Maeke Fefe e Mafola he Keriso ke Pule ke he Tau Loto ha Tautolu?

“Kia pule foki e mafola mai he [“Keriso,” NW] ke he tau loto ha mutolu, ko e mena ia kua ui ai e mutolu ke eke mo tino taha.”—KOLOSE 3:15.

1, 2. He puhala fe kua pule e “mafola mai he Keriso” ke he loto he Kerisiano?

KE PULE ko e kupu nakai mitaki ke he tokologa, ha kua ta mai e manatu he puipui malolo mo e fakavaia. Ko e fakamafanaaga ha Paulo ke he tau matakainaga Kerisiano i Kolose, “Kia pule foki e mafola mai he Keriso ke he tau loto ha mutolu,” nukua liga fakamata e falu ke nakai fakamoli. (Kolose 3:15) Nakai kia ko e tau tagata ataina a tautolu ke he tokanoaaga? Ko e toka he ha e tautolu ha mena po ke ha tagata ke pule ke he tau loto ha tautolu?

² Nakai tala age a Paulo ke he tau Kolose ke fakahui ha lautolu a tokanoaaga. Ko e kupu Heleni ne fakaliliu “pule” he Kolose 3:15 ne tatai ke he tau kupu ma e tagata fakamatino ne palepale e tau tagata tufi he vaha ia. Fai tokanoaaga e tau tagata feua ke he tau matafakatufono he pele, ka ke he fakahikuaga, ne fifili ni he fakamatino a lautolu ne mumuitua ke he tau matafakatufono ati kautu ai. Tatai ai, fai tokanoaaga a tautolu ke taute e tau fifiliaga loga he moui, ka e he taute e tautolu pihia, ko e mafola mai he Keriso kua lata tumau mo “fakamatino”—po ke tuga he talahau he tagata liliu ko Edgar J. Goodspeed, “ko e pule omoomoi” he tau loto ha tautolu.

3. Ko e heigoa e “mafola mai he Keriso”?

³ Ko e heigoa e “mafola mai he Keriso”? Ko e totokaaga, milino he loto, kua moua e tautolu ka eke mo tau tutaki ha Iesu mo e iloa kua fakaalofa mo e talia a Iehova ko e Atua mo e Tama hana ki a tautolu. He amanaki a Iesu ke toka hana tau tutaki, ne tala age a ia ki a lautolu: “Kua tuku atu e au kia mutolu e [“mafola,” NW]; . . . Aua neke fakaatukehe ha mutolu a tau loto; ua matakutaku foki a mutolu.” (Ioane 14:27) Teitei ke 2,000 tau, ko e mafola ia ne moua he tau tagata tua fakamoli fakauku he Keriso, mo e vaha nei kua fai vala foki e tau ekegahua ha lautolu ko e ‘tau mamoe kehe.’ (Ioane 10:16) Kua lata e mafola ia ke eke mo pule omoomoi he tau loto ha tautolu. Ka ha ha a tautolu i lalo he kamatamata mamahi, to lagomatai a tautolu ke kalo kehe mai he nonaia he matakutaku po ke tupetupe lahi. O mai la ke kitia e moli he mena nei ka fehagai a tautolu mo e nakai fakafili tonu, ka tupetupe a tautolu he fakaatukehe, mo e logona e loto lolelole.

Ka Fehagai a Tautolu mo e Nakai Fakafili Tonu

4. (a) Iloa fefe e Iesu e nakai fakafili tonu? (e) Tali atu fefe e tau Kerisiano kaeke fakafelau mo tau tagata he nakai fakafili tonu?

⁴ Ne mailoga he Patuiki ko Solomona: “Kua pule ai e taha tagata ke he taha, ke kelea ai e ia ni.” (Fakamatalaaga 8:9) Ne iloa e Iesu e moli he tau kupu ia. He nofo he lagi, ne kitia e ia e tau nakai fakafili tonu fakalialia ne fakamamahi aki he falu e falu. He lalolagi, ne matematekelea a ia he tau nakai fakafili tonu muikau he magaaho ne tukumale ki a ia, ko e tagata nakai fai agahala, he vagahau kelea ti tamate tuga e tagata agahala. (Mataio 26:63-66; Mareko 15:27) He vaha nei, kua holofa agaia e nakai fakafili tonu, ti matematekelea lahi mahaki e tau Kerisiano, he “vihiatia foki . . . he tau motu oti.” (Mataio 24:9) Pete ni e tau mena tutupu kelea muikau he tau mamate he kemu pagota Nasi mo e he Fakahala Soviete, pete ni ko e tau tagata he favaleaga, he  ekefakakelea fakavai, mo e tau talahauaga pikopiko, ko e mafola he Keriso ne fakatumau a lautolu ke mauokafua. Ne fifitaki e lautolu a Iesu, nukua totou ai e tautolu: “Ko ia ne amuamu ki ai, ka e nakai amuamu atu ke taui atu, ne fakamamahi a ia ka e nakai fakamatakutaku atu, ka e tuku atu a lautolu kia ia kua fakafili fakatonu.”—1 Peteru 2:23.

