Fakafulufuluola e Iehova Hana Tau Tagata Aki e Maama
Fakafulufuluola e Iehova Hana Tau Tagata Aki e Maama
“Kia matike a, kia maama ā koe, ha kua hoko mai hau a maama; kua hake foki ki luga hau e lilifu a Iehova.”—ISAIA 60:1.
1, 2. (a) Ko e heigoa e tuaga he tau tagata? (e) Ko hai i tua he pouligia he tagata?
“OI, ma Isaia po ke Tagata Tapu ko Paulo!” Ko e tagi fekapai he Pelesiteni ko Harry Truman i U.S. he atu tau he 1940. Ko e ha ne talahau e ia e tau kupu ia? Ha kua logona hifo e ia e lata mo e aoga ma e tau takitaki mahani mitaki ue atu he lalolagi he vaha hana. Ne fakatemole laia e tau tagata he magahala pouligia he senetenari ke 20, ko e felakutaki ke uaaki he lalolagi. Pete ni he oti e felakutaki, ka e nakai la mafola e lalolagi. Ko e fakatumau ni e pouliuli. Moli, 57 e tau he oti e felakutaki ia, kua tumau agaia e pouligia he lalolagi. Ane moui agaia e Pelesiteni ko Truman he vaha nei, nakai fakauaua ai to kitia agaia e ia e lata ma e tau takitaki mahani mitaki he matakau ha Isaia po ke aposetolo ko Paulo.
2 He iloa po ke nakai iloa he Pelesiteni ko Truman, ne tutala e aposetolo ko Paulo ke he pouligia ne lauia e tau tagata, ti hataki a ia hagaao ki ai he hana tau tohi. Ma e fakatai, ne hataki e ia e tau matakainaga tua: “Ha ko e mena nakai tau a tautolu ke he tau tagata, ka ko e tau iki lalahi, mo e tau pule, mo e tau iki he pouli ha he lalolagi nai, katoa mo e tau agaga kelea ke he tau mena ha he lagi.” (Efeso 6:12) Mo e tau kupu nei ne fakakite e Paulo he nakai ni kua mailoga e ia e pouligia fakaagaga ne ufitia e lalolagi ka e iloa foki e ia e punaaga moli—ko e kau malolo fakatemoni ne kua totoku ko e ‘tau iki he lalolagi.’ Ha kua ha ha i ai e tau agaga malolo lahi he pouli he lalolagi, ko e heigoa he tau tagata ka taute ke utakehe aki?
3. Pete ni e tuaga pouli he tagata, ko e heigoa ne talahau tuai mai e Isaia ma lautolu kua tua fakamoli?
3 Ne tutala pihia foki a Isaia ke he pouli ne lauia e tau tagata. (Isaia 8:22; 59:9) Pete ia, ko e amaamanaki lahi atu ke he vaha ha tautolu, ne talahau tuai e ia i lalo hifo he agaga kua pihia foki ke he tau vaha pouli nei, to fakakikila e Iehova e onoonoaga ha lautolu kua manako ke he maama. E, pete ni e nakai ha ha mo tautolu a Paulo po ko Isaia he vaha nei, ha ha ia tautolu e tau tohi ha laua mai he agaga ke takitaki aki a tautolu. Ke kitia e monuina ma lautolu kua fakaalofa ki a Iehova, o mai la tautolu ke kitekite ke he tau kupu fakaperofeta ha Isaia ne moua he veveheaga 60 he tohi nei.
Tamai he Fifine Fakaperofeta e Maama
4, 5. (a) Ko e heigoa kua poaki e Iehova ke taute he fifine, ti ko e heigoa e maveheaga kua taute e ia? (e) Ko e heigoa e vala tala fiafia kua ha ha he Isaia veveheaga 60?
