Skip to content

Skip to table of contents

Mua Atu Mogonei ke Mataala!

Mua Atu Mogonei ke Mataala!

Mua Atu Mogonei ke Mataala!

“Aua neke momohe a tautolu tuga ne falu, ka kia mataala a tautolu mo e nonofo fakalatalata.”—1 TESALONIA 5:6.

1, 2. (a) Ko e tau vahega maaga fefe a Pompeii mo Herculaneum? (e) Ko e heigoa e hatakiaga ne fakaheu he tau tagata ne nonofo i Pompeii mo Herculaneum, ti ko e heigoa e fua?

HE SENETENARI fakamua he Vaha Nei ha tautolu, ko Pompeii mo Herculaneum ko e tau maaga monuina ua i Roma ne tutu tata atu ke he Mouga ko Vesuvius. Ma lautolu ne mautu i Roma, ko e tau matakavi okioki talahaua a ia. Ne maeke e tau fale fakafiafia ha lautolu ke hao ai e toloaga kua molea e toko afe, mo e i Pompeii ne ha ha i ai e fale fakafiafia makimaki kua teitei hao e maaga katoa he nonofo ai. Ko e tau tagata ne aku hake a Pompeii ne totou ko e 118 e tau fale kava, falu i ai ne eke mo tau fale pele tupe po ke tau fale fakataka. Kua tupu holofa e mahani feuaki mo e velevelekoloa, ha kua kitia moli ke he tau fakatino he kaupa mo e falu gati tino.

2 Ia Aokuso 24, 79 V.N., ne kamata e Mouga ko Vesuvius ke pa. Ko e tau tagata kumikumi ke he tau mouga ne talitonu ko e pa fakamua, ne malua hifo e tau patuo mama mo e efuefu ke he tau taone ua ia, ka e liga nakai mataofi e tau tagata ke fehola. Moli, tuga na tokologa ne fehola. Ko e falu mogoia, ne fifili ke nonofo hifo ha kua fakateaga ke he hagahagakelea po ke fakaheu noa e tau fakamailoga hataki. Ti, he tulotopo, ne malolo hifo e kelekele he tau kese, tau patuo mama, mo e tau maka velagia ki Herculaneum, ti tamate e tau tagata ne toe he taone. He tagoki he pogipogi hake, kua kelipopo he malolo hifo pihia e tau tagata oti i Pompeii. Ko e fua mamahi ha ia ha ko e nakai fanogonogo ke he tau fakamailoga hataki!

Ko e Fakaotiaga he Fakatokaaga Iutaia

3. Ko e heigoa e tataiaga he vahaloto he moumouaga ha Ierusalema mo Pompeii mo Herculaneum?

3 Ko e fakaotiaga matakutakuina ha Pompeii mo Herculaneum kua nakai mahomo atu ke he moumouaga matematekelea ha Ierusalema he hiva e tau fakamua atu, pete ni ko e mena taute he tagata e matematekelea ia. He fakamaama ko e “taha he tau patakai kelea lahi he fakamauaga tuai,” ne hokotaki ai ke takitaki atu ke molea e toko miliona he tau Iutaia ne mamate. Pete ia, tuga e matematekelea i Pompeii mo Herculaneum, ko e moumouaga ha Ierusalema ne nakai fakahoko ka e nakai fai hatakiaga.

4. Ko e heigoa e fakamailoga fakaperofeta ne age e Iesu ke hataki aki e tau tutaki hana kua tata mai e fakaotiaga he fakatokaaga, ti fakamoli fakamua fefe e mena nei he senetenari fakamua?

4 Ne talahau tuai e Iesu Keriso e moumouaga he maaga, ti talahau tuai e ia e tau mena tutupu ka hohoko fakamua—ko e tau mena fakatupetupe tuga e tau felakutaki, kuku he tau mena kai, tau mafuike, mo e mahani hepehepe. To malolo lahi e tau perofeta fakavai, ka to fakamatala ni e tala mitaki he Kautu he Atua ke he lalolagi oti. (Mataio 24:4-7, 11-14) He ha ha he tau kupu ha Iesu e fakamoliaga lahi he vaha nei, ne ha ha ai e fakamoliaga tote ke he magahala ia. Ne fakamau he tau fakamauaga tuai e hoge lahi i Iutaia. (Gahua 11:28) Kua hokotaki he tagata fakamauaga tuai Iutaia ko Josephus e mafuike he matakavi i Ierusalema nakai leva ato moumou e maaga. Hane hoko mai e fakaotiaga ha Ierusalema, ha ha i ai e tupu hake tumau he felakutaki vevela he vahaloto he tau matakau politika Iutaia, mo e tau favaleaga he tau taone loga mo e ne nonofo ai e tau Iutaia mo e tau Tagata Motu Kehe. Moha ia, ne fita he fakamatala e tala mitaki he Kautu “ke he tau tagata oti ke he lalolagi.”—Kolose 1:23.

