Skip to content

Skip to table of contents

Fakamonuina mo e Puipui e Iehova a Lautolu kua Omaoma

Fakamonuina mo e Puipui e Iehova a Lautolu kua Omaoma

Fakamonuina mo e Puipui e Iehova a Lautolu kua Omaoma

“Ko ia kua fanogonogo mai kia au to nofo ai a ia mo e monuina; to nofo fakatekiteki a ia, ti nakai matakutaku a ia he tau mena kelea.”—TAU FAKATAI 1:33.

1, 2. Ko e ha ne aoga e omaoma ke he Atua? Fakamaama.

KO E tau punua moa fulufulu ago hane lavelave lahi he tuotuo mena kai he tau motie kuku, kua nakai mataala ai ke he aeto ne fakapaagi i luga muatua. Amanaki ni, ti kaka fakaleo lahi e matua moa mo e fofola hana tau tapakau. Ne tafepoi fakamafiti atu e tau punua hana ki a ia mo e huhu i lalo he tau tapakau hana. Kua tiaki he aeto e tatao hana. * Ko e heigoa e fakaakoaga? Fakahao he omaoma e tau momoui!

2 Ko e fakaakoaga ia kua mahomo atu e aoga ke he tau Kerisiano he vaha nei, ha kua gahua fakamalolo a Satani ke faiola ke he tau tagata he Atua. (Fakakiteaga 12:9, 12, 17) Ko e foliaga hana ke moumou e tuaga fakaagaga ha tautolu ke galo e tautolu e taliaaga ha Iehova mo e amaamanakiaga he moui tukulagi. (1 Peteru 5:8) Pete ia, kaeke ke nonofo tata a tautolu ke he Atua mo e tali fakamitaki ke he takitakiaga kua moua e tautolu mai he hana Kupu mo e fakatokatokaaga, maeke ia tautolu ke iloa hana puipuiaga mitaki. “To ufiufi e ia a koe ke he hana tau tapakau, to malu a koe ki lalo he hana tau tapakau,” he tohi he salamo.—Salamo 91:4.

Eke mo Matahele e Motu Liuliu

3. Ko e heigoa e fua he liuliu tumau ha Isaraela?

3 He magaaho ne omaoma e motu ha Isaraela ki a Iehova, kua aoga tumau mai he hana levekiaga matakite. Ka e, lahi he tau magaaho ne toka he tau tagata e Taute ha lautolu mo e fuluhi atu ke he tau atua akau mo e maka—“tau mena noa kua nakai aoga, ti nakai maeke kia lautolu ke laveaki.” (1 Samuela 12:21) He mole atu e tau senetenari he totokoaga, kua eke e motu katoa ke mokulu ke he tiaki taofiaga ne nakai fai fakahaoaga. Ati, ole age a Iesu: “Ierusalema na e, Ierusalema na e, ko koe ne kelipopo e tau perofeta, mo e taulitimaka a lautolu ne fakafano atu kia koe, kua lagaloga he manako au ke fakapotopoto hau a tau fanau, tuga ne moa kua fakapulupulu hana tau punua ki lalo hifo he hana tau tapakau; ka e nakai mafai a mutolu! Kitiala kua toka atu kia mutolu ha mutolu a fale kua moumou.”—Mataio 23:37, 38.

4. Fakamoli fefe he 70 V.N. e tiakiaga ha Iehova ki a Ierusalema?

4 Ko e tiaki e Iehova a Isaraela liuliu ne fakahiku mamahi moli he 70 V.N. He tau ia, ko e tau kautau Roma, kua taofi fakatokoluga e tau tutuaga ha lautolu nukua fakagahua e fakataiaga he aeto ne uku hifo ki luga ha Ierusalema ke fakahoko e moumouaga kelea lahi. Kua puke ai e maaga ke he tau tagata he Paseka. Ko e tau poa loga ha lautolu ne kaumahala ke moua e taliaaga he Atua. Ko e fakamanatuaga mamahi a ia he tau kupu ha Samuela ke he patuiki liuliu ko Saulo: “Kua tatai kia e fiafia a Iehova ke he tau poa huhunu mo e tau poa, mo e hana fiafia ke he fanogonogo ke he leo a Iehova? Kitiala, ko e fanogonogo kua mua hana mitaki ke he poa mo e omaoma kua mua hana mitaki ke he gako he tau mamoe tane.”—1 Samuela 15:22.

