Kua Leveki Moli e Atua ki a Koe

KUA mitaki ni ke kumi a tautolu ke he Atua ma e lagomatai he tau magaaho ka feleveia mo e tau matematekelea fakalutukia. He tau mena oti, ko ia “kua lahi hana malolo; nakai maeke ke fakamatala hana iloilo.” (Salamo 147:5) Kua ha ha a ia he tuaga mitaki lahi ke lagomatai a tautolu ke kautu mai he tau lekua ha tautolu. Lafi atu ki ai, kua uiina he Tohi Tapu a tautolu ke ‘liligi ha tautolu a tau loto’ ki a ia. (Salamo 62:8) Ti ko e ha, ati tokologa ne manatu kua nakai tali he Atua ha lautolu a tau liogi? Kua kakano kia kua nakai leveki mai a ia?

He nakai mafiti ke tuku aki e Atua e ha mena ne nakai fai tauteaga ki ai, liu manamanatu ke he magaaho ne tama tote agaia a koe. He magaaho ne nakai talia he tau matua hau e tau manako oti hau, pehe nakai a koe kua nakai fakaalofa a laua ki a koe? Pihia e manatu he tokologa he tau fanau. Pete ia, he magaaho ne lahi hake a koe, kua fakaaue a koe ha kua loga e tau puhala kua fakatata e fakaalofa mo e he talia tumau e ole kua nakai ko e mena fakaalofa moli ke taute ke he tama.

Tatai foki, kaeke ke nakai tali tumau e Iehova ha tautolu a tau liogi tuga he manako a tautolu, kua nakai kakano kua fakavihia e ia a tautolu. Ko e moli, kua loga e tau puhala ne fakakite he Atua hana manamanatu ki a tautolu.

“Kua Momoui a Tautolu ia Ia”

Fakamua, kua fakaaue ke he Atua ha kua “momoui a tautolu ia ia, mo e gahuahua ia ia.” (Gahua 17:28) Ko e foaki mai he moui ma tautolu kua fakakite moli he hana fakaalofa e manamanatu ma tautolu!

Matutaki atu, ne foaki mai e Iehova e tau mena ne manako a tautolu ki ai ke tumau ke momoui. Totou ai e tautolu; “Kua fakatupu e ia e tau motie ke kai he hana tau manu hui fa, katoa mo e tau lau kou ke gahua ai e tau tagata; ke tupu mai e tau mena kai mai he kelekele.” (Salamo 104:14) Ka e mailoga ai, kua lahi atu e mena ne taute he Tufuga he foaki noa e tau mena ke lata mo e moui. Ne foaki fakamokoi mai e ia e “tau uha mai he lagi kia tautolu, mo e tau tau ke tupu ai e tau fua, he fakamakona foki e ia e tau loto ha tautolu ke he tau mena kai mo e fiafia.”​—Gahua 14:17.

Tumau ai, ne manamanatu e falu, ‘Kaeke fakaalofa lahi e Atua ki a tautolu, ko e ha ne fakaata e ia a tautolu ke matematekelea?’ Iloa nakai e koe e tali ke he huhu ia?

Tuku Aki Kia e Atua?

Ko e laulahi he matematekelea he tagata ko e mena taute ni e ia. Ma e fakatai, kua iloa pauaki e hagahagakelea he tau feua ne mukamuka ke pakia. Tumau ai, kua fakamatutaki e tau tagata ke he mahani kelea he mahani fakatane mo e fifine, fakaaoga hehe he kava mo e falu tulaki, fakaaoga he tapaka, mo e fakalataha he tau feua sipote hagahaga kelea lahi, to lahi e fakaholo mafiti, mo e loga atu. Kaeke fakahiku ke he matematekelea e tau aga fakahanoa pihia, ko hai ka tuku aki? Ko e Atua po ko ia ne nakai gahua fakalotomatala? Ne pehe e Kupu he Atua ne omoi he agaga: “Aua neke fakahehe ai a mutolu, kua nakai fakavai ai e taha e Atua; ha ko e mena kua gana he tagata, ko e mena ia ni ke helehele mai ai e ia.”​—Kalatia 6:7.

