Taofi ke he Fakafifitaki ne Fakatoka e Iesu
Taofi ke he Fakafifitaki ne Fakatoka e Iesu
“Kua ta atu e au e fakafifitaki kia mutolu, kia tuga he eke e au kia mutolu, kia eke pihia ni e mutolu.”—IOANE 13:15.
1. Ko e ha a Iesu ko e fakafifitakiaga ma e tau Kerisiano ke muitua ki ai?
HE TAU fakamauaga tuai he tagata, tokotaha ni e tagata ne moui katoatoa mo e nakai agahala. Ko Iesu a ia. Kehe mai ia Iesu, “nakai fai tagata kua nakai hala.” (1 Tau Patuiki 8:46; Roma 3:23) Ma e kakano ia, kua onoono e tau Kerisiano moli ki a Iesu ko e fakafifitakiaga mitaki katoatoa ke muitua ki ai. Moli, he Nisana 14, 33 V.N., nakai leva ato mate a ia, ne tala age a Iesu ke he tau tutaki hana ke muitua ki a ia. Ne pehe a ia: “Kua ta atu e au e fakafifitaki kia mutolu, kia tuga he eke e au kia mutolu, kia eke pihia ni e mutolu.” (Ioane 13:15) He po fakahiku ia, ne talahau e Iesu e tau puhala loga kua lata he tau Kerisiano ke tuga a ia. He vala tala nei, to tutala a tautolu ke he falu.
Lata ma e Fakatokolalo
2, 3. Ko e heigoa e tau puhala ne ko Iesu e fakafifitaki mitaki katoatoa he fakatokolalo?
2 He magaaho ne fakamalolo e Iesu hana tau tutaki ke muitua e fakafifitaki ne fakatoka e ia, kua vagahau fakatonu a ia ke he fakatokolalo. Ne lagaloga e hataki e ia hana tau tutaki ke mahani holoilalo, ti he po he Nisana 14, ne fakatata e ia hana fakatokolalo he holoholo e tau hui he tau aposetolo hana. Ti pehe a Iesu: “Kaeke foki ko e Iki au, mo e Akoako, ti holoholo ni e au e tau hui ha mutolu; kua lata ia mutolu ke feholoholoaki ha mutolu a tau hui.” (Ioane 13:14) Fakahiku, ne tala age a ia ke he tau tutaki hana ke muitua e fakafifitaki ne fakatoka e ia. Ko e fakafifitaki mitaki ha ia he fakatokolalo!
3 Ne talahau he aposetolo ko Paulo ki a tautolu ato hau a Iesu ke he lalolagi, ne “mahani fakalataha [a ia] mo e Atua.” Pete ia, ne fakatokolalo a ia ti eke ai mo tagata holoilalo. Mua atu ai, “ne fakatokolalo e ia a ia, ne oma e ia kua hoko ke he mate, ko e mate haia he [akau fakatautau].” (Filipi 2:6-8) Manamanatu la ki ai. Ko Iesu e tagata tokoluga ue atu ke uaaki he lalolagi mo e lagi katoatoa, ke fanau ko e tama mukemuke fakateaga, ke lahi hake ke omaoma ke he tau mamatua nakai mitaki katoatoa, ti fakahiku ke mate tuga e tagata matahavala fakalialia. (Kolose 1:15, 16; Heperu 2:6, 7) Ko e mahani fakatokolalo ha ia! Na maeke nakai ke muitua e “manatu ia” mo e feaki e “loto fakatokolalo” pihia? (Filipi 2:3-5) E, ka e nakai mukamuka.
4. Ko e heigoa e tau mena ne taute e tau tagata ke fakatokoluga, ka ko e ha e fakatokoluga kua hagahagakelea?
4 Ko e taha fahi he fakatokolalo ko e fakatokoluga. (Tau Fakatai 6:16-19) Ne takitaki atu e fakatokoluga ke he veliaga ha Satani. (1 Timoteo 3:6) Kua mukamuka lahi ke tupu he tau loto he tau tagata, ti ka ha ha i ai, to uka lahi ke utakehe. Kua fakatokoluga e tau tagata ha ko e ha lautolu a motu, lanu, tau koloa, fakaakoaga, tau mouaaga fakalalolagi, tuaga, foliga, tau malolo sipote, mo e falu mena loga foki. Ka e, nakai fai mena he tau mena ia kua aoga ki a Iehova. (1 Korinito 4:7) Ti ka fakatupu e lautolu a tautolu ke fakatokoluga, kua moumou e lautolu e fakafetuiaga ha tautolu mo ia. “Ha kua tokoluga ni a Iehova, ka kua fioia e ia e tagata fakatokolalo; ka ko e tagata fakatokoluga, kua fioia fakamamao e ia.”—Salamo 138:6; Tau Fakatai 8:13.
