Skip to content

Skip to table of contents

Lahi e Fakaalofa Fakamoli ha Iehova

Lahi e Fakaalofa Fakamoli ha Iehova

Lahi e Fakaalofa Fakamoli ha Iehova

‘Kua lahi e fakaalofa-totonu ha Iehova.’​—SALAMO 145:8.

1. Kua laulahi fefe e fakaalofa he Atua?

“KO E Atua ko e fakaalofa a ia.” (1 Ioane 4:8) Kua fakamoli he alaga kupu loto mafanatia ia kua fakave ke he fakaalofa e puhala pule ha Iehova. Ha ko e tau tagata ne nakai ni omaoma ki a ia kua aoga mai foki he la mo e uha ne foaki fakaalofa mai e ia! (Mataio 5:44, 45) Kakano he fakaalofa he Atua ma e lalolagi tagata, kua tokihala foki hana tau fi, he hahaga atu ki a ia, mo e moua e moui. (Ioane 3:16) Ka e, to nakai leva, ti tatafi kehe e Iehova a lautolu ne mahani kelea muikau ke maeke he tau tagata ne fakaalofa ki a ia ke olioli e moui tukulagi he lalolagi fou tututonu.​—Salamo 37:9-11, 29; 2 Peteru 3:13.

2. Ko e heigoa e tau vala pauaki he fakaalofa ne fakakite e Iehova ki a lautolu ne ha ha he fakafetuiaga tukulele mo ia?

2 Kua fakakite e Iehova e fakaalofa ma e tau tagata tapuaki moli hana ke he puhala uho mo e tukulagi. Ko e fakaalofa pihia kua fakakite he kupu Heperu ne fakaliliu “fakaalofa-totonu,” po ke “fakaalofa fakamoli.” Ko e Patuiki ko Tavita ha Isaraela i tuai kua hokulo e loto fakaaue ke he fakaalofa-totonu he Atua. Ha ko e fakafitaaga fakatagata mo e manamanatu fakahokulo hana ke he tau fehagaiaga he Atua mo e falu, ne maeke a Tavita ke lologo mauokafua: ‘Kua lahi e fakaalofa-totonu [po ke, “fakaalofa fakamoli,” NW] ha Iehova.’​—Salamo 145:8.

Kitiaaga he Tau Tagata Fakamoli he Atua

3, 4. (a) Puhala fe ne lagomatai he Salamo 145 a tautolu ke kitia e tau tagata fakamoli ha Iehova? (e) Puhala fe ne “fakamonu” e tau tagata fakamoli he Atua ki a ia?

3 Hagaao ki a Iehova ko e Atua, ne talahau he matua fifine he perofeta ko Samuela, ko Hana: “To leveki e ia e tau hui he hana tau tagata [“fakamoli,” NW].” (1 Samuela 2:9) Ko hai e “tau tagata fakamoli” pihia? Ne foaki he Patuiki ko Tavita e tali. He mole e fakatokoluga e tau mahani mitaki ue atu ha Iehova, ne talahau e ia: “Kua fakamonu atu foki kia koe hāu a tau tagata [“fakamoli,” NW].” (Salamo 145:10) Liga kua fakagogoa a koe, na maeke fefe he tau tagata ke fakamonu ke he Atua. Kua taute pihia e lautolu he matapatu ke fakaheke a ia po ke he vagavagahau mitaki hagaao ki a ia.

4 Kua maeke ke kitia e tau tagata fakamoli ha Iehova, ko lautolu ne fakaaoga ha lautolu a tau gutu ke vagavagahau mitaki hagaao ki a ia. Ke he tau toloaga fakafiafia mo e tau feleveiaaga Kerisiano, ko e heigoa e matapatu tala he tau fakatutalaaga ha lautolu? Ko e Kautu ka ha ni ha Iehova! Ko e tau fekafekau fakamoli he Atua kua tatai e tau logonaaga mo e ha Tavita, ne lologo: “Kua vagavagahau a lautolu ke he lilifu he hāu [Iehova] a kautu, mo e talatalahau ke he hāu a malolo.”​—Salamo 145:11.

5. Iloa fefe e tautolu na fanogonogo a Iehova he magaaho ka vagavagahau mitaki e tau tagata fakamoli hana hagaao ki a ia?