5, 6. (a) Ko e heigoa e tau kupu fakaperofeta ha Iesu ne fakamoli he 66 V.N.? (e) Ko e ha ne tokologa lahi e tau tagata ne mamate he hoko ai e veliaga ha Ierusalema he 70 V.N.?

5 Fakahiku ai, he 66 V.N., ne totoko e tau Iutaia ki a Roma. He magaaho ne takitaki e Cestius Gallus e tau kautau ke patakai a Ierusalema, ne manatu he tau tutaki ha Iesu e tau kupu ha Iesu: “Ka kitia e mutolu kua pātakai a Ierusalema he tau kau, ti iloa ai e mutolu ke he vaha ia kua tata hana moumouaga. Ko e vaha ia, kia fehola a lautolu ha i Iutaia ke he tau mouga; ko lautolu foki ha i loto he māga ia, kia o kehe a lautolu; ko lautolu foki ha he tau kaina, aua neke huhu a lautolu ki loto he māga.” (Luka 21:20, 21) Kua hoko mai e magaaho ke toka a Ierusalema—ka e toka fefe? Fakaofo ai, ne liuaki e Gallus e tau kautau hana, he hafagi e puhala ma e tau Kerisiano i Ierusalema mo Iutaia ke omaoma ke he tau kupu ha Iesu ti fehola atu ke he tau mouga.—Mataio 24:15, 16.

6 Fa e tau he mole, kavi he magahala Paseka, ne liliu mai e tau kautau Roma i lalo hifo he Takitaki Kau ko Titus, ne fifili ke fakaotioti e totokoaga Iutaia. Kua patakai he tau kautau hana a Ierusalema mo e talaga e “luo ke pototakai,” ke nakai maeke ai ke fehola. (Luka 19:43, 44) Pete ne fakamatakutaku he felakutaki, ne o atu e tau Iutaia he Atu Motu Roma katoa ki Ierusalema ke he Paseka. Kua apitia a lautolu mogonei. Hagaao ki a Josephus, kua putoia e tau tagata ahiahi pakia noa nei ki a lautolu ne matematekelea he patakai he tau Roma. * Fakahiku ai ne veli a Ierusalema, kavi ke he taha mai he fitu he tau Iutaia he Atu Motu Roma ne mamate. Ko e moumouaga ha Ierusalema mo e faituga i ai ne kakano ko e fakaotiaga he motu Iutaia mo e fakatokaaga fakalotu i ai ne fakave ke he Fakatufono faka-Mose. *Mareko 13:1, 2.

7. Ko e ha ne hao e tau Kerisiano fakamoli he moumouaga ha Ierusalema?

7 He 70 V.N., ane mai kua kelipopo po ke fakatupa e tau Kerisiano Iutaia fakalataha mo e tau tagata oti i Ierusalema. Pete ia, hagaao ke he fakamoliaga he fakamauaga tuai, ne fanogonogo a lautolu ke he hatakiaga ha Iesu ne foaki mai he 37 e tau fakamua atu. Ne toka e lautolu e maaga mo e nakai liliu atu ki ai.

Tau Hatakiaga Lautonu Fakaaposetolo

8. Ko e heigoa e lataaga kua mauloto e Peteru, ti ko e heigoa e tau kupu ha Iesu ne tuga kua mauloto e ia?

8 He vaha nei, kua tata mai e moumouaga lahi, ko e tamaiaga haia he fakaotiaga ke he fakatokaaga katoa nei. Ono e tau fakamua to moumou a Ierusalema, ne age he aposetolo ko Peteru e tomatomaaga mafiti mo e lautonu kua hagaao pauaki ke he tau Kerisiano he vaha ha tautolu: Nonofo mataala! Ne kitia e Peteru e lata ma e tau Kerisiano ke fakalagalaga ha lautolu a “loto fakamoli” ke nakai fakaheu e lautolu e ‘poaki he Iki,’ ko Iesu Keriso. (2 Peteru 3:1, 2) He fakamalolo e tau Kerisiano ke mataala, ne liga mauloto e Peteru e mena ne logona e ia ia Iesu he tala age ke he Hana tau aposetolo he tau aho gahoa ato mate a Ia: “A mutolu, kia mataala a a mutolu, mo e liogi, ha ko e mena nakai iloa e mutolu po ke hoko mai a fe e aho ia.”—Mareko 13:33.

