesu ke he tau tagata he vaha hana hagaao ke he tuaga motua?

3 He taha fahi, liga ke motua e tino he tagata, ka ko e puhala vagahau mo e gahua hana nukua fakakite e nakai motua hana ke he manamanatuaga mo e fakaagaga. Ma e fakatai, ko e tutala ke he atuhau liuliu he vaha hana, ne pehe a Iesu Keriso: “Ko e mena hau a Ioane nakai kai, nakai inu foki a ia; ti pehe ai a lautolu, Ha ha ia ia e temoni. Ne hau e Tama he tagata, kua kai a ia, mo e inu; ti pehe ai a lautolu, Kitiala, ko e tagata kai lahi mo e inu uaina.” Pete ni ko e tau tagata motua fakatino a lautolu ia, ne pehe a Iesu na tatai a lautolu mo e “tau tama ikiiki”—ne nakai motua. Ati, lafi e ia: “Ti talahaua tututonu e pulotu he tau [gahua] hana.”—Mataio 11:16-19.

4. Ko e heigoa e tau puhala kua kitia ai e mafiti mo e motua?

4 Mai he tau kupu ha Iesu, kitia e tautolu ko e tagata kua moua e pulotu moli—ko e fakamailoga he tuaga motua—kua fakakite he tau gahua ne taute e ia mo e tau fua ne moua mai ai. Fakalataha mo e mena nei, mailoga e fakatonuaga he aposetolo ko Paulo ki a Timoteo. He mole e totoku e tau mena kua lata ia Timoteo ke tutuli, ne pehe a Paulo: “Kia manamanatu a koe ke he tau mena na, kia fakamahani a koe ki ai; kia kitia ai he tau tagata oti hāu a mafiti.” (1 Timoteo 4:15) E, ko e mafiti he Kerisiano ke motua kua “kitia,” po ke mailoga maali ai. Ko e motua faka-Kerisiano, kua tuga e maama, nakai ko e mahani ufitia po kua galo. (Mataio 5:14-16) Ko e mena ia, to manamanatu a tautolu ke he ua e matapatu puhala ke kitia e mafiti mo e motua: (1) tupu ke he iloilo, maamaaga, mo e pulotu; (2) kitia e tau fua he agaga.

Loto Fakalataha ke he Tua mo e Iloilo

5. Fakamaama fefe e motua?

5 Loga e tohi fakamaama kupu ne fakamaama e motua ko e tuaga he tupu katoatoa, motua lahi, mo e hoko ke he tapunuaga fakahiku po ke tuaga motua. Ko e fua akau, ne totoku fakamua, kua motua, po ke momoho, ka hokotia ke he motua katoatoa ti manako lahi mogoia ke he hana foliga, lanu, manogi, mo e kamata hana. Ko e motua, mogoia, ko e kupu tatai ke he mitaki lahi mahaki, katoatoa, pihia mo e mitaki katoatoa.—Isaia 18:5; Mataio 5:45-48; Iakopo 1:4.

6, 7. (a) Ko e heigoa kua fakakite na fiafia lahi a Iehova ke he tau tagata tapuaki oti hana ke mafiti e motua fakaagaga? (e) Tatai lahi e motua fakaagaga ke he heigoa?

6 Kua fiafia lahi a Iehova ko e Atua ke hokotia mafiti oti hana tau tagata tapuaki ke he motua fakaagaga. Ke moua e mena ia, ne taute e ia e tau foakiaga homo ue atu i loto he fakapotopotoaga Kerisiano. Ke he tau Kerisiano i Efeso, ne tohi he aposetolo ko Paulo: “Kua tuku mai foki e ia e falu ke eke mo tau aposetolo, ko e falu foki ke eke mo tau perofeta, ko e falu foki ke eke mo tau leoleo katoa mo e tau akoako. Kia fakakatoatoa ai e mitaki he tau tagata tapu, ke eke ai e lautolu e tau gahua he tau fekafekau, kia ati hake ai e tino a Keriso. Ato hohoko atu a tautolu oti kana ke he loto fakalataha ke he tua, mo e iloa maali e Tama he Atua, ato eke mo tau tagata kua katoatoa ai e mahani mitaki, ato hohoko atu foki ke he fafatiaga he loa kua lata mo e puke ha ia Keriso. Kia nakai tuai eke a tautolu mo tau tama ikiiki kua hikihikifano, mo e havilia he tau matagi oti he tau kupu fakaako, ko e pikopiko he tau tagata ke he tau lagatau kelea kua taute ke fakahehe ai.”—Efeso 4:11-14.