5 Na fanogonogo nakai a Iehova he magaaho ne fakaheke e tau tagata fakamoli hana ki a ia? E, kua fanogonogo a ia ke he tau mena ne talatalahau e lautolu. I loto he perofetaaga hagaao ke he tapuaki moli he vaha ha tautolu, ne tohia e Malaki: “Ti fevagavagahau aki a lautolu ne matakutaku kia Iehova; kua hagao mai foki a Iehova mo e fanogonogo mai; ti tohi ai e tohi ke fakamanatu ai ki mua hana, ma lautolu ne matakutaku kia Iehova, mo e manamanatu ai ke he hana higoa.” (Malaki 3:16) Kua fiafia lahi a Iehova he magaaho ka vagavagahau mitaki e tau tagata fakamoli hana hagaao ki a ia, ti manatu e ia a lautolu.

6. Ko e heigoa e gahua ne lagomatai a tautolu ke kitia e tau tagata fakamoli he Atua?

6 Kua kitia foki e tau tagata fakamoli ha Iehova ha ko e loto malolo mo e loto manamanatu ha lautolu ke vagavagahau ke he tau tagata ne nakai ko e tau tagata tapuaki he Atua moli. Moli ni, ko e tau tagata fakamoli he Atua kua “fakailoa atu ke he fanau he tau tagata hana tau gahua malolo, mo e lilifu he fulufuluola he hana kautu.” (Salamo 145:12) Kua kumi mo e fakaaoga katoa nakai e koe e tau magaaho ke vagavagahau ke he tau tagata kehe hagaao ke he pule patuiki ha Iehova? Kua nakai tatai mo e tau fakatufono he tagata, ne ka nakai leva ti momole atu, ka e tukumalagi e pule patuiki hana. (1 Timoteo 1:17) Kua uhouho lahi ke fakamafiti e tau tagata mo e ako hagaao ke he pule patuiki tukulagi ha Iehova mo e mautali ke eke mo tau tagata ne lalago ai. “Ko e hāu a kautu ko e kautu tukulagi ia,” he lologo e Tavita, “mo e hāu a pule to hahau mo hahau ia.”​—Salamo 145:13.

7, 8. Ko e heigoa ne tupu he 1914, mo e heigoa e fakamoliaga ne ha ha ai kua hane pule a Iehova mogonei he puhala he Kautu he hana Tama?

7 Tali mai he 1914, kua ha ha ai foki falu a kakano ke vagavagahau hagaao ke he pule patuiki ha Iehova. He tau ia, ne fakatu he Atua e Kautu faka-Mesia he lagi mo Iesu Keriso, ko e Tama ha Tavita, ko e Patuiki. Kua fakamoli ai e Iehova e maveheaga to fakatu mauokafua e pule patuiki ha Tavita ke tukulagi tukumuitea.​—2 Samuela 7:12, 13; Luka 1:32, 33.

8 Ko e fakamoliaga hane pule a Iehova mogonei he puhala he Kautu he hana Tama, ko Iesu Keriso, kua kitia ai ke he tau fakamoliaga hololoa he tau fakamailoga he ha ha hinei ha Iesu. Ko e vala mua ue atu he fakamailoga ia ko e gahua ne talahau tuai e Iesu ma e tau tagata fakamoli katoa he Atua he magaaho ne talahau e ia: “To fakamatala atu foki e tala mitaki nai he kautu ke he lalolagi oti, ke eke mo talahau ke he tau atu motu oti; ti hoko mai ai e fakaotiaga.” (Mataio 24:3-14) Ha kua makutu e tau tagata fakamoli he Atua he fakakatoatoa e perofetaaga ia, nukua molea e ono miliona he tau tane, tau fifine, mo e fanau hane fakalataha ke he gahua nakai-liu-ke-taute nei. Nakai leva to hoko mai e fakamahaikava ke he tau tagata oti ne totoko ke he Kautu ha Iehova.​—Fakakiteaga 11:15, 18.

Aoga Mai he Pule Katoatoa ha Iehova

9, 10. Ko e heigoa e kehekeheaga he vahaloto ha Iehova mo e tau tagata pule?

