Skip to content

Skip to table of contents

Puipui e Fakamailoga Faka-Kerisiano ha Tautolu

Puipui e Fakamailoga Faka-Kerisiano ha Tautolu

Puipui e Fakamailoga Faka-Kerisiano ha Tautolu

“Kua pehe mai a Iehova, Ko e haku a tau fakamoli a mutolu.”—ISAIA 43:10.

1. Ko e tau tagata fefe ne futia e Iehova ki a ia?

KA HAIA a koe he Fale he Kautu, onoono viko fakamitaki ki a lautolu ne takai ia koe. Ko hai ne kitia e koe he fale tapuaki nei? Liga kitia e koe e tau fuata hane fanogonogo fakamitaki ke he pulotu he tau Tohiaga Tapu. (Salamo 148:12, 13) Ti liga kitia foki e koe e tau ulu magafaoa hane eketaha ke fakafiafia e Atua ka e nonofo agaia he lalolagi ne fakatokolalo e moui fakamagafaoa. Kau kua kitia foki e koe e tau momotua fakahele, hane moui fakamoli ke he tukuleleaga ha lautolu ki a Iehova pete ko e tau mahukihuki he vaha fuakau. (Tau Fakatai 16:31) Kua hokulo e fakaalofa ha lautolu oti ki a Iehova. Ti kua fiafia a ia ke futia mai a lautolu ke he fakafetuiaga mo ia. “Nakai maeke ia taha ke hau kia au,” he fakailoa he Tama he Atua, “ka nakai futia mai he Matua ne fakafano mai au.”—Ioane 6:37, 44, 65.

2, 3. Ko e ha kua paleko ke fakatumau ke mataala lahi ke he fakamailoga faka-Kerisiano?

2 Kua nakai kia fiafia a tautolu ke fakalataha mo lautolu ne moua e taliaaga mo e fakamonuina ha Iehova? Pete ia, ke tumau ke mataala ke he ha tautolu a fakamailoga ko e tau Kerisiano he “tau aho uka” nei, ko e paleko. (2 Timoteo 3:1) Kua moli lahi e mena nei ke he tau fuata ne feaki hake he tau magafaoa Kerisiano. “Pete he fano au ke he tau feleveiaaga Kerisiano,” he talahau he taha fuata pihia, “ne nakai fai foliaga fakaagaga au, ti ke fakamoli atu, ne nakai fai manako au ke fekafekau ki a Iehova.”

3 Ko e falu, pete he manako moli ke fekafekau ki a Iehova, kua liga fakalavelave he tau peehi malolo mai he atu taha ha lautolu, tau fakaohoohoaga fakalalolagi, mo e tau hihiga he hala. Ti he magaaho ka peehi mai ki a tautolu, liga to taute fakahaga ni a tautolu ke fakagalo e fakamailoga faka-Kerisiano ha tautolu. Ke fakatai ki ai, tokologa he lalolagi he vaha nei ne kitia e tau tutuaga he Tohi Tapu ke tuai po ke nakai lata mo e lalolagi fou ha tautolu. (1 Peteru 4:4) Ka e manatu falu kua nakai lata ke tapuaki e Atua ke he puhala ne manako e ia. (Ioane 4:24) I loto he hana tohi ke he tau Efeso, ne vagahau a Paulo ke he lalolagi ne ha ha i ai e “agaga,” po ke aga ke pule malolo. (Efeso 2:2) Kua uhu he agaga ia e tau tagata ke talia e manamanatuaga he matakau tagata ne nakai iloa a Iehova.