5. He magaaho ne logona e tautolu e nakai fakafili tonu moli he fakapotopotoaga, ko e heigoa kua lata ia tautolu ke manamanatu fakamua ki ai?

⁵ He fuafuaaga tote, kua talitonu a tautolu na fai tagata kua taute fakakelea i loto he fakapotopotoaga Kerisiano. Ko e mena ia, liga pihia e logonaaga ha tautolu tuga ha Paulo, ne talahau: “Po ko hai kia kua lolelole, ti nakai lolelole ai au? Po ko hai kua tupetupe, ti nakai mamahi ai au?” (2 Korinito 11:29) Ko e heigoa ha tautolu ka taute? Kua lata ke huhu a tautolu ki a tautolu ni, ‘Ko e nakai fakafili tonu moli kia?’ Nakai fa mahani ke iloa mau e tautolu e tau vala tala oti. Liga ke tali malolo a tautolu he mole e fanogonogo ke he taha tagata kua talahau ai ke iloa moli e ia. Mo e kakano mitaki, kua pehe e Tohi Tapu: “Kua talia he tagata goagoa e tau kupu oti.” (Tau Fakatai 14:15) Ti kua lata ia tautolu ke fakaeneene.

6. Maeke fefe a tautolu ke tali atu ke he manatu kua liga nakai fakafili tonu a tautolu i loto he fakapotopotoaga?

⁶ Kau mogoia, kua eke a tautolu mo tagata kua mailoga he nakai fakafili tonu. Tali atu fefe e tagata kua ha ha i ai e mafola he Keriso he hana loto? Liga kitia e tautolu e lata ke tutala mo e taha kua logona e tautolu kua fakahepe a tautolu. Mole ia, he nakai fakatutala e mena tupu mo e ha tagata ka fanogonogo, he ha he ta atu ki a Iehova he liogi mo e falanaki ki a ia ke kikite ki ai kua gahuahua ai e fakafili tonu? (Salamo 9:10; Tau Fakatai 3:5) Liga kua mitaki he taute pihia, to makona a tautolu ke fakamafola e lekua he tau loto ha tautolu mo e “fakamamate” ai. (Salamo 4:4) He laulahi he tau magaaho, to gahuahua ai e fakamafanaaga ha Paulo: “Kia fefakaukaaki a mutolu, mo e fefakamagaloaki, kaeke kua mahani kelea taha kia taha; tuga ne fakamagalo mai a Keriso kia mutolu, kia pihia foki a mutolu.”—Kolose 3:13.

7. Ko e heigoa kua lata tumau ia tautolu ke manatu ke he tau fehagaiaga mo e tau matakainaga ha tautolu?

⁷ Ko e tau mena oti ne taute e tautolu, kua lata ke manatu e tautolu pete ni e nakai pule a tautolu ke he tau mena kua tutupu, ka e pule a tautolu ke he puhala tali atu ha tautolu. Ka tali a tautolu ke he puhala nakai lagotatai ke moua e nakai fakafili tonu, kua liga ke ha ha i ai e lauiaaga hagahaga kelea lahi he mafola ha tautolu ke he nakai fakafili tonu hokoia. (Tau Fakatai 18:14) Na liga tupetupe foki a tautolu mo e oti e feoakiaga mo e fakapotopotoaga ato logona e tautolu e gahuahua moli he fakafiliaga tonu. Ne tohi he salamo ma lautolu nukua manako ke he tau fakatufono ha Iehova kua “nakai fai mena ke tupetupe ai a lautolu.” (Salamo 119:165) Ko e kupu moli, kua moua he tau tagata oti kana e nakai fakafili tonu he falu magaaho. Ua fakaata ha mena tupu kelea pihia ke fakalavelave aki e fekafekauaga hau ki a Iehova. Ka e, fakaata e mafola he Keriso ke pule ke he loto hau.