9 Kaeke ko e tau Kerisiano tukulele a tautolu, to tamai he fakafetuiaga ha tautolu mo e Iki Pule Katoatoa ko Iehova e tau aoga ne loga ma tautolu. (Salamo 71:5; 116:12) Ke tuga anei, ha kua matakutaku a tautolu ke he Atua mo e taute e tau mena tututonu, nukua olioli e tautolu hana a taliaaga mo e fakatata atu fakaagaga ki a ia. (Gahua 10:34, 35; Iakopo 4:8) Ke he taha fahi, ko e tau tagata pule kua fa kitia ni ke fio mo e tau tagata talahaua, tuga e tau takitaki fakakautau, tau tagata pisinisi mautu, po ke tau tagata talahaua ke he tau sipote mo e tau fakafiafiaaga. Hagaao ke he tohitala Aferika Sowetan, ne talahau e taha tagata gahua fakatufono talahaua hagaao ke he tau matakavi mativa he motu hana: “Kua maama e au e kakano ne nakai manako e laulahi ia mautolu ke o atu ke he tau matakavi pihia. Ha kua manako a mautolu ke fakanimonimo ke he moli he tau tutuaga pihia. Kua hukia ha mautolu a loto manamanatu ti kua fuafuakelea lahi a mautolu he [tau peleoafi] tauuka ne fakaholo e mautolu.”

10 Kitia ai, kua kapaletu moli e falu tagata pule hagaao ke he levekiaga he tau tagata i lalo ia lautolu. Ka e ko e tau pule ne mahuiaga atu foki ia lautolu kua nakai iloa moli e ha lautolu a tau tagata. Moli, liga huhu a tautolu: Fai tagata pule nakai ne leveki lahi ke he hana tau tagata oti ti fakamafiti a ia ke lagomatai a lautolu takitokotaha he tau magaaho matematekelea? E, fai. Ne tohia e Tavita: “Kua toto hake e Iehova a lautolu oti kua veveli; ko ia foki kua fakatu hako a lautolu oti kua fakatolotolo.”​—Salamo 145:14.

11. Ko e heigoa e tau kamatamata ne hohoko ke he tau tagata fakamoli he Atua, mo e heigoa e lagomatai ne kua moua e lautolu?

11 Kua hohoko e tau kamatamata mo e tau kelea loga ke he tau tagata fakamoli ha Iehova ko e Atua ha ko e ha lalu ni a nakai mitaki katoatoa mo e ha kua nonofo a lautolu he lalolagi ne ha he pule ha Satani, ‘ko ia ne mahani kelea.’ (1 Ioane 5:19; Salamo 34:19) Nukua fakafita e tau Kerisiano ke he tau favale. Kua mamahi falu ke he tau tatalu hololoa po ke ha ko e mauku. Ke he falu magaaho, ko e tau hehe he tau tagata fakamoli ha Iehova ka liga taute ni a lautolu ke “fakatolotolo” ke he loto mamahi. Pete ni ia, ko e ha kamatamata ka hohoko ki a lautolu, kua mautali tumau a Iehova ke foaki e mafanatia mo e malolo fakaagaga ki a lautolu takitokotaha. Kua mokoina fiafia pihia foki e Patuiki ko Iesu Keriso ke he tau tagata fakamoli i lalo he pule hana.​—Salamo 72:12-14.

Tau Mena Kai Fakamakona he Aho

12, 13. Kua mitaki fefe e foakiaga ha Iehova ma e tau manako he “tau mena momoui oti”?

12 Mai he hana a fakaalofa-totonu lahi, ne foaki e Iehova e tau manako oti he tau fekafekau hana. Kua putoia ai e fakamakona a lautolu aki e tau mena kai huhua. Ne tohia he Patuiki ko Tavita: “Kua hagao atu kia koe [Iehova] e tau mata he tau mena oti kana; kua ta age e koe ha lautolu a mena kai ke he hana ni a aho. Kua fakamafola e koe hāu a lima, mo e fakamakona e manako he tau mena momoui oti.” (Salamo 145:15, 16) Pihia foki ke he tau magaaho kelea, kua maeke ia Iehova ke fakatokatoka e tau tutuaga ke maeke he tau tagata fakamoli hana ke moua e ‘tau mena kai ma e taha aho mo e taha aho.’​—Luka 11:3; 12:29, 30.

13 Ne totoku ai e Tavita kua “fakamakona e manako he tau mena momoui oti.” Kua putoia ai e tau manu huifa. Ti kaeke ke nakai loga lahi e tau akau he lalolagi mo e tau lakau he tahi, ko e tau mena momoui he tau vai, tau manu lele, mo e tau manu huifa he kelekele to nakai moua e okesitene ke fafagu po ke tau mena kai ke kai. (Salamo 104:14) Ka e, kua mailoga e Iehova ke fakamakona e tau manako oti ha lautolu.