7 He tau kupu nei, ne fakamaama e Paulo ko e falu kakano ne taute he Atua e tau foakiaga fakaagaga loga pihia he fakapotopotoaga ke maeke he tau tagata oti ke “loto fakalataha ke he tua, mo e iloa maali,” he eke mo “tagata kua katoatoa ai e mahani mitaki,” mo e ‘hohoko atu ke he fafatiaga he loa kua lata ha ia Keriso.’ Ko e mogoia la ia ka haohao mitaki a tautolu mai he havilia fano tuga e tau tama mukemuke fakaagaga he tau manatu mo e tau fakaakoaga fakavai. Ti kitia e tautolu e fakafetuiaga tata he vahaloto he mafiti ke motua faka-Kerisiano mo e moua e “loto fakalataha ke he tua, mo e iloa maali e Tama he Atua.” Loga e tau manatu he tomatomaaga ha Paulo kua lata ia tautolu ke tokaloto.

8. Ko e heigoa kua lata he moua e “loto fakataha” ke he tua mo e iloilo moli he tua?

8 Fakamua, ha kua lata ke fakatumau e “loto fakalataha,” kua lata e Kerisiano motua ke kau fakalataha mo e lagotatai katoatoa mo e tau matakainaga talitonu ke he tua mo e iloilo. Ne nakai lalago po ke peehi e ia e tau manatu fakatagata po ke fakafualoto ke he maamaaga he Tohi Tapu. Ka e, kua mauokafua katoatoa a ia ke he kupu moli tuga he fakakite e Iehova ko e Atua puhala he hana Tama, ko Iesu Keriso, mo e “fekafekau fakamoli mo e loto matala.” He uta tumau e tau mena kai fakaagaga ne foaki “ke he tau magaaho”—puhala mai he tau tohi faka-Kerisiano, tau feleveiaaga, tau toloaga, tau fonoaga—kua iloa moli e tautolu kua fakatumau e tautolu e “loto fakalataha” mo e tau matakainaga Kerisiano he tua mo e iloilo.—Mataio 24:45.

9. Fakamaama e kakano he kupu “tua,” tuga ne fakaaoga e Paulo he tohi hana ke he tau Efeso.

9 Uaaki, ko e kupu “tua” kua hagaao, nakai ke he fifiliaga kua moua he tau Kerisiano takitaha, ka ke he katoatoaaga he ha tautolu a taofiaga, ko e “laulahi, mo e loa, mo e hokulo, mo e tokoluga” i ai. (Efeso 3:18; 4:5; Kolose 1:23; 2:7) Ka e maeke fefe e Kerisiano ke loto fakalataha mo e tau tagata talitonu ka talitonu po ke talia ni a ia ke he falu vala he “tua”? Ko e kakano anei he nakai makona hokoia a tautolu ke iloa ni e tau fakaakoaga aoga he Tohi Tapu po ke iloilo potake po ke vala he kupu moli. Ka e, lata ia tautolu ke fiafia ke fakaaoga katoatoa e tau foakiaga ha Iehova puhala mai he hana fakatokatokaaga ke keli hifo fakahokulo ke he hana Kupu. Kua lata ia tautolu ke lali eketaha ke maeke ke moua e hako mo e katoatoa he maamaaga he finagalo he Atua. Kua putoia ai taha magaaho ke totou mo e fakaako e Tohi Tapu mo e tau tohi faka-Tohi Tapu, ke liogi ke he Atua ma e hana lagomataiaga mo e takitakiaga, ke fakalataha mau ke he tau feleveiaaga Kerisiano, mo e fakalataha katoatoa ke he gahua fakamatala mo e taute tutaki he Kautu.—Tau Fakatai 2:1-5.