4 Ko e tau kupu fakamua he Isaia 60 ne hagaao ke he fifine ne fita he totoku ia Isaia 54:1. Kua fakakite he Isaia veveheaga 60 a ia ha he tuaga kelea lahi—he pouli, ne takoto fakafohifo ke he kelekele. Amanaki ni, ti makila mai e maama he pouli, ti hea mai a Iehova: ‘Kia matike a, kia maama ā koe, ha kua hoko mai hau a maama; kua hake foki ki luga hau e lilifu a Iehova.’ (Isaia 60:1) Kua hoko mai e magaaho ma e fifine ke tu hake mo e fakakite e maama he Atua mo e hana lilifu. Ko e ha? Kua kitia e tautolu e tali he kupu ne mui mai: “Ha ko e mena, kitiala, to ufitia e lalolagi ke he pouli kikio, to ufitia foki e tau motu ke he pouli; ka to haele hake a Iehova ki luga hau, mo e lilifu hana to kitia ai ki luga hau.” (Isaia 60:2) He magaaho ne omaoma e fifine ke he poakiaga ha Iehova, kua fakailoa ki a ia e fua homo ue atu. Kua pehe a Iehova: “To o mai e tau motu kehe ke he hau a maama, ko e tau patuiki foki to o mai a lautolu ke he kikila he hāu a hake.”—Isaia 60:3.
5 Ko e tau kupu fakalagalaga he tau kupu tohi tolu nei ko e hafagiaga mo e fakamaama he tau kupu ne toe ia Isaia veveheaga 60. Kua talahau tuai e tau mena tutupu he fifine fakaperofeta mo e fakamaama ai e puhala kua maeke ke nonofo a tautolu he maama a Iehova pete ni e pouligia ne lauia e tau tagata. Ti ko e heigoa mogoia e hagaaoaga he tau fakamailoga he tau kupu tohi tolu nei ne hafagi aki?
6. Ko hai e fifine he Isaia veveheaga 60, ti ko hai kua hukui a ia he lalolagi?
6 Ko e fifine kua hagaao e Isaia 60:1-3 ki ai, ko Siona, ko e fakatokatokaaga he tau mena momoui agaga ha Iehova he lagi. He vaha nei, kua hukui e lautolu ne toe he “Isaraela he Atua” a Siona he lalolagi, ko e fakapotopotoaga he lalolagi katoa he tau Kerisiano ne fakauku he agaga, ne ha ha i ai e amaamanakiaga he pule mo Keriso ke he lagi. (Kalatia 6:16) Ko e motu fakaagaga nei kua katoatoa ke 144,000 he tau tagata, ti ko e fakamoliaga he vaha fou nei ia Isaia veveheaga 60 ne matapatu ai ki a lautolu kua momoui ke he lalolagi he “tau aho fakamui.” (2 Timoteo 3:1; Fakakiteaga 14:1) Kua lahi foki e mena ne talahau he perofetaaga hagaao ke he tau hoa he tau Kerisiano fakauku nei, ko e “moto tagata tokologa” he ‘tau mamoe kehe.’—Fakakiteaga 7:9; Ioane 10:16.
7. Ko e heigoa e tuaga ha Siona he 1918, ti kua perofeta fefe e mena nei?
7 Fai magaaho kia ne ha ha ai a “Isaraela he Atua” ke he pouligia, ne fakaata tuai mai he fifine fakaperofeta? E, ne tupu e mena nei molea e 80 e tau kua mole. He felakutaki fakamua he lalolagi, ne taufetului fakamalolo e tau Kerisiano fakauku ke fakatumau e gahua fakamatala. Ka e he 1918, ko e tau fakahiku he felakutaki, ne mamutu katoatoa e gahua fakamatala ne fakatoka ki ai. Ko Joseph F. Rutherford, ne leveki e gahua fakamatala he lalolagi katoa, mo e falu he tau Kerisiano talahaua ne fakahala ai ke leva e tuku he fale puipui ha ko e tau hokotaki fakavai. He tohi a Fakakiteaga, ko e tau Kerisiano fakauku he lalolagi ne fakamaama fakaperofeta ai ko e tau gati tino ne tafola “ke he puhala he māga lahi, ko ia kua higoa fakalata ke he agaga, ko Sotoma mo Aikupito.” (Fakakiteaga 11:8) Ko e magaaho pouli moli a ia ma Siona, ne hukui he hana fanau fakauku he lalolagi!