14, 15. Puhala fe hane foaki e tau mena kai fakaagaga he vaha nei?

14 He nakai tatai mo e tau manu huifa, kua ha i ai he tau tagata e manako fakaagaga. (Mataio 5:3) Kua homo ue atu ha ia he fakamakona e Iehova e tau manako fakaagaga he tau tagata fakamoli hana! Ato mate a ia, ne mavehe a Iesu to foaki he “fekafekau fakamoli mo e loto matala” ke he tau tutaki hana e “tau mena kai ke he tau magaaho.” (Mataio 24:45) Kua fakakatoatoa he tau tagata fakauku ne toe he 144,000 e vahega fekafekau ia he vaha nei. He puhala ia lautolu, kua foaki fakaloga mai moli e Iehova e tau mena kai fakaagaga.

15 Ke fakatai ki ai, ko e laulahi he tau tagata ha Iehova mogonei kua aoga mai he fakaliliuaga he Tohi Tapu ne fou mo e tonuhia ke he vagahau ni ha lautolu. Ko e monuina mitaki lahi ha ia he New World Translation of the Holy Scriptures! Mua atu, kua miliona e tau lagomataiaga fakaako he Tohi Tapu kua matutaki ke lomi fakailoa ke molea e 300 vagahau. Ko e tau mena kai fakaagaga oti nei kua eke mo fakamonuinaga ke he tau tagata tapuaki moli he lalolagi katoa. Ko hai kua lata ke moua e fakahekeaga ma e tau mena oti nei? Ko Iehova ko e Atua. Ha ko e fakaalofa-totonu lahi hana, nukua taute moli e ia ke foaki mai he vahega fekafekau e “mena kai ke he hana ni a aho.” He puhala he tau foakiaga ia, ko e “manako he tau mena momoui oti” he parataiso fakaagaga he vaha nei kua fakamakona tuai. Ti ko e fiafia ha ia he tau fekafekau ha Iehova ke he amaamanakiaga ka nakai leva to kitia ai e lalolagi ne faliu ke he parataiso fakatino!​—Luka 23:42, 43.

16, 17. (a) Ko e heigoa e tau fakafifitakiaga ne ha ha ai ke he tau mena kai fakaagaga ne fakahoko mai ni he aho tonu? (e) Fakakite fefe he Salamo 145 e tau logonaaga he tau tagata fakamoli he Atua hagaao ke he matapatu matakupu ne fakatu e Satani?

16 Onoono la ke he fakafifitakiaga kitia maali he tau mena kai fakaagaga ne moua ni he aho tonu. He magahala he 1939, ne kamata e Felakutaki II he Lalolagi i Europa. He tau taha ia ni, ko e fufuta he The Watchtower, Novema 1, ne tokai e vala tala ne mataulu “Tu Uho.” Ti ko e fua mogoia he fakailoaaga mahino ne foaki mai, ko e Tau Fakamoli a Iehova he lalolagi katoa kua mailoga e lata ke fakatumau e tu uho mauokafua mai he tau gahua he tau motu hane felakutaki. Ne tamai he mena nei ki a lautolu e ita lahi he tau fakatufono he tau fahi ne ua he felakutaki ia ne ono e tau tau. Pete ni kua pa po ke favale ki ai, ne fakatumau e tau tagata fakamoli he Atua ke fakamatala e tala mitaki he Kautu. Tali mai he 1939 ke he 1946, kua fakamonuina a lautolu ha ko e malikitiaga lahi ne 157 e pasene. Mua atu foki, ko e talahaua maaliali ha lautolu he tu uho he magahala he felakutaki ne matutaki atu ke lagomatai e tau tagata ke kitia e lotu moli.​—Isaia 2:2-4.