9. (a) Ko e heigoa e aga hagahagakelea ka feaki he falu? (e) Ko e heigoa e aga mahalohalo kua hagahagakelea pauaki?

9 He vaha nei, falu ne huhu vaiga: “Ko fe e kupu talahaua ai ke haele mai a ia?” (2 Peteru 3:3, 4) Maali ai, kua logona hifo e lautolu ia nakai fai mena ne hiki moli ka e fakatumau ni tuga he fakatoka eke e lalolagi. Ko e mahalohaloaga pihia kua hagahagakelea. Maeke he fakauaua ke fakalolelole e fakamafiti ha tautolu, he fakalagalaga a tautolu ke tafea atu ke he manako fakatino. (Luka 21:34) Kehe ai, he talahau e Peteru, ne nimo he tau tagata vaiga pihia e Fakapuke he vaha ha Noa, ne moumou e fakatokaaga he lalolagi katoa. Kua hiki moli e lalolagi he magahala ia!—Kenese 6:13, 17; 2 Peteru 3:5, 6.

10. Ko e heigoa e tau kupu ne fakamalolo e Peteru ki a lautolu kua liga nakai fakauka?

10 Ne lagomatai e Peteru hana tau tagata totou ke feaki e fakauka he fakamanatu ki a lautolu e kakano ne nakai fa mafiti e Atua ke taute taha mena. Fakamua, ne pehe a Peteru: “Ko e aho taha ki mua he Iki tuga ne afe he tau tau ia, ko e afe foki he tau tau tuga ne aho taha ia.” (2 Peteru 3:8) Ha kua moui tukulagi a Iehova, maeke ia ia ke manamanatu ke he tau fahi oti mo e fifili e magaaho mitaki lahi ke taute ai. Ti, tuhi a Peteru ke he manako ha Iehova kua lata he tau tagata he tau matakavi oti ke tokihala. Ko e fakauka he Atua kua kakano ko e fakamouiaga ma e tokologa ka mamate ane mai gahua fakamafiti a ia. (1 Timoteo 2:3, 4; 2 Peteru 3:9) Pete ia, nakai kakano e fakauka ha Iehova to nakai fai mena ka taute e ia. “To hau e aho he Iki tuga ne kaiha,” he talahau e Peteru.—2 Peteru 3:10.

11. Ko e heigoa ka lagomatai a tautolu ke nonofo mataala fakaagaga, ti maeke fefe e mena nei “ke fakamafiti” e aho ha Iehova?

11 Kua aoga lahi e fakatataiaga ha Peteru. Nakai mukamuka e tau tagata kaiha ke moua, ka ko e tagata toko ka nofo mataala a ia he po katoa ka liga ke malika e tagata kaiha mai he taha ne fa malomi tumau. Maeke fefe he tagata toko ke nofo mataala? Ko e fanofano kua fakamataala lahi a ia, ka e nakai ko e fakatuna he po katoa. Tatai ai, ko e hakahakau fakaagaga tumau ka lagomatai a tautolu ko e tau Kerisiano ke nonofo mataala. Ti, fakamalolo e Peteru a tautolu ke lavelave tumau ke he “tau mahani mitaki mo e tau mahani Atua.” (2 Peteru 3:11) Ko e gahua pihia ka lagomatai a tautolu ke tumau e “fakatalitali mo e foli atu kia hoko mai e aho he Atua.” Ko e talahauaga Heleni ne fakakite “foli atu” kua maeke ke fakaliliu moli “ke fakamafiti.” (2 Peteru 3:12) Moli, nakai maeke ia tautolu ke hiki e magaaho ha Iehova. Ko e aho hana to hoko mai ke he magaaho kotofa ni hana. Ka ko e magaaho nei ato hoko atu ke he magaaho ia ka liga mole vave atu kaeke ke lavelave a tautolu ke he fekafekauaga hana.—1 Korinito 15:58.

