Skip to content

Skip to table of contents

Tau Momotua—Tau Tagata Uho he Fakamatakainaga Faka-Kerisiano ha Tautolu

Tau Momotua—Tau Tagata Uho he Fakamatakainaga Faka-Kerisiano ha Tautolu

Tau Momotua​Tau Tagata Uho he Fakamatakainaga Faka-Kerisiano ha Tautolu

“Ko lautolu kua to ke he fale a Iehova, to tupuolamoui a lautolu . . . Ka hoko ke he vaha fuakau, ti fua agaia a lautolu.”​—SALAMO 92:13, 14.

1. Fefe e onoonoaga he tau tagata tokologa ke he tau momotua?

KUA fakaalofa a Iehova ke he tau fekafekau tua fakamoli oti hana, fakalataha mo lautolu kua hoko ke he vaha momotua. Ka e, hagaao ke he fuafuaaga he motu, kua teitei ke hafa e miliona he tau tagata momotua he Tau Fahi Kaufakalataha ne matematekelea he ekefakakelea po ke he tiaki. Kua fakakite mai he tau hokotaki pihia he tau kalakala he lalolagi ko e lekua he lalolagi katoa e ekefakakelea he tau tagata momotua. Taha e fakatokatokaaga ne talahau hagaao ke he punaaga he lekua nei “ko e aga ne ha ha ai he tau tagata tokologa . . . ko e tau tagata momotua kua mole tuai e vaha aoga, kua nakai hakahakau mo e to lahi e falanaki ke he falu.”

2. (a) Kitia fefe e Iehova e tau fekafekau momotua tua fakamoli hana? (e) Ko e heigoa e fakamaamaaga mafanatia ne moua e tautolu he Salamo 92:12-15?

2 Na tokiofa e Iehova ko e Atua e tau fekafekau momotua mahani fakamoli hana. Kua kikite fakamahao a ia ke he “tagata i loto”​—ko e tuaga fakaagaga ha tautolu—​nakai ke he tau kuku fakatagata ha tautolu. (2 Korinito 4:16) I loto he Kupu hana, ko e Tohi Tapu, kua moua e tautolu e fakamoliaga mafanatia i ai: “To tupu hake e tagata tututonu tuga ne pama; to tupu lahi foki tuga ne arasi i Lepanona. Ko lautolu kua to ke he fale a Iehova, to tupuolamoui a lautolu ke he tau lotopā he Atua ha lautolu. Ka hoko ke he vaha fuakau, ti fua agaia a lautolu; to lalahi mo e lauola a lautolu; kia iloa ai kua mahani tonu a Iehova.” (Salamo 92:12-15) Ko e manamanatu ke he tau kupu nei ka fakakite e tau puhala uho ka lafi e mutolu ko e tau tagata motua ke he fakamatakainaga faka-Kerisiano.

‘Fua Agaia he Vaha Fuakau’

3. (a) Ko e ha ne fakatatai e tau tagata tututonu ke he tau akau pama? (e) Maeke fefe ia lautolu kua momotua ke ‘fua agaia he vaha fuakau’?

3 Ne fakatai he salamo e tau tagata tututonu ke he tau akau pama ne ‘to he tau lotopa he Atua ha tautolu.’ Ne ‘fua agaia a lautolu he vaha fuakau.’ Nakai kia talia e koe ko e manatu fakamafana anei? Ko e tau pama fulufuluola, tupu hahako, kua kitia tumau ke he tau lotopa he Fahi Uta he tau vaha Tohi Tapu. Lafi ke he uho he fulufuluola, ko e tau pama nukua totogi lahi ha ko e tau fua loga, mo e falu akau kua fua agaia ke molea e tau teau tau. * He fakatumau ke tu mauokafua ke he tapuaki moli, kua maeke ia koe ke ‘fua mai pihia ke he tau gahua mitaki oti.’​—Kolose 1:10.

4, 5. (a) Ko e heigoa e tau fua aoga ne kua lata he tau Kerisiano ke fakatupu? (e) Talahau e tau fakafifitakiaga faka-Tohi Tapu hagaao ke he tau tagata momotua ne fakatupu e ‘fua he tau laugutu.’

4 Kua amanaki a Iehova ke he tau Kerisiano ke fakatupu e ‘fua he tau laugutu’​—ko e tau kupu vagahau ke fakaheke ki a ia mo e hana tau finagalo. (Heperu 13:15) Hagaao nakai e mena nei ki a koe ko e tagata motua? E, pihia.