17 Ko e tau mena kai fakaagaga ne foaki e Iehova kua nakai ni ke he magaaho tonu ka kua fakamakona lahi foki. He magahala ne putoia lahi e tau motu ke he latau he Felakutaki II he Lalolagi, kua lagomatai ke he tau tagata ha Iehova ke mamata atu ke he tau mena ne mua e aoga mai he fakamouiaga ni ha lautolu. Ne lagomatai e Iehova a lautolu ke maama ko e matapatu matakupu, ne putoia e lalolagi mo e lagi katoatoa ki ai, kua matutaki atu ke he pule katoatoa ha Iehova. Ko e makona ha ia he iloa ha ko e ha lautolu a mahani fakamoli kua fai vala tote e Tau Fakamoli takitokotaha ha Iehova ke he fakatokolugaaga he pule katoatoa ha Iehova mo e he fakakite moli e Tiapolo ko e pikopiko! (Tau Fakatai 27:11) Kua nakai tatai mo Satani, ne fatipiko hagaao ki a Iehova mo e ke he puhala pule hana, kua fakatumau e tau tagata fakamoli ha Iehova ke fakapuloa ke he toloaga tagata: “Kua tututonu a Iehova ke he hana tau mahani oti.”​—Salamo 145:17.

18. Ko e heigoa e fakafifitakiaga nakai la leva ne ha ha ai ke he tau mena kai fakaagaga he magaaho tonu mo e fakamakona lahi?

18 Taha e fakafifitakiaga foki he tau mena kai fakaagaga he magaaho tonu mo e fakamakona fakaagaga ko e tohi Fakatata Atu ki a Iehova, ne fakatoka mai he totou teau he tau Fonoaga he Fahimotu “Tau Tagata Fakapuloa Fakamakai he Kautu” ke he lalolagi katoa he 2002/03. Ko e tohi nei, ne taute he “fekafekau fakamoli mo e loto matala” mo e lomi fakailoa he Tau Fakamoli a Iehova, kua mamata atu ke he tau mahani mitaki lahi ha Iehova ko e Atua, fakalataha mo e kau ne talahau ia Salamo 145. Ko e tohi mitaki nei to lahi e aoga he lagomatai e tau tagata fakamoli he Atua ke fakatata lahi atu ki a ia.

Ko e Magaaho ke Fakatata Lahi Atu ki a Iehova

19. Ko e heigoa e vaha uho hane tata mai, mo e maeke fefe ia tautolu ke fehagai ki ai?

19 Ko e vaha uho lahi ke fakatotoka e matakupu he pule katoatoa ha Iehova nukua tata mai. Tuga ne talahau tuai mai ia Esekielu veveheaga 38, nakai leva to fakakatoatoa e Satani e matagahua hana ko “Koku he motu a Makoku.” To putoia ke he mena nei e tau latau he lalolagi katoa ke he tau tagata ha Iehova. To lali fakalahi ai a Satani ke moumou e tau loto fakamoli he tau tagata fakamoli he Atua. He kua nakaila pihia tali mai, to latatonu he tau tagata tapuaki ha Iehova ke ui fakamoli atu ki a ia, mo e tagi lagomatai foki. To eke kia ha lautolu a matakutaku fakalilifu ma e Atua mo e fakaalofa ki a ia ke teao? Nakai pihia, he talahau e Salamo 145: “Kua tata mai a Iehova kia lautolu oti kana ne ui atu kia ia, ko lautolu oti ne ui kia ia mo e fakamoli. Kua eke e ia e mena kua manako ki ai e lautolu kua matakutaku kia ia; to fanogonogo a ia ke he ha lautolu a kalaga atu, ti fakamoui e ia a lautolu. Kua leoleo e Iehova a lautolu oti kua fakaalofa kia ia; ka e tamate e ia a lautolu oti kana kua mahani kelea.”​—Salamo 145:18-20.

20. To fakamoli fefe e tau kupu he Salamo 145:18-20 he vaha anoiha kua tata mai?

20 Ko e fiafia lahi ha ia ke mailoga e tata mai ha Iehova mo e hana malolo fakamoui he magaaho ka tamate e ia e tau tagata mahani kelea oti kana! He magaaho uhouho ia kua tata mai, to fanogonogo hokoia a Iehova ki a “lautolu oti ne ui kia ia mo e fakamoli.” To nakai fanogonogo a ia ke he tau tagata fakatupua. Kua fakakite fakamahino mai he Kupu he Atua ka fakaaoga e lautolu ne mahani kelea e higoa hana he magaaho fakahiku kua teao ni.​—Tau Fakatai 1:28, 29; Mika 3:4; Luka 13:24, 25.