4. Peehi fefe e Iesu e lata ma tautolu ke puipui e fakamailoga maamateka ha tautolu ko e tau Kerisiano?

4 Ka e, ko e tau fekafekau tukulele ha Iehova, ne mailoga e tautolu e matematekelea ki a taha ia tautolu—fuata po ke momotua—ke fakagalo e fakamailoga faka-Kerisiano ha tautolu. Ko e kakano mitaki he fakamailoga faka-Kerisiano kua lata ke fakave hokoia ke he tau tutuaga ha Iehova mo e tau mena ne amanaki mai e ia ma tautolu. Kakano, ha kua tufuga a tautolu ke he fakatai hana. (Kenese 1:26; Mika 6:8) Kua fakatai he Tohi Tapu e fakamailoga maamateka ha tautolu ko e tau Kerisiano ke he tapulu fafo, ne tui ke kitia he tau tagata oti. Hagaao ke he vaha ha tautolu, ne hataki e Iesu: “Kitiala, kua fina atu au po ke tagata kaiha; uhoaki a ia kua mataala, mo e leveki hana tau tapulu, neke fai fano a ia mo e nakai felevehi, ti kitia ai e lautolu hana a mā.” * (Fakakiteaga 16:15) Kua nakai manako a tautolu ke aaki kehe e tau fua faka-Kerisiano mo e tau tutuaga he tau mahani ha tautolu mo e fakaata e lalolagi ha Satani ke oofe a tautolu. Ane mai ke tupu e mena ia, to fakagalo e tautolu e ‘tau tapulu fafo’ nei. Kua tokihala mo e fakama e tuaga pihia.

5, 6. Ko e ha ne aoga lahi e mauokafua fakaagaga?

5 Ko e kakano malolo he fakamailoga faka-Kerisiano kua lauia lahi ai e puhala moui he tagata. He puhala fe? Kaeke fakagalo he tagata tapuaki ha Iehova e kakano maamateka he fakamailoga hana, liga to fakatauhele a ia mo e nakai fai takitakiaga po ke foliaga hokulo. Kua hataki tumau e Tohi Tapu ke he tuaga hikihikifano pihia. “Ko ia kua mahalohalo,” he fakalaga mai he tutaki ko Iakopo, “kua lata a ia mo e peau he tahi kua fafati mai he matagi mo e fepokaki. Aua neke manatu e tagata ia ke moua e ia ha mena mai he Iki [Iehova]; ko e tagata loto fakauaua a ia, kua hikihikifano ke he hana tau mahani oti.”—Iakopo 1:6-8; Efeso 4:14; Heperu 13:9.

6 Maeke fefe ia tautolu ke puipui e fakamailoga faka-Kerisiano ha tautolu? Ko e heigoa ka lagomatai a tautolu ke fakatolomaki e mataala ha tautolu ke he kotofaaga ne mua ke eke mo tau tagata tapuaki he Mua Ue Atu? Fakamolemole manamanatu ke he tau puhala na i lalo.

Fakatumau e Fakamailoga Faka-Kerisiano Hau

7. Ko e ha ne aoga ai ke olelalo ki a Iehova ke kumikumi mai ki a tautolu?

7 Matutaki ke fakamalolo e fakafetuiaga hau mo Iehova. Ko e koloa uho ne moua he Kerisiano ko e fakafetuiaga fakatagata hana mo e Atua. (Salamo 25:14; Tau Fakatai 3:32) Kaeke ke kamata a tautolu ke fai huhu ne kapeletu hagaao ke he fakamailoga faka-Kerisiano ha tautolu, kua lata tuai ke faala fakaeneene e kakano uho mo e hokulo he fakafetuiaga nei. Ne lata e olelalo he salamo: “Iehova na e, kia kumikumi mai a koe kia au, mo e kamatamata au; kia fakamea hoku manatu mo e hoku loto.” (Salamo 26:2) Ko e ha ne aoga lahi e kumikumiaga pihia? Ha kua nakai maeke ia tautolu hoko tautolu ke fifili moli e tau finagalo hokulo mo e tau fatuakiloto matua ha tautolu. Ko Iehova hokoia ne maeke ke maama mitaki ha tautolu a loto—ha tautolu a tau finagalo, tau manatu, mo e tau logonaaga.—Ieremia 17:9, 10.

8. (a) Maeke fefe he kamatamata e Iehova ke lagomatai a tautolu? (e) Puhala fe ne kua lagomatai ki a koe ke taute e holo ki mua ko e Kerisiano?

8 He ole a Iehova ke kumikumi mai, kua uiina e tautolu a ia ke kamatamata a tautolu. Liga fakaata e ia e tau tutuaga ke tutupu ke fakakite aki ha tautolu a tau finagalo moli mo e tuaga he loto. (Heperu 4:12, 13; Iakopo 1:22-25) Lata ia tautolu ke fiafia ke he tau kamatamata pihia ha kua foaki ki a tautolu e magaaho ke fakatata e hokulo he fakamoli ha tautolu ki a Iehova. Ti fakakite he mena ia kua ‘katoatoa mo e maopoopo a tautolu, ti nakai toe ha mena kua nakai moua.’ (Iakopo 1:2-4) Ti he magahala ia, maeke ia tautolu ke tutupu fakaagaga.—Efeso 4:22-24.