5 Kua toka i loto he Tohi Tapu e tau fakafifitakiaga he tau momotua ne fakamatala nakai matakutaku e higoa mo e tau finagalo a Iehova. Kua fita a Mose he molea e ‘tau tau fitu gofulu’ hana he magaaho ne kotofa e Iehova a ia mo perofeta mo e hukui hana. (Salamo 90:10; Esoto 4:10-17) Ne nakai fakalolelole he tau tau fuakau e perofeta ko Tanielu mai he fakamatala nakai matakutaku hagaao ke he pule katoatoa a Iehova. Kau kua ha ha a Tanielu ke he tau atu tau 90 he magaaho ne kotofa e Pelesara a ia ke fakaliliu e tau matatohi ofogia i luga he puga. (Tanielu, veveheaga 5) Ka e kua e aposetolo motua ko Ioane? Ke he matahiku he feua leva hana, ne tuku a ia he fale puipui he motu “ko Patamo ha ko e kupu he Atua, mo e talahauaga kia Iesu Keriso.” (Fakakiteaga 1:9) Liga foki kua maeke ia koe ke manatu falu tagata tokologa he Tohi Tapu ne fakatupu e ‘fua he tau laugutu’ he tau tau fuakau ha lautolu.​—1 Samuela 8:1, 10; 12:2; 1 Tau Patuiki 14:4, 5; Luka 1:7, 67-79; 2:22-32.

6. Hane fakaaoga fefe e Iehova e “tau tagata tane fuakau” ke perofeta he tau aho fakamui nei?

6 He fatiaki e perofeta Heperu ko Ioelu, ne fakapuloa e aposetolo ko Peteru: ‘Ko e tau aho fakamui, ne pihia mai e Atua to liligi hifo ai e au haku a agaga ki luga he tau tagata oti kana [fakalataha mo e “tau tagata tane fuakau”], ti perofeta mai ai a lautolu.’ (Gahua 2:17, 18; Ioelu 2:28) Hagaao ki ai, he tau aho fakamui nei, kua fakaaoga e Iehova e tau tagata momotua he vahega fakauku mo e he tau “mamoe kehe” ke fakapuloa e finagalo hana. (Ioane 10:16) Ko e falu ia lautolu nei hane fakatupu fakamoli e tau fua he Kautu ke he tau hogofulu tau.

7. Fakakite e puhala ne fakatumau a lautolu ne momotua ke fakatupu e tau fua he Kautu pete ko e tau kuku fakatagata.

7 Mailoga a Sonia, ne eke ko e tagata fakailoa gahua mau he Kautu he 1914. Pete he leva e fetului mo e gagao hololoa, ne takitaki tumau e ia e tau fakaakoaga Tohi Tapu he kaina hana. “Ke fakamatala e tala mitaki ko e taha vala a ia he moui haku,” he fakamaama e Sonia. “E, ko e moui moli haku a ia. Nakai mahalo au ke fakaoti.” Nakaila leva ia, ko Sonia mo e taokete hana, ko Olive, ne fakamatala e fekau he amaamanaki i loto he Tohi Tapu ki a Janet, ko e fifine gagao lahi ne feleveia mo laua he poko fakatali he fale gagao. Ko e matua fifine ha Janet, ko e Katolika fakamoli, ne nava lahi ke he fiafia moli nei ne fakakite ke he tama fifine hana ati talia e ia ke fakaako e Tohi Tapu he kaina mo e he mogonei hane holo ki mua e mitaki. Maeke nakai ia koe ke kumi e tau magaaho pihia ke fakatupu e tau fua he Kautu?

8. Fakatata fefe e Kalepa e falanaki hana ki a Iehova, mo e maeke fefe he tau Kerisiano momotua ke mumuitua ke he fakafifitakiaga hana?

