‘Kia Fua Loga Mai a Mutolu’

“Ka fua loga mai a mutolu; ati eke ai a mutolu mo tau tutaki haku.”—IOANE 15:8.

1. (a) Ko e heigoa e poakiaga he tuaga tutaki ne talahau e Iesu ke he hana tau aposetolo? (e) Ko e heigoa e huhu kua lata ke huhu hifo e tautolu ki a tautolu ni?

KO E afiafi ato hoko hana mate. Kua lahi e magaaho ne fakaaoga e Iesu ke fakamafana e tau aposetolo hana. He magaaho nei, kua liga mole tuai e tuloto po ka e omoomoi agaia a Iesu he fakaalofa ma e hana tau kapitiga tata, ne fakatumau ke vagahau. Ati, ke he fakatutalaaga hana, ne fakamanatu e ia ki a lautolu e taha poakiaga foki ne lata ia lautolu ke moua ke fakatumau mo tau tutaki hana. Ne pehe a ia: “Kua fakaheke ai ke he haku a Matua ke he mena nai, ka fua loga mai a mutolu; ati eke ai a mutolu mo tau tutaki haku.” (Ioane 15:8) Kua felauaki kia a tautolu he vaha nei mo e poakiaga he tuaga tutaki? Ko e heigoa e kakano ke “fua loga mai”? Ke moua e tali, liliu la tautolu ke he fakatutalaaga he afiafi ia.

2. Ko e heigoa e fakatai hagaao ke he fua akau ne talahau e Iesu ke he afiafi ato hoko hana mate?

² Ko e tomatomaaga ke fua mai ko e vala he fakatai ne talahau e Iesu ke he hana tau aposetolo. Ne pehe a ia: “Ko au nai ko e vine moli, ka ko e Matua haku ko e gahua vine a ia. Ko e tau la oti ni ha ia au, nakai fua, kua uta kehe e ia; ka ko e tau la oti kua fua, kua taute e ia, kia au atu ai he fua. Kua oti foki he fakamea  a mutolu ke he kupu ne talahau atu ai e au kia mutolu. Kia tumau a a mutolu kia au, ko au foki kia mutolu; tuga ne la nakai maeke ke fua hokoia, kaeke kua nakai tumau ke he vine; ti pihia foki a mutolu, kaeke kua nakai tumau a mutolu ia au. Ko au nai ko e vine, ko e tau la a mutolu . . . Kua fakaheke ai ke he haku a Matua ke he mena nai, ka fua loga mai a mutolu; ati eke ai a mutolu mo tau tutaki haku. Tuga ne Matua ne fakaalofa kia au, kua pihia haku a fakaalofa kia mutolu, kia tumau a mutolu ke he haku a fakaalofa. Kaeke ke omaoma e mutolu haku a tau poaki, ti tumau a mutolu ke he haku a fakaalofa.”—Ioane 15:1-10.

3. Ko e heigoa he tau tutaki ha Iesu kua lata ke taute ke fai fua?

³ He fakatai nei ko Iehova ko e Gahua Vine, ko Iesu ko e vine, mo e ko e tau aposetolo ne hagaao a Iesu ki ai ko e tau la. He lali e tau aposetolo ke “tumau” mo Iesu, to fua mai a lautolu. Ti fakamaama ai e Iesu e puhala ke kautu e tau aposetolo he fakatumau e fakalatahaaga aoga nei: “Kaeke ke omaoma e mutolu haku a tau poaki, ti tumau a mutolu ke he haku a fakaalofa.” Ne tohi ai he aposetolo ko Ioane he magaaho fakahiku e tau kupu pihia ke he tau matakainaga Kerisiano: “Ko e tagata foki kua oma ke he tau poaki ha [Keriso], ha ne nofo a ia ki loto ia ia.” * (1 Ioane 2:24; 3:24) Ti, he tumau ke he tau poakiaga he Keriso, to tumau e tau tutaki hana ia ia, ti ko e fakalatahaaga ia, kua fakamalolo a lautolu ke fai fua. Ko e heigoa e aga he fua kua lata ia tautolu ke fua mai?