Mahani Fakatokolalo he Tau Matakainaga ha Tautolu
5. Ko e ha kua lata he tau motua ke mahani fakatokolalo?
5 Pihia mo e tau foakiaga ha tautolu mo e tau mouaaga he fekafekauaga a Iehova kua nakai lata ia tautolu ke fakatokoluga; ti pihia foki e tau matagahua ke he fakapotopotoaga. (1 Nofoaga he Tau Patuiki 29:14; 1 Timoteo 6:17, 18) Moli ai, ka mamafa lahi e tau matagahua ha tautolu, kua lata ia tautolu ke lahi e mahani fakatokolalo. Ne fakamalolo he aposetolo ko Peteru e tau motua ke nakai “fia iki ke he kaina he Atua, ka kia eke . . . mo tau fakafifitaki ke he fuifui mamoe.” (1 Peteru 5:3) Ne kotofa e tau motua ke eke mo tau fekafekau mo e tau fakafifitaki, nakai ke fia pule mo e fia iki.—Luka 22:24-26; 2 Korinito 1:24.
6. Ko e heigoa e tau fahi he moui Kerisiano kua lata ia tautolu ke fakatokolalo?
6 Nakai ni ko e tau motua ne lata ma e fakatokolalo. Ke he tau fuata tane ikiiki, ne liga fakatokoluga ha ko e tau manamanatuaga mafiti lahi mo e tau tino malolo ha lautolu ne fakatatai mo lautolu kua momotua, ne tohi e Peteru: “Kia omaoma a mutolu oti ko e taha kia taha, kia fakatapulu a mutolu ke he loto holoilalo; nukua, totoko he Atua ke he tau tagata fakatokoluga, ka e foaki mai e fakaalofa noa kia lautolu kua holoilalo.” (1 Peteru 5:5) E, kua aoga e fakatokolalo tuga e Keriso ma e tau tagata oti. Kua lata ma e fakatokolalo ke fakamatala e tala mitaki, mua atu ka fehagai mo e nakai fiafia po ke favale. Kua lata ke fakatokolalo ke talia e fakatonuaga po ke fakamukamuka e moui ha tautolu ke maeke ke fakalahi e gahua ha tautolu ke he fekafekauaga. Lafi ki ai, kua lata a tautolu mo e fakatokolalo ti pihia ke he tua fakamalolo ka fakauka ke he tau tala kelea, tau totokoaga matafakatufono, po ke favaleaga mamahi.—1 Peteru 5:6.
7, 8. Ko e heigoa falu puhala kua maeke ia tautolu ke feaki e fakatokolalo?
7 Maeke fefe he tagata ke kautu mai he fakatokoluga mo e mahani a ia ke “manatu he loto fakatokolalo kua mua e faoa oti kia ia”? (Filipi 2:3) Kua lata a ia ke onoono ki a ia tuga ne taute e Iehova. Ne fakamaama e Iesu e aga hako he pehe a ia: “Pihia foki a mutolu, ka oti he eke e tau mena oti ne poaki atu ai kia mutolu, ti pehe a mutolu, Ko e tau fekafekau nakai aoga a mautolu; ha ko e tau mena kua lata ke eke e mautolu, ko e tau mena ia kua eke e mautolu.” (Luka 17:10) Manatu, nakai fai mena ne taute e tautolu ke fakatatai mo e mena ne taute e Iesu. Ka e, ne mahani fakatokolalo a Iesu.
