Skip to content

Skip to table of contents

Amaamanakiaga he Liu Tu Mai—Ko e Heigoa e Kakano ma Hau?

Amaamanakiaga he Liu Tu Mai—Ko e Heigoa e Kakano ma Hau?

Amaamanakiaga he Liu Tu Mai​—Ko e Heigoa e Kakano ma Hau?

“Kua fakamafola e koe hāu a lima, mo e fakamakona e manako he tau mena momoui oti.”—SALAMO 145:16.

1-3. Ko e heigoa e amaamanakiaga kua manamanatu ki ai e falu ma e vaha anoiha? Fakamaama.

KO CHRISTOPHER ne hiva e tau hana he moui mo e tehina hana ne fakalataha he pogipogi ia mo e agikolo, aniti, mo e tokoua e kasini ha laua, he ahi atu he taha fale ke he taha fale he fekafekauaga Kerisiano tata atu ki Manchester, Igilani. Ko e mekasini Awake!, ha tautolu ne fakamaama e mena ne tupu. “He magaaho afiafi, ne o a lautolu ke kitekite i Blackpool, ko e matakavi okioki he fahi tahi ne tata mai. Ne mamate fakalutukia a lautolu oti tokoono ha lautolu mai he 12 e tagata ne feoka he puhala tu mafiti, he fakamaama he leoleo ko e ‘matematekelea tokaimaka.’”

2 He po to pakia, ne o e magafaoa he Fakaakoaga Tohi he Fakapotopotoaga, ne kua fakatutala ai ke he mate. “Ko Christopher ko e tama tane fa manamanatu tumau,” he talahau he matua tane hana. “He po ia, ne lahi e tala hana ke he lalolagi fou mo e amaamanakiaga hana ma e vaha anoiha. Ati matutaki atu e fakatutalaaga ha mautolu, ne talahau agataha a Christopher: ‘He eke moli mo taha he Tau Fakamoli a Iehova pete kua mamahi e mate, kua iloa e tautolu to kitia e tautolu e falu a taha aho he lalolagi.’ Nakai amanaki a mautolu i ai to eke e tau kupu ia mo manatuaga.” *

3 He tau tau fakamua atu, he 1940, ko e Fakamoli Auseturia ne higoa ko Franz, ne fehagai mo e amaamanakiaga he tamate he hio e ulu ha kua nakai fakahui ke nakai fakamoli ki a Iehova. Ne tohi e Franz ke he matua fifine hana mai he fale puipui i Berlin: “Mo e mena ne iloa e au, kaeke ke fakamoli au ke he omonuo [fakakautau], ko e agahala mate a ia ne taute e au. To kelea muitui e mena ia ki a au. To nakai fai liu tu mai au. . . . Mo e mogonei, ma haku matua fifine fakahele mo e tau lafu oti haku, he aho nei kua fakailoa tuai e fakahala haku, ti ua matakutaku, ko e mate, to tamate au he mogo pogipogi a pogi. Ha ha ia au e malolo mai he Atua, tuga ni ne hoko ke he tau Kerisiano moli oti i tuai. . . . Ka tutu mau a mutolu ato hoko ke he mate, to liu a tautolu feleveia ke he liu tu mai. . . . Ato liu a tautolu ke feleveia.” *

4. Ko e heigoa e lauiaaga he tau mena tutupu ki a koe, ti ko e heigoa foki ha tautolu ka tutala ki ai?

4 Kua kakano lahi e amaamanakiaga he liu tu mai ki a Christopher mo Franz. Kua moli ai ki a laua. Kua amotia moli e tau loto ha tautolu ke he tau tala nei! Ke fakahokulo e loto fakaaue ha tautolu ma Iehova mo e ke fakamalolo e amaamanakiaga ha tautolu ke he liu tu mai, kia manamanatu la tautolu ke he kakano to hoko e liu tu mai mo e puhala kua lauia fakatagata a tautolu ke he mena nei.

Fakakiteaga he Liu Tu Mai ke he Lalolagi

5, 6. Ko e heigoa ne kitia he fakakiteaga ne fakamau he aposetolo ko Ioane he Fakakiteaga 20:12, 13?