8. Ko e heigoa e hikiaga mafiti ne tupu he 1919, ti ko e heigoa e fua?
8 Pete ia, ko e tau 1919 ne kitia e hikiaga lahi mahaki. Ne fakakikila mai e Iehova e maama ki luga ha Siona! Ko lautolu he Isaraela he Atua kua hao ne gahuahua ke maeke ke fakakite e maama he Atua, nakai matakutaku ai he liu fakapuloa e tala mitaki. (Mataio 5:14-16) Fakaaue ke he makai fakafou he tau Kerisiano nei, ha kua futiaki mai e falu ke he maama ha Iehova. Ke kamata aki, ko lautolu ne o mai fou ne fifili mo tau tagata lafi ke he Isaraela he Atua. Kua fakahigoa a lautolu he Isaia 60:3 ko e tau patuiki, ha kua eke a lautolu mo tau ekegahua mo Keriso ke he Kautu he Atua he lagi. (Fakakiteaga 20:6) Fakamui, ne kamata e moto tagata tokologa he tau mamoe kehe ke futia mai ke he maama ha Iehova. Ko e “tau motu” anei ne totoku he perofetaaga.
Kua Liliu Mai e Fanau he Fifine ki Kaina!
9, 10. (a) Ko e heigoa e kitiaaga ofoofogia ne fakafeleveia aki e fifine, ti ko e heigoa kua fakakite tuai aki e mena nei? (e) Ko e heigoa e kakano ne olioli a Siona?
9 Mogonei, kua kamata a Iehova ke fakamatafeiga fakalahi mai e tau vala tala ne tu ia Isaia 60:1-3. Ne age e ia e taha poakiaga ke he fifine. Fanogonogo ke he mena kua talahau e ia: “Kia hagahaga fano a koe ke he tau fahi oti, mo e kitia e koe.” Kua omaoma e fifine, ti ko e kitiaaga mafanatia ha ia kua fakafeleveia aki a ia! Hane o mai e fanau hana ki kaina. Ti matutaki e kupu ke talahau: “Kua fakapotopoto mai a lautolu oti; kua o mai a lautolu kia koe, to o mai hau a tau tama tane he mena mamao, to hapini foki hau a tau tama fifine ke he hau a kahokaho.” (Isaia 60:4) Ko e fakapuloaaga he Kautu he lalolagi katoa kua kamata he 1919 ne futiaki mai e tokoafe ha lautolu ne fou ke he fekafekauaga ha Iehova. Ne eke foki a lautolu nei mo “tau tama tane” mo e “tau tama fifine” ha Siona, ko lautolu ne fakauku ma e Isaraela he Atua. Ti, ne fakafulufuluola e Iehova a Siona he tamai a lautolu ne toe he 144,000 ke he maama.
10 Maeke nakai ia koe ke fakatino e olioli ha Siona he fakalataha e tau fanau hana mo ia? Ka e, kua foaki e Iehova ki a Siona e falu kakano ma e olioli. Totou e tautolu: “To kitia ai e koe, mo e olioli; to hopo e ate hau, mo e fiafia lahi a koe; ha ko e mena to liu mai kia koe e koloa he tahi; to hoko mai kia koe e koloa he tau motu kehe.” (Isaia 60:5) He lafi ke he tau kupu fakaperofeta ia, tali mai he atu tau 1930, tokologa e tau Kerisiano ne amaamanaki ke nonofo tukulagi he lalolagi ne o atu ki a Siona. Kua o mai a lautolu “he tahi” he tau tagata ne o kehe mai he Atua mo e hukui e tau koloa he tau motu. Ko lautolu “e tau mena kua manako ki ai e tau motu oti.” (Hakai 2:7; Isaia 57:20) Mailoga foki ko lautolu nei “e tau mena kua manako ki ai” kua nakai lata ke igatia puhala ni he fekafekau ki a Iehova. Nakai, kua lafi e lautolu ke he fulufuluola ha Siona he o mai ke tapuaki fakalataha mo e ha lautolu a tau matakainaga fakauku, he eke mo “taha ai e fuifui mamoe” mo lautolu ki lalo he “leveki mamoe ne tokotaha.”—Ioane 10:16.