8 Matutaki atu, ole a tautolu ke he lagomatai a Iehova ke feaki e onoonoaga tonu ki a tautolu ni. Tuga e salamo, maeke a tautolu ke liogi: “Kia fakaako e koe au ke he loto matala mitaki mo e pulotu; ha kua talia fakatonu e au hāu a tau poaki.” (Salamo 119:66) To lagomatai e Iehova a tautolu ke feaki e onoonoaga lagotatai loto matala ki a tautolu ni, mo e to fakamonuina e ia a tautolu ma e aga fakatokolalo ha tautolu. (Tau Fakatai 18:12) Ne pehe a Iesu: “Ko ia ne fakatokoluga e ia a ia, to fakatokolalo a ia; ka ko ia ne fakatokolalo e ia a ia, to fakamatalahi a ia.”—Mataio 23:12.
Ko e Onoonoaga Tonu he Hako mo e Hepe
9. Onoono fefe a Iesu ke he hako mo e hepe?
9 Pete he moui ke 33 e tau he vahaloto he tau tagata nakai mitaki katoatoa, ne fakatumau a Iesu ke “nakai fai hala.” (Heperu 4:15) Mena ia, he perofeta hagaao ke he Mesia, ne pehe e salamo: “Kua [fiafia] a koe ke he tututonu ka e vihiatia e koe e mahani kelea.” (Salamo 45:7; Heperu 1:9) Ko e mena nei foki he tau Kerisiano ke tutuli ke muitua ki a Iesu. Nakai ni iloa e lautolu e hako mai he hepe; ka e maeke ia lautolu ke fakavihia e kelea mo e manako ke he mitaki. (Amosa 5:15) Kua lagomatai he mena nei a lautolu ke taufetului ke he agahala i loto ha lautolu.—Kenese 8:21; Roma 7:21-25.
10. Ka taute nakai tokihala e tautolu e ‘tau mena kelea,’ ko e heigoa e aga kua fakakite e tautolu?
10 Ne pehe a Iesu ke he Farasaio ko Nikotemo: “Ko lautolu oti kua eke mena kelea, kua vihiatia e lautolu e maama; ti nakai o mai ni ke he maama, neke fakailoa ai ha lautolu a tau mahani. Ka ko ia kua eke e mahani fakamoli, kua hau ni a ia ke he maama, kia fakailoa hana tau mahani, ha kua lata ia mo e Atua.” (Ioane 3:20, 21) Mailoga: Ne kitia e Ioane a Iesu ko e “maama moli kua fakamaama aki e tau tagata oti kana.” (Ioane 1:9, 10) Ka e, pehe a Iesu kaeke ke taute e tautolu e ‘tau mena kelea’—tau mena ne hepe, nakai talia ke he Atua—kua vihiatia e tautolu e maama. Maeke nakai ia koe ke manamanatu ko e vihiatia a ia ki a Iesu mo e hana tuaga? Ka e, ko e tuaga a ia ha lautolu ne nakai tokihala he taute e agahala. Liga nakai onoono pihia a lautolu ke he tau mena ia, ka e maaliali ai, kua onoono pihia a Iesu.
Puhala ke Feaki e Onoonoaga ha Iesu he Hako mo e Hepe
11. Ko e heigoa kua aoga kaeke ke feaki e tautolu e onoonoaga ha Iesu ke he hako mo e hepe?
11 Kua lata a tautolu ke moua e maamaaga mahino he mena kua hako mo e mena kua hepe mai he tuaga ha Iehova. Kua moua ni e tautolu e maamaaga ia mai he fakaako e Kupu he Atua, ko e Tohi Tapu. He tutuli e tautolu e fakaakoaga, kua lata ia tautolu ke liogi tuga ne liogi he salamo: “Iehova na e, kia fakailoa mai kia au hāu a tau puhala; kia fakaako mai e koe au ke he hau a tau hala.” (Salamo 25:4) Ka e, manatu, ko Satani kua fakavaia. (2 Korinito 11:14) Maeke ia ia ke ufiufi e hepe mo e taute ke tuga e talia ke he Kerisiano nakai mataala. Ti, kua lata ia tautolu ke manamanatu fakahokulo ke he mena kua ako e tautolu mo e omaoma fakatata ke he fakatonuaga he “fekafekau fakamoli mo e loto matala.” (Mataio 24:45-47) Ko e fakaako, liogi, mo e manamanatu hokulo ke he mena kua ako e tautolu ka lagomatai a tautolu ke tupu motua mo e fakalataha mo lautolu kua “mahani he ako mua ai ke mailoga e tau mena mitaki mo e tau mena kelea.” (Heperu 5:14) Ti to hihiga a tautolu ke vihiatia e hepe ka e fiafia ke he hako.