5. Ko e heigoa e vahega omaoma kua manako a Iehova ki ai, ti iloa fefe e tautolu kua maeke e omaoma pihia?

5 Pete ni hana peehi ke he omaoma, kua mailoga lahi e Iehova e tau kukuaga he nakai mitaki katoatoa he tau tagata. (Salamo 130:3, 4) Ko e mena kua lata ia ia ko e moli he loto mo e omaoma ne fakave ke he tua, fakaalofa mo e matakutaku katoatoa he fakafiafia a ia. (Teutaronome 10:12, 13; Tau Fakatai 16:6; Isaia 43:10; Mika 6:8; Roma 6:17) Kua maeke e omaoma pihia he fakatata he ‘fakapotopotoaga he tau fakamoli ato vaha Kerisiano,’ ko lautolu ne taofi mau ke he mahani fakamoli ha lautolu ke felauaki mo e tau kamatamata matakutakuina, ke hoko foki ke he mate. (Heperu 11:36, 37; 12:1) Ko e fakafiafia ha ia e lautolu nei e loto ha Iehova! (Tau Fakatai 27:11) Pete ia ne mahani fakamoli e falu he kamataaga ka e kaumahala ke fakatumau he puhala omaoma. Taha ia lautolu nei ko e Patuiki ko Ioasa i Iuta i tuai.

Moumou e Patuiki ha ko e Tau Feoakiaga Kelea

6, 7. Ko e faga patuiki fefe a Ioasa he magaaho ne moui agaia a Iehoiata?

6 Ne hao fetamaki e Patuiki ko Ioasa he kelipopoaga he magaaho ne tama mukemuke ai. He magaaho ne hokotia a Ioasa ke he fitu e tau he moui, ne tamai fakatoatoa he Ekepoa ne Mua ko Iehoiata a ia he fakamumuliaga mo e fakapatuiki a ia. Ha ko Iehoiata ne matakutaku Atua ne eke mo matua tane mo e hataki ki a Ioasa, ko e patuiki mui ne ‘eke e tau mena tonu ki mua a Iehova ke he tau tau oti he ekepoa ko Iehoiata.’—2 Nofoaga he Tau Patuiki 22:10–23:1, 11; 24:1, 2.

7 Lafi ke he tau gahua mitaki ha Ioasa e fakalahi he faituga ha Iehova—ko e gahua ne “loto a Ioasa” ki ai. Ne fakamanatu e ia ke he Ekepoa ne Mua ko Iehoiata e lata ke oko e tukuhau he faituga mai i Iuta mo Ierusalema, ko e “poaki a Mose,” ke maeke ke fakatupe e gahua fakafou. Moli, kua kautu a Iehoiata he fakamalolo e patuiki mui ke fakaako mo e omaoma e Fakatufono he Atua. Ko e fua, ko e gahua he faituga mo e tau koloa he faituga ne mafiti e katoatoaaga.—2 Nofoaga he Tau Patuiki 24:4, 6, 13, 14; Teutaronome 17:18.

8. (a) Matapatu ke he heigoa e takitakiaga he tukumuli fakaagaga ha Ioasa? (e) Ko e liuliu he patuiki ne hiku ke takitaki atu a ia ke taute e heigoa?

8 Momoko ai, ne nakai tumau e omaoma ha Ioasa ki a Iehova. Ko e ha? Ne talahau he Kupu he Atua ki a tautolu: “Kua mole e mate a Iehoiata, ti o age ai e tau iki a Iuta, mo e fakaveveli fakafohifo ai a lautolu ke he patuiki. Ti fanogonogo ai e patuiki kia lautolu. Ne tiaki foki e lautolu e fale a Iehova ko e Atua he tau matua ha lautolu, mo e fekafekau a lautolu ke he tau tupua Asaira, mo e falu a tupua. Ti hoko mai ai e ita kia Iuta mo Ierusalema, ha ko e tau hala ia ha lautolu.” Ko e fakaohoohoaga kelea he tau iki ha Iuta ne takitaki e patuiki ke fakateliga tuli ke he tau perofeta he Atua, ko e taha ia lautolu ko e tama tane ha Iehoiata ko Sakaria, ne fakatonu fakamalolo a Ioasa mo e tau tagata ha ko e ha lautolu a liuliu. He nakai tokihala, ne poaki e Ioasa ke taulitimaka a Sakaria ke mate. Ne eke ai a Ioasa mo tagata vale mo e liuliu—ha ko e kakano ni kua hufia a ia ke he aga he tau feoakiaga kelea!—2 Nofoaga he Tau Patuiki 24:17-22; 1 Korinito 15:33.