Kua O Mai e Tau Tagata Fakatau Koloa, Tau Leveki Mamoe, mo e Tau Tagata Fakafua Koloa ki a Siona
11, 12. Fakamaama e kitiaaga he moto tagata tokologa hane o atu ki a Siona.
11 Ko e fua he fakapotopotoaga talahau tuai nei kua tupu lahi mahaki e numera he tau tagata fakaheke ha Iehova. Ne talahau tuai mai e mena nei he tau kupu matutaki mai he perofetaaga. Manamanatu la kua tu a koe mo e fifine fakaperofeta he Mouga ko Siona. He ono a koe ke he fahi uta, ko e heigoa hau kua kitia? “To ufitia a koe ke he lanu kamela loga, ko e tau punua kamela a Mitiana mo Efa; to o mai e lautolu oti i Sipa; to tamai e lautolu e auro mo e pili lipano, to talahau ai e lautolu e tala fiafia ke he fakahekeaga a Iehova.” (Isaia 60:6) Ko e matakau he tau tagata fakatau koloa kua takitaki ha lautolu a tau peleo kamela ki Ierusalema. Ko e tau lanu kamela kua tuga e vai hane ufitia e fonua! Kua ha ha he tau tagata fakafua e tau mena fakaalofa uho, ko e “auro mo e pili lipano.” Ti ko e tau tagata fakatau nei ne o mai ke he maama he Atua ke maeke ke fakaheke ki a ia mo e moto tagata, ‘ke fakailoa e tau fakaheke ha Iehova.’
12 Nakai ni ko e tau tagata fakafua ne laga atu. Kua o atu foki e tau leveki mamoe ki Siona. Kua matutaki atu e perofetaaga ke pehe: “To fakapotopoto kia koe e tau fuifui mamoe oti a Kitara; to fekafekau kia koe e tau mamoe tane a Nepaiota; to o hake a lautolu.” (Isaia 60:7a) Kua o mai e tau magafaoa ekepoa ke he maaga tapu ke foaki e tau manu mua atu e mitaki ki a Iehova. Kua foaki foki e lautolu a lautolu ke fekafekau ki a Siona! Fefe e onoonoaga ha Iehova ki a lautolu nei mai he tau motu kehe? Kua tali ni e ia ko e Atua: “Ti talia ai a lautolu ke he haku a fatapoa; to fakafulufuluola e au e fale ne ha i ai haku a fulufuluola.” (Isaia 60:7e) Kua talia fiafia e Iehova e tau poa mo e tau gahua he tau tagata motu kehe nei. Kua fakafulufuluola he fakalataha mai ha lautolu e faituga hana.
13, 14. Ko e heigoa ne kitia hane hau he fahi lalo?
13 Fuluhi la e ulu hau mogonei mo e faala e mapualagi he fahi lalo. Ko e heigoa hau ne kitia? Mamao atu, ha ha ai e mena ne tuga e aolu tea ne maluia ke he fuga tahi. Ne huhu a Iehova ke he mena kua fita he loto hau: “Ko hai kia a lautolu kua lele po ke aolagi, ke tuga ne tau lupe foki ke he tau gutuhala ha lautolu?” (Isaia 60:8) Kua tali e Iehova e huhu ni hana: “Kua tatali kia au e tau motu ne takai he tahi, to mumua foki e tau foulua Tasesa, ke ta mai hau a fanau mai he mena mamao, ko e ha lautolu a ario mo e ha lautolu a auro fakalataha mo lautolu; ha ko e higoa a Iehova hau a Atua, mo ia ne Tapu i Isaraela ha kua fakalilifu e ia a koe.”—Isaia 60:9.