21. Fakakite fefe he tau tagata fakamoli ha Iehova kua fiafia lahi a lautolu ke fakaaoga e higoa faka-Atua?

21 He mogonei ke nakaila pihia tali mai ma lautolu ne matakutaku ki a Iehova ke “ui kia ia mo e fakamoli.” Kua fiafia lahi e tau tagata fakamoli hana ke fakaaoga e higoa hana ke he tau liogi mo e ke he ha lalu a tau tali he tau feleveiaaga ha lautolu. Kua fakaaoga e lautolu e higoa faka-Atua ke he tau fakatutalaaga fakatagata ha lautolu. Mo e fakapuloa fakamalolo e lautolu e higoa ha Iehova ke he fekafekau ha lautolu ke he toloaga tagata.​—Roma 10:10, 13-15.

22. Ko e ha kua latatonu ke fakatumau ke totoko ke he tau aga mo e tau manako he lalolagi?

22 Ke fakatumau ke aoga mai he ha tautolu a fakafetuiaga tata mo Iehova ko e Atua, kua latatonu foki ia tautolu ke totoko tumau ke he tau mena fakahagahaga kelea fakaagaga tuga e velevelekoloa, tau fakafiafia nakai atihake, agaga nakai fakamagalo, po ke nakai mahalohalo ki a lautolu ne nonofogati. (1 Ioane 2:15-17; 3:15-17) Ti ka nakai fakahako, ko e tau tutuliaga mo e tau mahani pihia ka fua mai e tau gahua kelea lahi he agahala mo e fakahiku galo e taliaaga ha Iehova. (1 Ioane 2:1, 2; 3:6) Ko e puhala pulotu ke mauloto to fakatumau a Iehova ke fakakite e fakaalofa-totonu, po ke fakaalofa fakamoli, ki a tautolu ka fakatumau hokoia a tautolu ke tua fakamoli ki a ia.​—2 Samuela 22:26.

23. Ko e heigoa e vaha anoiha homo ue atu ne tatali e tau tagata fakamoli he Atua ki ai?

23 Kia o mai a a tautolu ke fakatonutonu atu e tau manatu ha tautolu ke he vaha homo ue atu a anoiha ne fakatalitali e tau tagata fakamoli oti ha Iehova ki ai. He taute pihia, kua ha ha ia tautolu e amaamanakiaga homo ue atu he fakalataha mo lautolu ka fakatokoluga, ti fakamonu mo e fakaheke atu ki a Iehova ke he “tau aho oti kana” mo e “tukulagi tukumuitea.” (Salamo 145:1, 2) Ti lata ai ia tautolu mogoia ke ‘fakatumau ke he fakaalofa he Atua mo e kia hoko atu ke he moui tukulagi.’ (Iuta 20, 21) He fakatumau a tautolu ke aoga mai he tau mahani mitaki lahi he Matua ha tautolu he lagi, putoia ai e fakaalofa-totonu lahi ne fakatata e ia ki a lautolu ne fakaalofa ki a ia, kia lata tumau ai e tau logonaaga ha tautolu ke tuga ia ne talahau e Tavita he tau kupu fakahiku he Salamo 145: “To talahau atu hoku gutu e fakahekeaga a Iehova; to fakamonu atu ke he hana higoa tapu e tau tagata oti kana tukulagi tukumuitea.”​—Salamo 145:21.

To Tali Fefe e Koe?

• Kua lagomatai fefe e Salamo 145 ke kitia e tau tagata fakamoli he Atua?

• Puhala fe ne ‘fakamakona e Iehova e manako he tau mena momoui oti’?

• Ko e ha kua lata ia tautolu ke fakatata lahi atu ki a Iehova?

[Tau Huhu he Fakaakoaga]

[Fakatino he lau 9]

Kua fiafia lahi e tau tagata fakamoli he Atua ke fakatutala hagaao ke he tau gahua malolo hana

[Fakatino he lau 10]

Kua fakamalolo e tau fekafekau ha Iehova ke lagomatai e tau tagata kehe ke ako hagaao ke he lilifu he pule patuiki hana

[Tau Fakatino he lau 11]

Ne foaki e Iehova e tau mena kai ma e “tau mena momoui oti”

[Credit Line]

Animals: Parque de la Naturaleza de Cabárceno

[Fakatino he lau 12]

Ne foaki e Iehova e malolo mo e leoleo ke he tau tagata fakamoli hana, ne kumi e hana lagomatai he liogi