Skip to content

Skip to table of contents

Puhala ka Fakaoti e Tau Kulikuli

Puhala ka Fakaoti e Tau Kulikuli

Puhala ka Fakaoti e Tau Kulikuli

MANAMANATU la ka ala e tau mata pouli, logona he tau tagata teliga tuli e tau leo oti kana, to maeke e tau tagata kuhukuhu ke lologo mo e olioli, mo lautolu ne kulikuli e tau hui to malolo ai mo e maeke ke o fano! Ko e tutala a tautolu, nakai ke he tau mahifi he saiene fakaekekafo, ka ko e tau fua he gahuahuaaga he Atua ke lata mo e tau tagata. Kua talahau tuai mai he Tohi Tapu: “Ti fakaala ai e tau mata he tau tagata mata pouli, to logona foki he tau teliga he tau tagata teliga tuli; ti hopohopo ai e tagata kulikuli tuga ne aila, to kalaga fiafia foki e alelo he tagata kuhukuhu.” (Isaia 35:5, 6) Ka e maeke fefe a tautolu ke talitonu to fakamoli e perofetaaga ofoofogia moli nei?

Ke kamata aki, he magaaho ne nofo a Iesu Keriso he lalolagi, ne fakamalolo moli e ia e tau tagata he tau faga tatalu mo e tau kulikuli kehekehe. Lafi ki ai, laulahi he tau mana hana ne tokologa ne mamata ki ai—fakalataha mo e tau fi hana. Moha ia, na lagataha e kumikumi fakamatafeiga he tau tagata totoko tuaha e fakamauluaga ke fakakelea aki a Iesu. Ka e fakama lahi ki a lautolu, ha ko e mena ni ne taute e lautolu ko e fakamoli he hana tau mana. (Ioane 9:1, 5-34) He mole e taute e Iesu e taha mana lahi, ne vagahau hogohogo manava a lautolu: “Ko heigoa e mena ke eke e tautolu? Ha ko e tagata na, kua eke e tau fakamailoga loga.” (Ioane 11:47) Ko e tau tagata noa, ne nakai lotouaua, ha kua tokologa ne kamata ke tua atu ki a Iesu.—Ioane 2:23; 10:41, 42; 12:9-11.

Tau Mana ha Iesu—Ko e Ata he Fakamaloloaga he Lalolagi Katoa

Lahi atu foki e mena ne taute he tau mana ha Iesu mai he fakamoli ko Iesu e Mesia mo e Tama he Atua. Ne fakatoka e lautolu e fakaveaga ma e tua ke he tau maveheaga he Tohi Tapu na to fakamalolo e tau tagata omaoma he vaha anoiha. Ko e tau maveheaga nei kua putoia e perofetaaga ia Isaia veveheaga 35, ne totoku he paratafa fakamua ne hafagi aki. Fakakite mai ia Isaia 33:24 hagaao ke he malolo he vaha anoiha he tau tagata matakutaku Atua: “To nakai pehe mai foki taha kua nofo ai, Kua gagao au.” Pihia foki, kua mavehe mai e Fakakiteaga 21:4: “To holoholo kehe he Atua e tau hihina mata oti mai he tau mata ha lautolu; ti nakai tuai fai mate, po ke fakatutuku, po ke tagi, ti nakai tuai fai matematekelea; ha kua mole atu e tau mena fakamua [tau kamatamata mo e matematekelea he vaha nei].”

Kua liogi tumau e tau tagata ma e fakamoliaga he tau perofetaaga nei he magaaho ne liu fatiaki e lautolu e liogi fakatai ha Iesu, ne pehe taha vala: “Kia hoko mai hau a kautu. Kia eke hau a finagalo ke he lalolagi, tuga ne eke ke he lagi.” (Mataio 6:10) E, to putoia e lalolagi mo e tau tagata ke he finagalo he Atua. Ko e tatalu mo e tau kulikuli, pete he fai kakano ne fakaata ai, to nakai leva ti utakehe tukulagi; to nakai tuai liu moumou e “fakatuaga hui” he Atua.—Isaia 66:1. *