12. Maeke fefe ia tautolu takitokotaha ke aoga he fakauka ha Iehova?

12 Ti, ko e ha tagata kua logona kua mule mai e aho ha Iehova nukua fakamalolo ke fanogonogo e tomatoma ha Peteru ke fakatali fakatekiteki atu ke he magaaho kotofa ha Iehova. Moli, maeke ia tautolu ke fakaaoga fakapulotu e magaaho lahi ha tautolu kua fakaata he fakauka he Atua. Maeke ia tautolu, ma e fakatai, ke fakatumau e feaki he tau fua faka-Kerisiano aoga ti pihia he talahau e tala mitaki ke he tokologa atu ka maeke. Ka nonofo mataala a tautolu, to moua e Iehova a tautolu ke “monuina, kua nakai fai ila, mo e nakai talahaua kelea” he fakaotiaga he fakatokaaga nei. (2 Peteru 3:14, 15) Ko e monuina ha ia ka pihia!

13. Ko e heigoa e tau kupu ha Paulo ke he tau Kerisiano Tesalonia kua latatonu pauaki ke he vaha nei?

13 He tohi fakamua ha Paulo ke he tau Kerisiano Tesalonia, ne tutala foki ke lata ke nonofo mataala. Ne fakatonu e ia: “Aua neke momohe a tautolu tuga ne falu, ka kia mataala a tautolu mo e nonofo fakalatalata.” (1 Tesalonia 5:2, 6) He vaha nei, he tata mai e moumouaga he fakatokaaga katoa he lalolagi, kua lata moli ha ia! Kua nonofo e tau tagata tapuaki ha Iehova he lalolagi kua puke he fakateaga ke he tau mena fakaagaga, ti maeke he mena nei ke lauia a lautolu. Ti, fakatonu e Paulo: “Kia nonofo fakalatalata a tautolu, kia tapulu ai a tautolu ke he ufikahokaho, ko e tua mo e fakaalofa haia, mo e potiki tau, ko e amaamanaki haia ke he fakamouiaga.” (1 Tesalonia 5:8) Ko e fakaako tumau he Kupu he Atua mo e feoakiaga tumau mo e tau matakainaga ha tautolu he tau feleveiaaga ka lagomatai a tautolu ke muitua e fakatonuaga ha Paulo mo e fakamafiti.—Mataio 16:1-3.

Totou Miliona ne Tumau ke Mataala

14. Ko e heigoa e tau numera ne fakakite kua tokologa he vaha nei kua muitua ke he fakatonuaga ha Peteru ke nonofo mataala?

14 Tokologa nakai he vaha nei ne fanogonogo ke he fakamaloloaga mai he agaga ke nonofo mataala? E. He tau he fekafekauaga he 2002, ko e tapunu ne 6,304,645 he tau tagata fakailoa—ko e 3.1 e pasene he malikiti he 2001—ne foaki e fakamoliaga he mataala fakaagaga he fakaaoga 1,202,381,302 e tau matahola he tutala ke he falu hagaao ke he Kautu he Atua. Ma lautolu nei, ko e matagahua pihia kua nakai uta fakateaga. Ko e vala uho he tau momoui ha lautolu. Ko e aga he tokologa ia lautolu ne fakakite e Eduardo mo Noemi i El Salvador.

15. Ko e heigoa e mena ne tupu mai El Salvador kua fakakite kua tokologa ne fakatumau ke mataala fakaagaga?

15 He falu tau kua mole, ne mailoga e Eduardo mo Noemi e tau kupu ha Paulo: “Ko e mena mole atu e mahani he lalolagi nai.” (1 Korinito 7:31) Ne fakamukamuka e laua e tau momoui ha laua mo e huhu atu ke he fekafekauaga paionia tumau. He fai magaaho he mole atu, ne fakamonuina a laua ke he tau puhala loga ti fakalataha foki ke he gahua takaiaga mo e fahimotu. Pete ni he fehagai mo e tau lekua lalahi, kua mauokafua a Eduardo mo Noemi kua taute e laua e fifiliaga hako he magaaho ne toka kehe e laua e tau koloa tino ha ko e kotofaaga he fekafekauaga tumau. Tokologa he 29,269 he tau tagata fakailoa—putoia e 2,454 he tau paionia—i El Salvador ne fakakite e aga foaki fakatagata pihia, na ko e taha kakano haia ne 2 e pasene ne malikiti he numera he tau tagata fakailoa he tau kua mole.