14 Maeke nakai ia koe ke manamanatu loto e fakatino? Ko e aolu tea ia ne tata lahi mai ti tuga e fuhifuhi he tau fakaila mamao atu ke he fahi lalo. Kua tuga e fuhifuhi manu ne hili ke he tau peau. Ka e he tata lahi mai fakahaga a lautolu, kua kitia e koe ko lautolu ko e tau foulua mo e ha lautolu a tau la kua hafagi ke moua e matagi. Kua loga e tau foulua kua holo ki Ierusalema ti kua fakapotopoto a lautolu tuga e fuhifuhi lupe. He tau heleaga mamao, kua holo mafiti lahi e matakau foulua, he tamai e tau tagata talitonu ki Ierusalema ke tapuaki ki a Iehova.
Fakalaulahi e Fakatokatokaaga a Iehova
15. (a) Ko e heigoa e malikiti ne talahau tuai mai he tau kupu ha Isaia 60:4-9? (e) Ko e heigoa e agaga ne fakakite he tau Kerisiano moli?
15 Ko e fakatino fakaperofeta malolo ha ia e kupu 4 ke he 9 ne fakakite e fakalaulahiaga he lalolagi katoa ne tupu tali mai he 1919! Ko e ha ne fakamonuina e Iehova a Siona aki e malikiti ia? Ha ko e mena tali mai he 1919, kua omaoma mo e fakatumau a Isaraela he Atua ke fakakikila mai e maama ha Iehova. Ka e mailoga nakai e koe, kua hagaao ke he kupu 7, ko lautolu ne hohoko fou mai kua ‘o hake ke he fatapoa he Atua’? Ko e fatapoa ne taute e tau poa, ti ko e puhala nei he perofetaaga kua fakamanatu ki a tautolu nukua putoia e poa ke he fekafekauaga ha Iehova. Ne tohi he aposetolo ko Paulo: “Kua ole atu au kia mutolu . . . kia tuku atu e mutolu ha mutolu a tau tino ke he Atua, ko e poa moui, mo e tapu, ke talia mo e fiafia, ko e fekafekauaga haia kua lata kia mutolu ke eke.” (Roma 12:1) Ke tatai mo e tau kupu ha Paulo, kua nakai makona e tau Kerisiano moli mo e fakalataha noa hokoia ke he tau fekafekauaga fakalotu he lagataha he fahitapu. Kua foaki e lautolu ha lautolu a tau magaaho, malolo, mo e tau koloa ke fakatolomaki aki e tapuakiaga mea. Nakai kia ko e fakalataha mai he tau tagata tapuaki fakamoli pihia kua fakafulufuluola aki e fale ha Iehova? Ne talahau he perofetaaga ha Isaia to pihia ni. To iloa e tautolu ko e tau tagata tapuaki fakamakai pihia kua moli ke fulufuluola ke he fofoga ha Iehova.