Fakamalolo Nakai Fai Mamahi po ke Totogi

Ko e ha matematekelea ni ne lauia ai e tau tagata, ne fakamalolo e Iesu a lautolu mo e nakai mamahi, mo e nakai fakamule, mo e nakai fai totogi. He nakai maeke ke kalo kehe ai, ne holofa e tala nei tuga e afi vale, ti nakai leva mo e “o mai ai kia ia e lanu tagata tokologa, ha ha ia lautolu e tau kulikuli, ko e tau matapouli, ko e tau kuhukuhu, ko e tau kunekune, mo e falu foki ne tokologa; kua tuku hifo e lautolu a lautolu ke he na ve a Iesu; ati fakamalolo ai e ia a lautolu.” Tali atu fefe e tau tagata ki ai? Matutaki atu e tala kitia mata ha Mataio: “Ti ofomate ai e lanu tagata, he kitia e lautolu e tau kuhukuhu kua vagahau mai, kua katoatoa e tau kunekune, kua o e tau kulikuli, kua ala foki e tau matapouli; ati fakaheke atu ai a lautolu ke he Atua a Isaraela.”—Mataio 15:30, 31.

Mailoga ko lautolu ne fakamaulu e Iesu ne nakai fifili pauaki mai he toloaga—ko e lagatau ne taute ai he tau tagata fakavai. Ka e, tokologa he tau magafaoa mo e tau kapitiga ha lautolu ne matematekelea kua “tuku hifo e lautolu a lautolu ke he na ve a Iesu; ati fakamalolo ai e ia a lautolu.” O mai la tautolu mogonei ke liu kitekite ke he falu fakataiaga pauaki ha Iesu ke fakamaulu.

Matapouli: He ha ha i Ierusalema, ne fakamaama e Iesu e tau mata he tagata ne “matapouli tali he fanau mai.” Kua talahaua lahi e tagata nei he maaga ko e tagata matapouli kaiole. Ti maeke ia koe ke manamanatu ke he fiafia mo e hohoha he magaaho ne kitia he tau tagata a ia ne ala he faifano! Ka e, nakai fiafia e tau tagata oti. Nakai fiafia ke he magaaho ne fakatapakupaku fakamua e Iesu e mahani kelea ha lautolu, ko e falu tagata he fakaakoaga Iutaia nukua talahaua mo e lotomatala ne higoa ko e tau Farasaio ne manako lahi ke kumi fakamoliaga he eke lagatau ki a Iesu. (Ioane 8:13, 42-44; 9:1, 6-31) Ne huhu toko a lautolu ke he tagata matapouli ne fakamalolo, holo atu ke he hana tau matua, ti liu atu mogoia ki a ia. Ka ko e tau huhu he tau Farasaio ne fakamoli aki e mana ha Iesu, ne fakaita aki a lautolu. He ofo ai ha ko e mahani fakavai he tau fakatupua fakalotu, ne pehe a ia ne fakamalolo: “Nakai logona ni tali mai he vaha tuai, he fakaala e taha e tau mata ha taha ne fanau mai kua matapouli. Ane nakai hau mai he Atua e tagata na, po kua nakai maeke ia ia ha mena taha ke eke.” (Ioane 9:32, 33) Ma e talahauaga moli mo e lotomatala he tua ia, ne “vega ai [he tau Farasaio] a ia ki tua,” he tuga ni ne vega fakamua e lautolu a ia mai he sunako.—Ioane 9:22, 34.

Teliga Tuli: He ha ha ai a Iesu i Tekapoli, he fahi uta he Vailele ko Ioritana, “kua ta mai e lautolu kia ia e tagata teliga tuli mo e leo fakakilole.” (Mareko 7:31, 32) Nakai ni fakamaulu e Iesu e tagata nei ka e fakakite foki e ia e maama hokulo he tau logonaaga he tagata teliga tuli, ne liga fuafuakelea ke he toloaga. Kua talahau he Tohi Tapu ki a tautolu ne uta e Iesu e tagata teliga tuli “tokotaha mai he tau tagata” mo e fakamaulu a ia. Ne liu foki e tau tagata mamata “ofomate lahi,” he pehe: “Uhoaki hana tau mena oti ne eke; kua fakafanogonogo e ia e tau tagata teliga tuli, katoa mo e tau tagata kuhukuhu, kua fakavagahau e ia.”—Mareko 7:33-37.