9. Fefe e fakahikuaga ha Ioasa mo e tau iki ne moua e foliaga ke he mahani liuliu?

9 He tiaki a Iehova, fefe e fakahikuaga ha Ioasa mo e hana tau iki kelea? Ko e tau kau Suria—ko e “tau tagata tokogahoa” ni—ne fofo a Iuta mo e “fakaoti ai e tau iki he motu.” Ne omoi foki he tau tagata fofo e patuiki ke age hana tau koloa fakatagata ti pihia mo e tau auro mo e tau ario he faituga. Pete ni e hao a Ioasa, ne hiku a ia mo tagata fakaatukehe mo e gagao. Nakai leva he mole ai, ko e tau tagata tatao mai ni he hana tau fekafekau ne tamate a ia. (2 Nofoaga he Tau Patuiki 24:23-25; 2 Tau Patuiki 12:17, 18) Ko e moli ha ia he tau kupu ha Iehova ke he tau Isaraela: “Kaeke foki ke nakai fanogonogo a koe ke he leo a Iehova hau a Atua, ke taofi ke eke ai hana tau poakiaga oti mo e hana tau fakatufono . . . ti moua mai ai a koe he tau malaia oti nai, ti hoko ia kia koe”!—Teutaronome 28:15.

Ne Hao e Tohikupu he Omaoma

10, 11. (a) Ko e ha ne lagomatai ai ke fakaata e tomatomaaga ha Iehova ki a Paruka? (e) Ko e heigoa e tomatomaaga ne age e Iehova ki a Paruka?

10 Fa logona nakai e koe falu magaaho e lolelole ha kua tokogahoa he tau tagata ne feleveia mo koe he fekafekauaga Kerisiano ne fakakite e fiafia ke he tala mitaki? Kua fa logona kia e koe e lauiaaga he mahekeheke ke he tau monuina mo e ha lautolu a tau puhala moui muhu mena? Ka pihia, manamanatu ki a Paruka, ko e tohikupu ha Ieremia, mo e ke he tomatomaaga fakaalofa ha Iehova ki a ia.

11 Hane fa e tohi a Paruka he fekau fakaperofeta he magaaho ne hagaaki e kitekiteaga ha Iehova ki a ia. Ko e ha? Ha kua kamata a Paruka ke fakaatukehe ke he tau mena he moui mo e manako ke he taha mena mitaki atu he kotofaaga uho he fekafekau hana ke he Atua. He kitia e hikiaga nei he aga ha Paruka, ne age e Iehova ki a ia e tomatomaaga mahino ka e totonu, pehe: “Kua kumi kia e koe e tau mena lalahi māu? Aua neke kumi; ha ko e mena kitiala, to fakahoko e au e malaia ki luga he tau tagata oti, . . . ka to ta atu e au hau a moui kia koe, ke eke mo mena ne moua he tau ke he tau mena oti ke fano a koe ki ai.”—Ieremia 36:4; 45:5.

12. Ko e ha kua lata ia tautolu ke fakamamao mai he tutuli e “tau mena lalahi” ma tautolu he fakatokaaga nei?

12 Mailoga nakai e koe e tau kupu ha Iehova ki a Paruka mo e Hana manamanatuaga hokulo ma e tagata mitaki nei, nukua fekafekau fakamoli ki a ia mo e fakalataha fakamalolo ke he tapa ha Ieremia? Pihia foki he vaha nei, ne manamanatu hokulo a Iehova hagaao ki a lautolu kua kamatamata ke tutuli e mena kua manatu a lautolu kua fulufuluola he fakatokaaga nei. Fiafia ai, tuga a Paruka, tokologa a lautolu ia ne tali ke he hikihikiaga fakaalofa mai he tau matakainaga tane fakaagaga kua lotomatala. (Luka 15:4-7) E, kia fakalotomatala a tautolu oti ko e mena nakai fai vaha anoiha ma lautolu kua kumi ke he “tau mena lalahi” ma lautolu he fakatokaaga nei. Nakai ni kaumahala a lautolu ia ke kumi e fiafia moli ka e, mua atu he kelea, to galo fakalataha a lautolu mo e lalolagi nei mo e tau manako lotokai oti kana.—Mataio 6:19, 20; 1 Ioane 2:15-17.