16. Ko hai ne lafi atu ke he gahua ati hake he vaha i tuai, ti ko hai ne taute pihia he vaha fou nei?
16 Kua manako e tau tagata o mai fou ke gahua. Kua matutaki atu e perofetaaga ke talahau: “To ati hake he tau tagata kehe hau a tau kaupa; to fekafekau mai kia koe ha lautolu a tau patuiki.” (Isaia 60:10) Ko e fakamoliaga fakamua he tau kupu nei he magahala ne liliu mai he fakapaea i Papelonia, ko e tau patuiki mo e falu mai he tau motu ne lagomatai moli he liu atihake e faituga mo e maaga ha Ierusalema. (Esera 3:7; Nehemia 3:26) He fakamoliaga he vaha fou nei, ne lagomatai he moto tagata tokologa a lautolu ne toe he ati hake e tapuakiaga moli. Ne lagomatai e lautolu ke ati hake e tau fakapotopotoaga Kerisiano mo e fakamalolo e “tau kaupa” tuga e maaga he fakatokatokaaga ha Iehova. Kua fai vala foki a lautolu he gahua ati hake moli—ko e talaga he tau Fale he Kautu, tau Fale Toloaga, mo e tau kaina Peteli. He tau puhala oti nei, kua lagomatai e lautolu e tau matakainaga fakauku ha lautolu he leveki ma e tau manako he fakatokatokaaga fakalaulahi ha Iehova!
17. Ko e heigoa taha puhala kua fakafulufuluola e Iehova hana tau tagata?
17 Ko e atihake ha ia he tau kupu fakahiku ha Isaia 60:10! Kua talahau a Iehova: “Ko e haku a ita ne ta ai e au a koe, ka ko e haku a fakaalofa ne fakaalofa atu au kia koe.” E, he 1918/19, ne akonaki e Iehova hana tau tagata. Ka ke he vaha i tuai a ia. Ko e magaaho anei ma Iehova ke fakakite e fakaalofa hohofi ke he hana tau fekafekau fakauku mo e tau hoa mamoe kehe ha lautolu. Ko e fakamoliaga kua moli e mena nei ha ko e malikiti ofoofogia ne kua fakamonuina aki e ia a lautolu, he ‘fakafulufuluola a lautolu.’
18, 19. (a) Ko e heigoa e maveheaga kua taute e Iehova ma lautolu ne o mai fou ke he fakatokatokaaga hana? (e) Ko e heigoa kua talahau mai ki a tautolu he tau kupu ne toe ia Isaia veveheaga 60?
18 He tau tau takitaha, totou teau afe e “tau tagata kehe” kua matutaki mo e fakatokatokaaga ha Iehova, mo e to hafagi tumau e gutuhala ma e tokologa atu foki ke mumui ki a lautolu. Kua pehe a Iehova ki a Siona: “To toka noa mau hau a tau gutuhala nakai ni pa ke he aho mo e po; ke tamai ai kia koe e koloa he tau motu kehe, mo e takitaki mai ai kia koe ha lautolu a tau patuiki.” (Isaia 60:11) Kua lali e falu tagata totoko ke pa e “tau gutuhala” ia ka e iloa e tautolu kua nakai kautu a lautolu. Ne pehe a Iehova ko e ha puhala ni, to hafagi tumau ai e tau gutuhala. To matutaki ni e malikiti.
19 Ha ha i ai foki agaia e falu puhala ne fakamonuina e Iehova hana tau tagata, he taute a lautolu ke fulufuluola, he tau vaha fakamui nei. Ko e tau kupu ne toe he Isaia 60 kua fakakite fakaperofeta mai e tau puhala ia.
Maeke Nakai a Koe ke Fakamaama?
• Ko hai e “fifine” he Atua, ti ko hai kua hukui a ia he lalolagi?
• I ne fe ne fakatokotui e fanau ha Siona, ti ko e magaaho fe mo e fefe e puhala ne “matike” a lautolu?
• He fakaaoga e tau fakamailoga kehekehe, talahau tuai fefe e Iehova e malikiti he tau tagata fakamatala he Kautu ke he vaha nei?
• Ke he tau puhala fe ne fakatupu e Iehova hana maama ke kikila atu ke he hana tau tagata?
[Tau Huhu he Fakaakoaga]
[Fakatino he lau 21]
Kua poaki ke he “fifine” ha Iehova ke tu hake
[Fakatino he lau 22]
Ko e matakau he tau foulua kua tuga e tau lupe ke he mapualagi