Skip to content

Skip to table of contents

Lata a Koe mo e Loto Manamanatu Feaki

Lata a Koe mo e Loto Manamanatu Feaki

Lata a Koe mo e Loto Manamanatu Feaki

Ne mavehe ke eke mo aho nakai nimo ma e tau tagata fenoga mo e kau gahua he Air New Zealand Flight 901 ke he Antarctica. Nukua mautali e tau pokiata, mo e fiafia e tau tagata i loto he holo fakatokolalo atu e DC-10 ke kitia mitaki e takatakaiaga fulufuluola.

KUA fakatoka ai he ikivaka, nukua 15 e tau he pailote, ke molea e 11,000 he tula ke lele ai. Fakamua to lele, kua tuku fakamitaki e ia e tau fakatokaaga he fenoga ke he komopiuta hana he vakalele, ka e nakai mailoga e ia ko e tau numera ne age ki a ia kua hepe. He lele ai he aolu i lalo hifo he 600 mita, ne palu e DC-10 ke he hoe tokolalo he Mouga Erebus, mo e kelipopo oti e 257 ne heke i loto.

Ha kua falanaki pihia e tau vakalele he vaha nei ke he tau komopiuta ke takitaki a lautolu he pulagi, kua foaki foki ke he tau tagata e loto manamanatu ke takitaki a lautolu ke he puhala ha lautolu he moui. Kua fakaako he matematekelea lahi he Flight 901 a tautolu ke he falu hatakiaga malolo hagaao ke he tau loto manamanatu ha tautolu. Tuga anei, ke he puhala taha kua falanaki e haohao mitaki he vakalele ke he fakatokaaga mitaki he puhala fakaholo mo e hako, ti pihia foki ha tautolu a tuaga fakaagaga, tau mahani, mo e puhala malolo fakatino, kua falanaki ke he loto manamanatu mataala ne takitaki he tau puhala hako he mahani he moui.

Momoko ai, he lalolagi he vaha nei, ko e tau manatu pihia he moui kua mafiti ke galo po ke fakaheu. “Logona lahi e tautolu he vaha nei a Johnny kua nakai iloa ke totou, nakai iloa a ia ke tohi, ti nakai iloa e ia ke kumi a Falani he mepe,” he talahau he tagata fakaako Amerika. “Kua moli foki kua uka ia Johnny ke kitia e hako mai he hepe. He nakai iloa ke totou matatohi mo e numera, kua lafi foki e tautolu e fakagogoa he mahani ke he tau lekua he fakaakoaga.” Ne talahau foki e ia ko e “tau tagata fuata he vaha nei kua nonofo ai ke he tau mahani malokiloki fano. Huhu la ki a lautolu na fai mena nakai tuga e ‘hako mo e hepe,’ ti ofo a koe he felauaki mo lautolu ne fakagogoa, nakai fai kupu, vivivivi, mo e nakai haohao mitaki. . . . Kua mua atu e kelea he fakagogoa nei ka o atu a lautolu he aoga tokoluga.”

Ko e taha tupuaga he fakagogoa nei ko e mahani fakafetuanaki, ko e onoonoaga tupu lahi ke he tau tutuaga kehekehe kua felauaki ni ke he tau manako fakatagata po ke fakamotu. Manamanatu la ke he mena ka tupu ka nakai muitua e fakaholo he pailote ke he tau fakatokaaga kua fakamau hifo, ka e muitua ke he tau sikinolo maama hikihiki fano tumau mo e falu magaaho galo mahelehele ai! Ko e matematekelea tuga ia he Mouga ko Erebus kua fa mahani mau. Tatai ai, he tiaki e tau tutuaga mahani mitaki nukua leva e tohi, kua moua he lalolagi e matematekelea mo e heleheleaga lahi he mamahi mo e mate he mavehevehe e tau magafaoa he nakai mahani fakamoli, ti totou miliona foki nukua matematekelea ha ko e AIDS po ke falu gagao pikitia ha ko e mahani fakatane mo e fifine.

Kau ke mahuiga e mahani fakafetuanaki, ka ko e moli ko lautolu ne tua atu ki ai kua tuga e tau Nineva ne nakai iloa e ‘lima matau ha lautolu mo e lima hema ha lautolu.’ Ko e tau tagata ne taute e mahani fakafetuanaki kua tatai ke he tau Isaraela tiaki taofiaga ne pehe “ko e mitaki e mena kelea, ka e kelea e mena mitaki.”—Iona 4:11; Isaia 5:20.

Ti fuluhi a tautolu ke he tau fakatufono mo e tau matapatu fakaakoaga mahino mo e nakai halahu fe ke takitaki mataala ke feaki e tau loto manamanatu ha tautolu? Totou miliona ne moua kua fakapuke mitaki katoatoa he Tohi Tapu e manako ia. Ke gahuahua e mahani mitaki, ko e akonaki mo e mai he fakaako e fanau ke tapuaki ke he Atua, kua nakai tiaki he Tohi Tapu ha mena aoga. (2 Timoteo 3:16) Kua fakamoli katoatoa ai ke he tau senetenari loga. Ha kua fakatu he pule tokoluga ue atu, ko e Tufuga ha tautolu e tau mahani he Tohi Tapu, kua aoga lahi ia ke he tau tagata oti kana. Ti nakai fai kakano a tautolu ke nonofo pouli he moui mahani goagoa.

He vaha nei, kua kunuene tumau ke he loto manamanatu hau nakai pihia fakamua. Maeke fefe? Ti puipui fefe e koe e loto manamanatu hau? Ko e puhala mitaki ke kamata ke iloa e punaaga he kunuene mo e hana tau lagatau. To fakatutala e tau mena nei he vala tala ka mui mai.