9. Ko e fifiliaga kia ha tautolu ke fakamoli hifo ki a tautolu ni e kupu moli he Tohi Tapu? Fakamaama.

9 Fakamoli hifo ki a koe e kupu moli he Tohi Tapu. Ko e kakano he fakamailoga ha tautolu ko e tau fekafekau ha Iehova, kua maeke ke lolelole kaeke nakai fakave fakamalolo ke he iloilo he tau Tohiaga Tapu. (Filipi 1:9, 10) Ko e tau Kerisiano oti—fuata mo e momotua—kua lata ke fakamoli ke makona ai ni a ia ko e tau mena ne talitonu a ia ki ai ko e kupu moli ne moua i loto he Tohi Tapu. Ne fakamafana e Paulo e tau katofia talitonu: “Kia kamatamata e tau mena oti, kia taofi e tau mena mitaki ke mau.” (1 Tesalonia 5:21) Ko e tau fuata Kerisiano mai he tau magafaoa matakutaku Atua, kua lata ke mailoga kua nakai maeke ia lautolu ke falanaki ke he tua he tau matua ha lautolu. Ne fakatonu age e matua ha Solomona, ko Tavita, ki a ia ke “iloa e koe e Atua he hau a matua, mo e fekafekau a koe kia ia mo e hau a loto katoa.” (1 Nofoaga he Tau Patuiki 28:9) Kua nakai kuenaia ma e tamatote ko Solomona ke kitekite e puhala ne feaki he hana matua e tua ki a Iehova. Lata ia ia ke iloa a Iehova ma hana ni, ti ko e mena ia ne taute e ia. Ne olelalo a ia ke he Atua: “Kia foaki mai e koe kia au e iloilo mo e lotomatala, kia hu atu au ki fafo, mo e hu mai ki fale ki mua he motu nai.”—2 Nofoaga he Tau Patuiki 1:10.

10. Ko e ha ne nakai hepe ke huhu e tau huhu fakamoli mo e finagalo mitaki?

10 Nukua feaki e tua malolo ke he iloilo. “Kua tupu mai e tua mai he ogo,” he tohi e Paulo. (Roma 10:17) Ko e heigoa hana kakano? Kakano hana, he taumafa ke he Kupu he Atua kua atihake e tua mo e mauokafua ha tautolu ia Iehova, hana tau maveheaga, mo e hana fakatokatokaaga. He huhu e tau huhu fakamoli hagaao ke he Tohi Tapu ka takitaki atu a tautolu ke he tau tali fakamalolo. Mua atu foki, ia Roma 12:2, ne moua e tautolu e tomatomaaga ha Paulo: “Kia kumikumi e mutolu po ke heigoa e finagalo he Atua, ko e mena mitaki, kia talia foki mo e fiafia, ti kua katoatoa.” Maeke fefe ia tautolu ke moua e mena ia? He moua e ‘iloilo tonu ke he kupu moli.’ (Tito 1:1) Maeke he agaga ha Iehova ke lagomatai a tautolu ke maama foki e tau matakupu uka. (1 Korinito 2:11, 12) Lata ia tautolu ke liogi ma e lagomatai he Atua ka fai mena ne nakai maama e tautolu. (Salamo 119:10, 11, 27) Manako a Iehova ki a tautolu ke maama, talitonu, mo e omaoma ke he Kupu hana. Ti fiafia a ia ke he tau huhu fakamoli ne huhu mo e finagalo mitaki.

Kia Fakamakamaka ke Fakafiafia e Atua

11. (a) Ko e heigoa e manako pauaki ka fakahehe a tautolu? (e) Maeke fefe ia tautolu ke fakamalolo ke kautu mai he peehiaga he atu taha ha tautolu?