13. Ko e heigoa e fakaakoaga he mahani fakatokolalo kua fakaako mai he tala hagaao ki a Paruka ki a tautolu?

13 Ko e fakamauaga hagaao ki a Paruka kua fakaako foki ki a tautolu e fakaakoaga mitaki he fakatokolalo. Mailoga na nakai tomatoma atu e Iehova a Paruka ka e vagahau he puhala atu ia Ieremia, nukua ha ha ia ia e tau nakai mitaki katoatoa mo e tau hepehepe ne liga iloa mitaki e Paruka. (Ieremia 45:1, 2) Ne nakai fakatokoluga a Paruka; ne manamanatu fakatokolalo a ia ke he punaaga moli he tomatomaaga—ko Iehova. (2 Nofoaga he Tau Patuiki 26:3, 4, 16; Tau Fakatai 18:12; 19:20) Ti kaeke ke ‘moua e tautolu taha holifono’ ti moua e tomatomaaga kua lata mai he Kupu he Atua, kia o mai a tautolu ke fifitaki ke he aga motua, manamanatu fakaagaga, mo e fakatokolalo ha Paruka.—Kalatia 6:1.

14. Ko e ha kua aoga ki a tautolu ke omaoma ki a lautolu kua takitaki a tautolu?

14 Ko e aga fakatokolalo pihia ha tautolu kua lagomatai foki a lautolu nukua foaki e tomatomaaga. He talahau he Heperu 13:17: “Kia omaoma a mutolu ke he tau takitaki ha mutolu, mo e fifitaki a mutolu ki ai; nukua leoleo a lautolu ke he tau agaga ha mutolu, to tala atu foki e lautolu e tala ki ai, kia eke ai e lautolu mo e fiafia, ka e aua neke eke mo e fakaatukehe; ha ko e mena nakai aoga ia kia mutolu.” Laga fiha e liligi he tau motua e tau loto ha lautolu ki a Iehova, he liogi ma e fakamalolo, pulotu, mo e fakailoilo kua lata ke fakamoli aki e vala uka nei he gahua leveki ha lautolu! Kia “talia fakamitaki ai e [tautolu] a lautolu kua pihia.”—1 Korinito 16:18.

15. (a) Fakatata fefe e Ieremia hana mauokafua ia Paruka? (e) Palepale fefe a Paruka ma e hana omaoma fakatokolalo?

15 Ne moli ai na hiki e Paruka hana manamanatuaga, ha kua foaki age foki e Ieremia ki a ia e kotofaaga mua atu e uka—ke fano ke he faituga mo e totou fakaleo lahi e fekau he fakafiliaga ne tohi e ia mai he totoku e Ieremia. Omaoma nakai a Paruka? E, ne taute e ia e “tau mena oti ne poaki atu ai he perofeta ko Ieremia.” Pihia foki, ne totou e ia e fekau taha ia ke he tau iki ha Ierusalema, nukua lata foki ia ia ke fakamalolo lahi. (Ieremia 36:1-6, 8, 14, 15) He magaaho ne veli atu e motu ke he tau Papelonia kavi ke 18 e tau ki mui, manamanatu la e fakaaue ha Paruka ma e fakahaoaga ha kua omaoma a ia ke he hatakiaga ha Iehova mo e oti e tutuli ke he “tau mena lalahi” ma hana!—Ieremia 39:1, 2, 11, 12; 43:6.

Fakahao he Omaoma e Tau Momoui he Magaaho ne Patakai

16. Fakakite fefe e Iehova e fakaalofa hofihofi noa ma e tau tagata Iuta i Ierusalema he magaaho ne patakai he tau Papelonia he 607 F.V.N.?

16 He oti e moumouaga ha Ierusalema he 607 F.V.N., ko e fakaalofa hofihofi noa he Atua ma e tau tagata omaoma kua liu foki fakamoli. He tapunu he patakai, ne tala age a Iehova ke he tau Iuta: “Kitiala, kua tuku atu e au ki mua he motu nai e puhala he moui, mo e puhala he mate. Ko e tagata ka nofo ke he maga nai to mate a ia ke he pelu, mo e hoge, mo e tatalu, ka ko ia ka hu atu mo e vevehe atu ke he tau tagata Kaletaia kua agaagai mai kia mutolu, to moui a ia, ti eke hana moui mo mena kua moua he tau māna.” (Ieremia 21:8, 9) Pete ni kua lata e tau tagata Ierusalema ke moumou, ne fakakite e Iehova e fakaalofa hofihofi noa ma lautolu ne omaoma ki a ia, pihia foki ke he tau magaaho uka fakahikuhiku ia. *

17. (a) Ko e heigoa e tau puhala ua ne kamatamata e omaoma ha Ieremia he magaaho ne tala age a Iehova ki a ia ke talahau e patakai he tau Iuta ka ‘fehola atu ke he tau Kaletaia’? (e) Maeke fefe ia tautolu ke aoga mai he fakataiaga ha Ieremia he omaoma fakamalolo?