Magaaho ke Tupu

4. Ko e heigoa kua maeke ke ako e tautolu mai he mena moli to “uta kehe” e Iehova e tau la ne nakai fua?

⁴ Ke he fakatai he vine, ne “uta kehe,” po ke hio kehe e Iehova e la ka nakai fua. Ko e heigoa he mena nei kua talahau ki a tautolu? Kua talahau ki a tautolu nakai ni kua lata he tau tutaki oti ke fai fua ka e maeke foki ke taute pihia, pete ni ko e heigoa e tau tutuaga po ke tau kuku ha lautolu. Moli ai, to kehe ai ke he tau puhala ofania ha Iehova ke “uta kehe,” po ke fakagata, e tutaki he Keriso he kaumahala ke fakamoli taha mena kua nakai maeke ia ia.—Salamo 103:14; Kolose 3:23; 1 Ioane 5:3.

5. (a) Fakakite fefe he fakatai ha Iesu kua maeke ia tautolu ke tupu ki mua he fua loga? (e) Ko e heigoa e tau vahega fua ne ua ka manamanatu a tautolu ki ai?

⁵ Ko e fakatai ha Iesu ke he vine kua fakakite foki e tau kaupaaga ki loto he tau tutuaga ha tautolu, kua lata ia tautolu ke fakaata ma e tupuaga he tau gahua ha tautolu ko e tau tutaki. Mailoga e puhala ne tuku aki e Iesu: “Ko e tau la oti ni ha ia au, nakai fua, kua uta kehe e ia; ka ko e tau la oti kua fua, kua taute e ia, kia au atu ai he fua.” (Ioane 15:2) Ato hoko ke he fakaotiaga he fakatai, ne tomatoma e Iesu hana tau tutaki ke “fua loga mai.” (Kupu 8) Ko e heigoa e fekau nei? Ha ko e tau tutaki, kua nakai lata ia tautolu ke fakateaga. (Fakakiteaga 3:14, 15, 19) Ka e, kua lata ia tautolu ke kumi puhala ke fakatolomaki ki mua e fai fua. Ko e vahega fua fefe kua lali a tautolu ke fua loga mai? Ha ha i ai e (1) ‘tau fua he agaga’ mo e (2) tau fua he Kautu.—Kalatia 5:22, 23; Mataio 24:14.

Tau Fua he Tau Mahani Kerisiano

6. Peehi fefe e Iesu Keriso e uho he fua he agaga ne totoku fakamua?

⁶ Ko e fakaalofa ne tohi mua ke he ‘tau fua he agaga.’ Kua foaki ai he agaga tapu he Atua e fakaalofa i loto he tau Kerisiano, ha kua omaoma a lautolu ke he poakiaga ne foaki e Iesu nakai leva to talahau e ia e fakatai ke he vine fai fua. Ne tala age a ia ke he tau aposetolo hana: “Ko e poaki fou ke tuku atu e au kia mutolu, kia feofanaki a mutolu.” (Ioane 13:34) Moli, he fakatutalaaga katoa hana he po fakahiku ia he moui hana ke he lalolagi, ne fakamanatu tumau e Iesu ke he tau aposetolo e lata ke fakakite e aga he fakaalofa.—Ioane 14:15, 21, 23, 24; 15:12, 13, 17.

7. Fakakite fefe he aposetolo ko Peteru kua tatai e fai fua ke he kitiaaga he tau aga tuga he Keriso?

⁷ Ko Peteru taha he po ia, ne maama ko e fakaalofa tuga he Keriso mo e tau mahani ne tatai nukua lata ke fakakite he tau tutaki moli he Keriso. He tau tau fakamui, ne fakamalolo e  Peteru e tau Kerisiano ke feaki e tau fua pihia tuga e fakauka, fakaalofa ke he tau matakainaga, mo e fakaalofa. Ne lafi e ia he taute pihia kua puipui a tautolu mai he “nakai teva, po ke teao.” (2 Peteru 1:5-8) Pete ni ko e heigoa e tau tutuaga ha tautolu, kua maeke ia tautolu ke fakakite e tau fua he agaga. Ko e mena ia, kua lata ia tautolu ke fakakite fakalahi e fakaalofa, totonu, mahani molu, mo e falu fua tuga he Keriso ha kua, “nakai fai fakatufono ke he tau mena pihia” po ke kaupaaga. (Kalatia 5:23) Moli, kia moua mai ia tautolu e “au atu ai he fua.”

Fua Mai e Tau Fua he Kautu

8. (a) Ko e heigoa e matutakiaga he fua he agaga mo e fua he Kautu? (e) Ko e heigoa e huhu kua lata ke manamanatu a tautolu ki ai?