12. Ko e heigoa e fakatonuaga he Tohi Tapu kua lagomatai a tautolu ke nakai taute e mahani kelea?
12 Ka vihiatia e tautolu e mena hepe, to nakai fakagofua e tautolu e manako ma e tau mena hepe ke tupu he tau loto ha tautolu. Loga e tau he mole e mate a Iesu, ne tohi he aposetolo ko Ioane: “Aua neke fakaalofa a mutolu ke he lalolagi, po ke tau mena ha ha he lalolagi; kaeke kua fakaalofa taha ke he lalolagi, nakai nofo e fakaalofa ke he Matua ke he loto hana. Ha ko e tau mena oti ha ha he lalolagi, ko e manako lahi he tino, mo e manako lahi he tau mata, katoa mo e tau mena he mouiaga nai ke hula ki ai, nakai mai he Matua ia, ka e mai he lalolagi.”—1 Ioane 2:15, 16.
13, 14. (a) Ko e ha e fakaalofa ke he tau mena he lalolagi kua hagahagakelea ma e tau Kerisiano? (e) Fehola kehe fefe a tautolu he feaki e fakaalofa ke he tau mena he lalolagi?
13 Falu ne liga fakakakano kua nakai fai mena he lalolagi ne hepe. Pihia foki, ko e lalolagi mo e tau futiakiaga i ai kua mukamuka ke fakatauhele a tautolu mai he fekafekau ki a Iehova. Ti nakai fai mena he lalolagi kua foaki ne talaga ke fakatata lahi a tautolu ke he Atua. Ti, kaeke ke tupu a tautolu ke fakaalofa ke he tau mena he lalolagi, pihia mo e tau mena kua liga nakai fai kelea, ko tautolu ha ha he puhala hagahagakelea. (1 Timoteo 6:9, 10) Lafi ki ai, ko e lahi he tau mena he lalolagi kua kelea moli mo e maeke ke moumou a tautolu. Ka kitekite e tautolu e tau kifaga po ke tau fakaholoaga televisoni kua fakakite e tau favale, velevelekoloa, po ke mahani feuaki, kua eke e tau mena ia mo taliaaga—ti kamatamata ai. Ka fio a tautolu mo e tau tagata kua matapatu e fiafia ke fakaholo ki mua e puhala moui po ke feaki e tau mena fakapisinisi, kua eke e tau mena ia mo matapatu aoga ki a tautolu foki.—Mataio 6:24; 1 Korinito 15:33.
14 He taha fahi, kaeke ke moua e tautolu e fiafia ke he Kupu ha Iehova, “ko e manako lahi he tino, mo e manako lahi he tau mata, katoa mo e tau mena he mouiaga nai ke hula ki ai” to nakai kautu ai ki a lautolu. Lafi ki ai, kaeke ke feoaki a tautolu mo lautolu kua tuku fakamua e tau mena he Kautu he Atua, to eke a tautolu ke tuga a lautolu ia, he fakaalofa ke he mena kua fakaalofa a lautolu ki ai mo e fehola kehe mai he mena ne fehola kehe a lautolu i ai.—Salamo 15:4; Tau Fakatai 13:20.
15. Tuga e mena ne tupu ki a Iesu, to fakamalolo fefe he fiafia ke he tututonu mo e fakavihia e mahani kelea a tautolu?
15 He vihiatia e mahani kelea mo e fiafia ke he tututonu ne lagomatai a Iesu ke hagaaki hana tau mata ke he “loto olioli ne fakatoka ki mua ia ia.” (Heperu 12:2, NW) Ko e mena taha ia foki ki a tautolu. Iloa e tautolu “ha ne mole atu foki e lalolagi katoa mo e hana tau manako lahi.” Ko e fiafia ne foaki he lalolagi ko e mena ku. Pete ia, “ko e tagata kua eke e finagalo he Atua to tumau a ia tukulagi.” (1 Ioane 2:17) Ha kua taute e Iesu e finagalo he Atua, ne hafagi e ia e puhala ma e tau tagata ke moua e moui tukulagi. (1 Ioane 5:13) Kia muitua e tautolu oti a ia mo e aoga mai he mahani fakamoli hana.