10. Ko e heigoa e aoga he tau kupu “ato hohoko atu a tautolu oti kana” nukua fakaaoga ia Efeso 4:13?

10 Tolu aki, ne kamata e Paulo e talahauaga he foliaga fatua tolu ke he tau kupu “ato hoko atu a tautolu oti kana.” Hagaao ke he talahauaga “tautolu oti kana,” ne talahau he taha tohi faka-Tohi Tapu e kakano “nakai ko e tau tagata oti, he magaaho taha, ka e fakalataha oti.” He falu kupu, kua lata ia tautolu oti ke lali fakalahi ke tutuli e foliaga he motua faka-Kerisiano fakalataha mo e tau matakainaga katoatoa. Kua talahau he The Interpreter’s Bible: “Ko e katoatoaaga he moua fakaagaga kua nakai moua he tagata tokotaha, tuga ni he nakai hokotia taha vala he tino ke motua katoatoa ka e he magaaho ni ka fakatumau e tino katoa ke tupu malolo.” Ne fakamanatu e Paulo ke he tau Kerisiano Efeso ko lautolu e “tau tagata tapu” kua lata ke lali ke maama e fakatokaaga katoa he tua.—Efeso 3:18a.

11. (a) Ko e heigoa ne nakai kakano ki ai e taute e mafiti fakaagaga? (e) Ko e heigoa e mena kua lata ke taute e tautolu ke mafiti?

11 Kua maama e tau kupu ha Paulo ko e tupu fakaagaga kua nakai ni fakapuke tau manamanatuaga ha tautolu aki e iloilo mo e kumi ke he tau tohi. Ko e Kerisiano motua kua nakai tapeehi e falu aki hana lotomatala. Ka kua talahau e Tohi Tapu: “Ko e puhala he tau tagata tututonu, kua lata ia mo e maama he aho, kua tupu tolomaki atu hana maama ke hoko ke he tupoula.” (Tau Fakatai 4:18) E, ko e “puhala,” nakai ko e tagata tokotaha, ka lata ke “maama ke hoko atu ke he tupoula.” Ka tuku e tautolu e laliaga fakatumau ke fakatauo mo e maama lahi he Kupu he Atua nukua foaki e Iehova ke he hana tau tagata, to mafiti fakaagaga a tautolu. Ko e mena nei, ke fakatauo ko e o ki mua, ti ko e mena kua maeke ke taute e tautolu oti.—Salamo 97:11; 119:105.

Kitia e “Fua he Agaga”

12. Kua aoga he ha e fakakite e fua he agaga ke he kumikumi ha tautolu ma e mafiti fakaagaga?

12 Kua aoga e moua he “loto fakalataha ke he tua mo e iloa maali,” ko e aoga taha ia ni ma tautolu ke fakakite e fua he agaga he Atua he tau puhala kehekehe he moui ha tautolu. Ko e ha? Ko e kakano anei ha ko e motua, kua kitia e tautolu, nakai ko e mena ufitia po ke galo, ka kua fakamailoga he tau fua kitia maali nukua aoga mo e ati hake aki e falu. Moli, ko e kumikumi ha tautolu ma e mafiti fakaagaga nakai ko e lali noa ke feaki teao po ke tau mahani fakavaia. Ka e, he tupu fakaagaga a tautolu he muitua e takitakiaga he agaga he Atua, to ha ha i ai e hikiaga homo ue atu he tau aga mo e tau gahua ha tautolu. “Kia mahani a mutolu ke lata mo e Agaga, ti nakai eke ai e mutolu e tau manako lahi he tino,” he talahau he aposetolo ko Paulo.—Kalatia 5:16.