⁸ Ko e tau fua akau lanu kehekehe mo e huhua ne fakafulufuluola aki e akau. Pete ia, ko e uho he tau fua akau pihia kua mua atu ke he fakafulufuluola. Kua aoga foki e tau fua akau ke fakatupu aki e akau fou mai he tau tega ha lautolu. Pihia foki, ko e tau fua he agaga kua mua atu mai he fakafulufuluola e aga Kerisiano ha tautolu. Tau aga tuga e fakaalofa mo e tua kua fakalagalaga foki a tautolu ke gana e fekau tuga e tega he Kautu ne moua he Kupu he Atua. Mailoga la e puhala ne peehi he aposetolo ko Paulo e matutakiaga nei kua lata. Ne pehe a ia: “Ko mautolu foki kua tua a mautolu [ko e vala he tau fua he agaga], ko e mena ia kua vagahau atu ai na mautolu.” (2 Korinito 4:13) He puhala nei, ne fakamaama fakalaulahi atu e Paulo, “kia uta mau e tautolu e poa fakaheke ke he Atua kia ia ni, ko e fua haia he tau laugutu”—ko e vahega fua ke uaaki kua lata ia tautolu ke fakakite. (Heperu 13:15) Fai magaaho nakai he tau momoui ha tautolu kua monuina lahi, moli kua “fua loga mai,” ko e tau tagata fakailoa he Kautu he Atua?

9. Tatai nakai e fai fua mo e taute tutaki? Fakamaama.

⁹ Ke tali fakamitaki, kua lata fakamua ia tautolu ke maama e tau tamataaga he tau fua he Kautu. To hako kia ke fakahiku aki ko e fai fua kua kakano ko e taute tutaki? (Mataio 28:19) Kua matapatu kia e tau fua ha tautolu ke he tau tagata ne lagomatai e tautolu ke eke mo tau tagata tapuaki papatiso ha Iehova? Nakai. Kaeke kua pihia, to fakalolelole lahi mahaki he tuaga ia a lautolu ko e Tau Fakamoli fakahele ne fakapuloa fakamoli e fekau he Kautu ke he loga he tau tau ke he tau matakavi nakai fanogonogo lahi. Kaeke ko e tau fua he Kautu ne fua mai ia tautolu kua hukui ni he tau tutaki fou, ko e Tau Fakamoli gahua malolo to tuga e tau lakau nakai fai fua he fakatai ha Iesu! Moli, nakai pihia ai. Ti, ko e heigoa e matapatu fua he Kautu he fekafekauaga ha tautolu?

Fua Loga he Gana e Tega he Kautu

10. Maeke fefe he fakatai ha Iesu ke he tagata gana tega akau mo e tau vahega kelekele kehekehe ke fakakite ko e heigoa e tau fua he Kautu mo e ko e heigoa ne nakai?

¹⁰ Ko e fakatai ha Iesu ke he tagata gana saito mo e tau vahega kelekele kua tuhi ke he tali—ko e tali mafanatia ma lautolu kua  fakamatala ke he tau matakavi nakai fanogonogo lahi. Ne pehe a Iesu ko e tega e fekau he Kautu ne moua he Kupu he Atua ti kua hukui he kelekele e loto fakatai he tagata. Kua “mokulu falu [tega akau] ke he kelekele mitaki, kua tupu, kua fua mai e tau fua takiteau.” (Luka 8:8) Ko e heigoa e fua? Ka fita e saito he goto mo e motua, kua moua mai e tau fua, nakai tuga ko e tau ka saito ikiiki, ka ko e tau tega fou. Tuga ia, kua fua mai he Kerisiano e tau fua, nakai ko e tau tutaki fou, ka ko e tega fou he Kautu.

11. Fakamaama fefe e tau fua he Kautu?

¹¹ Ko e mena ia, ko e fua he mena nei kua nakai ko e tau tutaki fou po ke tau mahani Kerisiano mitaki. Ha ko e tega kua gana ko e kupu he Kautu, nukua fua loga mai mogoia he tutupu mai he tega ia ni. Ko e fai fua he mena nei kua hagaao ke he tau talahauaga kua taute ke he Kautu. (Mataio 24:14) Kua maeke kia ke fua mai e tau fua he Kautu—he fakamatala e tala mitaki he Kautu—pete ni ko e heigoa e tau tutuaga ha tautolu? E, pihia! He fakatai taha ia, ne fakamaama e Iesu e kakano.