Ka Fakafelau a Tautolu mo e Fakaatukehe

8. Ko e heigoa falu mena ati tupu ai e fakaatukehe, ti ko e heigoa e fua he fakaatukehe?

⁸ Ko e fakaatukehe ko e vala moli he moui he  “tau aho fakamui” nei. (2 Timoteo 3:1) Moli, ne pehe a Iesu: “Ua fakaatukehe a mutolu he ha mutolu a moui, ke he mena ke kai ai a mutolu; po ke tau mena he tino, ke he mena ke tapulu ai a mutolu.” (Luka 12:22) Ka e nakai tupu mai oti e tau fakaatukehe mai he tupetupe hagaao ke he tau koloa tino. Ne “oti e manava” ha Lota he mahani fakalialia ha Sotoma. (2 Peteru 2:7) Ne fakafelau a Paulo mo e “kapaletu ha ko e tau ekalesia oti.” (2 Korinito 11:28) Kua matematekelea a Iesu he po ato hoko ke he hana mate ati “kavakava foki a ia tuga he tau fatufatuoka toto kua to hifo ke he kelekele.” (Luka 22:44) Maaliali, nakai fakamoli oti e fakaatukehe he lolelole e tua. Ko e ha lagaaga, kaeke ke kakava mo e fakatumau e fakaatukehe, to maeke ke fofo e mafola ha tautolu. Kua fakapehia he fakaatukehe e falu, he taute a lautolu ke logona kua nakai fahia a lautolu ke hahamo mau e tau matagahua ne lauia e fekafekau ki a Iehova. Kua pehe e Tohi Tapu: “Ko e fakaatukehe ke he loto he tagata kua tukutukuhifo ai a ia.” (Tau Fakatai 12:25) Ti ko e hegoa e mena ke taute e tautolu, mogoia, ka matematekelea a tautolu he fakaatukehe?

9. Ko e heigoa falu lakaaga aoga ka liga ke taute ke fakatotoka aki e fakaatukehe, ka ko e heigoa e tau tupuaga he fakaatukehe kua nakai maeke ke utakehe?

⁹ He falu tuaga, kua liga maeke ia tautolu ke taute e tau pulega aoga. Kaeke ko e lekua fakaekekafo e vaka he tuaga fakaatukehe ha tautolu, to pulotu ke hagaaki mau ki ai, pete ni ko e fifiliaga fakatagata e tau mena ia. * (Mataio 9:12) Ka pehia a tautolu he tau matagahua loga, kua liga lata ke tufatufa age ai ke he falu. (Esoto 18:13-23) Ka e kua mogoia, a lautolu—tuga e tau matua—ne nakai maeke ke tufatufa e tau matagahua mamafa ke he falu? Ka e kua e Kerisiano kua nonofo mo e hoa totoko? Ka e kua e magafaoa nukua lauia he tau tuaga uka fakatupe po ke nonofo he tau matakavi felakutaki? Maaliali, nakai maeke ia tautolu ke utakehe e tau punaaga oti he fakaatukehe he fakatokaaga nei. Ka e fakahao agaia e tautolu e mafola he Keriso he tau loto ha tautolu. Fefe?

10. Ko e heigoa e tau puhala ua kua maeke he Kerisiano ke kumi he fakatotoka e fakaatukehe?

¹⁰ Kumi mafanatia he Kupu he Atua ko e taha puhala. Ne tohi he Patuiki ko Tavita: “Ko e  tau manamanatu loga he haku a loto kua fiafia ai au ha ko e fakamafanaaga mai ia koe.” (Salamo 94:19) Ko e “fakamafanaaga” ha Iehova kua moua he Tohi Tapu. He kumi tumau ke he Tohi he agaga ka lagomatai ke fakahao e mafola he Keriso he tau loto ha tautolu. Kua talahau he Tohi Tapu: “Kia tuku atu kia Iehova e tau mena ne fakaatukehe ai a koe; ko ia ni ke fakamalolo a koe; nakai tuku e ia tukulagi e tau tagata tututonu ke fagahuatia.” (Salamo 55:22) He manatu taha ia, ne tohi e Paulo: “Aua neke fakaatukehe a mutolu ke he taha mena taha; ka kia fakailoa atu ke he Atua e tau manako ha mutolu ke he tau mena oti kana ke he liogi, mo e ole, katoa mo e fakaaue. Ko e [“mafola,” NW] foki mai he Atua kua mua ue atu ke he tau mena oti kua manamanatu ki ai, to leveki ai e tau loto ha mutolu, katoa mo e tau manatu ha mutolu kia Keriso Iesu.” (Filipi 4:6, 7) Ko e liogi fakamakamaka mo e tumau ka lagomatai a tautolu ke fakahao e mafola ha tautolu.

11. (a) Eke fefe a Iesu mo fakafifitakiaga mitaki ke he puhala he liogi? (e) Kua lata ke fefe e onoonoaga ha tautolu ke he liogi?