8 He tumau ke fakamalolo ke he gahua fakamatala he Kautu pete ko e tau kuku ha ko e tau vaha momotua, kua muitua e tau Kerisiano momotua ke he tau tuagahui he Isaraela tua fakamoli ko Kalepa, ne faihoani a Mose he tutakale ke fa e tau hogofulu tau. Kua 79 e tau tau ha Kalepa he moui he magaaho ne finatu a ia ke he taha fahi he Vailele ko Ioritana ke he Motu he Maveheaga. He mole e tau ma e kau ne fa kautu ha Isaraela ke he ono e tau tau, kua lata ia ia ke okioki ha ko e tau kautuaga hana. Ka e nakai, ne ole fakamalolo a ia ke he kotofaaga paleko ke moumou e “tau maga lalahi kua eke mo tau taue” he tau atu mouga ha Iuta, ko e matakavi ne nonofo ai e tau tagata Anaki, ko e tau tagata makimaki. Mo e lagomatai ha Iehova, ne ‘vega e Kalepa a lautolu, tuga ne vagahau mai ai e Iehova.’ (Iosua 14:9-14; 15:13, 14) Kia mauokafua ko Iehova a ia mo koe, tuga ne ha ha a ia mo Kalepa, he fakatumau a koe ke fakatupu e tau fua he Kautu he tau tau kua momotua. Mo e kaeke fakatumau a koe ke tua fakamoli, to foaki e ia ki a koe e nofoaga he lalolagi fou ne mavehe e ia.​—Isaia 40:29-31; 2 Peteru 3:13.

“To Lalahi mo e Lauola a Lautolu”

9, 10. Puhala fe ne kua tumau e tau Kerisiano momotua ke malolo ke he tua mo e kuku mau e hakahakau fakaagaga ha lautolu? (Kikite puha he lau tohi 11.)

9 He fakamahino atu ke he fua loga he tau fekafekau momotua ha Iehova, ne lologo e salamo: “To tupu hake e tagata tututonu tuga ne pama; to tupu lahi foki tuga ne arasi i Lepanona. Ka hoko ke he vaha fuakau, ti fua agaia a lautolu; to lalahi mo e lauola a lautolu.”​—Salamo 92:12, 14.

10 Maeke fefe ia koe ke kuku mau e hakahakau fakaagaga hau pete ke he tau tau momotua? Ko e alito ati fulufuluola tumau e akau pama ko e lahi e vai lauola. Ti maeke foki ia koe ke futia mai e malolo he tau vai he kupu moli he Tohi Tapu ha ko e fakaako hau ke he Kupu he Atua mo e he fakalataha mo e hana fakatokatokaaga. (Salamo 1:1-3; Ieremia 17:7, 8) Kua taute he malolo fakaagaga hau a koe mo koloa tokiofa ke he tau katofia talitonu. Kikite ke he puhala ne fakamoli ai e mena nei ha ko e mena ne tupu ke he Ekepoa ne Mua ko Iehoiata ko e tagata motua.

11, 12. (a) Ko e heigoa e matagahua aoga ne taute e Iehoiata he fakamauaga tuai he kautu a Iuta? (e) Fakaaoga fefe e Iehoiata e malolo hana ke fakatokoluga e tapuaki moli?

11 Ko Iehoiata, kua kavi ke molea e teau he tau tau he moui he magaaho ne moua he Patuiki Fifine ko Atalia e pule ki Iuta he kelipopo e tau mokopuna ni hana. Ko e heigoa he tagata motua ko Iehoiata ka taute? Ne ono e tau ne fufu e ia mo e hoana hana e hakega patuiki ne toe, ko Ioasa, he faituga. Ti, he taute fakamafiti, ne fakapuloa e Iehoiata a Ioasa ne fitu e tau he moui mo patuiki mo e tamate a Atalia.​—2 Nofoaga he Tau Patuiki 22:10-12; 23:1-3, 15, 21.

12 Ko e tagata leveki he patuiki, ne fakaaoga e Iehoiata e malolo hana ke fakatokoluga e tapuaki moli. “Ti eke ai e [ia] e maveheaga, ko ia, mo e motu oti, mo e patuiki, ke eke a lautolu mo motu a Iehova.” Ke he poakiaga ha Iehoiata, ne uulu hifo e lautolu e fale he atua fakavai ko Paala mo e utakehe e tau fatapoa, tau tupua, mo e ekepoa. Ko e i lalo foki he leveki ha Iehoiata ne liu a Ioasa taute e tau gahua he faituga mo e fakafou ai. “Kua eke foki e Ioasa e tau mena tonu ki mua a Iehova ke he tau aho oti hana he fakaako atu ai e Iehoiata ko e ekepoa a ia.” (2 Nofoaga he Tau Patuiki 23:11, 16-19; 24:11-14; 2 Tau Patuiki 12:2) He magaaho ne mate a ia he 130 e tau, ne foaki ki a Iehoiata e lilifu pauaki ke tanu mo e tau patuiki “he eke e ia e tau mena mitaki i Isaraela ke he Atua, katoa foki mo e [H]ana fale.”​—2 Nofoaga he Tau Patuiki 24:15, 16.

