Skip to content

Skip to table of contents

Tua Moli—Maeke Agaia Kia?

Tua Moli—Maeke Agaia Kia?

Tua Moli—Maeke Agaia Kia?

Ko e tua ko e mauokafua moui ia mo e malolo he fakaalofa noa he Atua, kua moli lahi to fakamau he tagata talitonu hana moui ki ai ke he laga afe.”—MARTIN LUTHER, 1522.

“Ke he tau foliaga mo e tau amanakiaga oti kua fita a tautolu he kaufakalatahaaga gahuahua he tua mo e tau gahua faka-Kerisiano nukua teitei tuai ke galo.”—LUDOVIC KENNEDY, 1999.

NUKUA kehekehe lahi e tau kitiaaga ke he tua. He vaha i tuai, ko e mahani mau e tua he Atua. He vaha nei, he lalolagi fakatuaha mo e matematekelea, ko e tua moli ke he Atua mo e he Tohi Tapu kua mafiti e galo.

Tua Moli

Ke he tokologa, ko e “tua” kua kakano ke moua e talitonu fakalotu po ke muitua ke he puhala he tapuakiaga. Ka e fakaaoga he Tohi Tapu, ko e “tua” kua kakano ke falanaki katoa—mauokafua katoatoa nakai maueue ke he Atua mo e hana tau maveheaga. Ko e mahani kua fakamailoga aki e tutaki ha Iesu Keriso.

He taha magaaho, ne tutala a Iesu Keriso he lata ke liogi mo e “aua neke fakalolelole.” He taute pihia, ne fakatu e ia e huhu to ha ha ai nakai ha tua moli he vaha ha tautolu. Ne huhu e ia: “Ka hau e Tama he tagata, mailoga he ha ke moua mai e ia e tua [nei] ke he lalolagi?” Ko e ha ne huhu pihia ai a ia?—Luka 18:1, 8; matahui tala, NW.

Galo e Tua

Loga e mena ne fakatupu e tau tagata ke galo e tua kua ha ha ia lautolu. Putoia ai ki ai e tau matematekelea mo e tau kamatamata he moui he tau aho takitaha. Ma e fakatai, ko Porofesa Michael Goulder, ko e akoako lagomatai i Manchester, Igilani, he magahala ne pa e vakalele Munich he 1958 ti mamate e tokologa he matakau pele fuapolo ha Manchester United. He fakaholoaga televisoni BBC, ne fakamaama he tagata vagahau ko Joan Bakewell kua “nakai fahia a [Goulder] he kitia e tokologa he tau tagata maanu.” Ko e fua kua “galo e ia hana tua ke he Atua nukua fakalava mai ke he moui he tagata.” Ne talahau e Goulder hana talitonu ko e “Tohi Tapu . . . nakai hakotika e kupu he Atua” ka ko e “kupu he tagata, kua hepe ia, liga mo e falu omoiaga faka-Atua he taha matakavi.”

Falu magaaho kua fifigo noa e tua. Ko e mena haia ne tupu ke he tagata tohia mo e fakailoa ko Ludovic Kennedy. Ne pehe a ia tali mai he vaha tama “ko e [hana] tau tuaha mo e tau fakauaua [hagaao ke he Atua] ne goto ati tupu mai e tau nakai talitonu [hana].” Nakai fai tagata kua ligaliga ke foaki ki a ia e tau tali makona ke he hana tau huhu. Ko e mate he matua tane hana i tahi ne tupu fakaofo nukua fakaauatu ai e lolelole he tua. Ko e tau liogi ke he Atua ke “fakahao a mautolu mai he tau hagahagakelea he tahi mo e mai he favaleaga he fi” ne nakai fai tali mai he toga hiki lau pasese ne heke ai e matua tane hana nukua kunuene ti moumou he tau toga tau Sihamani he Felakutaki II he Lalolagi.—All in the Mind—A Farewell to God.

Nakai fou e tau mena tutupu pihia. Ko e “tua” he talahau he aposetolo ko Paulo, “nakai ha he tau tagata oti kana.” (2 Tesalonia 3:2) Fefe e manatu hau? Maeke agaia kia e tua moli ke he Atua mo e hana Kupu ke ha ha he lalolagi tupu lahi nei ke he tuaha? Kumikumi e mena ka talahau he vala tala ka mui mai hagaao ke he matakupu nei.