He lafi ki ai, ne fakamamahi ni he tagata e taha mo e taha. Magaaho ka felakutaki e tau motu, moli ni kua nakai ko e Atua ke tuku aki e matematekelea ne fua mai. Kaeke keli he tagata mahani vale e taha tagata, ko e Atua kia ke tuku aki ha ko e pakia po ke mate ka fua mai ai? Nakai pihia! He magaaho ka totoko mai e pule kelea, ti fakakikiveka, mo e kelipopo a lautolu i lalo hifo he pule hana, kua lata nakai ia tautolu ke tuku aki e Atua? Kua liga nakai tonu ke pihia.​—Fakamatalaaga 8:9.

Ka e kua, e tau miliona ne mativa lahi po ke kua hoge? Ko e Atua kia ke tuku aki? Nakai. Ko e kaina lalolagi ha tautolu kua foaki mai fakalahi e tau mena kai ke fagai aki e tau tagata oti. (Salamo  10:2, 3; 145:16) Ko e tufatufaaga nakai lautatai he tau foakiaga loga mai he Atua ne takitaki atu ke he ahi mahaki he hoge mo e mativa. Mo e lotokai he tagata ati nakai maeke ai e lekua nei ke utakehe.

Ko e Matapatu he Tupumaiaga

Ko hai, mogoia, ke tuku aki he magaaho ka gagao po ke mate ai e taha ha ko e tau tau fuakau? Kua ofo kia a koe ke iloa nakai ko e Atua ke tuku aki e tau mena pihia foki? Nakai tufugatia he Atua e tagata ke fuakau ti mate.

Ko e hoa tagata fakamua, ko Atamu mo Eva, kua tuku he katene ko Etena, ne age e Iehova ki a laua e amaamanakiaga he moui tukulagi ke he lalolagi parataiso. Pete ia, ne fakamaama e ia hana manako ke fakapuke e lalolagi aki e tau tagata ka fakaaue e tufaaga ha lautolu. Ko e mena ia, ne taute e ia ha lautolu a tau amaamanakiaga ma e momoui he vaha anoiha ke fai falanakiaga. To nonofo ni a Atamu mo Eva he Parataiso ane mai fakatumau a laua ke omaoma ke he ha laua a Tufuga fakaalofa.​—Kenese 2:17; 3:2, 3, 17-23.

Momoko ai, ha kua totoko a Atamu mo Eva. Ne fifili a Eva ke fanogonogo ke he Tiapolo ko Satani. Ne fakavai a ia ki a Eva mo e tuga ko e pehe kua taofi he Atua taha mena mitaki mai ia ia. Ti kamata a ia ke fano tokotaha he hana puhala mo e lali ke ‘tuga e Atua, ke iloa ai e mitaki mo e kelea.’ Ne mui a Atamu ki a ia he hana totoko.​—Kenese 3:5, 6.

He hala a laua he puhala nei, ne fakakite e Atamu mo Eva a laua kua nakai aoga ke moui tukulagi. Ne mamahi a laua ha ko e fua he matematekelea he agahala. Ko e malolo mo e hakahakau ha laua kua galo fakahaga, mo e fakahiku kua mamate a laua. (Kenese 5:5) Pete ia, ko e totoko ha laua kua mua atu foki e kelea he fua ne tupu mai. Kua mamahi agaia a tautolu mai he tau lauiaaga he agahala ha Atamu mo Eva. Ne tohi e aposetolo ko Paulo: “[Ne] hoko mai ai e hala ke he lalolagi ke he tagata tokotaha [Atamu], ko e mate foki ha ko e hala, ti kua hoko mai ai e mate ke he tau tagata oti kana, ha kua hala e tau tagata oti kana.” (Roma 5:12) E, ha ko e totoko ha Atamu mo Eva, ko e hala mo e mate kua holofa tuga e gagao mate ke he lanu tagata katoa.