13. Maeke fefe e tau Kerisiano momotua ke ‘eke e tau mena mitaki ke he Atua mo e hana fale’?

13 Liga kua fakakaupa he nakai tino malolo po ke he falu tutuaga e tau mena hau ka taute ke fakatokoluga e tapuaki moli. Pete ni kaeke ke pihia, ko e malolo agaia hau ke ‘eke e tau mena mitaki ke he Atua mo e hana fale.’ Maeke ia koe ke fakatata e makutu ma e fale fakaagaga ha Iehova he finatu mo e fakalataha he tau feleveiaaga he fakapotopotoaga mo e he fakalataha ke he fekafekau he fonua ke he magaaho kua maeke. Ko e mautali hau ke talia e fakatonuaga he Tohi Tapu mo e lalago fakamoli hau ma e “fekafekau fakamoli mo e loto matala” mo e fakapotopotoaga ka fakamalolo e lauiaaga ke he fakamatakainaga faka-Kerisiano. (Mataio 24:45-47) Maeke foki ia koe ke fakalagalaga e tau katofia tapuaki ke “fakaalofa mo e tau gahua mitaki.” (Heperu 10:24, 25; Filemoni 8, 9) Ti, to eke a koe mo fakamonuina ke he falu kaeke gahua fakalautatai a koe mo e fakatonuaga he aposetolo ko Paulo: “Kia tala age ke he tau tagata motua kia nofo fakalatalata a a lautolu, kia fulumokoi kia mahani fakalatalata, kia malolo [“hakahakau,” An American Translation] ke he tua, mo e fakaalofa, katoa mo e fakauka; kia pihia foki e tau fifine motua, kia gali ha lautolu a tau mahani, aua neke tauamuamu, aua neke fakatupa ke he uaina, kia eke mo tau akoako ke he tau mena mitaki.”​—Tito 2:2-4.

14. Ko e heigoa kua maeke he tau leveki Kerisiano kua leva ke taute ke fakatokoluga e tapuaki moli?

14 Kua fekafekau kia a koe ko e motua he fakapotopotoaga ke he tau tau loga? “Fakaaoga fakamokoi e pulotu ne moua mai he tau tau kua momotua,” ko e fakatonuaga he taha motua kua leva he fakapotopotoaga. “Tufatufa e tau matagahua, mo e talahau e tau mena iloa hau ke he falu kua ha ha ai e agaga fakamakai . . . Kia mailoga e fua mitaki he falu. Fakatupu mo e feaki hake e fua ia. Atihake ma e vaha anoiha.” (Teutaronome 3:27, 28) Ko e fiafia moli hau ke he gahua he Kautu hane tupu ki mua ka fua mai e tau monuina loga ma e falu he fakamatakainaga faka-Kerisiano ha tautolu.

‘Fakailoa kua Mahani Tonu a Iehova’

15. Puhala fe he tau Kerisiano momotua ne ‘fakailoa kua mahani tonu a Iehova’?

15 Kua foaki fiafia he tau fekafekau momotua he Atua e tau matagahua ha lautolu ke ‘fakailoa kua mahani tonu a Iehova.’ Kaeke ko e Kerisiano motua a koe, kua maeke he tau kupu mo e tau gahua hau ke fakakite ke he falu ko ‘Iehova ko e Maka Tumau hau, nakai ha ia ia foki ha mahani kelea.’ (Salamo 92:15) Kua foaki he tau akau pama e fakamoliaga nakai fai leo ke he tau fua mua ue atu he hana Tufuga. Ka e kua foaki atu e Iehova ki a koe e monuina ke talahau ki a lautolu hane kuku mau e tapuaki moli he mogonei hagaao ki a ia. (Teutaronome 32:7; Salamo 71:17, 18; Ioelu 1:2, 3) Ko e ha ne aoga ai e mena nei?

16. Ko e heigoa e fakafifitakiaga he Tohi Tapu ne fakamaama e aoga he ‘fakailoa kua mahani tonu a Iehova’?

16 He magaaho ‘ne motua mo e loga tuai e tau tau’ he takitaki Isaraela ko Iosua, ne ‘ui age a ia kia Isaraela oti, ko e tau patu, mo e tau iki, mo e tau fakafili, mo e tau takitaki,’ mo e ke fakamanatu ki a lautolu e tau fakafehagai mahani tonu he Atua. Ne talahau e ia: “Nakai to ha kupu taha he tau kupu mitaki oti ne vagahau mai ai e Iehova ha mutolu a Atua kia mutolu; kua hoko oti kia mutolu.” (Iosua 23:1, 2, 14) Fai magaaho, ne fakamalolo he tau kupu nei e tau tagata ke fifili ke fakatumau e tua fakamoli. Ka e he mole e mate ha Iosua, “ti tupu ai e taha hau nakai iloa e lautolu a Iehova mo e tau gahua ne eke ai e ia ma Isaraela. Ti mahani kelea e fanau a Isaraela ki mua a Iehova, mo e fekafekau ai a lautolu kia Paala.”​—Tau Fakafili 2:8-11.