5 He fakakiteaga he tau mena tutupu he magahala he Pule Meleniamu ha Keriso Iesu, ne kitia he aposetolo ko Ioane e liu tu mai hane hoko ke he lalolagi. “Ti kitia e au a lautolu ne mamate, ko e tau lalo tagata katoa mo e tau iki,” he talahau e ia. “Kua ta atu he tahi a lautolu kua mamate ha i ai, kua ta atu foki he mate mo e Hate a lautolu kua mamate ha i ai.” (Fakakiteaga 20:12, 13) Ko e heigoa ni e tuaga—ko e “tau iki” po ke “tau lalo tagata”—to fakatoka mai oti e tau tagata he tau tukuaga ne lili ki Hate (Seoli). Ko lautolu ne mamate i tahi ka fakamoui mai ke he magaaho ia. Ko e mena homo ue atu nei ko e vala he finagalo a Iehova.

6 Ko e pule he Keriso he afe tau to kamata ai he lili a Satani mo e tuku a ia ke he pahua. To nakai fai ia lautolu ne fakaliu tu mai po ko lautolu ne hao mai he matematekelea lahi ka fakahehe e Satani ke he magahala ka pule ai, ha ko e mena to nakai gahuahua a Satani. (Fakakiteaga 20:1-3) Liga leva lahi e taha e afe tau ki a koe, ka ko e “aho taha” ni a ia ki a Iehova.—2 Peteru 3:8.

7. Ko e heigoa e fakaveaga ma e fakafiliaga he magahala Pule Meleniamu he Keriso?

7 Hagaao ke he fakakiteaga, ko e Pule Meleniamu he Keriso ka eke mo magaaho he fakafiliaga. Ne tohi he aposetolo ko Ioane: “Ti kitia e au a lautolu ne mamate, ko e tau lalo tagata katoa mo e tau iki, kua tutu ki mua he Atua, ti fofola ai e tau tohi; kua fofola foki e taha tohi, ko e tohi haia he moui; ti fakafili ai a lautolu kua mamate ke he tau mena kua tohi ke he tau tohi, ke lata mo e tau mahani ha lautolu . . . mo e fakafili ke lata mo e ha lautolu a mahani.” (Fakakiteaga 20:12, 13) Mailoga ko e fakaveaga ma e fakafiliaga nei kua nakai ko e mena ne taute po ke nakai taute he tagata ato mate a ia. (Roma 6:7) Ka e, kua hagaao ke he “tau tohi” ka hafagi anoiha. Ko e tau gahua ne taute he tagata kua mole e ako e ia e tau fakamauaga he tau tohi ka foaki e fakaveaga kua tohia kia e higoa hana he “tohi haia he moui.”

‘Liu Tu Mai ke he Moui’ po ke ‘Liu Tu Mai ke he Fakahala’

8. Ko e heigoa e tau fakahikuaga ua ma lautolu ne fakaliu tu mai?

8 Fakamua atu he fakakiteaga ha Ioane, ne fakamaama ai kua moua e Iesu e “tau kei a Hate mo e mate.” (Fakakiteaga 1:18) Kua eke a ia mo “Iki he moui” a Iehova ne foaki ki ai e pule ke fakafili “e tau tagata momoui katoa mo lautolu kua mamate.” (Gahua 3:15; 2 Timoteo 4:1) To taute fefe e ia e mena nei? He liu fakamoui a lautolu ne momohe ke he mate. “Aua neke ofo ke he mena nai,” he tala age e Iesu ke he moto tagata ne fakamatala a ia ki ai, “ha ko e hane hoko mai e matahola ke logona e lautolu katoa ha he tau tuagamau fakamanatu hana leo mo e o mai ki fafo.” Ti lafi atu e ia: “Ko lautolu ne mahani mitaki, to tutu mai ke he moui; ka ko lautolu ne mahani kelea, to tutu mai ke he fakahala.” (Ioane 5:28-30, fakatatai NW) Ti ko e heigoa e vaha anoiha ne fakatali ma e tau tagata tane mo e fifine tua fakamoli i tuai?