Fakauka ke he Favaleaga
16. Ko e ha kua tomatoma e Iesu hana tau tutaki ke fefakaalofaaki?
16 Ne fakakite e Iesu e taha puhala foki ke muitua e tau tutaki hana a ia, he pehe: “Ko e haku a poaki hanai, kia feofanaki a mutolu, tuga e fakaalofa au kia mutolu.” (Ioane 15:12, 13, 17) Loga e tau kakano ne fakaalofa e tau Kerisiano ke he tau matakainaga ha lautolu. He mena nei ne tupu, mua atu ki a Iesu ne manatu e fakavihia ka felauaki mo lautolu mai he lalolagi. Ne pehe a ia: “Kaeke ke fakavihia he lalolagi a mutolu, kua iloa e mutolu ne fakavihia fakamua mai kia au, ti fakavihia ai kia mutolu. . . . Nakai mua e fekafekau ke he hana iki. Kaeke kua favale a lautolu kia au, ti favale foki kia mutolu.” (Ioane 15:18, 20) E, he favale foki, kua tatai e tau Kerisiano mo Iesu. Kua lata ia lautolu ke feaki e pipiaga malolo he fakaalofa ke lagomatai a lautolu ke fakauka e fakavihia.
17. Ko e ha ne vihiatia he lalolagi e tau Kerisiano moli?
17 Ko e ha ne vihiatia he lalolagi e tau Kerisiano? Ha kua tuga a Iesu, “nakai ko e tau tagata he lalolagi a lautolu.” (Ioane 17:14, 16) Kua tu uho a lautolu ke he tau mena fakakautau mo e fakapolitika, ti manamanatu a lautolu ke he tau matapatu fakaakoaga he Tohi Tapu, he fakalilifu e fakatapuaga he moui mo e fakatumau ke he tau tutuaga tokoluga he mahani. (Gahua 15:28, 29; 1 Korinito 6:9-11) Ko e tau matapatu foliaga ha lautolu kua fakaagaga, nakai fakatino. Ne nonofo a lautolu he lalolagi, ka e tuga he tohi e Paulo, ne nakai “toto fakalahi ki ai” a lautolu. (1 Korinito 7:31) Moli, falu ne fakakite e navaaga ma e tau tutuaga tokoluga he Tau Fakamoli a Iehova. Ka e nakai fakahui e Tau Fakamoli a Iehova ke foli matalahi po ke taliaaga. Ti ko e fua, tokologa he lalolagi ne nakai maama a lautolu, ti tokologa ne vihiatia ki a lautolu.
18, 19. He muitua e fakafifitaki ha Iesu, taute fefe he tau Kerisiano e totokoaga mo e favaleaga?
18 Ne kitia he tau aposetolo ha Iesu e fakavihia kelea he lalolagi he magaaho ne tapaki mo e tamate a Iesu, ti kitia e lautolu e puhala ne taute e Iesu aki e fakavihia ia. He katene i Ketesemane, ko e tau tagata totoko fakalotu ha Iesu ne o mai ke tapaki a ia. Ne lali a Peteru ke puipui a ia aki e pelu, ka e pehe a Iesu ki a Peteru: “Ati liuaki a hau a pelu ke he hana tokaaga; ha ko lautolu oti kana ke toto e pelu, to mamate a lautolu he pelu.” (Mataio 26:52; Luka 22:50, 51) He tau vaha fakamua atu, ne tau pelu e tau Isaraela mo e tau fi ha lautolu. Kua kehe tuai e tau mena he mogonei. “Nakai ko e kautu he lalolagi nei” e Kautu he Atua ti nakai fai kaupaaga fakamotu ke puipui. (Ioane 18:36) Nakai leva ti eke a Peteru mo vala he motu fakaagaga, ne ha ha ai ia lautolu e nonofoaga ke he lagi. (Kalatia 6:16; Filipi 3:20, 21) Tali mai ai, to taute he tau tutaki ha Iesu e vihiatia mo e favaleaga ke he puhala ne taute e Iesu—nakai matakutaku ka e mafola. To mauokafua a lautolu he toka e fakahikuaga ki a Iehova mo e tua ki a ia ma e malolo ke fakauka.—Luka 22:42.