11 Kumi ke fakafiafia e Atua, nakai ko e tagata. Kua tonu pauaki ke kitia maali e fakamailoga ha tautolu he hu ke he matakau. Na manako oti e tau tagata ke fai kapitiga, ka talia ti fiafia mogoia a tautolu. He vaha fuata mui—pihia foki e moui ha i mua—ko e peehiaga he atu taha ha lautolu kua malolo lahi, he fakalagalaga e manako ke fifitaki po ke fakafiafia e falu. Ka ko e tau kapitiga mo e tau atu taha kua nakai manamanatu tumau ke he fiafia ha tautolu. Falu magaaho ne manako a lautolu ke faihoani ke taute e mena hepe. (Tau Fakatai 1:11-19) Magaaho ka mahala e Kerisiano ke he peehiaga kelea he atu taha, ne fa mahani a ia ke fufu e fakamailoga hana. (Salamo 26:4) “Aua neke mahani foki a mutolu fakalataha mo e lalolagi nai,” he hataki he aposetolo ko Paulo. (Roma 12:2) Kua foaki e Iehova e loto malolo ne lata ia tautolu ke totoko ha peehiaga mai fafo neke muitua ki ai.—Heperu 13:6.

12. Ko e heigoa e matapatu fakaakoaga mo e heigoa e fakafifitakiaga ka fakamalolo a tautolu ke tumau he magaaho ka lauia e falanaki ha tautolu ke he Atua?

12 Ka lali e peehiaga mai fafo ke moumou e fakamailoga faka-Kerisiano ha tautolu, lata ke manatu ko e fakamoli ha tautolu ke he Atua kua mua atu e aoga ke he manatu he tau tagata po ke tau puhala he tau tagata tokologa. Kua eke e tau kupu ia Esoto 23:2 mo matapatu fakaakoaga ma e puipuiaga: “Aua neke mui atu a koe ke he tokologa ke mahani kelea.” He fakauaua e tokologa he tau katofia Isaraela ke he malolo ha Iehova ke fakamoli e tau maveheaga Hana, ne nakai malutu a Kalepa ke muitua ke he puhala he tau tagata tokologa. Ne iloa moli e ia e fakamoli he tau maveheaga ha Iehova, ti kua palepale lahi a ia ha ko e tumau hana. (Numera 13:30; Iosua 14:6-11) Kua fakamakai pihia nakai a koe ke totoko e peehiaga he tau manatu mahuiga ke puipui e fakafetuiaga hau mo e Atua?

13. Ko e ha kua pulotu ke fakailoa e fakamailoga faka-Kerisiano ha tautolu?

13 Fakailoa e fakamailoga faka-Kerisiano hau. Kua moli e talahauaga ne pehe ko e puipuiaga mitaki kua lata ke liu totoko atu he papale e tautolu e fakamailoga faka-Kerisiano ha tautolu. He magaaho ne totoko ke he tau laliaga ha lautolu ke taute e finagalo ha Iehova he vaha ha Esera, ne talahau e tau Isaraela tua fakamoli: “Ko mautolu ko e tau fekafekau he Atua he lagi mo e lalolagi.” (Esera 5:11) Kaeke hukia a tautolu he tau tali mo e tuhituhi he tau tagata favale, maeke ia tautolu ke nonaia he matakutaku. Ko e mahani mau ke fakafiafia e tau tagata oti ka fakalolelole e kautuaga ha tautolu. Ti kia nakai hopoate. Kua mitaki tumau ke fakailoa fakamitaki ke he falu ko e taha he Tau Fakamoli a Iehova a koe. He puhala fakalilifu ka e mauokafua, maeke ia koe ke fakamaama ke he falu e tau kakano uho hau, hau a tau taofiaga, mo e tuaga hau ko e Kerisiano. Tala age ke he falu kua fifili a koe ke fakatumau ke he tau tutuaga ha Iehova ke he tau matakupu he mahani lilifu. Fakamaama fakamitaki age kua nakai maeke e fakamailoga faka-Kerisiano hau ke huhui. Fakakite e matalahi hau ke he tau tutuaga he mahani lilifu. (Salamo 64:10) He tumau ko e Kerisiano ka fakamalolo a koe, puipui a koe, mo e omoi falu ke huhu hagaao ki a Iehova mo e tau tagata hana.