9. (a) He fakatu mai ke he liu tu mai, ko e heigoa he tokologa ka ako? (e) Ko e heigoa e gahua fakaako lahi ka fakahoko?

9 Ka fakaliu tu mai a lautolu nei ne tua fakamoli i tuai, to nakai leva ti iloa e lautolu ko e tau maveheaga ne falanaki a lautolu ki ai kua fakamoli tuai mogonei. Ko e fiafia ha ia ha lautolu ke iloa e kitiaaga he Tega he fifine he Atua, ne talahau he perofetaaga fakamua he Tohi Tapu, ia Kenese 3:15! To fiafia ha ia ha lautolu ke logona ko e Mesia ne mavehe, ko Iesu, ne tua fakamoli ke hoko ke he mate, ati foaki e moui hana mo poa lukutoto! (Mataio 20:28) Ko lautolu ka fakafeleveia mai a lautolu ke he moui to moua e olioli lahi he lagomatai a lautolu ke loto fakaaue ko e foakiaga nei he lukutoto ko e fakakiteaga he totonu mo e fakaalofa noa ha Iehova. Ka iloa e lautolu ne fakaliu tu mai e mena kua fakamoli he Kautu he Atua he fakakatoatoa e finagalo ha Iehova ma e lalolagi, to nakai noa mo e pukeina e tau loto ha lautolu ke he tau talahauaga fakaheke ki a Iehova. To ha ha ia lautolu e magaaho lahi ke fakatata e pipiaga ha lautolu ke he ha lautolu a Matua he lagi mo e hana Tama. Ko lautolu ne momoui to fiafia he fakalataha ke he gahua fakaako lahi kua lata ke fakaako e tau piliona tagata kua liliu momoui mai he tukuaga, ka lata foki ke talia e foakiaga he lukutoto he Atua.

10, 11. (a) Ko e heigoa e tau tutuaga mitaki ka foaki he Meleniamu ke he tau tagata he lalolagi? (e) Kua lauia fefe a tautolu he mena nei?

10 To moua e Aperahamo ne fakaliu tu mai e mafanatia lahi he moua e fakamoliaga he moui i lalo he pule he “māga” ia ne amanaki lahi a ia ki ai. (Heperu 11:10) Ko e fiafia ha ia ha Iopu tua fakamoli i tuai ka iloa e ia kua fakamalolo he puhala moui hana e falu fekafekau ha Iehova ne fakafehagai mo e tau kamatamata he mahani fakamoli ha lautolu! Mo e to makai lahi a Tanielu ke iloa hagaao ke he fakamoliaga he tau perofetaaga ne omoomoi a ia ke tohia!

11 Moli, ko lautolu ne moua e moui ke he lalolagi tututonu fou, he liu tu mai po ke hao he matematekelea lahi, to lahi e mena ke iloa hagaao ke he finagalo ha Iehova ma e lalolagi mo e tau tagata ne nonofo ai. Ko e amaamanakiaga he moui tukulagi mo e fakaheke tukumalagi a Iehova ka taute moli e fakaholoaga fakaakoaga he Meleniamu mo fiafia lahi. Pete ia, ko e mena ka taute e tautolu takitokotaha tuga he iloa e tautolu e tau fakamauaga he tau tohi ka mua atu e aoga. To fakaaoga nakai e tautolu e tau mena ne ako e tautolu? To manamanatu hokulo nakai a tautolu po ke tokaloto e vala tala aoga ka fakamalolo a tautolu ke totoko e laliaga fakahiku ha Satani ke tataki kehe a tautolu mai he kupu moli?

12. Ko e heigoa ka lagomatai a tautolu takitokotaha ke fakalataha katoatoa ke he gahua fakaako mo e fakafou e lalolagi ke he parataiso?