17 Ko e tala age ke he tau Iuta ke o kehe ne kamatamata foki e omaoma ha Ieremia. Taha e kakano, ne fakamakai a ia ma e higoa he Atua. Ne nakai manako a ia ke holitu ai he tau fi ka foaki e kautuaga ha lautolu ke he tau tupua nakai fai moui. (Ieremia 50:2, 11; Tagi Aue 2:16) Lafi ki ai, ne iloa e Ieremia ko e tala age ke he tau tagata ke o kehe mai ai, kua fakahagahagakelea ni e ia hana moui, ha kua tokologa ka fakaliliu hana tau kupu ko e agahala. Pete ia, nakai liutua a ia, ka e omaoma a ia he talahau e tau fakafiliaga ha Iehova. (Ieremia 38:4, 17, 18) Tuga a Ieremia, hahamo foki e tautolu e fekau nakai mahuiga. Ko e fekau taha ia ati vihiatia atu ai ki a Iesu. (Isaia 53:3; Mataio 24:9) Ti kua lata ia tautolu ke nakai “matakutaku ke he tau tagata,” ka e tuga a Ieremia, kia omaoma fakamalolo a tautolu ki a Iehova, he falanaki katoatoa ki a ia.—Tau Fakatai 29:25.

Omaoma he Felauaki mo e Totoko ha Koku

18. Ko e heigoa e tau kamatamata anoiha ka fehagai mo e tau fekafekau ha Iehova ha ko e omaoma?

18 Nakai leva, to moumou e fakatokaaga kelea oti ha Satani ke he ‘matematekelea lahi’ ka hoko mai mua. (Mataio 24:21) Nakai fakauaua ai, fakamua mo e he magaaho ia, to moua he tau tagata he Atua e tau kamatamata lalahi he tua mo e omaoma ha lautolu. Tuga a ia, kua talahau he Tohi Tapu ki a tautolu ko Satani, he hana matagahua ko “Koku he motu a Makoku,” ka taute e tau totokoaga kehekehe ke he tau fekafekau ha Iehova, he tauteute e tau kau ne fakamaama ko e “kau lahi mahaki . . . tuga e aolagi ke ufia ai e motu.” (Esekielu 38:2, 14-16) He tokologa mo e nakai fai kanavaakau, to onoono atu e tau tagata he Atua ke he huaga he “tau tapakau” ha Iehova, ka fofola ke puipui e tau tagata omaoma.

19, 20. (a) Ko e ha kua aoga lahi ke omaoma e tau Isaraela he ha ha ai a lautolu ke he Tahi Kula? (e) Aoga fefe ki a tautolu he vaha nei e manamanatu ke he liogi e tala hagaao ke he Tahi Kula?

19 Kua fakamanatu he tuaga nei ki a tautolu e Fenoga ha Isaraela mai i Aikupito. He mole e ta a Aikupito aki e tau malaia kelea ne hogofulu, ne takitaki e Iehova hana tau tagata, nakai he puhala ku ke he Motu he Maveheaga, ka ke he Tahi Kula, ne mukamuka lahi ia lautolu ke maloku mo e feoho atu ki ai. Mai he tuaga fakakautau, tuga ko e omoomoiaga hagahagakelea a ia. Kaeke ko koe taha i ai, to omaoma nakai a koe ke he kupu ha Iehova ne puhala mai ia Mose mo e foleni hifo ke he Tahi Kula mo e mauokafua katoatoa, he iloa liga nakai ko e puhala a ia ke he Motu he Maveheaga?—Esoto 14:1-4.