19 He tau tau fakamui, ne tohi e Peteru: “Ha ko e mena ne mamahi a Keriso ni ma mutolu, ti toka ai e ia e fakafifitaki ma mutolu, kia mumui atu a mutolu ke he hana tau tuagahui. . . . Ko ia ne amuamu ki ai, ka e nakai amuamu atu ke taui atu, ne fakamamahi a ia ka e nakai fakamatakutaku atu, ka e tuku atu a lautolu kia ia kua fakafili fakatonu.” (1 Peteru 2:21-23) Tuga ni he hataki e Iesu, kua moua he tau Kerisiano e favale mamahi ke he tau tau loga. He senetenari fakamua mo e he vaha nei ha tautolu, ne muitua a lautolu ke he fakafifitakiaga ha Iesu mo e atihake e fakamauaga homo ue atu he fakauka tua fakamoli, he fakatata ko lautolu ko e tau tagata fakamoli kua mafola. (Fakakiteaga 2:9, 10) Kia takitokotaha a tautolu oti mo e taute pihia ka tutupu mai e tau tutuaga ia.—2 Timoteo 3:12.
‘Fakatapulu ke he Iki ko Iesu Keriso’
20-22. Ko e heigoa e puhala he tau Kerisiano ne ‘fakatapulu ke he Iki ko Iesu Keriso’?
20 Ne tohi a Paulo ke he fakapotopotoaga i Roma: “Kia fakatapulu a mutolu ke he Iki, ko Iesu Keriso; aua foki neke taute e tau mena he tino ke hoko ai hana tau manako lahi.” (Roma 13:14) Ne tui he tau Kerisiano a Iesu, tuga e tapulu. Ne tutuli a lautolu ke muitua ke he tau mahani mo e tau gahua ke hokotia ke fakaata e lautolu—ha lautolu a Iki—pete ni he nakai mitaki katoatoa.—1 Tesalonia 1:6.
21 Maeke ia tautolu ke kautu he ‘fakatapulu ke he Iki ko Iesu Keriso’ kaeke ke mahani a tautolu mo e puhala moui he Iki mo e tutuli ke momoui tuga a ia. Muitua e tautolu hana fakatokolalo, he fiafia ke he tututonu, he vihiatia e mahani kelea, he fakaalofa ke he tau matakainaga, he nakai ko e tau tagata he lalolagi, mo e he fakauka fakatekiteki ke he matematekelea. Nakai manako a tautolu ke “taute e tau mena he tino ke hoko ai hana tau manako lahi”—kakano, ke nakai taute e tautolu e amaamanakiaga ue atu he moui ko e hokotia ke he tau foliaga fakalalolagi po ke fakamakona he tau manako fakatino ha tautolu. Ka e, ka taute e fifiliaga po ke fakamitaki he lekua, ki a huhu a tautolu: ‘Ko e heigoa la ha Iesu ka taute he tuaga nei? Ko e heigoa la hana ka manako ki a au ke taute?’
22 Fakahiku ai, kua muitua e tautolu a Iesu he fakamakamaka ke he “fakamatala atu . . . e vagahau mitaki.” (Mataio 4:23; 1 Korinito 15:58) Ke he puhala ia foki, kua muitua e tau Kerisiano ke he fakafifitaki ne fakatoka e Iesu, ti ko e vala tala ka mui mai ka fakatutala e puhala ia.
Maeke Nakai a Koe ke Fakamaama?
• Ko e ha kua aoga ke mahani fakatokolalo e Kerisiano?
• Maeke fefe ia tautolu ke feaki e onoonoaga tonu he hako mo e hepe?
• Ko e heigoa e puhala ne muitua e tau Kerisiano ki a Iesu he taute aki e totokoaga mo e favaleaga?
• Maeke fefe ke ‘fakatapulu ke he Iki ko Iesu Keriso’?
[Tau Huhu he Fakaakoaga]
[Fakatino he lau 18]
Ne fakatoka e Iesu e fakafifitaki mitaki katoatoa he fakatokolalo
[Fakatino he lau 20]
Ko e tau puhala oti he moui he Kerisiano, putoia e fakamatala, kua lata mo e fakatokolalo
[Fakatino he lau 21]
Taute e Satani e fakafiafiaaga nakai tonu ke tuga e talia ke he Kerisiano
[Fakatino he lau 22]
Ko e fakaalofa ke he tau matakainaga ha tautolu ka fakamalolo a tautolu ke he totokoaga