¹¹ Ko Iesu e fakafifitakiaga mua ue atu he mena nei. He falu magaaho, ne leva e tutala hana he liogi ke he Matua hana he lagi. (Mataio 14:23; Luka 6:12) Ne lagomatai he liogi a ia ke fakauka ke he tau kamatamata kelea mamahi. He po ato mate a ia, ne lahi mahaki e tupetupe hana. Tali atu hana? Kua “au atu ai” hana liogi. (Luka 22:44) E, ko e Tama mitaki katoatoa he Atua ko e tagata liogi. Kua lahi mahaki atu mogoia e lata he tau tutaki nakai mitaki katoatoa hana ke feaki e aga liogi! Ne fakaako e Iesu hana tau tutaki “kia liogi mau ke lata ai, ka e aua neke fakalolelole.” (Luka 18:1) Ko e liogi ko e matutakiaga moli mo e aoga mo Ia kua iloa mitaki a tautolu. (Salamo 103:14) Ka manako a tautolu ke fakahao e mafola he Keriso he tau loto ha tautolu, to “liogi nakai noa” a tautolu.—1 Tesalonia 5:17.

Kautu Mai he Tau Lolelole ha Tautolu

12. Ko e heigoa e tau kakano kua liga logona he falu kua nakai aoga e fekafekauaga ha lautolu?

¹² Uho e tau fekafekau takitokotaha ke he onoonoaga ha Iehova. (Hakai 2:7; matahui tala NW) Moha ia, tokologa ne uka ke talia e mena nei. Liga lolelole falu ha kua fuakau, tupu lahi e tau matagahua fakamagafaoa, po ke kelea fakahaga e malolo tino. Liga muikau e logonaaga he falu ha ko e feaki hake fakakelea. Ka e liga hogohogo manava agaia falu ke he tau hehe kua mole, he fakauaua to nakai fakamagalo e Iehova a lautolu. (Salamo 51:3) Ko e heigoa e mena ka taute ke he tau logonaaga pihia?

13. Ko e heigoa e fakamafanaaga faka-Tohiaga Tapu ma lautolu kua logona hifo lolelole?

¹³ To fakamafana he mafola he Keriso a tautolu ke he fakaalofa ha Iehova. Tanaki e tautolu e mafola ia he tau loto ha tautolu he manamanatu ke he fakamoliaga kua nakai talahau e Iesu ko e uho ha tautolu kua fakalata he fakatatai ke he mena ne taute e tautolu mo e mena ne taute he falu. (Mataio 25:14, 15; Mareko 12:41-44) Ko e mena ne peehi e ia ko e mahani fakamoli. Ne tala age a ia ke he hana tau tutaki: “Ka ko ia ke tumau ato hoko ke he fakaotiaga, to fakamoui na ia.” (Mataio 24:13) Ne “vihiatia” he tau tagata a Iesu, ka e nakai fakauaua a ia na fakaalofa e Matua hana ki a ia. (Isaia 53:3; Ioane 10:17) Ti tala age a ia ke he hana tau tutaki kua ofania foki a lautolu. (Ioane 14:21) Ke peehi e mena nei, ne pehe a Iesu: “Nakai kia fakafua ua e manu ikiiki ke he asari? Nakai to foki taha ia laua ke he kelekele ka noa mo e Matua ha mutolu. Ka kua oti kana he totou ha mutolu a tau lauulu. Ko e mena ia, ua matakutaku ai a mutolu; mena mua a mutolu ke he tau manu ikiiki loga.” (Mataio 10:29-31) Ko e mafanatia ha ia he fakaalofa ha Iehova!

14. Ko e heigoa e fakamafanaaga nukua uho oti a tautolu ki a Iehova?

¹⁴ Ne tala age foki a Iesu: “Nakai maeke ia taha ke hau kia au, ka nakai futia mai he Matua ne fakafano mai au.” (Ioane 6:44) Ha kua futia e Iehova a tautolu ke muitua ki a Iesu, kua liga manako a Ia ke fakahao a tautolu. Ne tala age a Iesu ke he hana tau tutaki: “Pihia foki ha mutolu a Matua ha ha he lagi, kua nakai finagalo a ia kia mate taha ia lautolu nai kua fakateaga.” (Mataio 18:14) Ko e mena ia, ka fekafekau a koe mo e loto katoa, to fiafia a koe ke he tau gahua mitaki hau. (Kalatia 6:4) Ka mamahi a koe ha ko e tau hehe fakamua, kia mafanatia ha ko e  mena to fakamagalo “fakalahi mai” e Iehova a lautolu kua tokihala moli. (Isaia 43:25; 55:7) Ka fai kakano kehe foki ne fakalolelole aki e loto logona hau, kia manatu “kua tata mai a Iehova kia lautolu kua loto malipilipi; kua fakamoui foki e ia a lautolu kua loto pehia.”—Salamo 34:18.