Foaki e Katoatoa ha Tautolu ma e Lilifu he Atua

12. Maeke nakai ke moua he tau Kerisiano oti kana e tau fua mai he Kautu? Fakamaama.

¹² “Ko e mena ne gana ke he kelekele mitaki,” he talahau e Iesu, “kua fua mai foki ia kua takiteau e falu, kua takionogofulu e falu, ka e takitolugofulu e falu.” (Mataio 13:23) Ko e gana he tau tega akau he fonua  kua kehekehe e tau fua hagaao ni ke he tau tutuaga. Tatai ai, ko e mena ka taute e tautolu he fakapuloa e tala mitaki kua maeke ke kehekehe hagaao ni ke he tau tutuaga ha tautolu, ti fakakite e Iesu kua mailoga e ia e mena nei. Liga lahi e magaaho he falu; ka e liga malolo mitaki e tau tino mo e hakahakau lahi e falu. Ti, ko e mena kua maeke ia tautolu ke taute liga lahi po ke tote ke he mena ne taute he falu, ka e he foaki e tautolu e katoatoa ha tautolu, ti fiafia ai a Iehova. (Kalatia 6:4) Pete ni foki he fakakaupa he fuakau po ke matulituli a tautolu ke taute e gahua fakamatala, ko e ha tautolu a Matua fakaalofa hofihofi, ko Iehova, kua nakai fakauaua he onoono ki a tautolu ko e taha ia lautolu kua ‘tumau ke fua loga mai.’ Ko e ha? Ha kua foaki e tautolu ki a ia e ‘tau mena oti ke moui ai a tautolu’—ko e gahua solu katoa ha tautolu. *—Mareko 12:43, 44; Luka 10:27.

13. (a) Ko e heigoa e matapatu kakano ma tautolu ke ‘ue atu’ e fua mai he tau fua he Kautu? (e) Ko e heigoa ka lagomatai a tautolu ke fakatumau ke fua mai he tau matakavi nakai fanogonogo? (Kikite e puha he lau 28.)

¹³ Ke he ha puhala ni kua maeke ia tautolu ke fua mai e tau fua he Kautu, to maeke ia tautolu ke fakalagalaga ke “o a . . . mo e fua mai ke he tau fua” ka manatu e tautolu e kakano ne taute pihia e tautolu. (Ioane 15:16) Ne talahau e Iesu e kakano uho lahi: “Kua fakaheke ai ke he haku a Matua ke he mena nai, ka fua loga mai a mutolu.” (Ioane 15:8) E, ko e gahua fakamatala ha tautolu kua fakatokoluga e higoa ha Iehova ke he tau tagata oti kana. (Salamo 109:30) Ko Honor, ko e Fakamoli tua fakamoli ke he atu tau 70 hana, ne pehe: “Pete he tau matakavi nakai fanogonogo lahi, ko e fakamonuinaaga ke hukui e Mua Ue Atu.” He magaaho ne huhu atu ki a Claudio, ko e Fakamoli makai tali mai he 1974, ko e ha ne fakatumau a ia ke fakamatala pete ni he tokogahoa he matakavi hana, ne fatiaki e ia e Ioane 4:34, ne totou ai e tautolu e tau kupu ha Iesu: “Ko e haku a mena kai hanei, kia eke e au e finagalo hana ne fakafano mai au, mo e fakaoti hana gahua.” Ne lafi e Claudio: “Tuga a Iesu, ne nakai ni manako au ke kamata ka e pihia foki ke fakaoti e gahua haku ko e tagata fakailoa he Kautu.” (Ioane 17:4) Talia pihia he Tau Fakamoli a Iehova he lalolagi katoa.—Kikite e puha “Puhala ke ‘Fua Mai e Tau Fua ke he Fakauka,’” he lau tohi 28.

Ke Fakamatala mo e ke Fakaako

14. (a) Ko e heigoa e tau kakano ua ne ha ha ia Ioane ko e Papatiso mo Iesu? (e) Fakamaama fefe e koe e gahua Kerisiano he vaha nei?