14. Lata kia he amuamu mo e totoko ke fakalolelole a tautolu? Fakamaama.

14 E, liga to amuamu po ke totoko falu ki a koe. (Iuta 18) Ka nakai fiafia falu ke he tau laliaga hau ke fakamaama e tau kakano uho hau ki a lautolu, kia nakai fakalolelole. (Esekielu 3:7, 8) Pete kua lahi fefe e fakamalolo hau, to nakai maeke ia koe ke taute e tau tagata ne nakai manako ke he talitonu ke talitonu. Manatu a Farao. Nakai fai malaia po ke mana—po ke mate e tama tane fuataha hana—kua maeke ke fakaohooho ki a Farao na vagahau a Mose ma Iehova. Ko e mena ia, kia nakai toka e matakutaku tagata ke nonaia ai a koe. Maeke he falanaki mo e tua ke he Atua ke lagomatai a tautolu ke kautu mai he matakutaku.—Tau Fakatai 3:5, 6; 29:25.

Ako mai he Tau Mena kua Mole, Ati ma Anoiha

15, 16. (a) Ko e heigoa e tufaaga fakaagaga ha tautolu? (e) Maeke fefe ia tautolu ke aoga mai he manamanatu ke he tufaaga fakaagaga ha tautolu ke he maama he Kupu he Atua?

15 Tokiofa e tufaaga fakaagaga hau. He maama he Kupu he Atua, to aoga e tau Kerisiano mai he manamanatu ke he tufaaga fakaagaga ha lautolu. Lafi ke he tufaaga nei e moli he Kupu ha Iehova, ko e amanakiaga he moui tukulagi, mo e lilifu ke hukui e Atua ko e tau tagata fakapuloa he tala mitaki. Kitia nakai e koe e matagahua hau mo e Tau Fakamoli hana, ko e matakau he tau tagata kotofa ne poaki ki ai e gahua fakamoui he fakamatala e Kautu? Manatu, ko Iehova hokoia ne fakailoa mai: “Ko e haku a tau fakamoli a mutolu.”—Isaia 43:10.

16 Lata ia koe ke huhu ki a koe ni e tau huhu tuga anei: ‘Uho fefe e tufaaga fakaagaga nei ki a au? Kua tokiofa kia e au ke tuku fakamua e taute he finagalo he Atua ke he moui haku? Kua malolo nakai e loto fakaaue haku ki ai ke fakamalolo au ke totoko ha kamatamata ka liga fakataki au ke fakagalo ai?’ Maeke foki he ha tautolu a tufaaga fakaagaga ke fakatupu ia tautolu e kakano malolo he puipui fakaagaga ne maeke ni ke olioli i loto he fakatokatokaaga ha Iehova. (Salamo 91:1, 2) He liu manamanatu ke he tau mena tutupu ofogia tali mai he fakamauaga he vaha fou he fakatokatokaaga ha Iehova, ka peehi ki a tautolu kua nakai maeke he ha tagata po ke ha mena ke utakehe e tau tagata ha Iehova mai he lalolagi.—Isaia 54:17; Ieremia 1:19.

17. Ko e heigoa kua lata foki ke moua he falanaki noa ke he tufaaga fakaagaga ha tautolu?

17 Moli, kua nakai maeke ia tautolu ke amanaki hokoia ni ke he tufaaga fakaagaga ha tautolu. Lata ia tautolu takitokotaha ke feaki e fakafetuiaga tata mo e Atua. He mole e gahua lahi a Paulo ke atihake e tua he tau Kerisiano i Filipi, ne tohi a ia ki a lautolu: “Hanai, ko e haku a tau fakahele na e, tuga ne omaoma e mutolu nakai noa, nakai kuenaia ke he vaha ne nonofo fakalataha ai a tautolu, ka kua au atu ai ke he vaha nai kua nakai nonofo fakalataha ai a tautolu, kia gahua ni a mutolu mo e matakutaku mo e vivivivi, kia momoui ai a mutolu.” (Filipi 2:12) Kua nakai lata ia tautolu ke falanaki ke he taha tagata ma e fakamouiaga.