Ko e Fakamoliaga Malolo Lahi he Leveki he Atua

Kua kakano kia e mena ia kua moumou fakaoti e tufugatia he tagata? Nakai,  mo e hanei kua hohoko mai a tautolu ke he fakamoliaga malolo lahi kua leveki he Atua a tautolu. Kua lahi mahaki ki a ia e totogi, ne foaki he Atua e puhala ke fakatau mai e tau tagata mai he hala mo e mate. Ko e totogi he fakamagaloaga ko e moui mitaki katoatoa ha Iesu, kua foaki fakamakai mai ke lata mo tautolu. (Roma 3:24) Ko e mena ia, ne tohi he aposetolo ko Ioane: “Nukua pihia e fakaalofa mai he Atua ke he lalolagi, kua ta mai ai hana Tama fuataha, kia nakai mate taha ne tua kia ia, ka kia moua e ia e moui tukulagi.” (Ioane 3:16) Ko e fua he aga fakaalofa mitaki lahi nei, kua liu a tautolu moua e amaamanakiaga he moui tukulagi. Ne tohi a Paulo ke he tau Roma: “He hoko ke he tau tagata oti kana e talahaua tututonu ha i ai e moui, ha ko e tututonu he taha.”​—Roma 5:18.

To talitonu a tautolu ke he magaaho tonu ni he Atua, to nakai liu fai matematekelea po ke mate ke he palaneta Lalolagi. Ka e, ko e tau tutuaga kua kitia tuai he tohi ha Fakakiteaga ka pule ai: “Kitiala, kua fakalataha mo e tau tagata e fale uta fano he Atua, to nofo a ia mo lautolu; to eke a lautolu mo motu hana, to ha ia lautolu e Atua ni, ko e ha lautolu a Atua haia. To holoholo kehe he Atua e tau hihina mata oti mai he tau mata ha lautolu; ti nakai tuai fai mate, po ke fakatutuku, po ke tagi, ti nakai tuai fai matematekelea; ha kua mole atu e tau mena fakamua.” (Fakakiteaga 21:3, 4) Liga pehe a koe, ‘Nakai ko e mena to moui au ke kitia e magahala ia.’ Pete ia ko e moli neke liga kitia e koe. Mo e pete ka mate a koe, to fakatu he Atua a koe mai he mate. (Ioane 5:28, 29) Ko e finagalo haia he Atua ma tautolu, ti to pihia e mena ka tupu. Kua mamao ha ia mai he mena moli ke pehe kua nakai leveki he Atua e tau tagata!

‘Kia Fakatata Atu ke he Atua’

Kua mafanatia ke iloa kua tamata he Atua ma e vaha loa, e tali tukulagi ke he lekua he matematekelea he tagata. Ko e heigoa, mogoia, ka lata mo e magaaho nei? Ko e heigoa kua lata ia tautolu ke taute kaeke galo ha tautolu a fakahele ke he mate po ke gagao e tama ha tautolu? Kua nakai la hoko ia e magaaho ke utakehe he Atua e gagao mo e mate. Ne fakakite mai he Tohi Tapu to lata ke fakatali a tautolu ke fai magaaho tote ato fakakatoa e mena ia. Ka e nakai tiaki he Atua a tautolu ka e ai fai lagomatai. Ko e tutaki ko Iakopo ne pehe: “Kia fakatata atu a mutolu ke he Atua, ti fakatata mai ai a ia kia mutolu.” (Iakopo 4:8) E, kua uiina he Tufuga a tautolu ke moua e fakafetuiaga tata fakatagata mo ia, mo e ko lautolu ne taute pihia to nakai mahala ke mailoga e lalago hana pete e tau tutuaga kua mua atu e uka. Maeke fefe ia tautolu ke fakatata atu ke he Atua?

Ko e Patuiki ko Tavita kua huhu pihia foki kavi ke he tolu e meleniamu kua mole, he ui: “Iehova na e, ko hai ke nofo ke he . . . hau a mouga tapu?” (Salamo 15:1) Ne tali ni e Tavita hana huhu he matutaki atu a ia ke pehe: “Ko ia kua fano mo e mahani hako, mo e tututonu, kua vagahau foki mo e moli ke he hana loto. Ko ia kua nakai eke fakakelea atu ke he hana alelo, mo e nakai mahani kelea ke he hana kapitiga.” (Salamo 15:2, 3) Ke he falu kupu, kua fakafeleveia fiafia e Iehova a lautolu ne mumuitua e puhala ne fakaheu e Atamu mo Eva. Kua fakatata atu a ia ki a lautolu ne taute hana finagalo.​—Teutaronome 6:24, 25; 1 Ioane 5:3.