13. Ko e heigoa e hiki kua fakakite fakamaaliali he mafiti?

13 Holo atu a Paulo ke tohi hifo e “tau gahua he tino,” nukua loga mo e “kitia.” Ato loto fakaaue e tagata ke he tau poakiaga he Atua, kua fakatokatoka hana moui ke he tau puhala he lalolagi ti liga puke ke he falu he tau mena ne tokutoku e Paulo: ‘faivao, feuaki, mahani kelea, matahavala, hufeilo ke he tupua, eke lagatau he taulaatua, feitaaki, taufetoko, ita tafuā, vale, lagalagahou, feveheveheaki, tau veveheaga, mahekeheke, keli tagata, konahia, tafeauhi, mo e tau mena pihia.’ (Kalatia 5:19-21) Ka ko e holo ki mua fakaagaga e tagata, kua fakahiku a ia ke kautu mai he “tau gahua he tino” ti hukui he tau “fua he agaga.” Ko e hikiaga nei kua kitia maali e holo ki mua he tagata ke he motua faka-Kerisano.—Kalatia 5:22.

14. Fakamaama e tau talahauaga ua he “tau gahua he tino” mo e “fua he agaga.”

14 Kia mailoga e tautolu ua e talahauaga “ko e tau gahua he tino” mo e “fua he agaga.” Kua fua mai e “tau gahua” ha ko e tau mena kua taute he tagata. He falu kupu, ko e tau mena ne tohi e Paulo mo tau gahua he tino nukua fua mai he fifiliaga pauaki he taha po ke he fakaohoohoaga he tino agahala he tagata. (Roma 1:24, 28; 7:21-25) He taha fahi, kua hagaao e talahauaga “fua he agaga,” nakai ke he tau fua he tau laliaga ne ui ko e aga tupu po ke holo ki mua he aga fakatagata, ka ko e tau fua he gahuahuaaga he agaga he Atua ke he tagata. Tuga ni e akau ka fua loga mai kaeke ke leveki fakamitaki, to kitia mai e fua he agaga he tagata ka gahuahua ai e agaga tapu ke he hana moui.—Salamo 1:1-3.

15. Ko e aoga he ha ke onoono ke he tau fahi oti he “fua he agaga”?

15 Nakai fua mai he agaga e tau fua akau kehekehe ma tautolu ke fifili ke he manako ha tautolu. Ko e tau fua ne tohi e Paulo—ko e fakaalofa, fiafia, mafola, fakauka, totonu, mahani mitaki, tua, mahani molu, mo e manako fakalatalata—kua aoga oti, ati maeke ai he tau mena ia ke moua e aga faka-Kerisiano fou. (Efeso 4:24; Kolose 3:10) Ko e mena ia, pete he liga moua e tautolu e falu he tau mahani nei kua kitia maali ke he tau momoui ha tautolu ke he tau aga fakatagata mo e tau hagahaga ni ha tautolu, kua aoga ke mailoga e tautolu e tau puhala oti ne talahau e Paulo. He taute pihia, kua fakakite katoatoa e tautolu e aga tuga ha Keriso he tau momoui ha tautolu.—1 Peteru 2:12, 21.

16. Ko e heigoa e foliaga ha tautolu ke he tutuliaga ha tautolu he motua Kerisiano, ti moua fefe?

16 He fakaakoaga aoga kua iloa e tautolu mai he fakatutalaaga ha Paulo ke he tutuliaga he motua faka-Kerisiano, nakai ko e foli ha tautolu ke moua e iloilo lahi mo e lotomatala po ke feaki he tau aga fakatagata kua mitaki. Ka ko e moua he tafe tumau mai he agaga he Atua ke he tau momoui ha tautolu. Ha kua talia he tau manamanatuaga mo e tau gahua ha tautolu e takitakiaga he agaga he Atua, ati taute a tautolu ke motua fakaagaga. Moua fefe e tautolu e foliaga nei? Kia hafagi e tautolu e tau loto mo e tau manamanatuaga ha tautolu ke he omoomoiaga he agaga he Atua. Kua putoia e mena nei ke he o fakamoli mo e fai vala ha tautolu ke he tau feleveiaaga Kerisiano. Kua lata foki ia tautolu ke fakaako mo e manamanatu tumau ke he Kupu he Atua, he fakaata e tau matapatu fakaakoaga i ai ke takitaki aki e tau fehagai ha tautolu mo e falu mo e tau fifiliaga kua taute e tautolu. Moli mogoia, ko e mafiti ha tautolu to kitia maali.