Pareluti: He ha i ai a Iesu i Kapanaumi, ne o atu e tau tagata ki a ia mo e tagata pareluti ne takoto ke he mohega. (Mataio 9:2) Ne fakamaama he tau kupu 6 ke he 8 e mena ne tupu. “Ati tala age ai a [Iesu] ke he tagata pareluti, Ati matike a, ti uta hau a mohega, ti fano a koe ke he hau a fale. Ati matike ai a ia, mo e fano ke he hana fale. Kua kitia he lanu tagata, ati ofomate ai; kua fakaheke atu foki a lautolu ke he Atua he foaki mai e pule pehenā ke he tau tagata.” Ne taute foki e mana nei i mua he tau tutaki ha Iesu mo e hana tau fi. He mailoga ai he tau tutaki, nakai fakapouli he vihiatia mo e fili tagata, ne ‘fakaheke atu ke he Atua’ ke he tau mena ne mamata a lautolu ki ai.

Tatalu: “Kua hau foki e taha lepela kia [Iesu], kua ole kia ia, mo e fakatokotui kia ia, kua pehe, Kaeke kua finagalo a koe ki ai, kua maeke ni ia koe ke fakamea au. Kua hohofi noa e fakaalofa a Iesu kia ia, kua fakaolo atu hana a lima, kua piki atu kia ia, mo e tala age ki ai, Mena loto au ki ai; kia mea a koe. Kua vagahau atu a ia, ti maulu ai agataha e kafo lepela ia ia.” (Mareko 1:40-42) Mailoga kua nakai fakamaulu fakateaga noa e Iesu e tagata nai ka kua mai ia he fakaalofa hohofi moli. Manamanatu la kaeke ko e lepela a koe. To fefe e logonaaga hau ka amanaki ni ti malolo mo e nakai mamahi he tatalu matakutakuina ne lauia ai e tino hau fakamua mo e fakamamao aki a koe mai he tau tagata? Nakai fakauaua ai, kua maeke ia koe ke maama e kakano he taha lepela ne maulu fakamana ai he “fakaveli fakafohifo a ia ke he tau ve [ha Iesu], kua fakaaue kia ia.”—Luka 17:12-16.

Pakia: Ko e fakamauluaga e mana fakahiku ha Iesu ato uta a ia ke he fakafiliaga mo e tamate ai. He totoko mafiti ki a lautolu ne amanaki ke uta a Iesu, ko e aposetolo ko Peteru, “ne toka ia ia e pelu, kua aki ai e ia, mo e ta aki e fekafekau he ekepoa ne mua, kua motupū ai hana teliga matau.” (Ioane 18:3-5, 10) Ko e fakamauaga taha ia ha Luka ne talahau mai ki a tautolu “ati piki age ai a [Iesu] ke he hana teliga, kua fakamalolo a ia.” (Luka 22:50, 51) Ko e aga totonu nei ne taute i mua he tau kapitiga ha Iesu ti pihia foki mo e tau fi hana— he lagaaga nei, ko e tau tagata fakavai hana.

E, ko e kumikumi fakatata lahi ha tautolu ke he tau mana ha Iesu, kua lahi e lotomatala ha tautolu ke mailoga e tau fakamoliaga. (2 Timoteo 3:16) Ti tuga he totoku fakamua, ko e fakaakoaga pihia kua lata ke fakamalolo e tua ha tautolu ke he maveheaga he Atua ke fakamalolo e tau tagata omaoma. Kua fakamaama he Tohi Tapu e tua he Kerisiano ko e “falanaki haia ke he tau mena kua amaamanaki ki ai, ko e fakamoli he tau mena nakai kitia atu.” (Heperu 11:1) Maali ai, kua fakamalolo he Atua, nakai ke talitonu pouli po ke manamanatu noa, ka e tua mauokafua nukua ati hake he tau mena moli. (1 Ioane 4:1) He tutuli e tautolu e tua ia, to maeke ia tautolu ke mao lahi, malolo lahi, mo e fiafia lahi fakaagaga.—Mataio 5:3; Roma 10:17.

Hoko Mua Mai e Fakamaulu Fakaagaga!

Tokologa e tau tagata tino malolo kua nakai fiafia. Ne lali foki e falu ke taupega ai ha kua nakai fai amaamanakiaga a lautolu ma e vaha anoiha po ke kua pehia a lautolu he tau lekua. Kua lauia moli a lautolu, he gagao fakaagaga—ko e tuaga kelea lahi mahaki mai he gagao fakatino ki mua he Atua. (Ioane 9:41) He taha fahi, kua tokologa ne kulikuli fakatino, tuga a Christian mo Junior ne totoku he vala tala fakamua, nukua momoui fiafia mo e makona. Ko e ha? Ha kua malolo fakaagaga a lautolu ti fakamalolo aki e amaamanakiaga ne fakave ke he Tohi Tapu.