Maeke fefe ia tautolu ke taute e finagalo he Atua? Kua lata ia tautolu ke fakaako e mena kua “mitaki ia mo e fakafiafia ki mua he Fakamoui ha tautolu ko e Atua,” mo e fifili ke fakatatau hagaao ki ai. (1 Timoteo 2:3) Kua putoia e uta ki loto he iloilo tonu he Kupu he Atua, ko e Tohi Tapu. (Ioane 17:3; 2 Timoteo 3:16, 17) Kua lahi e mena kua putoia he totou fakaholo ke he Tohi Tapu. Kua lata ia tautolu ke fifitaki e tau Iutaia he senetenari fakamua i Perea ne logona e fakamatala ha Paulo. Hagaao ki a lautolu, ne totou e tautolu: “Kua talia e lautolu e kupu mo e loto makutu, kua kumikumi ke he tau Tohi ke he taha aho mo e taha aho, po ke moli e tau mena ia.”​—Gahua 17:11.

Tuga ni ke he vaha nei, ko e kumi fakamakutu ke he Tohi Tapu to fakamalolo e tua ha tautolu ke he Atua mo e lagomatai a tautolu ke ati e fakafetuiaga tata mo ia. (Heperu 11:6) Kua lagomatai foki a tautolu ke iloa fakatonu e puhala ne fehagai a Iehova mo e tau tagata​—nakai ni ke aoga ma e vaha ku ka e pauaki ke lata mo e mitaki ke he vaha loa ma lautolu oti kua latatonu pauaki.

Manamanatu ke he tau talahauaga he falu Kerisiano gahoa ne moua e fakafetuiaga tata mo e Atua. “Ne fakaalofa lahi au ki a Iehova, ti loga lahi e haku tau mena ke fakaaue  ki a ia,” he ui e Danielle ne 16 e tau he moui. “Ne foaki mai e ia ki a au e tau mamatua fakaalofa ne fakaalofa moli ki a ia mo e fakaako au hagaao ke he hana Kupu.” Ko e Kerisiano i Uruguay ne tohi: “Ne puke haku loto ke he loto fakaaue, ti kua omoi au ke fakaaue ki a Iehova ha ko e hana fakaalofa noa mo e hana fakakapitiga.” Ne fakafeleveia fiafia he Atua a lautolu ne ikiiki lalahi foki. Ne pehe a Gabriela ne fitu e tau he moui: “Kua mua hake haku a fakaalofa ke he Atua ke he ha mena taha he lalolagi katoa! Ha ha ia au e Tohi Tapu haku ni. Ne fiafia au ke fakaako hagaao ke he Atua mo e hana Tama.”

He vaha nei, totou miliona he lalolagi katoa ne loto katoa ke talia mo e salamo ne pehe: “Ko e mitaki kia au ke fakatata ke he Atua.” (Salamo 73:28) Kua lagomatai a lautolu ke fahia mo e tau lekua ne fehagai mo lautolu mogonei, mo e moua e lautolu e amaamanakiaga mauokafua ke moui tukulagi he Parataiso he lalolagi. (1 Timoteo 4:8) Ko e ha ne nakai eke ai mo foliaga hau ke ‘fakatata atu ke he Atua’? Pauaki ai, kua fakamoli a tautolu: “Nakai ni mamao a ia mo tautolu takitokotaha.” (Gahua 17:27) E, kua leveki moli e Atua ki a koe!

[Tau Fakatino he lau 5]

Ko e manamanatu ha Iehova ma tautolu kua kitia ke he tau puhala loga

[Fakatino he lau 7]

Kua maeke foki he tau fanau ke fakatata atu ke he Atua

[Tau Fakatino he lau 7]

He vaha nei, kua lagomatai e Iehova a tautolu ke fakauka. He magaaho tonu, to utakehe e ia e tau gagao mo e mate