15. (a) Lali fefe a Satani ke fofo a tautolu mai he mafola ha tautolu? (e) Ko e heigoa e mauokafua ia Iehova kua moua e tautolu?

¹⁵ To vevela fakamahao e manako ha Satani ke fofo e mafola hau. Ko e punaaga a ia he tupu maiaga he agahala nukua taufetului oti ki ai a tautolu. (Roma 7:21-24) To manako moli a ia ke logona e koe ko e agahala hau kua taute e fekafekauaga hau ke nakai talia ke he Atua. Ua fakaata a Satani ke moumou a koe! Kia mataala ke he tau gahua hana, ti fakaata e mataala ia ke taute a koe ke fifili ke fakauka. (2 Korinito 2:11; Efeso 6:11-13) Manatu, “kua mua e Atua ke he tau loto ha tautolu, kua fioia foki e ia e tau mena oti kana.” (1 Ioane 3:20) Nakai ni ko e tau lolelole hokoia ha tautolu kua kitia e Iehova. Kua kitia foki e ia e tau loto logona mo e tau manatu ha tautolu. Kia mafanatia mogoia, he tau kupu he salamo: “Ko e mena nakai toka e Iehova hana motu, ti nakai tiaki e ia hana fonua.”—Salamo 94:14.

Fakalataha ke he Mafola Mai he Keriso

16. Ko e heigoa e puhala kua nakai toka noa a tautolu hoko tautolu he lali ke fakauka?

¹⁶ Ne tohi e Paulo kua lata ia tautolu ke fakaata e mafola he Keriso ke pule ke he tau loto ha tautolu ha ko tautolu ‘kua ui ke eke mo tino taha.’ Ko e tau Kerisiano fakauku ne tohi a Paulo hagaao ki ai ne ui mo vala he tino he Keriso, ko lautolu ne toe ia lautolu ne fakauku he vaha nei. Ko e tau hoa “mamoe kehe” ha lautolu kua fakalataha mo lautolu ko e “fuifui mamoe” i lalo hifo he “leveki mamoe ne tokotaha,” ko Iesu Keriso. (Ioane 10:16) Lalafi taha ai, ko e “fuifui mamoe” he lalolagi katoa he tau miliona kua fakaata e mafola he Keriso ke pule ke he tau loto ha lautolu. He iloa nakai toka noa a tautolu hoko tautolu kua lagomatai a tautolu ke fakauka. Ne tohi e Peteru: “Kia totoko atu a mutolu kia [Satani], mo e mauokafua a mutolu ke he tua, he iloa e mutolu ha ne fakakatoatoa e tau mena mamahi ia ni ke he tau matakainaga ha mutolu ha he lalolagi.”—1 Peteru 5:9.

17. Ko e heigoa e loto logona kua moua e tautolu ke fakaata e mafola he Keriso ke pule ke he tau loto ha tautolu?

¹⁷ Kia maeke oti mogoia ke feaki e mafola, ko e fua aoga a ia he agaga tapu he Atua. (Kalatia 5:22, 23) Ko lautolu ne moua e Iehova kua nakai fai ila, nakai talahaua kelea, mo e he mafola ka fakahiku ke fakamonuina aki e moui tukulagi he lalolagi parataiso, nukua ha ha ai e tututonu. (2 Peteru 3:13, 14) Ha ha ia tautolu e tau kakano oti ke fakaata e mafola he Keriso ke pule ke he tau loto ha tautolu.

[Matahui Tala]

Manatu Nakai e Koe?

• Ko e heigoa e mafola he Keriso?

• Maeke fefe e mafola he Keriso ke pule ke he tau loto ha tautolu ka fehagai a tautolu mo e nakai fakafili tonu?

• Maeke fefe e mafola he Keriso ke lagomatai a tautolu ke fahia mai he fakaatukehe?

• Maeke fefe e mafola he Keriso ke fakamafanatia a tautolu ka logona e tautolu e loto lolelole?

[Tau Huhu he Fakaakoaga]

[Fakatino he lau 29]

I mua he tau tagata tukumale hana, ne tuku atu e Iesu a ia ki a Iehova

[Fakatino he lau 30]

Tuga e lopoti mafanatia mai he matua tane fakaalofa, ko e tau fakamafanaaga ha Iehova kua fakatotoka ha tautolu a tau fakaatukehe

[Fakatino he lau 32]

Aoga lahi e fakauka ke he Atua