¹⁴ Ko e tagata fakapuloa fakamua he Kautu ne totoku he tau Evagelia ko Ioane ko e  Papatiso. (Mataio 3:1, 2; Luka 3:18) Ko e matapatu kakano hana ‘ke talahau,’ mo e taute e ia mo e tua hokulo mo e amaamanakiaga ke “talia he tau tagata oti kana.” (Ioane 1:6, 7) Moli, ko e falu ne fakamatala a Ioane ki ai kua eke mo tau tutaki he Keriso. (Ioane 1:35-37) Ti, ne eke a Ioane mo tagata fakamatala ti pihia mo tagata taute tutaki. Ko Iesu foki e tagata fakamatala mo e faiaoga. (Mataio 4:23; 11:1) Ti nakai ofo ai, ne poaki a Iesu ke he hana tau tutaki ke nakai ni fakamatala e fekau he Kautu ka e pihia foki ke lagomatai a lautolu kua talia ai ke eke mo tau tutaki hana. (Mataio 28:19, 20) Ko e gahua ha tautolu he vaha nei kua fakalataha e fakamatala mo e fakaako.

15. Ko e heigoa e tataiaga ke he tali atu ke he gahua fakamatala ne taute he senetenari V.N. fakamua ti hoko mai foki ke he vaha nei?

¹⁵ Ko lautolu he tau senetenari V.N. fakamua ne logona a Paulo he fakamatala mo e fakaako, “kua talia fakatonu foki he falu e tau kupu ne tala age e ia, ka kua nakai talia he falu.” (Gahua 28:24) He vaha nei, kua pihia foki e tali. Momoko ai, loga e tau tega he Kautu kua mokulu ke he kelekele nakai mitaki. Pihia foki, kua mokulu falu tega ke he kelekele mitaki, ti gotogoto ai, mo e tuputupu, tuga ni ne talahau tuai e Iesu. He lalolagi, mogoia, ko e evalesi he molea e 5,000 he tau tagata kua eke mo tau tutaki moli he Keriso he tau fahi tapu takitaha he tau! Ko e tau tutaki fou nei “kua talia fakatonu foki he falu e tau kupu ne tala age,” pete ni kua tokologa e falu tagata ne nakai talia. Ko e heigoa ne lagomatai ke taute e tau loto ha lautolu ke talia e fekau he Kautu? Mahani ai ko e fiafia fakatagata kua fakakite he Tau Fakamoli—ko e fakamalu he tau tega ne gana fou, he fakatai ki ai—kua fai kehe. (1 Korinito 3:6) Onoono la ke he ua mai he tau fakataiaga loga.

Fai Kehe e Fiafia Fakatagata

16, 17. Ko e ha kua aoga ke fakakite e fiafia fakatagata ki a lautolu ne feleveia e tautolu he fekafekauaga ha tautolu?

¹⁶ Ko Karolien, ko e Fakamoli tote i Belgium, ne ahi atu ke he fifine motua ne nakai fiafia ke he fekau he Kautu. Ha kua viko ai e lima he fifine aki e kalapipi, ne ole a Karolien mo e hoa hana ke lagomatai, ka e nakai mahalo e fifine. Ua e aho he mole ne liliu atu e Tau Fakamoli taha ia ke he kaina he fifine mo e huhu ko e malolo nakai a ia. “Fai kehe e mena nei,” he talahau e Karolien. “Ne ofo a ia ke kitia kua fiafia moli a maua ki a ia ko e tagata. Kua uiina e ia a maua ke he kaina hana, ti kamata e fakaako Tohi Tapu.”

¹⁷ Ko Sandi, ko e Fakamoli he Fahi Kaufakalataha, ne fakakite foki e fiafia fakatagata ki a lautolu ne fakamatala a ia ki ai. Ne kumi e ia e tau fakailoaaga fanau he nusipepa he matakavi mo e ahi atu ke he tau matua fou mo e My Book of Bible Stories. * Ha kua fa nofo ni e matua fifine i kaina ti fiafia lahi ke fakakite e muke hana ke he tau tagata ahi atu, ti fa kamata ke tututala ai. “Ne tutala au ke he tau matua hagaao ke he aoga he pipiaga he tama fanau fou he totou ki ai,” he fakamaama e Sandi. “Fakahiku ti tutala au ke he tau paleko he feaki e tama he fakalatahaaga he vaha nei.” Nakai la leva, ha ko e fua he ahi atu, ko e matua fifine mo e ono e tama kua kamata ke fekafekau ki a Iehova. Ko e fakakite e fakailoilo mo e fiafia fakatagata kua takitaki ke he tau fua olioli pihia he fekafekauaga ha tautolu.

18. (a) Ko e ha e poakiaga kua maeke ia tautolu oti ke “fua loga mai”? (e) Ko e heigoa e tau poakiaga tolu he tuaga tutaki ne totoku he Evagelia a Ioane ne mauokafua a koe ke hokotia ki ai?

