Skip to content

Skip to table of contents

Ko e Fakatufono Auro—Ko e Fakaakoaga he Lalolagi Oti

Ko e Fakatufono Auro—Ko e Fakaakoaga he Lalolagi Oti

Ko e Fakatufono Auro—Ko e Fakaakoaga he Lalolagi Oti

“Ko e tau mena oti kua loto a mutolu ki ai, ke eke he tau tagata kia mutolu; ati eke ā e mutolu e tau mena ia kia lautolu.”—Mataio 7:12.

KO E tau kupu ia ne vagahau e Iesu teitei ua e afe tau kua mole ke he hana Lauga talahaua he Mouga. Tali mai he tau senetenari ia, loga e mena ne talahau mo e tohia hagaao ke he talahauaga mukamuka ia. He falu fakataiaga, kua fakaheke ko e “uho manatu he Tohiaga Tapu,” “ko e fakakatoatoaaga he matagahua he Kerisiano ke he hana katofia,” mo e “matapatu fakaakoaga kua tonu.” Nukua talahaua lahi ati hagaao ai ko e Fakatufono Auro.

Ko e manatu he Fakatufono Auro, kua nakai kaupa ki a lautolu kua talahau ko e lalolagi faka-Kerisiano. Ne talahau he tau fioloti Iutaia, Puta, mo e Heleni e matapatu kupu moli nei ke he tau puhala loga. Talahaua ai, mahomo atu ke he tau tagata he Fahi Uta Mamao, e talahauaga mai ia Konofusia, ne fakalilifu ki ai he Fahi Uta ko e fioloti mo e faiaoga ne mua. He The Analects, ko e vala ke tolu aki he Four Books faka-Konofusia, kua moua e tautolu e manatu ne fakakite laga tolu mai ai. Lagaua, he tali ke he tau totoko mai he tau tagata fakaako, ne talahau e Konofusia: “Ko e mena kua nakai loto a koe ke taute ki a koe, kia nakai taute atu ke he falu.” He taha magaaho foki, ne palau hana tagata fakaako ko Zigong “Ko e mena kua nakai loto au ke he falu ke taute mai ki a au, kua nakai loto foki au ke taute atu ki a lautolu,” ka e tali fakatonu pehenei atu e faiaoga, “E, ka e nakai la maeke ia koe ke taute e mena ia.”

He totou e tau kupu nei, kua mailoga ai he taha ko e talahauaga Konofusia kua nakai felauaki mo e mena ne talahau e Iesu he magaaho fakamui. Ko e kehekeheaga maali ko e Fakatufono Auro ne talahau e Iesu kua lata mo e tau gahua mitaki he taute e mitaki ke he falu. Ane taute he tau tagata e mahani fakatatau atu ke he talahauaga mitaki ha Iesu, leveki, mo e taute e tau lakaaga ke lagomatai e falu, ti momoui ke he matafakatufono nei he tau aho takitaha. Manatu nakai a koe to taute he mena ia e lalolagi he vaha nei mo matakavi mitaki? Nakai fakauaua.

Pete kua talahau e fakatufono he puhala mitaki, kelea, po ke ha puhala kehe, ko e mena kua aoga lahi ko e tau tagata he tau magaaho mo e tau matakavi mo e tau tutupuaga kehekehe kua falanaki lahi ke he manatu he Fakatufono Auro. Kua fakakite mai he mena nei e talahauaga ha Iesu he Lauga he Mouga ko e fakaakoaga ma e lalolagi oti kua amotia e tau momoui he tau tagata he tau kalakala oti kana.

Huhu ki a koe: ‘To manako nakai au ke he falu ke taute fakalilifu, fakamitaki, mahani fakamoli ki a au? To manako nakai au ke nofo he lalolagi nakai fili tagata e tau lanu, matahavala, mo e felakutaki? To manako nakai au ke ha ha he magafaoa kua maeke he tau tagata oti ke fakakite e manamanatuaga ke he tau manatu mo e levekiaga he falu?’ Moli, ko hai ka talahau nakai ke he tau tuaga pihia? Ko e tonu mauokafua kua tokogahoa lahi ne olioli e tau tutuaga nei. Ma e tau tagata tokologa, kua uka lahi ke amanaki atu ma e tau mena pihia.

Fakailaila e Fakatufono Auro

Tali mai he fakamauaga tala, ha ha i ai e tau tupuaga matahavala ne totoko ke he tau tonuhia he tau tagata nukua fakaheu katoatoa. Kua putoia he mena nei e fakafua he tau tupa ha Aferika, tau kemu pagota mamate Nasi, fakagahua tuai e tau fanau, mo e keli fakamatakutaku kelea he tau matakavi kehekehe. Kua loa gitu e tohi matakutaku ia.

He vaha nei, ko e lalolagi iloilo-makaka ha tautolu kua lotokai. Tokogahoa e tau tagata kua manatu hagaao ke he falu ka hagahaga kelea e tau tutuaga po ke tau tonuhia ni ha lautolu. (2 Timoteo 3:1-5) Ko e ha ne tokologa ai kua fulukovi, favale, nakai fai manamanatu, mo e lotokai? Nakai kia ha kua talahaua agaia e Fakatufono Auro ke he lalolagi katoa, nukua taotao ai mo mena tokiofa nakai moli? Momoko ai, ko e mena tupu hanei ke hoko foki ke he tokologa nukua totoku ke talitonu ke he Atua. Mo e kitia ai ke he puhala ne holo ai e moui, to ue atu ni e lotokai he tau tagata.

Ko e mena ia, ko e tau huhu aoga kua lata ke manamanatu ki ai: “Ko e heigoa kua putoia he moui tatai ke he Fakatufono Auro? Fai tagata agaia nakai ne moui fakatatau ki ai? To fai magaaho nakai ka maeke he tau tagata oti kana ke nonofo fakatatau ke he Fakatufono Auro? Ma e tali moli ke he tau huhu nei, fakamolemole totou e vala ne mui mai.

[Fakatino he lau 3]

Ko Konofusia mo e falu ne fakaako e tau kehekeheaga he Fakatufono Auro