16. Ko e heigoa e aga kua fakakite he matakainaga tane fuata i Côte d’Ivoire?

16 I Côte d’Ivoire, kua fakakite e aga pihia he fuata tane Kerisiano fuata ne tohi ke he la ofisa: “Kua eke au mo fekafekau lagomatai. Ti nakai maeke ia au ke tala age ke he tau matakainaga ke paionia ka e nakai fakatoka e au e fakafifitakiaga mitaki. Kua toka tuai e au e gahua totogi lahi ti ko e magaaho nei kua gahua ni au ma haku, ti kua lahi e magaaho kua foaki mai ki a au ma e fekafekauaga.” Kua eke e fuata tane nei mo taha he 983 he tau paionia ne gahua i Côte d’Ivoire, nukua hokotaki ai 6,701 e tagata fakailoa he tau kua mole, ko e malikiti he 5 e pasene.

17. Fakakite fefe he Fakamoli fuata i Belgium kua nakai fakalolelole a ia ha ko e fili tagata?

17 Kua fakatumau e nakai fakauka, fili tagata, mo e ekefakakelea ke fakatupu e tau lekua ma e 24,961 he tau tagata fakailoa he Kautu i Belgium. Pete ia, kua fakamakai agaia a lautolu mo e nakai matakutaku. He magaaho ne logona he Fakamoli ne 16 e tau he moui e fakamaamaaga ko e vahega lotu e Tau Fakamoli a Iehova, he vahega hana he aoga, ne ole a ia ke talahau e taha fahi he tala. He fakaaoga e vitio Jehovah’s Witnesses—The Organization Behind the Name—mo e porosua Jehovah’s Witnesses—Who Are They?, ne maeke ia ia ke fakamaama ko hai moli e Tau Fakamoli. Ne fiafia lahi ke he vala tala, ti ke he fahitapu hake kua age e kamatamata ke he tau tama aoga ne hagaao oti e tau huhu ke he lotu Kerisiano he Tau Fakamoli a Iehova.

18. Ko e heigoa e fakamoliaga i ai kua nakai tauhele he tau lekua fakatupe e tau tagata fakailoa i Atenetina mo Mosamipiki he fekafekau ki a Iehova?

18 Laulahi he tau Kerisiano ne fehagai mo e tau lekua hagahagakelea he tau aho fakahiku nei. Ne lali agaia a lautolu ke nakai fakatauhele. Pete ni e lahi he tau lekua fakatupe, ne hokotaki a Atenetina ko e 126,709 e tapunu fou he Tau Fakamoli he tau kua mole. Ha ha agaia e hoge kua holofa lahi i Mosamipiki. Moha ia, 37,563 ne hokotaki he fakalataha ke he gahua fakamatala, ko e malikiti ke he 4 e pasene. Kua uka e moui ma e tokologa i Alapania, ka e hokotaki he motu ia e malikiti mitaki he 12 e pasene, he hokotia ke he tapunu he 2,708 e tau tagata fakailoa. Maali ai, ko e agaga ha Iehova kua nakai tauhele he tau tuaga uka ka tuku fakamua he tau fekafekau hana e tau mena he Kautu.—Mataio 6:33.

19. (a) Ko e heigoa kua foaki e fakamoliaga kua ha ha ai agaia e tokologa he tau tagata tuga e tau mamoe kua hoge ma e kupu moli he Tohi Tapu? (e) Ko e heigoa falu matafeiga he hokotakiaga he tau kua fakakite na nonofo mataala fakaagaga e tau fekafekau ha Iehova? (Kikite e fakafonua he tau lau 22-25.)

19 Ko e evalesi he mahina ne 5,309,289 e tau fakaako Tohi Tapu he lalolagi katoa ne hokotaki he tau kua mole ne fakakite kua tokologa agaia e tau tagata tuga e tau mamoe ne hoge ma e kupu moli he Tohi Tapu. He tapunu fou he 15,597,746 ne o atu ke he Fakamanatuaga, ko e laulahi kua nakai la fekafekau hakahakau ia ki a Iehova. Kia fakatumau a lautolu ke tupu e iloilo mo e fakaalofa, ki a Iehova mo e ke he fakamatakainaga. Kua fiafia lahi ke kitia e “moto tagata tokologa” he ‘tau mamoe kehe’ kua fakatumau ke fua mitaki he fekafekau a lautolu ke he Tufuga “ke he aho mo e po ke he faituga hana” he fakalataha mo e tau matakainaga fakauku fakaagaga ha lautolu.—Fakakiteaga 7:9, 15; Ioane 10:16.