12 He nakai nimo e tau monuina homo ue atu ka fua mai he fakagahua he tau aoga he poa lukutoto he Keriso. Ko lautolu ne liu fakamoui ke he liu tu mai to nakai moua e tau matulituli po ke tau mafatifati ne moua he mogonei. (Isaia 33:24) Ko e malolo tino mo e amaamanakiaga he tino malolo mitaki katoatoa ka fakaata e tau tagata oti kana he lalolagi fou ke fakalataha katoatoa ke he gahua fakaako he fakailoa ki a lautolu e tau piliona ne fakaliu tu mai ke he puhala moui. To fai vala foki a lautolu ne nonofo ai ke he gahua makimaki ne nakai la pihia he lalolagi—ko e fakafou a ia he palaneta katoa he parataiso ke he fakahekeaga a Iehova.

13, 14. Ko e heigoa e kakano he fakatoka mai ha Satani ke kamatamata fakahiku, ti ko e heigoa e fua ka maeke ke moua e tautolu takitokotaha?

13 Ka fakatoka mai a Satani he pahua ma e kamatamata fakahiku, to lali a ia ke liu fakahehe e tau tagata. Hagaao ke he Fakakiteaga 20:7-9, ko e ‘tau motu oti ne fakahehe’ po ke tau matakau tagata, ne mokulu ke he fakaohoohoaga kelea ha Satani ka feleveia mo e ha lautolu a fakafiliaga he moumouaga: “To hifo ai e afi mai he Atua, mo e huhunu ai a lautolu.” Ma lautolu ne moua e liu tu mai he Meleniamu, to eke e moumouaga nei ma lautolu ko e liu tu mai he fakafiliaga tukulagi. Kehe ai, ko e tau tagata taofi mahani fakamoli ne fakaliu tu mai to moua e mena fakaalofa he moui tukulagi. Moli, to ha ha ai e ‘liu tu mai ke he moui.’—Ioane 5:29.

14 Maeke fefe e amaamanakiaga he liu tu mai ke fakamafanatia a tautolu mogonei? Ti ko e heigoa ka taute e tautolu ke iloa moli to moua e tautolu e tau aoga ke he vaha anoiha?

Tau Fakaakoaga ke Iloa Mogonei

15. Maeke fefe e taofiaga ke he liu tu mai ke lagomatai a koe mogonei?

15 Liga nakai la leva e galo e fakahele hau he mate mo e liga fahia ke he hikiaga lahi ne tamai he matematekelea lahi ia. Ko e amaamanakiaga he liu tu mai kua lagomatai a koe ke totoka e loto mo e fakamalolo ne nakai moua he falu ha kua nakai iloa e lautolu e kupu moli. “Kua loto au ke iloa e mutolu, ko e tau matakainaga na e, e tonu kia lautolu kua momohe [ke he mate],” he fakamafana e Paulo e tau Tesalonia, “kia nakai momoko a mutolu, tuga ne falu kua nakai ha i ai e amaamanaki.” (1 Tesalonia 4:13) Kitia nakai e koe a koe he lalolagi fou, he mailoga e liu tu mai? Kumi mafanatia mogonei he manamanatu fakahokulo ke he amaamanakiaga he liu feleveia mo e tau fakahele hau.

16. Ko e heigoa e tau logonaaga hau ka hoko e liu tu mai?

16 Liga matematekelea a koe mogonei he tau mamahi fakatino ne fua mai he totokoaga a Atamu liga ke he puhala he gagao nakai fai tului. Ua fakaata e tupetupe hau ke he mena nei ke nimo e amaamanakiaga fiafia fakatagata ke moua e liu tu mai mo e liu fakamoui ke he malolo tino fou mo e hakahakau ke he lalolagi fou. Ti ka hafagi e tau mata hau mo e kitia e tau fofoga fiafia hane makai ke fakalataha mo koe ke he liu tu mai hau, to nakai kaumahala a koe ke fakaaue ke he Atua ma e hana fakaalofa-totonu.

17, 18. Ko e heigoa e tau fakaakoaga ua ne aoga kua lata ia tautolu ke tokaloto?