Kia Mafiti ma e Lilifu he Atua

17. Maeke fefe he mafiti ke tatai ke he fakalilifu he Matua ha tautolu he lagi?

17 Mua atu ai, ko e kitia e mafiti ha tautolu kua ta mai e lilifu mo e fakahekeaga, nakai ki a tautolu, ka ke he Matua ha tautolu he lagi, ko Iehova, ati maeke ai ia tautolu ke moua e motua fakaagaga. He po ato kelipopo a Iesu, ne tala age a ia ke he tau tutaki: “Kua fakaheke ai ke he haku a Matua ke he mena nai, ka fua loga mai a mutolu; ati eke ai a mutolu mo tau tutaki haku.” (Ioane 15:8) Ke he tau fua he agaga mo e tau fua he Kautu he fekafekauaga ha lautolu, kua ta mai he tau tutaki e lilifu ki a Iehova.—Gahua 11:4, 18; 13:48.

18. (a) Ko e heigoa e heleheleaga olioli kua hoko he vaha nei? (e) Ko e heigoa e paleko kua foaki he heleheleaga nei?

18 He vaha nei, ko e monuina ha Iehova i luga he tau tagata hana he taute e lautolu e heleheleaga fakaagaga he lalolagi katoa. Fai tau tuai mogonei, kavi ke he 300,000 ha lautolu kua fou he tau tau takitaha kua tukulele a lautolu ki a Iehova mo e fakamailoga e tukuleleaga ha lautolu ke he papatisoaga he vai. Kua taute he mena nei a tautolu ke fiafia mo e nakai fakauaua ai foki kua fakafiafia e loto ha Iehova. (Tau Fakatai 27:11) Pete ia, ma e mena nei ke eke mo punaaga tumau he olioli mo e fakaheke ki a Iehova, ko lautolu oti ia ne fou kua lata ke “o fano ai a mutolu ia [Keriso], kua fai vaka a mutolu ia ia, mo e ati hake kia ia, ti fakatumau ke he tua.” (Kolose 2:6, 7) Kua fatua ua e paleko nei ke he tau tagata he Atua. He taha fahi, kaeke ko e matakainaga papatiso fou a koe, to talia nakai e koe e paleko ke fakaaoga ki a koe ni ke maeke ke “kitia ai he tau tagata oti hāu a mafiti”? He taha fahi, kaeke kua fai magaaho he nofo a koe ke he kupu moli, to talia nakai e koe e paleko ke hahamo e matagahua he leveki ma e tau mena fakaagaga he tau tagata fou? Ha puhala ni, kua maaliali e lata ke eketaha atu ke he motua.—Filipi 3:16; Heperu 6:1.

19. Ko e heigoa e kotofaaga mo e tau monuina ma hau ka fakakite e koe e mafiti hau?

19 Kua tatali mai e tau monuina homo ue atu ke he tau tagata kua gahua fakamalolo ke kitia ha lautolu a mafiti. Liu manatu e tau kupu fakamalolo ha Paulo he oti e fakamafana atu a ia ki a Timoteo ke kitia e mafiti: “A koe kia koe ni, katoa mo e hau a fakaako atu, kia tumau ki ai; ha ko e mena ka eke e koe e mena ia ti fakamoui ai e koe a koe, katoa mo lautolu kua fanogonogo kia koe.” (1 Timoteo 4:16) He kitia e mafiti hau, maeke foki ia koe ke fakalataha ke he kotofaaga he fakalilifu e higoa he Atua mo e fakaaoga hana tau monuina.

Manatu Nakai e Koe?

• Ko e heigoa e tau puhala ke kitia aki e motua fakaagaga?

• Ko e faga iloilo mo e maama fefe nukua fakakite e motua?

• Maeke fefe ke fakakite he “fua he agaga” e mafiti fakaagaga?

• Ko e heigoa e paleko kua lata ia tautolu ke talia he eketaha atu a tautolu ke he motua?

[Tau Huhu he Fakaakoaga]

[Fakatino he lau 24]

Ko e momoho, po ke motua kua kitia maali ai

[Fakatino he lau 25]

Taute e tautolu e mafiti fakaagaga he fakatatau mo e kupu moli nukua kitia ai

[Fakatino he lau 27]

Lagomatai he liogi a tautolu ke kitia e “fua he agaga”