Skip to content

Skip to table of contents

Fai Tagata Nakai ka Falanaki ki Ai?

Fai Tagata Nakai ka Falanaki ki Ai?

Fai Tagata Nakai ka Falanaki ki Ai?

HE MOLE e malolo hifo e Kaupa a Berlin he 1989, ne loga e tau mena galo ne kitia ai. Ma e fakatai, ne moua e Lydia * he fakatufono Socialist i Sihamani Uta, ko e Stasi, po ke State Security Service, ne ha ha ai e fakamauaga ke he tau matagahua he moui fakatagata hana. Pete kua ofo a Lydia ke logona e fakamauaga, ne ofomate a ia ke iloa e tagata ne foaki ke he Stasi e tau vala tala—ko e tane hana. Kua afokau he taha tagata a ia nukua ha ha ia ia e falanaki katoatoa ki ai.

Ko Robert e fuakau tane totonu ne onoono ke he ekekafo hana mo e “fakalilifu, nava mo e falanaki lahi mahaki,” he hokotaki he The Times i London. Ne talahau hagaao ke he ekekafo kua “totonu mo e mahani fakaalofa.” Ti mate fakaofo a Robert. Ko e oho e ate po ke stroke kia? Nakai. Kua talahau fakahiku he tau pule ko e mena ahi atu e ekekafo ki a Robert he kaina hana ti, huki mate e ia a ia ka e nakai iloa e Robert mo e magafaoa hana. Ne kelipopo ai a Robert he tagata ne falanaki katoatoa a ia ki ai.

Ne matematekelea tokoua a Lydia mo Robert ha ko e mafenu he falanaki, ne fakahiku ke he hagahagakelea makimaki. Ke he falu mena tutupu kua nakai hagahagakelea lahi. Moha ia, he fakahogohogomanava he tagata kua falanaki a tautolu ki ai ko e mena nakai kehe. Ko e hokotaki ne fakailoa he takitaki Sihamani ne fakatokatoka tohi vili, ko Allensbacher Jahrbuch der Demoskopie 1998-2002, ne fakakite he taha kumikumiaga ko e 86 e pasene ha lautolu ne talitonu na fakatolalo he taha tagata kua falanaki a lautolu ki ai. Liga fai mena pihia ne tupu ki a koe. Ko e mena ia, kia nakai ofo a tautolu ke he mena ne hokotaki he nusipepa Swiss ko e Neue Zürcher Zeitung he 2002 “ke he tau motu pisinisi he Fahi Uta, ko e tau fakafetuiaga he fefalanakiaki nukua leva vaha kehe e galo.”

Feaki Fakatekiteki, Mafiti ke Malona

Ko e heigoa e falanaki? Hagaao ke he taha tohi fakamaama kupu, ke falanaki ke he falu kua kakano ke “talitonu kua falanaki mo e fakamoli a lautolu mo e to nakai taute pauaki e lautolu ha mena ke fakamamahi aki a koe.” Ko e falanaki kua feaki fakatekiteki ka e maeke ke mafiti e galo. Mo e tokologa ne maama kua taute fakakelea e falanaki ha lautolu, ti kua ofo kia kua fakauaua e tau tagata ke falanaki ke he falu? Hagaao ke he kumikumiaga ne tohi fakailoa i Sihamani he 2002, “tokogahoa e 1 mai he 3 e fuata ne fai fakaveaga he falanaki ke he falu tagata.”

Liga huhu hifo ni ki a tautolu: ‘Maeke moli nakai ia tautolu ke falanaki ha tagata? Kua uho kia ke falanaki a tautolu ke he taha tagata ne tuga kua maeke ke fakatolalo a tautolu?’

[Matahui Tala]

^ para. 2 Hiki tuai e tau higoa.

[Blurb he lau 3]

Ne fakakite he taha kumikumiaga ko e 86 e pasene ha lautolu ne talitonu na fakatolalo he taha tagata ne kua falanaki a lautolu ki ai