17 He magaaho nei, manamanatu ke he ua e fakaakoaga kua lata ia tautolu ke tokaloto. Taha ko e aoga he fekafekauaga solu katoa ki a Iehova he mogo tonu nei. He fifitaki e ha tautolu a Iki, ko Keriso Iesu, ko e moui foaki noa ha tautolu kua fakatata e fakaalofa ma Iehova mo e tau katofia ha tautolu. Ka fofo he totokoaga po ke favaleaga e moui po ke tokanoaaga ha tautolu, kia fifili a tautolu ke fakatumau e mauokafua ke he tua pete ne tau kamatamata ne fakafelau mo tautolu. Ka fakamatakutaku he tau tagata totoko a tautolu ke he mate, to fakamafana he amaamanakiaga he liu tu mai mo e fakamalolo a tautolu ke fakatumau e mahani fakamoli ki a Iehova mo e Kautu hana. E, ko e makai ha tautolu ma e gahua fakamatala mo e taute tutaki he Kautu ka fakatumau a tautolu ke he tau monuina tukulagi ha Iehova ne toka ma lautolu ne tututonu.

18 Ko e fakaakoaga ke uaaki kua matutaki mo e puhala kua fakafelau a tautolu mo e tau kamatamata ne fakatupu he agahala. Ko e iloilo ha tautolu ke he amaamanakiaga he liu tu mai mo e loto fakaaue ha tautolu ma e totonu noa ha Iehova kua fakamalolo e fifiliaga ha tautolu ke mauokafua ke he tua. “Aua neke fakaalofa a mutolu ke he lalolagi, po ke tau mena ha ha he lalolagi” he hataki he aposetolo ko Ioane. “Kaeke kua fakaalofa taha ke he lalolagi, nakai nofo e fakaalofa ke he Matua ke he loto hana. Ha ko e tau mena oti ha ha he lalolagi, ko e manako lahi he tino, mo e manako lahi he tau mata, katoa mo e tau mena he mouiaga nai ke hula ki ai, nakai mai he Matua ia, ka e mai he lalolagi. Ha ne mole atu foki e lalolagi katoa mo e hana tau manako lahi; ka ko e tagata kua eke e finagalo he Atua to tumau a ia tukulagi.” (1 Ioane 2:15-17) Ko e fulufuluola he lalolagi he puhala he velevelekoloa ka nakai ha ha ai ha fiafia ma tautolu ka fakatatai ai e tautolu ke he “moui tukulagi.” (1 Timoteo 6:17-19) Ka kamatamata ke taute e mahani feuaki, to totoko fakamalolo e tautolu. Mailoga e tautolu ka mamate ato hoko a Amaketo, ko e matutaki ke he puhala he mahani nakai fakafiafia a Iehova ka tuku a tautolu ke he tuaga tuga a lautolu kua nakai ha ha ai e amanakiaga he liu tu mai.

19. Ko e heigoa e kotofaaga lilifu kua nakai lata ia tautolu ke nimo?

19 Mua atu, kua lata ia tautolu ke nakai nimo e kotofaaga lilifu he taute e loto a Iehova ke fiafia mogonei mo e anoiha. (Tau Fakatai 27:11) Ko e tua fakamoli ha tautolu ato hoko e mate po ke fakatumau ke taofi e mahani fakamoli ato hoko e fakaotiaga he fakatokaaga kelea nei kua fakakite e fahi kua tutu a tautolu ki a Iehova he matakupu ke he Pule Katoatoa he lagi mo e lalolagi. Ko e olioli ha ia ke momoui ke he Parataiso he lalolagi he hao mai he matematekelea lahi po ke he liu tu mai ofoofogia!

Fakamakona e Tau Manako ha Tautolu

20, 21. Ko e heigoa ka lagomatai a tautolu ke fakatumau e tua fakamoli pete ni e fai huhu a tautolu ne nakai la fai tali hagaao ke he liu tu mai? Fakamaama.