17. Puhala fe ne fehagai a Iehova mo e tau tagata hana he tau vaha fou?

17 Ko e fakamoli he fakapotopotoaga Kerisiano he vaha nei kua nakai falanaki ke he tau talahauaga moli he tau fekafekau momotua he Atua. Pete ia, ko e tua ha tautolu ki a Iehova nukua fakamalolo lahi he magaaho ne logona fakamua e tautolu e tau fakamauaga ke he “tau gahua lalahi” ne taute e ia ma e tau tagata hana he vaha fakamui nei. (Tau Fakafili 2:7; 2 Peteru 1:16-19) Kaeke kua fakalataha a koe ke he fakatokatokaaga ha Iehova ke he tau tau loga, liga manatu e koe e magaaho ne tokogahoa lahi e tau tagata fakapuloa he Kautu he matakavi po ke motu hau po ke ka fehagai e gahua fakamatala mo e totokoaga kelea lahi. Fai magaaho he mole, kitia ai e koe nukua utakehe e Iehova falu a fakatauhele mo e ‘fakaaveave’ e tupu ki mua he Kautu. (Isaia 54:17; 60:22) Kua mailoga e koe e fakamaamaaga he tau kupu moli he Tohi Tapu mo e kitia moli e holo fakahaga he vala kitia he fakatokatokaaga he Atua. (Tau Fakatai 4:18; Isaia 60:17) Kua lali nakai a koe ke atihake falu he talahau ki a lautolu e tau mena ne fakafita a koe ki ai hagaao ke he tau fakafehagai he mahani tonu a Iehova? Ko e lauiaaga mitaki mo e fakamalolo ha anei kua maeke ke moua he fakamatakainaga faka-Kerisiano!

18. (a) Fakamaama e lauia hololoa he ‘fakailoa ke he falu e mahani tonu a Iehova.’ (e) Puhala fe ne mailoga fakatagata e koe e mahani tonu a Iehova?

18 Ka e kua e tau magaaho ne mailoga e koe e leveki fakaalofa mo e takitakiaga ha Iehova ke he moui fakatagata hau? (Salamo 37:25; Mataio 6:33; 1 Peteru 5:7) Ko e matakainaga fifine motua ne higoa ko Martha ne fa mahani ke fakamafana e falu he tala age: “Ko e heigoa ni ka tupu, kia nakai tiaki a Iehova. To fakamalolo e ia a koe.” Kua hokulo e lauiaaga he fakatonuaga nei ki a Tolmina, taha he tau tagata fakaako Tohi Tapu ha Martha ne papatiso he mataulu he atu tau 1960. “He magaaho ne mate e tane haku,” he manatu e Tolmina, “ne logona e au lolelole lahi, ka e taute he tau kupu ia au ke fakamalolo ke nakai fakato ha feleveiaaga. Mo e fakamalolo moli e Iehova au ke fakatumau.” Ne foaki e Tolmina e fakatonuaga taha ia ni ke he tau tagata fakaako Tohi Tapu hana ke he tau tau loga. Haia, he foaki e fakamafanaaga mo e liu talahau e tau fakafehagai mahani tonu a Iehova, kua maeke ia koe ke lahi e mena ka taute ke atihake e tua he tau katofia talitonu.

Tokiofa e Iehova e Tau Momotua Tua Fakamoli

19, 20. (a) Puhala fe ne kitia e Iehova e tau gahua he tau fekafekau momotua hana? (e) Ko e heigoa ka fakatutala ki ai he vala tala ka mui mai?