18. Maeke fefe he tau gahua faka-Kerisiano ke fakatolomaki e kakano he fakamailoga faka-Kerisiano ha tautolu?

18 Kia lahi e putoia hau ke he tau gahua faka-Kerisiano. Kua fa mailoga ai, “ko e gahua ko e mena ne fakaohooho e fakamailoga fakatagata.” Ko e tau Kerisiano he vaha nei kua poaki ke taute e gahua aoga lahi he fakamatala e tala mitaki he Kautu fakatu he Atua. Ne fakapuloa e Paulo: “Ha ko e mena ko au ko e aposetolo ke he tau tagata kehe, kua nava au ke he haku a feua.” (Roma 11:13) Tuku kehe he gahua fakamatala ha tautolu a tautolu mai he lalolagi, ti fakatolomaki he putoia ha tautolu ki ai e fakamailoga faka-Kerisiano ha tautolu. He putoia a tautolu ke he falu gahua fakateokarasi, tuga e tau feleveiaaga faka-Kerisiano, tau fakaholoaga ke ta e tau fale tapuaki, tau laliaga ke lagomatai a lautolu ne manako lagomatai, mo e tau mena pihia, ka fakahokulo e kakano he fakamailoga faka-Kerisiano ha tautolu.—Kalatia 6:9, 10; Heperu 10:23, 24.

Maali e Fakamailoga, Tamai Moli e Tau Monuina

19, 20. (a) Ko e heigoa e tau lagomatai ne olioli fakatagata e koe ko e Kerisiano? (e) Ko e heigoa ne foaki mai ki a tautolu e fakaveaga ma e fakamoliaga moli?

19 Kia fakamanou hifo ke manamanatu ke he tau lagomatai mo e tau aoga loga ne olioli e tautolu ha ko tautolu ko e tau Kerisiano moli. Ha ha ia tautolu e lilifu he iloa fakatagata e Iehova. Ne pehe e perofeta ko Malaki: “Ti fevagavagahau aki a lautolu ne matakutaku kia Iehova; kua hagao mai foki a Iehova mo e fanogonogo mai; ti tohi ai e tohi ke fakamanatu ai ki mua hana, ma lautolu ne matakutaku kia Iehova, mo e manamanatu ai ke he hana higoa.” (Malaki 3:16) Maeke ia tautolu ke kitia he Atua ko e tau kapitiga hana. (Iakopo 2:23) Ko e tau momoui ha tautolu kua fakatolomaki he maama mitaki e finagalo, he kakano hokulo, mo e he tau foliaga mitaki mo e atihake. Ti kua foaki ki a tautolu e amaamanakiaga tukulagi ma anoiha.—Salamo 37:9.

20 Manatu ko e hau a fakamailoga moli mo e kakano uho kua falanaki ke he fuafuaaga he Atua ke he aoga hau, nakai ke he manatu he falu tagata hagaao ki a koe. Liga fakafili he falu a tautolu hagaao ke he tau tutuaga nakai katoatoa he tagata. Ka ko e fakaalofa mo e fiafia fakatagata he Atua ne foaki e fakaveaga moli ma e aoga ha tautolu—kua pule a ia ki a tautolu. (Mataio 10:29-31) Ati maeke ai he fakaalofa ha tautolu ma e Atua ke foaki ki a tautolu e kakano lahi he fakamailoga mo e takitakiaga mahino lahi he tau momoui ha tautolu. “Kaeke ke fakaalofa taha ke he Atua, kua iloa e ia e tagata ia ni.”—1 Korinito 8:3.

[Matahui Tala]

^ para. 4 Kua hagaaki e tau kupu nei ke he tau kotofaaga he tau fekafekau he faituga he mouga i Ierusalema. He leoleoaga he po, ne fano a ia ki loto he faituga ke fakaati ko e aala po ke momohe e tau leoleo Levi ke he tau kotofaaga ha lautolu. Ko e leoleo ka moua he mohe kua ta aki e kakau mo e liga tugi e tau tapulu fafo hana, ko e fakahala fakama.

Manatu Nakai e Koe?

• Ko e ha ne aoga lahi ma e tau Kerisiano ke puipui e fakamailoga fakaagaga ha lautolu?

• Maeke fefe ia tautolu ke fakatumau e fakamailoga faka-Kerisiano ha tautolu?

• Magaaho ka fehagai mo e huhu ko hai ke fakafiafia, ko e heigoa e tau puhala ka lagomatai a tautolu ke taute e fifiliaga hako?

• Maeke fefe he kakano malolo he fakamailoga ke oofe e vaha anoiha ha tautolu ko e tau Kerisiano?

[Tau Huhu he Fakaakoaga]

[Tau Fakatino he lau 15]

He lahi e putoia ha tautolu ke he tau gahua Kerisiano ka fakatolomaki e fakamailoga faka-Kerisiano ha tautolu