Hagaao ke he manako ue atu ha tautolu ko e tau tagata, ne pehe a Iesu: “Kua tohi, Nakai ko e tau mena kai hokoia ke moui ai ha tagata, ka ko e tau kupu oti ne to mai he fofoga he Atua.” (Mataio 4:4) E, nakai tuga e tufugaaga he manu, lahi atu e manako he tau tagata mai he koloa fakatino. He tufuga ke he “fakatai” he Atua, kua lata a tautolu mo e tau mena kai fakaagaga—ko e iloilo he Atua mo e haoaga ha tautolu ke he finagalo hana mo e taute foki he hana finagalo. (Kenese 1:27; Ioane 4:34) Fakapuke he iloilo he Atua e tau momoui ha tautolu aki e kakano uho mo e malolo fakaagaga. Kua fakatoka foki e fakaveaga ma e moui tukulagi he lalolagi parataiso. “Ko e moui tukulagi foki hanai,” he ui e Iesu, “kia iloa e lautolu a koe, ko e Atua moli tokotaha ni, katoa mo ia ne fakafano mai e koe, ko Iesu Keriso haia.”—Ioane 17:3.

Iloa mitaki ai ko e tau tagata he magahala ia Iesu ne nakai talahau a ia ko e “Ekekafo” ka ko e “Akoako.” (Luka 3:12; 7:40) Ko e ha? Ha kua fakaako e Iesu e tau tagata hagaao ke he tuluiaga tukumalagi ke he tau lekua he tagata—ko e Kautu he Atua. (Luka 4:43; Ioane 6:26, 27) Ko e fakatufono nei he lagi ha ha he tau lima ha Iesu Keriso ka pule ke he lalolagi katoa mo e fakamoli e tau maveheaga oti faka-Tohiaga Tapu hagaao ke he liu malolo katoatoa mo e tukulagi he tau tagata tututonu mo e ha lautolu a kaina he lalolagi. (Fakakiteaga 11:15) Ko e mena haia ne matutaki e Iesu e hana liogi fakatai ke he Kautu hane hau ke he finagalo he Atua ka taute he lalolagi nei.—Mataio 6:10.

Ma e tau tagata kulikuli tokologa, ko e ako hagaao ke he amaamanakiaga fakalagalaga ne fakatupu e tau hihina mata he momoko ke hukui e tau hihina mata he olioli. (Luka 6:21) Moli, to lahi atu e mena ka taute he Atua mai he utakehe hokoia he gagao mo e kulikuli; to tatafi kehe e ia e ute he matematekelea he tagata—ko e hala haia. Moli, ia Isaia 33:24 mo Mataio 9:2-7, ne fatiaki fakamua, nukua matutaki e gagao ke he tuaga agahala ha tautolu. (Roma 5:12) Ti, ka utakehe katoatoa e agahala, to olioli agataha he tau tagata e “tokanoaaga ha ha he monuina he fanau he Atua,” ko e tokanoaaga kua putoia ai e mitaki katoatoa he manamanatuaga mo e tino.—Roma 8:21.

Ko lautolu kua olioli lahi e tino malolo kua mukamuka ke uta fakateaga ai. Ka e nakai pihia ki a lautolu kua matematekelea lahi he tau gagao kulikuli. Kua iloa e lautolu e uho he malolo tino mo e moui mo e mafiti mo e nakai amanaki ke he tau mena kua maeke ke hiki. (Fakamatalaaga 9:11) Ti, ko e amaamanakiaga ha tautolu ko lautolu e tau tagata totou ha tautolu ne kulikuli ka manamanatu pauaki ke he tau maveheaga homo ue atu he Atua ne fakamau he Tohi Tapu. Ne foaki e Iesu hana moui ke maeke ke peehi aki e fakamoliaga ia. Ko e heigoa e fakamoliaga mitaki ia ka moua e tautolu?—Mataio 8:16, 17; Ioane 3:16.

[Matahui Tala]

^ para. 6 Ma e fakatutalaaga matafeiga ke he kakano ne fakaata he Atua e matematekelea, kikite e porosua Kua Leveki Moli Kia he Atua a Tautolu?, lomi fakailoa he Tau Fakamoli a Iehova.