19 Ko e lalolagi he vaha nei, ne fakamailoga he nakai loto fakaaue, nukua tote ni e magaaho ma e tau momotua. (2 Timoteo 3:1, 2) He magaaho ka liu manatu ki a lautolu, kua fa pihia ni ha ko e tau mena ne taute he vaha kua mole​—ko lautolu he vaha ia, nakai ki a lautolu he mogonei. Ke he taha fahi, ne pehe e Tohi Tapu: “Ko e mena nakai hepehepe e Atua ke fakanimonimo ai e ia ha mutolu a tau gahua, mo e gahua fakamalolo he fakaalofa kua fakakite mai ai e mutolu ke he hana higoa, kua fekafekau tuai a mutolu ke he tau tagata tapu mo e fekafekau agaia ki ai.” (Heperu 6:10) Moli, na manatu e Iehova ko e Atua e tau gahua fakamoli hau he tau vaha kua mole. Ka e tokiofa foki e ia a koe ha ko e tau mena ne fakatumau a koe ke taute he fekafekauaga hana. E, kua kitia e ia e tau Kerisiano momotua tua fakamoli ke fua loga, malolo fakaagaga, mo e hakahakau​—ko lautolu ne foaki e fakamoliaga ke he malolo hana.​—Filipi 4:13.

20 Kitia nakai e koe a lautolu ne momotua he fakamatakainaga faka-Kerisiano ha tautolu ke tuga ne kitia e Iehova a lautolu? Kaeke taute pihia e koe, to omoi a koe ke fakakite e fakaalofa hau ma lautolu. (1 Ioane 3:18) To fakatutala e vala tala ka mui mai ke he falu puhala mitaki ke fakakite e fakaalofa pihia he leveki e tau manako ha lautolu.

[Matahui Tala]

^ para. 3 Ko e tau fuhi pama takitaha kua liga fua loga ke hoko ke he afe mo e liga mamafa ke 8 e kilokuleme po ke mamafa atu. Taha e tagata tohia ne fuafua “to tupu mai he akau [pama] ne fua ke he ua po ke tolu e tane fua pama ko e totogi ke he tau tagata pule he akau he magahala ne moui ai.”

Ko e Heigoa Hau a Tau Tali?

• Puhala fe ne “fua agaia” e tau tagata momotua?

• Kua uho lahi he ha e malolo fakaagaga he tau Kerisiano momotua?

• Maeke fefe he tau tagata momotua ke ‘fakailoa kua mahani tonu a Iehova’?

• Ko e ha ne tokiofa e Iehova e tau fekafekau kua leva hana?

[Tau Huhu he Fakaakoaga]

[Puha he lau 11]

Puhala ne Tumau e Malolo ha Lautolu ke he Tua

Ko e heigoa ne lagomatai e tau Kerisiano kua leva ke fakatumau e malolo ke he tua mo e ke taofi mau e hakahakau fakaagaga ha lautolu? Hanei e tau mena ne talahau he falu:

“He totou e tau kupu tohi ne fakamahao ke he fakafetuiaga ha tautolu mo Iehova kua aoga lahi. Laulahi he tau po, ne totou manatu e au e Salamo 23 mo e 91.”​—Olive, papatiso he 1930.

“Ne taute pauaki au ke ha ha he tau lauga papatiso oti mo e ke fanogonogo fakatekiteki, ke tuga ko e papatisoaga ni haku. He tokiofa tumau haku a tukuleleaga ko e lakaaga aoga a ia he fakatumau ke tua fakamoli.”​—Harry, papatiso he 1946.

“Kua aoga lahi ke liogi he tau aho oti​—he ole tumau ma e lagomatai, puipuiaga, mo e fakamonuina ha Iehova, ‘he manatu a ia ke he tau puhala oti ha tautolu.’ ” (Tau Fakatai 3:5, 6)​—Antônio, papatiso he 1951.

“Ko e fanogonogo ke he tau mena ne fakafita ki ai a lautolu ne fekafekau tua fakamoli agaia ki a Iehova he mole e tau tau loga, ne fakamalolo e fifiliaga haku ke tumau ke mahani fakamoli mo e tua fakamoli ki a ia.”​—Joan, papatiso he 1954.

“Kua aoga ke nakai manamanatu lahi ki a koe ni. Ko e tau mena ne ha ha ia tautolu kua mai he fakaalofa noa he Atua. He moua e onoonoaga nei ka fakatumau a tautolu ke ono fakatonu atu ke he fahi hako ma e fakamaloloaga fakaagaga ne kua lata ke fakauka ke he fakahikuaga.”​—Arlene, papatiso he 1954.

[Fakatino he lau 9]

Fakatupu he tau momotua e tau fua uho he Kautu

[Fakatino he lau 12]

Ko e malolo fakaagaga he tau tagata momotua kua uho lahi