 ¹⁸ Ko e mafanatia ha ia ke iloa ko e poakiaga ke “fua loga mai” kua maeke ia tautolu! Pete he fuata po ke fuakau a tautolu, pete he tino malolo mitaki po ke gagao, pete he fakamatala a tautolu he tau matakavi mitaki po ke kelea, kua maeke oti ia tautolu ke fua loga. Fefe? He fakakite fakalahi e tau fua he agaga mo e he folafola e fekau he Kautu he Atua ke he katoatoa he tau lotomatala ha tautolu. He magaaho taha, lali a tautolu ke ‘tumau fakaoti ke he kupu ha Iesu’ mo e ke ‘fakafeofanaki a tautolu.’ E, he hokotia ke he tau poakiaga aoga ne tolu he tuaga tutaki ne totoku he Evagelia a Ioane, kua fakamoli e tautolu ko tautolu “ko e tau tutaki moli [he Keriso].”—Ioane 8:31; 13:35.

[Tau Matahui Tala]

Tau Huhu ke Fakamanatu

• Ko e heigoa e vahega he tau fua kua lata ia tautolu ke fua loga mai?

• Ko e heigoa e foliaga he “fua loga mai” kua maeke ke moua e tautolu?

• Ko e heigoa e tau poakiaga aoga ne tolu ma e tuaga tutaki ne totoku he Evagelia a Ioane nukua manamanatu a tautolu ki ai?

[Tau Huhu he Fakaakoaga]

[Puha/Fakatino he lau 28]

PUHALA KE “FUA MAI E TAU FUA KE HE FAKAUKA”

KO E heigoa kua lagomatai a koe ke tumau fakamoli ke fakamatala e fekau he Kautu he tau matakavi ne temotemoai e taliaaga? Hanei falu tali lagomatai ke he huhu nei.

“He iloa na ha ha ia tautolu e lagomataiaga katoatoa ha Iesu ke he onoono mitaki mo e fakauka, pete ni ko e heigoa e tali mai he fonua.”—Harry, tau he moui 72; ne papatiso 1946.

“Ko e kupu he 2 Korinito 2:17 kua fakamalolo tumau ki a tautolu. Kua talahau ko e fakalataha ha tautolu ke he fekafekauaga ‘ki mua foki he Atua, ha ia Keriso.’ He haia au he fekafekauaga, ne olioli e au e hoa he tau kapitiga uho haku.”—Claudio, tau he moui 43; ne papatiso 1974.

“Moli ai, ko e gahua fakamatala ko e taufetului fakatagata ki a au. Ka e, kua iloa e au e kupu moli ne moua mai he Salamo 18:29: ‘Ko e haku a Atua ne hopo ai au e pa.’”—Gerard, tau he moui 79; ne papatiso 1955.

“Ka maeke ia au ke totou taha e kupu tohi he fekafekauaga, kua makona au ha kua kumikumi he Tohi Tapu e loto he taha tagata ia.”—Eleanor, tau he moui 26; ne papatiso 1989.

“Ne lali tumau au ke fakaaoga e tau puhala kehekehe. Kua loga lahi ati nakai fahia au ke fakaaoga oti a lautolu he vala moui haku ne toe.”—Paul, tau he moui 79; ne papatiso 1940.

“Nakai ita au ke he tau tali kelea mai. Lali au ke fakatotoka e feleveiaaga haku, he tutala mo e tau tagata mo e fanogonogo ke he tau manatu ha lautolu.”—Daniel, tau he moui 75; ne papatiso 1946.

“Ne feleveia au mo lautolu ne papatiso fou ne tala mai ki a au ne lahi e vala he gahua fakamatala haku he eke a lautolu mo Tau Fakamoli. Nakai iloa e au, ne fai tagata ne fakaako e Tohi Tapu mo lautolu foki he magaaho fakamui ti lagomatai a lautolu ke tupu ki mua. Kua foaki mai ki a au e olioli ke iloa ha ha ia tautolu e laliaga auloa ke he fekafekauaga.”—Joan, tau he moui 66; ne papatiso 1954.

Ko e heigoa kua lagomatai a koe ke “fua mai e tau fua ke he fakauka”?—Luka 8:15.

[Tau Fakatino he lau 27]

He fakakite e tau fua he agaga mo e ke fakapuloa e fekau he Kautu, kua fua loga a tautolu

[Fakatino he lau 29]

Ko e heigoa e kakano ha Iesu he tala age a ia ke he tau aposetolo hana: ‘Kia fua loga mai’?