Ko e Fakaakoaga Mai ia Lota

20. Ko e heigoa ne ako mai e tautolu he fakafifitakiaga ha Lota mo e hana hoana?

20 Moli, maeke foki he tau fekafekau fakamoli he Atua ke galo fakaku e fakamafiti ha lautolu. Manamanatu ke he nefiu ha Aperahamo ko Lota. Ne iloa mai e ia he tau agelu tokoua kua amanaki e Atua ke moumou a Sotoma mo Komora. Kua nakai ofo e tala ia ki a Lota, ne kua “oti e manava hana he tau mahani matahavala he tau tagata hemu.” (2 Peteru 2:7) He magaaho ne uta ai he tau agelu tokoua a ia mai i Sotoma, ne ‘fakamule agaia’ a ia. Kua teitei ni e tau agelu ke toho a ia mo e magafaoa hana ki fafo he maaga. Mui mai ai, ne fakaheu he hoana ha Lota e ogo he tau agelu ke nakai ono ki tua. Ne galo hana moui ha ko e aga fakateaga hana. (Kenese 19:14-17, 26) ‘Kia manatu e hoana ha Lota,’ he hataki e Iesu.—Luka 17:32.

21. Ko e ha kua aoga ke mua atu e nonofo mataala he mogonei?

21 Ko e matematekelea i Pompeii mo Herculaneum mo e tau mena tutupu ne viko takai he moumouaga ha Ierusalema, ti pihia mo e tau fakataiaga he Fakapuke he vaha ha Noa mo e ha Lota, kua fakakite oti aki e aoga he fanogonogo fakalahi ke he tau hatakiaga. Ha ko e tau fekafekau ha Iehova, kua mailoga e tautolu e fakamailoga he vaha he fakaotiaga. (Mataio 24:3) Kua vevehe kehe e tautolu a tautolu mai he lotu fakavai. (Fakakiteaga 18:4) Tuga e tau Kerisiano he senetenari fakamua, kua lata ia tautolu ke ‘foli tumau atu kia hoko mai e aho ha Iehova.’ (2 Peteru 3:12) E, mua atu ke he mogonei, kua lata ia tautolu ke nonofo mataala! Ko e heigoa e tau lakaaga kua lata ke taute e tautolu, ti ko e heigoa e tau fua kua maeke ia tautolu ke feaki ke maeke ke nonofo mataala? Ko e vala tala ne mui mai ka manamanatu ke he tau mena ia.

[Tau Matahui Tala]

^ para. 6 Nakai liga molea e 120,000 he tau tagata ne nonofo i Ierusalema he senetenari fakamua. Ne totou e Eusebius ko e 300,000 he tau tagata he tau takai motu ha Iutaia ne fenoga ki Ierusalema ma e Paseka he 70 V.N. Ko e tau tagata ne pakia noa ne toe kua liga o mai he falu vala kehe he motu.

^ para. 6 Moli, mai he tuaga ha Iehova, ne hukui he maveheaga fou e Fakatufono faka-Mose he 33 V.N.—Efeso 2:15.

To Tali Fefe e Koe?

• Ko e heigoa e tupuaga kua fakamalolo e tau Kerisiano Iutaia ke hao mai he moumouaga ha Ierusalema?

• Lagomatai fefe he tomatomaaga he tau tohi he aposetolo ko Peteru mo Paulo a tautolu ke nonofo mataala?

• Ko hai he vaha nei kua foaki e fakamoliaga he mataala tumau?

• Ko e heigoa e fakaakoaga kua ako e tautolu mai he tala ki a Lota mo e hana hoana?

[Tau Huhu he Fakaakoaga]

[Fakafonua he lau  22-25]

HOKOTAKI HE FEKAFEKAUAGA HE TAU HE 2002 HE TAU FAKAMOLI A IEHOVA HE LALOLAGI OTI

(Kikite pega volume)

[Fakatino he lau 20]

He 66 V.N., ko e tau kaufakalatahaaga Kerisiano i Ierusalema ne fanogonogo ke he hatakiaga ha Iesu

[Tau Fakatino he lau 21]

Ko e hakahakau tumau kua lagomatai e tau Kerisiano ke nonofo mataala