20 He matutaki e totou e tautolu e Esoto veveheaga 14, kitia e tautolu e puhala ne fakahao e Iehova hana tau tagata ke he fakatataaga ue atu he malolo. Maeke moli he tau talahauaga ia ke fakamalolo e tua ha tautolu ka fakaaoga e tautolu e magaaho ke fakaako mo e manamanatu hokulo ki ai! (2 Peteru 2:9) Ko e tua malolo, mogoia, kua fakamalolo a tautolu ke omaoma ki a Iehova, pete kua tuga e nakai felauaki e hana tau poaki ke he tau manatu he tagata. (Tau Fakatai 3:5, 6) Ti huhu ki a koe ni, ‘Kua lali nakai au ke ati hake e tua haku he puhala he fakaako fakamitaki e Tohi Tapu, liogi, mo e manamanatu hokulo, ti pihia ke he tau feoakiaga tumau mo e tau tagata he Atua?’—Heperu 10:24, 25; 12:1-3.

To he Omaoma e Amaamanakiaga

21. Ko e heigoa e tau monuina, mogonei mo e anoiha ka moua e lautolu kua omaoma ki a Iehova?

21 Ko lautolu kua omaoma ki a Iehova ke he puhala moui ha lautolu kua moua mogonei e fakamoliaga he Tau Fakatai 1:33, ne pehe: “Ha ko ia kua fanogonogo [mo e omaoma] mai kia au to nofo ai a ia mo e monuina; to nofo fakatekiteki a ia, ti nakai matakutaku a ia he tau mena kelea.” Ko e mitaki ue atu ha ia he tau kupu fakamafanatia nei ka fakagahua ke he aho taui ha Iehova hane hau! Ne tala age pihia foki e Iesu ke he hana tau tutaki: “Ka kamata he eke e tau mena ia kia kitekite hake mo e haga hake a mutolu; ha kua tata tuai ha mutolu a fakamouiaga.” (Luka 21:28) Maama ai, ko lautolu ni kua omaoma ke he Atua ka mauokafua ke fanogonogo ke he tau kupu nei.—Mataio 7:21.

22. (a) Ko e heigoa e kakano ma e mauokafua kua ha ha he tau tagata ha Iehova? (e) Ko e heigoa e tau matakupu ka fakatutala he vala tala ka mui mai?

22 Ko e taha kakano ma e mauokafua “to nakai ni eke he Iki ko Iehova ha mena, ka e fakakite ai e ia hana finagalo ke he hana tau fekafekau ko e tau perofeta.” (Amosa 3:7) He vaha nei, ne nakai fakaaoga e Iehova e tau perofeta tuga ia i tuai; ka e poaki e ia e vahega fekafekau fakamoli ke foaki e tau mena kai fakaagaga he magaaho tonu ke he hana fale. (Mataio 24:45-47) Ko e aoga ha ia mogoia ke ha ha ia tautolu e aga omaoma ke he ‘tau fekafekau’ ia! To fakakite mai he vala tala ne mui mai, ko e omaoma pihia ka fakakite foki ha tautolu a omaoma ki a Iesu, ko e iki he “fekafekau.” Ko Ia haia nukua ‘omaoma e tau motu ki ai.’—Kenese 49:10.

[Tau Matahui Tala]

^ para. 1 Fa mahani ai ke fakakite na kua matakutaku, ka “to tau ke he mate e matua moa ke puipui hana tau punua mai he hagahagakelea,” he talahau he taha tohi puipui manu.

^ para. 16 Kua fakakite he Ieremia 38:19 kua tokologa he tau Iuta ne “fehola atu” ke he tau Kaletaia mo e hao mai he mate ka e hoko agaia ke he fakapaeaaga. He kaumahala a lautolu he tali ke he tau kupu ha Ieremia, kua nakai talahau mai. Moha ia, ko e fakahaoaga ha lautolu ne fakamoli e tau kupu he perofeta.

Manatu Nakai e Koe?

• Ko e heigoa e fua ha kua liuliu tumau a Isaraela?

• Lauia fefe e Patuiki ko Ioasa he hana a tau feoakiaga, ke he magaaho ne tote mo e lahi a ia?

• Ko e heigoa e tau fakaakoaga kua ako e tautolu mai ia Paruka?

• Ko e ha e tau tagata omaoma ha Iehova ne nakai fai matakutaku ai he tata mai e fakaotiaga ke he fakatokaaga nei?

[Tau Huhu he Fakaakoaga]

[Fakatino he lau 20]

I lalo he takitakiaga ha Iehoiata, ne omaoma e tama mui ko Ioasa ki a Iehova

[Fakatino he lau 22]

Ne fakalagalaga he tau tagata feoaki kelea a Ioasa ke kelipopo e perofeta he Atua

[Fakatino he lau 23]

To omaoma nakai a koe ki a Iehova mo e mamata hana malolo fakahao ofoofogia?