20 Ko e fakatutala ha tautolu ke he liu tu mai kua nakai ha ha e tau tali ke he falu huhu. To fakatoka fefe e Iehova e tau puhala ma lautolu ne mau he magaaho ne mamate a lautolu? (Luka 20:34, 35) To fakahoko kia e liu tu mai he matakavi ne mamate e tau tagata? To liu fakamoui kia a lautolu ne mamate ke tata atu ke he tau kaina he tau magafaoa ha lautolu? Kua tokataha agaia e tau huhu loga hagaao ke he tau fakatokaaga ma e liu tu mai. Moha ia, kia tokaloto e tautolu e tau kupu ha Ieremia: “Kua mahani mitaki a Iehova kia lautolu kua tatali atu kia ia, ko e tagata kua kumi kia ia. Kua mitaki ke amaamanaki mo e tatali fakatekiteki ke he fakamouiaga mai ia Iehova.” (Tagi Aue 3:25, 26) He magaaho ni a Iehova, to tali oti e tau huhu ke he ha tautolu a fiafia. Ko e ha ne maeke ia tautolu ke iloa moli e mena nei?

21 He fakaata e tau kupu omoomoi he salamo he magaaho ne lologo a ia ki a Iehova: “Kua fakamafola e koe hāu a lima, mo e fakamakona e manako he tau mena momoui oti.” (Salamo 145:16) He fuakau fakahaga a tautolu, kua hiki e tau manako ha tautolu. Ko e mena ne amaamanaki a tautolu ki ai he magaaho ne ikiiki a tautolu kua nakai ko e manako ha tautolu he mogonei. Ko e puhala ne onoono a tautolu ke he moui kua lauia ai e puhala kua moua e tautolu ti pihia mo e tau amaamanakiaga ha tautolu. Ka e, ko e tau manako mitaki ha tautolu ke he lalolagi fou, to fakamakona moli ai e Iehova.

22. Ko e ha kua fai kakano mitaki a tautolu ke fakaheke a Iehova?

22 Ko e mena kua aoga ki a tautolu takitokotaha mogonei ko e tua fakamoli. “Kua lata mo e tau fekafekau kua toka ki ai e tau mena, kia takitokotaha mo e fakamoli.” (1 Korinito 4:2) Ko e tau fekafekau a tautolu he tala mitaki lilifu he Kautu he Atua. Ko e makutu ha tautolu he fakapuloa e tala mitaki nei ke he tau tagata oti kua feleveia mo tautolu kua lagomatai a tautolu ke fakatumau ke he puhala he moui. Kia manatu tumau e moliaga he “vaha mo e tau mena ke tutupu ai kua hoko ia” ki a tautolu oti. (Fakamatalaaga 9:11) Ke fakatote e kapaletu nakai aoga ne fakatupu he tau fakauaua he moui, kia pipiki mau ke he amaamanakiaga lilifu he liu tu mai. Ka eke ke liga mate a koe ato kamata e Pule Meleniamu he Keriso, kia mafanatia a koe ke he moli to hoko mai e totokaaga. He magaaho ha Iehova to maeke ia koe ke taogo e tau kupu ha Iopu ne tala age ke he Tufuga: “Kia ui mai a koe, ti tali atu au kia koe.” Kia fakaheke ki a Iehova, ne manako lahi ke liu fakamoui a lautolu he manatuaga hana!—Iopu 14:15.

[Tau Matahui Tala]

^ para. 2 Kikite Awake! ia Iulai 8, 1988, lau tohi 10, ne taute fakailoa he Tau Fakamoli a Iehova.

^ para. 3 Jehovah’s Witnesses—Proclaimers of God’s Kingdom, lau tohi 662, ne taute fakailoa he Tau Fakamoli a Iehova.

Manatu Nakai e Koe?

• Ko e heigoa e fakaveaga ka fakafili e tau tagata he Meleniamu?

• Ko e ha to moua he falu e ‘liu tu mai ke he moui’ mo e falu ke he ‘liu tu mai ke he fakahala’?

• Mafanatia fefe a tautolu mogonei ke he amaamanakiaga he liu tu mai?

• Lagomatai fefe he tau kupu he Salamo 145:16 a tautolu ke felauaki mo e tau huhu ne nakai fai tali hagaao ke he liu tu mai?

[Tau Huhu he Fakaakoaga]

[Tau Fakatino he lau 31]

Maeke fefe e talitonu ke he liu tu mai ke lagomatai a tautolu mogonei?